یادداشت/زهرا چیذری

هر چند دارو آب حیات یا اکسیر زندگی عمر جاودان نیست اما زندگی بسیاری از بیماران به استفاده از دارو وابسته است.

پس هنگامی که در دسترس نباشد یا دسترسی به آن با چالش مواجه شود، التهاب، تشویش و نگرانی عادی ترین واکنشی است که از بیمار و خانواده او می توان انتظار داشت. در چنین شرایطی افراد برای زنده ماندن ممکن است به آب و آتش بزنند و در نهایت از بازار سیاه و همان ناصر خسروی معروف سر دربیاورند. بساط بازار سیاه دارو در کشورمان تاکنون برچیده نشده و به نظر می رسد روز به روز فربه تر می شود. انگار قرار نیست ماجرای ناصر خسرو و دلالانش به تاریخ سپرده شود.

بزرگترین سؤال و نکته ابهام در این ماجرا چگونگی سر درآوردن داروها از شبکه توزیع رسمی و تحت نظارت وزارت بهداشت به بازار سیاه است. تجربه اثبات شده ای به ما نشان می دهد که هر گاه نسخه تان در داروخانه، بیمارستان و به طور کلی نظام رسمی توزیع دارو پیچیده نشد، بی تردید می توانید این نسخه را با پول بیشتر از دلالان دارو تهیه کنید و همین مسئله موجب شده است حتی در کنار داروخانه های بزرگ و معروفی، مانند داروخانه های هلال احمر و ۱۳ آبان هم بندهای شبکه ای قاچاق دارو حضور داشته باشند تا افراد نا امید از یافتن اکسیر ادامه حیاتشان را یاری کنند! در بساط دلالان دارو بر خلاف داروخانه ها، از شیر مرغ تا جان آدمیزاد پیدا می شود. این لیست بی کم و کاست دارویی حالا چگونه سر از انبار مافیای ناصر خسرو سر درآورده، همان نکته مبهمی است که اگر پاسخش پیدا شود، در گام بعدی برچیدن بساط مافیای دارو کمی اراده می خواهد و البته وجدانی بیدار که جان انسان ها را دستمایه تجارت قرار ندهد.

در اینجا دو فرضیه مهم مطرح می شود؛ اول اینکه داروهای عرضه شده از سوی دلالان دارو تقلبی یا تاریخ گذشته است، اگرچه در موارد بسیاری این فرضیه تأیید شده اما در مواردی نیز نمی تواند قابل توجیه باشد. به طور نمونه همین چند روز پیش یک محموله صد تنی از داروهای قاچاق در یک انبار توسط نیروی انتظامی کشف شد. این حجم از دارو، طبیعتاً نمی تواند تقلبی باشد اما خروج همین بیش از صد تن دارو از نظام رسمی توزیع، امری بسیار اعجاب آور است که ما را به فرضیه دوم می رساند. فرضیه دوم درباره مافیای دارو و بازار سیاه همیشگی این فرآورده که همواره تحت نظارت دولت تولید و توزیع می شود این است که شبکه توزیع دارو در کشورمان نفوذپذیر است و افرادی می توانند حتی حجمی معادل صد تن دارو را از این شبکه خارج کنند و در بازار سیاه با قیمتی چندین برابر قیمت های اصلی و مصوب به فروش برسانند.

برخی از صاحب نظران حوزه بهداشت و درمان همچون رئیس کمیسیون بهداشت مجلس معتقدند سر نخ قاچاق دارو به سیستم های دولتی باز می گردد؛ توجیه این گروه هم چندان دور از ذهن نیست، زیرا تمام شرکت های توزیع زیر نظر وزارت بهداشت فعالیت می کنند. از طرفی اقلام و میزان واردات و تولید دارو نیز کاملاً مشخص است و دارویی که از شرکت های وارد کننده یا تولید کننده در اختیار شبکه توزیع قرار می گیرد و از آن مسیر به داروخانه یا بیمارستان و مراکز درمانی می رسد هم معلوم است. همانگونه که میزان داروهایی که به دست بیماران رسیده از طریق نسخ پزشکی قابل پیگیری و ردیابی است. با وجود این بازهم بسیاری از داروهای گرانقیمت و کمیاب از کانال رسمی و قانونی به دست بیمار نمی رسد و این یعنی شبکه توزیع و سیستم نظارت بر توزیع دارو در کشورمان بیمار است.
در کانال تلگرام لرستان خبر عضو شوید

نظرات