برخی واژه ها در فرهنگ لغات انسان ها وجود دارند که همچون طاعون یادآور وحشت، بدبختی و تاریکی برای بشر هستند چرا که شماری از بیمار ی های به شدت مسری مانند طاعون در طول قرن ها قربانیان بسیاری گرفته اند و آسیب های جدی و گسترده به بشریت وارد کرده اند.

به گزارش افکارنیوز، این بیماری ها همواره جمعیت قابل توجهی از بشر را در طول تاریخ نابود کرده و حتی نسبت به جنگ ها قربانی های بیشتری برجای گذاشته اند و در مقاطع مختلف تاریخ نقش تعیین کننده داشته اند.

انسان های نخستین با بیماری ها بیگانه نبودند. آنان با میکروب هایی که از طریق آشامیدن آب، غذا و محیط زیست موجب بروز بیماری در فرد می شوند، برخورد داشته اند. هرچند در برخی موارد، شیوع یک بیماری ممکن بود گروه کوچکی از افراد را تحت تاثیر قرار دهد اما با این حال آنان هرگز با هیچ یک از موارد همه گیری های گسترده در دوره های بعد برخورد نداشتند.

این همه گیری ها زمانی مشاهده شد که انسان ها در تراکم های جمعیتی وسیع تر گردهم آمدند و فرصتی برای نقل و انتقال بیشتر بیماری های مسری فراهم شد تا به راحتی در بین افراد جامعه شیوع پیدا کنند.

شیوع یک بیماری زمانی اتفاق می افتد که یک نوع بیماری مسری تعداد قابل توجهی از جمعیت یک شهر یا منطقه را مبتلا می کند و در صورتی که جمعیت مبتلا به این بیماری از منطقه وسیع تری باشد، شیوع این بیماری عالم گیر خواهد شد.

به گزارش ایسنا به نقل از دیسکاوری نیوز، از سوی دیگر بشر با نگهداری حیوانات مختلف در محیط زندگی اش مسیر جدیدی را برای شیوع بیماری های جدید و کشنده تر فراهم آورده است. علاوه بر این، بشر از طریق تماس با حیوانات وحشی به مرور شرایط انتقال میکرب ها به انسان را فراهم آورد.

علاوه براین، با گسترش قلمرو زندگی انسان ها، آنان با میکروب ها تماس نزدیکتری پیدا کردند. همچنین انسان ها با ذخیره کردن غذا، موجب شدند تا موجوداتی همچون موش ها که حامل میکروب های بیشتری هستند به زندگی شان راه یابند.

گسترش زندگی بشر همچنین باعث ساخت چاه های بیشتر شده که موجبات تجمع آب برای تغذیه پشه های حامل بیماری را فراهم آورد. علاوه بر این پیشرفت فن آوری باعث گسترش مسافرت و تجارت شد به گونه ای که میکروب های جدید توانستند به راحتی در مناطق مختلف منتقل شوند.

در این گزارش به معرفی و شرح مختصر ۱۰ نمونه از وخیم ترین و کشنده ترین اپیدمی ها در طول تاریخ زندگی بشر پرداخته شده که به قرار زیر است:

- آبله


پیش از آن که جستجوگران، مهاجران و جهان گشایان اروپایی اوایل دهه ۱۵۰۰ به نقاط مختلف دنیای جدید سرازیر شوند، آمریکا محل سکونت حدود ۱۰۰ میلیون انسان بود.


در طول قرون پس از آن، بیماری های شایع باعث کاهش تعداد ساکنان آمریکا بین پنج و ۱۰ میلیون نفر شد. با وجود آن که ساکنان این منطقه شهرهایی را بنا کرده بودند اما مدت زمان سکونت آنها در این شهرها به حدی نبود که گونه های بیماری های اروپایی افزایش یابند و یا از حیوانات در محل سکونت انسان ها نگهداری شوند.

زمانی که اروپاییان وارد آمریکا شدند با خودشان بیماری هایی را آوردند که مردم بومی آمریکا هیچ دفاع و امنیتی در مقابل آن نداشتند. یکی از این بیماری های خطرناک آبله بود که از طریق ویروس آبله ایجاد می شد. این میکروب از هزاران سال پیش بر زندگی بشر تاثیر منفی داشته است. آبله باعث تب، بدن درد و بروز جوش هایی روی بدن می شود که این برآمدگی های حاوی مایع به مرور به زخم های دائمی و بدشکل تبدیل می شوند. این بیماری از طریق تماس مستقیم با پوست فرد آلوده و ترشحات بدن و تنفس در محیط های سربسته گسترش می یابد.

به رغم تولید واکسن آبله در سال ۱۷۹۶ میلادی، شیوع آبله همچنان تداوم یافت به گونه ای که در سال ۱۹۶۷ میلادی این ویروس دو میلیون نفر را در سراسر جهان از پای درآورد. در همین سال سازمان جهانی بهداشت وظیفه هدایت اقدامات برای ریشه کنی این ویروس را از طریق واکسیناسیون گسترده برعهده گرفت. در نتیجه سال ۱۹۷۷ میلادی حاکی از آخرین مورد بروز آبله بود. اگرچه این بیماری از جهان طبیعی حذف شده اما هنوز در آزمایشگاه ها وجود دارد.

- آنفلوآنزای سال ۱۹۱۸

اواخر سال ۱۹۱۸ میلادی بیماری جدیدی در جهان ظاهر شد که آن را آنفلوآنزا اسپانیایی، آنفلوآنزای بزرگ یا آنفلوآنزای ۱۹۱۸ نامیدند. این بیماری تعداد ۲۰ میلیون نفر را در چند ماه تلف کرد. همچنین در مدت زمان یک سال آنفلوآنزا مسیر خود را پیمود و تعداد قابل توجهی قربانی گرفت.

برآوردهای جهانی بین ۵۰ و ۱۰۰ میلیون قربانی ناشی از این بیماری را نشان داد. بسیاری این بیماری را بدترین نوع بیماری های مسری در تاریخ زندگی بشر تلقی می کنند.

آنفلوآنزای ۱۹۱۸ با نوع آنفلوآنزاهایی که هر ساله افراد با آن روبرو می شوند، متفاوت بود. محققان معتقد بودند این بیماری پس از شیوع در «میدوست» آمریکا از پرندگان به انسان منتقل شد. این بیماری پس از آن که در اسپانیا هشت میلیون قربانی گرفت، آنفلوآنزای اسپانیایی نام گرفت.

علائم آنفلوآنزای ۱۹۱۸ همچون آنفلوآنزای معمولی با تب، حالت تهوع، درد و اسهال همراه بود. همچنین روی بدن بیماران مبتلا به آنفلوآنزا لکه های سیاه رنگی پدید می آمد و پس از آن که ریه هایشان از مایع مملو می شد، خطر مرگ ناشی از کمبود اکسیژن آنان را تهدید می کرد.

شیوع این بیماری در مدت یک سال و با جهش این ویروس به افراد مختلف در شکل های کمتر کشنده ظاهر شد. بیشتر افرادی که امروز درجه ای از ایمنی را در مقابل خانواده ویروس H۱N۱ دارند آن را از اجداد خود که از این بیماری جان سالم به در برده اند، به ارث برده اند.

- طاعون سیاه


در سال ۱۳۴۸ میلادی طاعون سیاه از نیمی از جمعیت اروپا قربانی گرفت و بخش هایی از چین و هند را نابود کرد. برای مدت ها تصور می شد که طاعون سیاه شیوع گسترده بیماری طاعون است. اکنون برخی محققان استدلال می کنند که ممکن است طاعون سیاه یک ویروس خونریزی دهنده شبیه به ابولا بوده باشد. این نوع از بیماری به از دست رفتن بیش از حد خون منجر می شود.


- مالاریا

مالاریا برای دنیای بیماری های مسری بیماری جدیدی نیست. گزارش های مرتبط با تاثیر این بیماری بر مردم جهان به بیش از ۴۰۰۰ سال پیش برمی گردد. مالاریا با چهار گونه میکرب های پلاسمودیوم مشترک با دو گونه پشه و انسان ایجاد می شود. زمانی که پشه های آلوده از خون انسان تغذیه می کنند به جابه جایی میکرب ها و رشد آن ها در گلبول های قرمز خون و تخریب آن ها می انجامد.

علائم این بیماری متفاوت است اما اغلب با تب، تعریق، سردرد و دردهای عضلانی همراه است. در سال ۱۹۰۶ میلادی، ۲۱ هزار کارگر مشغول به کار در کانال پاناما به دلیل ابتلا به مالاریا روانه بیمارستان شدند.

همچنین در جریان جنگ داخلی آمریکا، یک میلیون و ۳۱۶ هزار نفر به این بیماری مبتلا شدند که ۱۰ هزار تن از آنان جان خود را از دست دادند. علاوه بر این در طول جنگ جهانی دوم در آفریقا و اقیانوسیه جنوبی نزدیک به ۶۰ هزار سرباز آمریکایی بر اثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست دادند.

امروز نیز بیماری مالاریا یکی از چالش های بشر در سراسر جهان به خصوص در کشورهای آفریقای سیاه به حساب می آید. هر سال بین ۳۵۰ و ۵۰۰ میلیون مورد از مالاریا در این منطقه اتفاق می افتد. از میان این تعداد مبتلا به مالاریا بیش از یک میلیون نفر جان خود را از دست می دهند.

- سل

این بیماری در طول تاریخ به بشر آسیب های جدی رسانده است. عامل مولد این بیماری میکروب مایکوباکتریوم است که از راه هوا به افراد مختلف منتقل می شود. این بیماری اغلب ریه ها را هدف قرار می دهد و به درد سینه، ضعف، کاهش وزن، تب و سرفه های همراه با خون در فرد منجر می شود.


با شروع دهه ۱۶۰۰ میلادی از هر هفت بیمار مبتلا به سل، یک تن جان خود را از دست می داد. حتی در قرن ۱۹ نیز ۱۰ درصد از تمامی موارد مرگ و میر در آمریکا به دلیل ابتلا به سل بوده است. هنوز هم به رغم ظهور شیوه های درمانی مدرن، سالانه هشت میلیون نفر در جهان به این بیماری مبتلا می شوند و از این میان دست کم دو میلیون تن قربانی سل می شوند.

- وبا

از دوران باستان ساکنان هند با خطر ابتلا به بیماری وبا روبرو بودند. این بیماری از قرن ۱۹ زندگی مابقی مردم جهان را نیز متاثر از خود کرد. در طول این دوره، تاجران در واقع یکی از عوامل انتقال این ویروس به چین، ژاپن، آفریقای شمالی، خاورمیانه و اروپا بوده اند. بیماری وبا با علائمی همچون اسهال، استفراغ در افراد بروز می کند و بیشتر از طریق مصرف آب و غذای آلوده منتقل می شود.


برای چند دهه شیوع بیماری وبا به دلیل پیشرفت در علوم پزشکی و رعایت بهداشت کاهش یافت. با این وجود در سال ۱۹۶۱ میلادی موارد جدیدی از ابتلا به این بیماری در اندونزی مشاهد شد که در نهایت به بیشتر بخش های جهان گسترش یافت. همچنین در سال ۱۹۹۱ میلادی ۳۰۰ هزار نفر به وبا مبتلا شدند که در نهایت این بیماری ۴۰۰۰ قربانی برجای گذاشت.

- ایدز

با ظهور بیماری ایدز در دهه ۱۹۸۰ میلادی این بیماری به مرحله همه گیری جهانی رسید که از سال ۱۹۸۱ میلادی به کشته شدن ۲۵ میلیون تن منجر شده است. طبق آمارهای جدید، ۳۳.۲ میلیون نفر آلوده به ویروس ایدز هستند و تنها در سال ۲۰۰۷ میلادی ۲.۱ میلیون تن قربانی ایدز شدند.

محققان معتقدند که ویروس ایدز از اواسط قرن بیستم از گونه ای میمون به انسان منتقل شد و گسترش یافت.

- تب زرد

زمانی که اروپایی ها اقدام به وارد کردن بردگان آفریقایی به آمریکا کردند زمینه شیوع تعدادی از بیماری های جدید از جمله تب زرد را فراهم ساختند. هنگامی که ناپلئون ارتشی با ۳۳ هزار عضو را به آمریکای شمالی اعزام کرد، تب زرد به کشته شدن ۲۹ هزار سرباز منجر شد.

تب زرد همچون مالاریا از طریق پشه از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. علائم معمول آن شامل تب، سردرد، درد عضلانی، کمردرد و استفراغ هستند و این بیماری می تواند به نارسایی کلیوی منجر شود.


- تیفوس

این بیماری که برای سال ها زندگی بشر را متاثر از خود ساخته به مرگ هزاران نفر منجر شده است. از آنجا که شیوع این بیماری بیشتر در میان ارتشی ها بوده به «تب جنگ» یا «تب کمپ» نیز معروف است. در طول دوره جنگ ۳۰ ساله اروپا، تیفوس، طاعون و گرسنگی ۱۰ میلیون قربانی گرفت.

- فلج اطفال

محققان معتقدند فلج اطفال برای ۱۰۰۰ سال در جوامع مختلف بشری فراگیر بود و به معلولیت و کشته شدن تعداد بی شماری کودک منجر شد. در سال ۱۹۵۲ میلادی حدود ۵۸ هزار مورد فلج اطفال در آمریکا گزارش شد که یک سوم از آنان معلول شدند و بیش از ۳۰۰۰ تن جان خود را از دست دادند.

علت این بیماری ویروس فلج اطفال است که سیستم های عصبی بدن را هدف قرار می دهد و اغلب از طریق آب و غذای آلوده از فردی به فرد دیگر منتقل می شود.
در کانال تلگرام لرستان خبر عضو شوید

نظرات