آمریکا هنوز هم گرگ است

فؤاد ایزدی، عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان و دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران است. وی دکترای خود را در رشته ارتباطات جمعی از دانشگاه ایالتی لوئیزیانا اخذ کرده است. از دکتر ایزدی کتاب هایی نظیر «دیپلماسی عمومی آمریکا در قبال ایران» و «منبع شناسی تروریسم و صلح» منتشر شده است.

* نباید فراموش شود این توافق قدم اول است / مشکل اصلی در حوزه تحریم های نفتی و بانکی است

ایزدی درباره ارزیابی این توافق گفت: بر اساس اظهارات مقامات کشورهای غربی و کشور خودمان داشتند به نظر می رسد به عنوان قدم اول این توافق مشکلی نداشته باشد و نیاز بود در نهایت ایران با طرف مقابل به توافق برسد و ادامه این مذاکرات نیز بیشتر از این شاید جواب نمی داد؛ اما نباید فراموش شود این توافق قدم اول است و مشکل اصلی کشور در حوزه تحریم های نفتی و بانکی است که این ها به قوت خود باقی است و اگر این قدم اول نتیجه اش این باشد که قدم آخری هم وجود دارد و این تحریم ها برداشته می شود، آن وقت مثبت ارزیابی می شود.

اما اگر نتیجه توافق این باشد که ۶ ماه فعالیت های هسته ای ایران در یک سطح قابل توجهی تعطیل شود و بعد اتفاق خاصی نیفتند و طرف مقابل تحریم های اصلی را لغو نکند، در نهایت این حرکت می تواند حرکتی منفی تفسیر شود.

* دولت اوباما از دولت های گذشته درس بگیرد / عدم توافق با ایران منجر به متوقف شدن برنامه هسته ای ایران نیست

- در متن توافق نامه منتشر شده در رسانه ها به این مساله اشاره شده است که ایران بر اساس این توافق غنی سازی را به زیر ۵ درصد می رساند. برخی مسئولان اظهار کرده اند که این مساله به صورت پیشنهاد از طرف ایران و به صورت اختیاری انجام می شود و درصورت تشخیص اینکه طرف مقابل به تعهداتش عمل نکرده، ایران غنی سازی را به حالت قبل باز می گرداند. آیا چنین کاری امکان پذیر است یا اینکه این توافق الزام آور است؟

این توافق ۶ ماهه است و هم تعهدات ایران در قبال کاهش سطح فعالیت ها و همچنین کاهش محدود برخی تحریم ها ۶ماهه هستند و بر اساس توافقی که انجام شده قرار نیست این توافق بیشتر ادامه یابد مگر اینکه دو طرف به توافق جدیدتری برسند.

باید توجه کرد که ایران پیش از این نیز این تجربه را داشت که در سالهای گذشته مقداری فعالیت های اعتمادسازانه توسط ما انجام شد و توقف فعالیت هایی به صورت داوطلبانه صورت گرفت، اما در طرف غربی این توقع ایجاد شد که این شرایط ادامه پیدا کند ؛ اما در حال حاضر شرایط ایران با آن زمان متفاوت است و این نکته ای است که جان کری هم در مصاحبه مطبوعاتی خود به آن اشاره کرد که در زمان دولت بوش، ایران پیشنهادی برای توافق داد که در آن زمان ایران ۱۶۴ سانتریفیوژ داشت و دولت بوش نپذیرفت، اما اکنون ایران دارای ۱۹۰۰۰ سانتریفیوژ است و مجددا پیشنهادی داده است.

یعنی در حقیقت دولت کنونی آمریکا از دولت بوش درس گرفته است که عدم توافق با ایران منجر به متوقف شدن برنامه هسته ای ایران نیست و موجب خواهد شد ایران برنامه هسته ای را ادامه دهد و در نهایت این را به ضرر خود تفسیر می کنند. این درسی است که رهبری ما، دولت ما و مردم ما به طرف مقابل داده اند و به نظر می رسد این درس را آموخته اند، لذا امیدواریم آمریکایی ها اشتباهات دولت های قبلی خود را تکرار نکنند.

* آمریکا هنوز هم گرگ است / ایران هیچ گاه  به دنبال تنش با آمریکا نبوده است

- بعضی از سیاسیون و صاحب نظران اعلام می کنند که در حال حاضر با توجه به موقیت ایران در جهان، رابطه آمریکا و ایران  دیگر رابطه گرگ و میش نیست، نظر شما در این رابطه چیست؟

حالت درنده خویی در آمریکا هنوز هم وجود دارد، چون همین دولت اوباما هنوز هم در جای جای دنیا با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین و با استفاده از حضور نظامیانشان در کشورهای مختلف به کشتن مسلمانان و افراد بی گناه می پردازند. از این جهت آنها خوی درندگی خود را دارند و قطعا گرگ هستند، اما با توجه به مطالبی که ذکر شد گرگ هم می تواند قابلیت مدیریت را داشته باشد یعنی طرف مقابل متوجه شده است که رقیبش همان رقیب سال های گذشته نیست.

ایران هم قطعا قدرت قابل توجهی در منطقه است و توان دفاع از منافع و تمامیت ارضی خود را دارد. لذا در خصوص اینکه مطرح شود دیگر حالت «گرگ و میش» در رابطه آمریکا با ایران وجود ندارد و باید به سمت رابطه به آمریکا رفت، باید این نکته را متذکر شد که ایران هیچ گاه به دنبال تنش با آمریکا نبوده است و زمانی هم که حضرت امام خمینی (ره) این تعبیر «گرگ» را برای آمریکا به کار بردند به دلیل هجمه های آمریکا نسبت به ما بود.

اکنون هم همینطور است و ایران به دنبال تنش با آمریکا نیست و این طرف مقابل است که در پی فشار بوده و حالا ادعا کرده اند که می خواهند فشارها را کم کنند و همچنین ادعا نموده اند برخی واقعیت ها نسبت به ایران را متوجه شده اند و پذیرفته اند؛ اگر آمریکایی ها این خوی دشمنی و گرگ صفتی را کنار بگزارند این برای مشور ما خوب است، اما هنوز بسیار زود است که بخواهیم در این حوزه قضاوت کنیم؛ چون قبلا هم پیش آمده که ایران با طرف مقابل به توافق رسیده اما آن طرف توافق را برهم زده است.

مثلا ایران برنامه هسته ای را متوقف نمود ولی طرف مقابل انتظار توقف دائمی این برنامه را داشته است؛ لذا هنگامی که این توافقات به نتیجه ای برسد می توان بهتر درباره رابطه گرگ و میش اظهار نظر کرد.

* رژیم صهیونیستی نقش پلیس بد را بازی می کند / دولت آمریکا و رژیم صهیونیستی در اهداف با هم مشترک اما در تاکتیک ها متفاوت اند

- موضع رژیم صهیونیستی درباره توافق ۱+۵ با ایران چیست و آیا این توافق به ضرر این رژیم جعلی است یا از این توافق ناراضی نیستند؟

در تفکر آمریکایی ها حالتی وجود دارد که معتقد به بازی «پلیس خوب و پلیس بد» است و این را به صراحت اعلام می کنند، مثلا سناتور کروگر در سنای آمریکا در جلسه شنود ۱۱ مهر به خانم شرمن گفته بود که «ما در کنگره نقش پلیس بد را بازی می کنیم و شما نقش پلیس خوب را بازی کنید» ؛ لذا باید دقت نمود که این تفکر وجود دارد و در عین حال در بین بازیگران طرف مقابل اختلاف نظرهایی هم وجود دارد.

در رابطه با بحث رژیم صهیونیستی نیز همینطور است، به این معنی که از یک طرف اختلاف هایی در تاکتیک ها با دولت اوباما دارند و آقای کری در مصاحبه مطبوعاتی خود گفته بود که «دولت ما با دولت اسرائیل در اهداف مشترک است اما در تاکتیک ها تفاوت هایی داریم» و این درست است؛ در عین حال به نظر می رسد دولت رژیم صهیونیستی در اینجا قصد دارد نقش پلیس بد را هم بازی کند، یعنی اینگونه ادعا کند که خیلی از این توافقات ناراحت است و آمریکا زیاد امتیاز داده است تا طرف آمریکایی که در پای میز مذاکره است بتواند ادعا کند که در داخل کشورشان و در میان هم پیمانانشان با این مسئله مشکل دارند و نمی توانند بیش از این امتیاز بدهند؛ لذا این نقش رژیم صهیونیستی در حقیقت به کمک به تیم مذاکره کننده آمریکایی است و باید دقت نمود تا این دو موضوع مغفول واقع نشود.