ابتکار: تعطیلی مدارس از روی ناچاریست
معصومه ابتکار گفت: از برنامه ها و رویکردهای مهم دولت و به ویژه شخص رئیس جمهور موضوع مقابله با آلودگی هواست.
به گزارش افکارنیوز ، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره کاهش آلودگی هوای کلانشهرها و راهکارهایی که دولت تدبیر و امید در این زمینه دارد، اظهار داشت: شهروندانی که در شهرهای بزرگ یا نزدیک مراکز صنعتی زندگی می کنند، همه متاثر از مسئله آلودگی هوا هستند و تقریباً چیزی بالای ۴۰ میلیون نفر در سطح کشور به نوعی متاثر از این مسئله هستند، بنابراین باید منبع آلودگی ها را شناسایی کرد.
ابتکار افزود: رویکرد اصلی در مبارزه با آلودگی هوا، منبع آلاینده است. این منابع که بیشتر از احتراق داخلی موتورها و سوخت فسیلی است که می تواند منابع ساکن باشد و این منابع ساکن شامل؛ صنایع، نیروگاه ها، بخش نفت و بخش خانگی است.
وی ادامه داد: به طور مثال اگر موتورخانه های خانگی شهرها را حساب کنیم، شهری مانند تهران حدود یک و نیم میلیون واحد مسکونی دارد و این واحدهای مسکونی هر کدام یک شعله و موتورخانه دارد که آنها هم بخشی از میزان آلایندگی را به دلایل مشکلات فنی و غیره دارند که متاسفانه این مشکلات به آلایندگی شهر تهران کمک می کند.
ابتکار افزود: علاوه بر اینها منابع متحرک؛ خودروها هستند که اینها از خودرو شخصی گرفته تا موتور سیکلت ها متاسفانه در شهری مثل تهران دو و نیم میلیون موتور سیکلت در حال تردد داریم که کاملا الگوی حمل و نقل تهران را تغییر می دهند و بحث خودروهای شخصی، اتوبوس ها و خودروهای عمومی، سنگین که همه اینها می تواند منبع آلودگی باشد.
معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: اینکه چرا اینها آلاینده هستند بحث مشخصی است. یکی بحث رعایت استانداردهاست که خود آن ضوابط صنعت که مثلا دودکش باید فیلتر داشته باشد، باید آلودگی کاهش پیدا کند، کیفیت سوخت مورد استفاده باید استاندارد باشد.
طراحی برنامه مقابله با آلودگی هوا در شهر تهران طی سالهای ۷۴ تا ۷۵
ابتکار در ادامه با اشاره به طراحی برنامه مقابله با آلودگی هوا در شهر تهران طی سالهای ۷۴ تا ۷۵ اظهار داشت: از سال ۱۳۷۴ تا ۱۳۷۵ مطالعه وسیعی از سوی مشاوران داخلی و استادان دانشگاه که مشاوران بین المللی سوئدی و ژاپنی هم در آن نقش داشتند، صورت گرفت و برنامه ای برای مقابله با آلودگی هوا در شهر تهران طراحی شد. سال ۱۳۷۹ این برنامه در دولت تصویب شد که بر اساس اقتضائات آن زمان و شرایط تهران محورهای مختلف داشت و این برنامه آغاز و عملیاتی شد و دستاورد هم داشت.
معاون رئیس جمهور خاطر نشان کرد: سال ۱۳۸۰ در راستای این سیاست ها به وزارت نفت اعلام شد که باید استانداردسازی بنزین تولیدی آغاز شود و اولین اقدام حذف سرب بود و سرب از بنزین کل کشور قطع شد و حتی درسال ۱۳۸۱ بنزین بدون سرب را در سراسر کشور داشتیم و فقط محدود به تهران نبود.
وی تصریح کرد: در آن سالها مطالعات شهرهای دیگر را نیز آغاز کردیم و بجز تهران برای ۷ کلان شهر دیگر که معضل آلودگی هوا دارند، هر کدام مطالعات جداگانه ای انجام شد. زیرا منایع آلاینده و الگوی جمعیت برای هر شهری متفاوت است. تا سال ۱۳۸۴ هم این برنامه ها اجرا شد. خودروهای کشور از بدون استاندارد بودن به سمت استاندارد شدن حرکت کردند. پیکان هم از رده خارج شد، حمل و نقل عمومی توسعه پیدا کرد، مترو هم با حمایت های دولت توسعه پیدا کرد، اتوبوس های گازسوز و برقی وارد ناوگان حمل و نقل شهری شدند و معاینه فنی خودرو ها بسیار جدی توسعه یافت.
توقف برنامه های مقابله با آلودگی هوا از سال ۱۳۸۴
ابتکار افزود: همه این اتفاقات افتاد اما بعد آرام آرام از سال ۱۳۸۴ متاسفانه برنامه ها به دلایلی که برای ما معلوم نبود، و نمی دانیم چه اتفاقی افتاد و هنوز هم روشن نیست به تعطیلی گرایید و آن کمیته اجرایی که در تهران و هفت کلان شهر تشکیل شده بود و ساز و کار و موتور پیش برنده بود، همه آنها تعطیل شد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه گفت: تا اینکه موضوع آلودگی هوا بسیار حاد شد و به ویژه در سال ۱۳۸۹ و ۹۰ قانون نگری و برنامه ریزی در این حوزه آغاز شد اما بسیار دیر شده بود. تقریبا ۶ سال را کاملا از دست داده بودیم و بالاخره در فراز و نشیب های که متاسفانه نه علمی، نه برنامه ای و نه کارشناسی بود، این برنامه ها با وقفه مواجه شد.
با تمام توان در بحث مقابله با آلودگی هوا برنامه ها را پیش می بریم
معاون رئیس جمهور به برنامه ها و رویکرد دولت تدبیر و امید به بحث مقابله با آلودگی شهرهای بزرگ به ویژه کلان شهرها اشاره کرد و افزود: از برنامه ها و رویکردهای مهم دولت و به ویژه شخص رئیس جمهور موضوع آلودگی هواست. البته آلودگی در این سالها یک جنبه دیگری هم پیدا کرده و آن هم بحث ریزگردهاست.
وی یادآور شد: ما از سالهای ۸۲ و ۸۳ موضوع آلودگی های برون مرزی را آغاز کرده بودیم. که باید این مسائل رصد و برنامه ریزی می شد و به ویژه در بخش همکاری های بین المللی که متاسفانه در چند سال گذشته باز هم به مسئله ریز گردها توجه لازم نشد، اما دولت آقای روحانی توجه خاص و ویژه به این موضوع خواهد داشت.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: اولین کاری که در این زمینه انجام شده و بسیار هم اهمیت دارد این است که کارگروه آلودگی هوا دوباره احیاء شده است و یک جلسه در سطح ملی و با حضور تمام دستگاه ها در تهران برگزار شد زیرا این یک کار تیمی است و هر کسی از برنامه عقب باشد روند کار سایرین را نیز کند خواهد کرد.
ابتکار در ادامه یک بخش از مشکلات بحث ریزگردها را مربوط به توافقات بین المللی و تحریم ها دانست و ادامه داد: البته متاسفانه کیفیت بنزین تولیدی هم بسیار سقوط کرده و در حال حاضر بازسازی این کیفیت و رسیدن به آن استانداردها کار سختی است. این مسائل همه از جمله شاخص ها، استانداردها، ضوابط کارهایی که باید خودروسازی انجام بدهد، همه به بحث و بررسی گذشاته شده است.
وی یادآور شد: همزمان برای موضوع آلودگی شهرها سفرهایی داشتیم از جمله سفر به اراک و شرکت در برنامه کاهش آلودگی هوای شهر اراک که خوشبختانه با رویکرد بسیار مثبت استاندار و دستگاه های اجرایی مواجه شدیم و برنامه ای را از آنجا شروع کردیم در کنار آن به اصفهان، اهواز و کرج هم سفری مشابه داشتیم و در سفر بعدی شیراز و مشهد و سایر کلان شهرها را در برنامه خواهیم داشت.
آلودگی هوا را نمی توان با یک کلید روشن و خاموش کرد
ابتکار تاکید کرد: من اصرار دارم در اولین جلسه کاهش آلودگی هوا حضور داشته باشم و کلید جلسه را روشن کنیم. البته آلودگی هوا را نمی توان با یک کلید روشن و خاموش کرد. برنامه بلند مدت می خواهد ولی می توان برنامه ها را فعال کرد، رویکردها را نسبت به این موضوع تغییر داد. با هماهنگی بین بخشی، یک مدیریت پویا، منسجم، هماهنگ، دانش بنیان و به کارگیری آخرین فناوری و تجربیات تمام دنیا و کشور خودمان این کارها را پیش برد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خاطر نشان کرد: رایزنی های بسیار جدی در این حوزه با وزارت نفت، نیرو، صنعت، معدن و تجارت، دستگاه های زیر مجموعه، متخصصان، صاحبنظران و حتی رایزنی های بین المللی آغاز شده که بتوان از توانمندی بین المللی نیز در این زمینه استفاده کرد. با تمام توان در بحث آلودگی هوا برنامه ها را پیش می بریم. خوشبختانه طیف خوبی از استادان دانشگاه ها هم به ما کمک می کنند.
وی با اشاره به برگزاری جلسه کارگروه ملی آلودگی هوا طی روزهای گذشته گفت: به دلیل اینکه آقای دکتر روحانی تاکید داشتند که جلسه بعد این شورا در اولین فرصت با موضوع آلودگی هوای کلان شهرها برگزار شود، پیش جلسه شورای عالی محیط زیست نیز برگزار شد البته جلسه اول با موضوع ریزگردها برگزار شده بود.
تعطیلی مدارس در هنگام آلودگی هوا نه یک راهکار بلند مدت؛ اما پیشگیرانه
وی همچنین درباره تعطیلی مدارس و مراکز اداری به علت آلودگی هوا و تاثیرگذاری چنین شیوه هایی در مقابله با آلودگی هوا اظهار داشت: این یک راهکار کوتاه مدت است ما تا وقتی نتوانیم برنامه های بلند را که زمان می برد، اجرایی کنیم، به ناچار به دنبال چنین برنامه هایی خواهیم بود.
معاون رئیس جمهور خاطر نشان کرد: متاسفانه آن برنامه ای که برای مقابله با آلودگی هوا در کلانشهرها قرار بود اجرایی شود، چند سالی در ایران متوقف شد و اجرا نکردیم اما در مکزیکو سیتی انجام شد و از آلوده ترین شهر دنیا به یکی از شهرهایی که دارای هوای نسبتاً استاندارد هست، تبدیل شدند و خیلی تغییر کردند، به همین دلیل در برخی از شرایط به ناچار باید به راهکارهای کوتاه مدت پرداخت.
ابتکار افزود: در قانون پیش بینی شده است برای زمانی که حالت وارونگی هوا پیش می آید و هوا ساکن و باد کم می شود، در این شرایط میزان آلودگی هوا بسیار افزایش پیدا می کند و تراکم آلودگی بالا می رود و می تواند شرایط خیلی خطرناکی ایجاد کند. ما دستگاه های سنجش داریم و یک ستاد مشترک هم تحت عنوان مهار فعالیت می کند که موضوع آلودگی هوا توسط سه بخش محیط زیست، شهرداری و هواشناسی بررسی می شود که اگر میزان تجمع آلاینده ها به آن حد اضطرار برسد، در جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوا به ریاست استاندار بر اساس آیین نامه ای که وجود دارد، تشخیص می دهند بر اساس میزان آلاینده ها و پیش بینی هواشناسی چه کارهایی باید انجام شود.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: آنجا ما ناچاریم گاهی اوقات بگوییم طرح زوج و فرد و سیاست هایی اتخاذ کنیم که میزان آلایندگی کم شود و تردد کاهش پیدا کند و افرادی که در معرض آسیب هستند، کمتر تردد کنند یا مدارس تعطیل شود اما اینها از روی ناچاری است. این راهکار و برنامه و انتهای خط نیست. اما حتماً باید انجام دهیم چون پیشگیرانه است و می تواند عوارض و تبعات منفی آلودگی هوا را بر روی افراد و شاخص های سلامت کم کند.
وی تاکید کرد: آن چیزی که مهم است این که ما باید آن برنامه های بلند مدت متوقف شده را جلو ببریم و همین کار را هم انجام می دهیم.
طراحی برنامه های مختلفی در بحث مقابله با ریزگردها در سطح داخلی و بین المللی
معاون رئیس جمهور در ادامه به تشکیل اولین جلسه شورای عالی حفاظت محیط زیست در دولت تدبیر و امید اشاره کرد و گفت: این شورا عالی ترین ستاد تصمیم گیری ملی برای محیط زیست کشور است، ریاست آن هم با رئیس جمهور است و این شورا وظیفه دارد که سیاست گذاری ها را دنبال کند.
ابتکار افزود: در چند سال قبل هم این شورا بسیار فعال بود ولی متاسفانه باز هم به دلایل نامعلوم منحل شد و در حد یک کمیسیون فعالیت می کرد، البته در آنجا کارهایی انجام شد اما در سطح رئیس جمهور نبود و هر چند آن موقع دلسوزان و طرفداران محیط زیست گفتند این کار را نکنید، اما اتفاقی نیافتاد.
وی در ادامه احیاء شورای عالی حفاظت محیط زیست در دولت تدبیر و امید را یکی از برنامه های مهم دولت در بحث مقابله با آلودگی هوای کلانشهرها عنوان کرد و تصریح کرد: خوشبختانه جز اولین برنامه های آقای دکتر روحانی در این دوره و تاکید ایشان این بود که این شورا احیا شود و اولین جلسه را حدود سه هفته پیش برگزار کردیم که بحث ریزگردها هم مطرح و گزارش مفصلی ارائه شد و دستگاه ها هم هر کدام مسئولیت خودشان در ارتباط با پیگیری موضوع ریزگردها را ارائه دادند.
ابتکار در ادامه موضوع مقابله با ریزگردها را مربوط به مدیریت سرزمین، جلوگیری از بیابان زایی، جلوگیری از فرسایش خاک و خشک شدن تالاب ها، رعایت استانداردها در استخراج معادن و مسائلی از این دست عنوان کرد و گفت: به طور مثال در بخش معادن، استخراج از معادن علاوه بر بازده اقتصادی، مسئولیتهای زیست محیطی هم دارد، نباید به آب لطمه بزند، نباید فاضلاب ها محیط را آلوده کند، نباید تخریب داشته باشد یا زمانی کار تمام می شود باید سرزمین را به وضعیت اول برگرداند که اگر خلاف اینها صورت بگیرد، منشاء ریزگردها می شود.
معاون رئیس جمهور تاکید کرد: خوشبختانه در دولت یازدهم برنامه های مختلفی در بحث مقابله با ریزگردها در سطح داخلی و بین المللی طراحی شده است و در قالب ستادهایی پیگیر این موضوع هستیم به ویژه در بحث همکاری با کشور عراق و سفر اخیر آقای نوری المالکی به تهران که قرار بر این شد؛ ستاد بحث ریزگردها را در قالب منطقه ای با حضور کشورهایی مرتبط تشکیل دهیم.
وی یادآور شد: البته بخش عمده ای از این ریزگردها از کشور عراق به سمت ایران می آید و پروژه های منطقه ای هم در باید در آنجا اجرا شود. در این مرحله استارت کار را می زنیم، مطالعات، کارهای اولیه و بررسی ها همه در این مدت صورت گرفته است.
همه دستگاه ها در مقابل محیط زیست مسئول هستند
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه در پاسخ به سوالی درباره همکاری و تعامل سایر وزارتخانه ها و دستگاه برای حفاظت از محیط زیست اظهار داشت: موضوع حفاظت از محیط زیست بخشی نیست. سازمان حفاظت محیط زیست مسئولیت برنامه ریزی، نظارت و سیاست گذاری کلان را به عهده دارد و اجرای وظایف و مسئولیت ها بر عهده بخش های مختلف است و همه دستگاه ها در مقابل محیط زیست مسئول هستند. در قانون اساسی هم این موضوع ذکر شده است که همه آحاد جامعه برای حفظ محیط زیست مسئولیت دارند.
براساس گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، وی افزود: الان هم رویکرد نوین، رویکرد مدیریت توسعه است و محیط زیست در مقابل توسعه قرار نمی گیرد. نگاه حفاظتی هم به مفهوم این است که مسیر توسعه به سمتی پیش برود که توسعه اتفاق بیافتد اما آسیب، تخریب و آلودگی محیط زیست را به دنبال نداشته باشد یا خیلی کم باشد که این به عملکرد دستگاه ها بر می گردد.
معاون رئیس جمهور تاکید کرد: هر دستگاهی یک سری وظایف توسعه ای دارد در کنار آن یک سری استانداردها، ضوابط و مقرراتی دارد که باید محیط زیست را جدی بگیرد. و وظیفه مهم شورای عالی حفاظت محیط زیست و دولت هم این است که تکالیف زیست محیطی را در آن دستگاه ها ساری و جاری کند.
ابتکار ادامه داد: به طور مثال وزارت نفت بسیاری از امور خود را به بخش خصوصی واگذار کرده است ولی سیاست گذار و ناظر بر عملکرد این شرکت ها هست و ابزارهای نظارتی و کنترلی در اختیار دارد که باید به خوبی پیش ببرد. از آن طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی و تمام این بخش ها زمانی که پروژه های کوچک و بزرگ دارند، باید این پروژه ها با نگاه محیط زیستی طراحی شوند و از اول باید مسائل آن دیده شود، برای کاهش عوارض آن تدابیری داشته باشند تا فجایع زیست محیطی به بار نیاید.
حفظ محیط زیست رسالت محوری است
معاون رئیس جمهور در ادامه حفظ محیط زیست را رسالت محوری عنوان کرد و افزود: به طور مثال اگر من مدیر بیمارستان هستم باید بدانم همان قدر که مدیریت بیمارستان مهم است به همان میزان هم مدیریت پسماند بیمارستان مهم است که با اصول دفن شود و یا اگر فاضلاب بیمارستان عفونی است، رها نشود. یا جزء مسئولیت های یک واحد صنعتی است که هوا را آلوده نکند.
ابتکار تاکید کرد: قرار نیست کسی به صرفاٌ داشتن واحد صنعتی هوا را آلوده کند، فاضلاب را هم آلوده کند، سفره آب زیرزمینی را نابود کند، زباله ها را هم در طبیعت رها کند. این هدر رفتن سرمایه و منابع کشور است. پس همه باید این نگاه فرابخشی را داشته باشیم، این کار را ما باید از طریق دولت و شورای عالی حفاظت محیط زیست و سایر نهادها و دستگاه ها انجام دهیم. اقتضای مهم و جدی کشور این است که مسائل را کلان ببنیم و همه همکاری داشته باشند.
ابتکار افزود: رویکرد اصلی در مبارزه با آلودگی هوا، منبع آلاینده است. این منابع که بیشتر از احتراق داخلی موتورها و سوخت فسیلی است که می تواند منابع ساکن باشد و این منابع ساکن شامل؛ صنایع، نیروگاه ها، بخش نفت و بخش خانگی است.
وی ادامه داد: به طور مثال اگر موتورخانه های خانگی شهرها را حساب کنیم، شهری مانند تهران حدود یک و نیم میلیون واحد مسکونی دارد و این واحدهای مسکونی هر کدام یک شعله و موتورخانه دارد که آنها هم بخشی از میزان آلایندگی را به دلایل مشکلات فنی و غیره دارند که متاسفانه این مشکلات به آلایندگی شهر تهران کمک می کند.
ابتکار افزود: علاوه بر اینها منابع متحرک؛ خودروها هستند که اینها از خودرو شخصی گرفته تا موتور سیکلت ها متاسفانه در شهری مثل تهران دو و نیم میلیون موتور سیکلت در حال تردد داریم که کاملا الگوی حمل و نقل تهران را تغییر می دهند و بحث خودروهای شخصی، اتوبوس ها و خودروهای عمومی، سنگین که همه اینها می تواند منبع آلودگی باشد.
معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: اینکه چرا اینها آلاینده هستند بحث مشخصی است. یکی بحث رعایت استانداردهاست که خود آن ضوابط صنعت که مثلا دودکش باید فیلتر داشته باشد، باید آلودگی کاهش پیدا کند، کیفیت سوخت مورد استفاده باید استاندارد باشد.
طراحی برنامه مقابله با آلودگی هوا در شهر تهران طی سالهای ۷۴ تا ۷۵
ابتکار در ادامه با اشاره به طراحی برنامه مقابله با آلودگی هوا در شهر تهران طی سالهای ۷۴ تا ۷۵ اظهار داشت: از سال ۱۳۷۴ تا ۱۳۷۵ مطالعه وسیعی از سوی مشاوران داخلی و استادان دانشگاه که مشاوران بین المللی سوئدی و ژاپنی هم در آن نقش داشتند، صورت گرفت و برنامه ای برای مقابله با آلودگی هوا در شهر تهران طراحی شد. سال ۱۳۷۹ این برنامه در دولت تصویب شد که بر اساس اقتضائات آن زمان و شرایط تهران محورهای مختلف داشت و این برنامه آغاز و عملیاتی شد و دستاورد هم داشت.
معاون رئیس جمهور خاطر نشان کرد: سال ۱۳۸۰ در راستای این سیاست ها به وزارت نفت اعلام شد که باید استانداردسازی بنزین تولیدی آغاز شود و اولین اقدام حذف سرب بود و سرب از بنزین کل کشور قطع شد و حتی درسال ۱۳۸۱ بنزین بدون سرب را در سراسر کشور داشتیم و فقط محدود به تهران نبود.
وی تصریح کرد: در آن سالها مطالعات شهرهای دیگر را نیز آغاز کردیم و بجز تهران برای ۷ کلان شهر دیگر که معضل آلودگی هوا دارند، هر کدام مطالعات جداگانه ای انجام شد. زیرا منایع آلاینده و الگوی جمعیت برای هر شهری متفاوت است. تا سال ۱۳۸۴ هم این برنامه ها اجرا شد. خودروهای کشور از بدون استاندارد بودن به سمت استاندارد شدن حرکت کردند. پیکان هم از رده خارج شد، حمل و نقل عمومی توسعه پیدا کرد، مترو هم با حمایت های دولت توسعه پیدا کرد، اتوبوس های گازسوز و برقی وارد ناوگان حمل و نقل شهری شدند و معاینه فنی خودرو ها بسیار جدی توسعه یافت.
توقف برنامه های مقابله با آلودگی هوا از سال ۱۳۸۴
ابتکار افزود: همه این اتفاقات افتاد اما بعد آرام آرام از سال ۱۳۸۴ متاسفانه برنامه ها به دلایلی که برای ما معلوم نبود، و نمی دانیم چه اتفاقی افتاد و هنوز هم روشن نیست به تعطیلی گرایید و آن کمیته اجرایی که در تهران و هفت کلان شهر تشکیل شده بود و ساز و کار و موتور پیش برنده بود، همه آنها تعطیل شد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه گفت: تا اینکه موضوع آلودگی هوا بسیار حاد شد و به ویژه در سال ۱۳۸۹ و ۹۰ قانون نگری و برنامه ریزی در این حوزه آغاز شد اما بسیار دیر شده بود. تقریبا ۶ سال را کاملا از دست داده بودیم و بالاخره در فراز و نشیب های که متاسفانه نه علمی، نه برنامه ای و نه کارشناسی بود، این برنامه ها با وقفه مواجه شد.
با تمام توان در بحث مقابله با آلودگی هوا برنامه ها را پیش می بریم
معاون رئیس جمهور به برنامه ها و رویکرد دولت تدبیر و امید به بحث مقابله با آلودگی شهرهای بزرگ به ویژه کلان شهرها اشاره کرد و افزود: از برنامه ها و رویکردهای مهم دولت و به ویژه شخص رئیس جمهور موضوع آلودگی هواست. البته آلودگی در این سالها یک جنبه دیگری هم پیدا کرده و آن هم بحث ریزگردهاست.
وی یادآور شد: ما از سالهای ۸۲ و ۸۳ موضوع آلودگی های برون مرزی را آغاز کرده بودیم. که باید این مسائل رصد و برنامه ریزی می شد و به ویژه در بخش همکاری های بین المللی که متاسفانه در چند سال گذشته باز هم به مسئله ریز گردها توجه لازم نشد، اما دولت آقای روحانی توجه خاص و ویژه به این موضوع خواهد داشت.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: اولین کاری که در این زمینه انجام شده و بسیار هم اهمیت دارد این است که کارگروه آلودگی هوا دوباره احیاء شده است و یک جلسه در سطح ملی و با حضور تمام دستگاه ها در تهران برگزار شد زیرا این یک کار تیمی است و هر کسی از برنامه عقب باشد روند کار سایرین را نیز کند خواهد کرد.
ابتکار در ادامه یک بخش از مشکلات بحث ریزگردها را مربوط به توافقات بین المللی و تحریم ها دانست و ادامه داد: البته متاسفانه کیفیت بنزین تولیدی هم بسیار سقوط کرده و در حال حاضر بازسازی این کیفیت و رسیدن به آن استانداردها کار سختی است. این مسائل همه از جمله شاخص ها، استانداردها، ضوابط کارهایی که باید خودروسازی انجام بدهد، همه به بحث و بررسی گذشاته شده است.
وی یادآور شد: همزمان برای موضوع آلودگی شهرها سفرهایی داشتیم از جمله سفر به اراک و شرکت در برنامه کاهش آلودگی هوای شهر اراک که خوشبختانه با رویکرد بسیار مثبت استاندار و دستگاه های اجرایی مواجه شدیم و برنامه ای را از آنجا شروع کردیم در کنار آن به اصفهان، اهواز و کرج هم سفری مشابه داشتیم و در سفر بعدی شیراز و مشهد و سایر کلان شهرها را در برنامه خواهیم داشت.
آلودگی هوا را نمی توان با یک کلید روشن و خاموش کرد
ابتکار تاکید کرد: من اصرار دارم در اولین جلسه کاهش آلودگی هوا حضور داشته باشم و کلید جلسه را روشن کنیم. البته آلودگی هوا را نمی توان با یک کلید روشن و خاموش کرد. برنامه بلند مدت می خواهد ولی می توان برنامه ها را فعال کرد، رویکردها را نسبت به این موضوع تغییر داد. با هماهنگی بین بخشی، یک مدیریت پویا، منسجم، هماهنگ، دانش بنیان و به کارگیری آخرین فناوری و تجربیات تمام دنیا و کشور خودمان این کارها را پیش برد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خاطر نشان کرد: رایزنی های بسیار جدی در این حوزه با وزارت نفت، نیرو، صنعت، معدن و تجارت، دستگاه های زیر مجموعه، متخصصان، صاحبنظران و حتی رایزنی های بین المللی آغاز شده که بتوان از توانمندی بین المللی نیز در این زمینه استفاده کرد. با تمام توان در بحث آلودگی هوا برنامه ها را پیش می بریم. خوشبختانه طیف خوبی از استادان دانشگاه ها هم به ما کمک می کنند.
وی با اشاره به برگزاری جلسه کارگروه ملی آلودگی هوا طی روزهای گذشته گفت: به دلیل اینکه آقای دکتر روحانی تاکید داشتند که جلسه بعد این شورا در اولین فرصت با موضوع آلودگی هوای کلان شهرها برگزار شود، پیش جلسه شورای عالی محیط زیست نیز برگزار شد البته جلسه اول با موضوع ریزگردها برگزار شده بود.
تعطیلی مدارس در هنگام آلودگی هوا نه یک راهکار بلند مدت؛ اما پیشگیرانه
وی همچنین درباره تعطیلی مدارس و مراکز اداری به علت آلودگی هوا و تاثیرگذاری چنین شیوه هایی در مقابله با آلودگی هوا اظهار داشت: این یک راهکار کوتاه مدت است ما تا وقتی نتوانیم برنامه های بلند را که زمان می برد، اجرایی کنیم، به ناچار به دنبال چنین برنامه هایی خواهیم بود.
معاون رئیس جمهور خاطر نشان کرد: متاسفانه آن برنامه ای که برای مقابله با آلودگی هوا در کلانشهرها قرار بود اجرایی شود، چند سالی در ایران متوقف شد و اجرا نکردیم اما در مکزیکو سیتی انجام شد و از آلوده ترین شهر دنیا به یکی از شهرهایی که دارای هوای نسبتاً استاندارد هست، تبدیل شدند و خیلی تغییر کردند، به همین دلیل در برخی از شرایط به ناچار باید به راهکارهای کوتاه مدت پرداخت.
ابتکار افزود: در قانون پیش بینی شده است برای زمانی که حالت وارونگی هوا پیش می آید و هوا ساکن و باد کم می شود، در این شرایط میزان آلودگی هوا بسیار افزایش پیدا می کند و تراکم آلودگی بالا می رود و می تواند شرایط خیلی خطرناکی ایجاد کند. ما دستگاه های سنجش داریم و یک ستاد مشترک هم تحت عنوان مهار فعالیت می کند که موضوع آلودگی هوا توسط سه بخش محیط زیست، شهرداری و هواشناسی بررسی می شود که اگر میزان تجمع آلاینده ها به آن حد اضطرار برسد، در جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوا به ریاست استاندار بر اساس آیین نامه ای که وجود دارد، تشخیص می دهند بر اساس میزان آلاینده ها و پیش بینی هواشناسی چه کارهایی باید انجام شود.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: آنجا ما ناچاریم گاهی اوقات بگوییم طرح زوج و فرد و سیاست هایی اتخاذ کنیم که میزان آلایندگی کم شود و تردد کاهش پیدا کند و افرادی که در معرض آسیب هستند، کمتر تردد کنند یا مدارس تعطیل شود اما اینها از روی ناچاری است. این راهکار و برنامه و انتهای خط نیست. اما حتماً باید انجام دهیم چون پیشگیرانه است و می تواند عوارض و تبعات منفی آلودگی هوا را بر روی افراد و شاخص های سلامت کم کند.
وی تاکید کرد: آن چیزی که مهم است این که ما باید آن برنامه های بلند مدت متوقف شده را جلو ببریم و همین کار را هم انجام می دهیم.
طراحی برنامه های مختلفی در بحث مقابله با ریزگردها در سطح داخلی و بین المللی
معاون رئیس جمهور در ادامه به تشکیل اولین جلسه شورای عالی حفاظت محیط زیست در دولت تدبیر و امید اشاره کرد و گفت: این شورا عالی ترین ستاد تصمیم گیری ملی برای محیط زیست کشور است، ریاست آن هم با رئیس جمهور است و این شورا وظیفه دارد که سیاست گذاری ها را دنبال کند.
ابتکار افزود: در چند سال قبل هم این شورا بسیار فعال بود ولی متاسفانه باز هم به دلایل نامعلوم منحل شد و در حد یک کمیسیون فعالیت می کرد، البته در آنجا کارهایی انجام شد اما در سطح رئیس جمهور نبود و هر چند آن موقع دلسوزان و طرفداران محیط زیست گفتند این کار را نکنید، اما اتفاقی نیافتاد.
وی در ادامه احیاء شورای عالی حفاظت محیط زیست در دولت تدبیر و امید را یکی از برنامه های مهم دولت در بحث مقابله با آلودگی هوای کلانشهرها عنوان کرد و تصریح کرد: خوشبختانه جز اولین برنامه های آقای دکتر روحانی در این دوره و تاکید ایشان این بود که این شورا احیا شود و اولین جلسه را حدود سه هفته پیش برگزار کردیم که بحث ریزگردها هم مطرح و گزارش مفصلی ارائه شد و دستگاه ها هم هر کدام مسئولیت خودشان در ارتباط با پیگیری موضوع ریزگردها را ارائه دادند.
ابتکار در ادامه موضوع مقابله با ریزگردها را مربوط به مدیریت سرزمین، جلوگیری از بیابان زایی، جلوگیری از فرسایش خاک و خشک شدن تالاب ها، رعایت استانداردها در استخراج معادن و مسائلی از این دست عنوان کرد و گفت: به طور مثال در بخش معادن، استخراج از معادن علاوه بر بازده اقتصادی، مسئولیتهای زیست محیطی هم دارد، نباید به آب لطمه بزند، نباید فاضلاب ها محیط را آلوده کند، نباید تخریب داشته باشد یا زمانی کار تمام می شود باید سرزمین را به وضعیت اول برگرداند که اگر خلاف اینها صورت بگیرد، منشاء ریزگردها می شود.
معاون رئیس جمهور تاکید کرد: خوشبختانه در دولت یازدهم برنامه های مختلفی در بحث مقابله با ریزگردها در سطح داخلی و بین المللی طراحی شده است و در قالب ستادهایی پیگیر این موضوع هستیم به ویژه در بحث همکاری با کشور عراق و سفر اخیر آقای نوری المالکی به تهران که قرار بر این شد؛ ستاد بحث ریزگردها را در قالب منطقه ای با حضور کشورهایی مرتبط تشکیل دهیم.
وی یادآور شد: البته بخش عمده ای از این ریزگردها از کشور عراق به سمت ایران می آید و پروژه های منطقه ای هم در باید در آنجا اجرا شود. در این مرحله استارت کار را می زنیم، مطالعات، کارهای اولیه و بررسی ها همه در این مدت صورت گرفته است.
همه دستگاه ها در مقابل محیط زیست مسئول هستند
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه در پاسخ به سوالی درباره همکاری و تعامل سایر وزارتخانه ها و دستگاه برای حفاظت از محیط زیست اظهار داشت: موضوع حفاظت از محیط زیست بخشی نیست. سازمان حفاظت محیط زیست مسئولیت برنامه ریزی، نظارت و سیاست گذاری کلان را به عهده دارد و اجرای وظایف و مسئولیت ها بر عهده بخش های مختلف است و همه دستگاه ها در مقابل محیط زیست مسئول هستند. در قانون اساسی هم این موضوع ذکر شده است که همه آحاد جامعه برای حفظ محیط زیست مسئولیت دارند.
براساس گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، وی افزود: الان هم رویکرد نوین، رویکرد مدیریت توسعه است و محیط زیست در مقابل توسعه قرار نمی گیرد. نگاه حفاظتی هم به مفهوم این است که مسیر توسعه به سمتی پیش برود که توسعه اتفاق بیافتد اما آسیب، تخریب و آلودگی محیط زیست را به دنبال نداشته باشد یا خیلی کم باشد که این به عملکرد دستگاه ها بر می گردد.
معاون رئیس جمهور تاکید کرد: هر دستگاهی یک سری وظایف توسعه ای دارد در کنار آن یک سری استانداردها، ضوابط و مقرراتی دارد که باید محیط زیست را جدی بگیرد. و وظیفه مهم شورای عالی حفاظت محیط زیست و دولت هم این است که تکالیف زیست محیطی را در آن دستگاه ها ساری و جاری کند.
ابتکار ادامه داد: به طور مثال وزارت نفت بسیاری از امور خود را به بخش خصوصی واگذار کرده است ولی سیاست گذار و ناظر بر عملکرد این شرکت ها هست و ابزارهای نظارتی و کنترلی در اختیار دارد که باید به خوبی پیش ببرد. از آن طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی و تمام این بخش ها زمانی که پروژه های کوچک و بزرگ دارند، باید این پروژه ها با نگاه محیط زیستی طراحی شوند و از اول باید مسائل آن دیده شود، برای کاهش عوارض آن تدابیری داشته باشند تا فجایع زیست محیطی به بار نیاید.
حفظ محیط زیست رسالت محوری است
معاون رئیس جمهور در ادامه حفظ محیط زیست را رسالت محوری عنوان کرد و افزود: به طور مثال اگر من مدیر بیمارستان هستم باید بدانم همان قدر که مدیریت بیمارستان مهم است به همان میزان هم مدیریت پسماند بیمارستان مهم است که با اصول دفن شود و یا اگر فاضلاب بیمارستان عفونی است، رها نشود. یا جزء مسئولیت های یک واحد صنعتی است که هوا را آلوده نکند.
ابتکار تاکید کرد: قرار نیست کسی به صرفاٌ داشتن واحد صنعتی هوا را آلوده کند، فاضلاب را هم آلوده کند، سفره آب زیرزمینی را نابود کند، زباله ها را هم در طبیعت رها کند. این هدر رفتن سرمایه و منابع کشور است. پس همه باید این نگاه فرابخشی را داشته باشیم، این کار را ما باید از طریق دولت و شورای عالی حفاظت محیط زیست و سایر نهادها و دستگاه ها انجام دهیم. اقتضای مهم و جدی کشور این است که مسائل را کلان ببنیم و همه همکاری داشته باشند.
