سونامی سرطان از خیال تا واقعیت

در این مدت بسیاری از کارشناسان حوزه های مختلف خبر از تغییر نا مطلوب سبک زندگی مردم داده اند تغییری که منجر به بروز بیماری های مختلف ازجمله فشار خون، نارسایی های قلبی و عروقی، دیابت و سرطان می شود. اطلاع رسانی در مورد عوامل بروز سرطان به گونه ای بود و هنوز هست که از آن به عنوان سونامی سرطان در سال های نه چندان دور یاد می کنند.

بیشتر متخصصان این حوزه با وجود اینکه احتمالا دسترسی به بانک اطلاعاتی بیماری ها ندارند با این ایده موافقند. اما معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت سونامی سرطان را قبول ندارد. سرطان بیماری جهانی و روند رو به رشد آن نیز جهانی است. بیشتر کشور های در حال توسعه به دلیل تغییر سبک زندگی مردم و میزان بالای آلاینده های زیست محیطی با بیماری های زیادی ازجمله انواع سرطان های جدید روبه رو هستند. به گفته رضا ملک زاده معاون تحقیقاتی و فناوری وزارت بهداشت، آمار سرطان در ایران ۱۰۰ در هر یکصد هزار نفر است که از متوسط کشورهای دیگر بیشتر نیست اما می توان گفت نوع سرطان ها فرق کرده ولی تعداد مبتلایان در کل بیشتر از دیگر کشورها نیست.

او که درباره کاربردی بودن تحقیقات حوزه پزشکی حرف می زد در پاسخ به پرسش خبرنگاران مبنی بر سونامی سرطان گفت: سونامی سرطان را قبول ندارم و براساس اطلاعات دقیق از ایران و توسط بهداشت جهانی منتشر شده میزان شیوع سرطان در کشور ما از اغلب کشورها حتی کشورهای اروپایی و آمریکایی کمتر است؛ طبق آمار عدد مبتلایان به سرطان در ایران در حد متوسط دنیاست و افرادی که این مسئله را عنوان می کنند از پزشکانی هستند که فقط بیماران سرطانی می بینند و به کل جامعه نگاه نمی کنند.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت تصریح کرد: تحقیقات سرطان شروع شده و همکاری مشترک و خوبی با سایر مؤسسات داشته ایم و احتیاج داریم در پیشگیری از سرطان اقداماتی را انجام دهیم اما این را درنظر داریم هر کاری که برای سرطان انجام می دهیم ۱۰تا ۱۵سال طول می کشد تا به نتیجه برسد.

دکتر حسن امامی رضوی، معاون سابق درمان وزارت بهداشت نیز معتقد است که فراوانی سرطان در کشور زیاد نیست. او گفت: میزان بروز سرطان در کشور ما متفاوت از دیگر کشور ها نیست ولی از آنجا که در سال های اخیر ثبت سرطان در کشور با مدیریت بهتری صورت گرفته و بیماریابی و امکان دسترسی و بهره مندی مردم از خدمات درمانی و سلامت بیشتر شده است شناسایی موارد سرطان بهتر انجام می شود. از سوی دیگر رسانه ها نیز در این زمینه آمار و ارقام مزبور را منتشر می کنند و در اختیار مردم می گذارند به همین دلیل اینطور به نظر می آید که رشد سرطان افزایش یافته است درحالی که اینطور نیست.

آماری کمتر از کشور های دیگر داشتن به معنای کم بودن این بیماران در کشور نیست. در حال حاضر سالانه ۸۰هزار بیمار جدید سرطانی به جامعه بیماران اضافه می شوند. به گفته دکتر محمدرضا میر عضو هیأت مدیره انجمن سرطان ایران برخی سرطان ها در کشور های پیشرفته بیداد می کند. در این کشور ها از هر ۱۰-۹نفر یک زن مبتلا به سرطان سینه است. در آمریکا و کشور های اروپایی سالانه ۳۵۰هزار زن به سرطان مبتلا می شوند. در ایران این رقم ۱۰تا ۱۲هزار سرطان سینه در سال است.

چندی پیش پروفسور ناصر پارسا عضو انجمن سرطان شناسی آمریکا به ایسنا گفت که سال ۲۰۱۵ایران با سونامی سرطان روبه رو می شود. او با این استدلال که بیماری ها زاییده مشکلات محیطی است و امروز محیط زیست ما به طور کلی آلوده و شمار بیماران سرطانی به خصوص در ایران رو به رشد است گفت: بنابراین در سال ۲۰۱۵ایران با سونامی سرطان روبه رو می شود. با وجود این، رئیس بخش جراحی سرطان بیمارستان امام و عضو هیأت مدیره انجمن سرطان ایران با اعلام اینکه دلیلی ندارد که بگوییم سرطان فقط در ایران رو به افزایش است، گفت:

شاید در سال های بعد بررسی دقیقی صورت بگیرد و مشخص شود که سرطان در حال افزایش است ولی الان روند با سایر کشورها یکسان است و رتبه ایران خوشبختانه بسیار پایین است. سازمان جهانی بهداشت پیش بینی می کند که تا سال ۲۰۳۰حدود ۷۰میلیون نفر مبتلا به سرطان شده باشند این در حالی است که هم اکنون نیمی از این پیش بینی تحقق پیدا کرده است.

۳ عامل اصلی مرگ در کشور بیماری های قلبی و عروقی، سوانح و سرطان است. وقتی امکان بروز یکی از آنها کم می شود آمارهای آن دو، بیشتر می شود. دکتر محمدرضا میر در این باره گفت: هر چه سن بالاتر می رود و بیماری های جانبی درمان می شود عفونت ها و ناراحتی های قلبی و عروقی درمان می شود و تصادفات و حوادث منجر به فوت کمتر می شود، اما به طور کلی هر چه کشور ها به سمت صنعتی شدن می روند و فعالیت های فیزیکی کمتر می شود، هر چه غذاهای چرب و فست فود بیشتر مصرف می شود قواعد ایمنی کار کمتر رعایت شده و عوامل ایجاد سرطان بیشتر می شود.

وی سبک زندگی امروزی را در بروز بیماری سرطان مؤثر دانست و گفت: به طور مثال اگر یک مرتبه مد شود که زنان برای جلوگیری از بارداری ۱۰سال قرص مصرف کنند امکان بروز سرطان پستان بالا می رود. مصرف هورمون های استروژن هنوز برای ۱۰سال استاندارد سازی نشده است. در ایران به طور کلی و برای مردان سرطان معده و برای زنان سرطان سینه بیشترین فراوانی را دارد. پس از آن دستگاه گوارش، مری، کولون و رکتوم، سرطان مثانه و پروستات در حال افزایش است. در ایران سرطان تخمدان و رحم خیلی کمتر از کشور های دیگر است.