کلاهبرداری تلفنی از مشترکان همراه اول
آنهایی که به شوق زیارت حساب بانکیشان خالی شد!
مرضیه، زن جوانیست که هم تحصیلات دانشگاهی دارد و هم در اجتماع گشته است، او حالا طعمه یکی از این کلاهبردار ها شده و حدود سه ماه است پرونده زیر بغل دارد مسیر دادسرا به آگاهی را طی می کند.
گروه اجتماعی - رضا صالحی پژوه - صورتش را از پشت گوشی نمی دیدم، ولی صدایش خیلی موقر و متین بود، سلامش کش داربود و با کلی مقدمه و موخره، سینش را می کشید و صادش را هم از مخرج ادا می کرد، با هر چند کلمه ای که به زبان می آورد چند «یا حسین» و «یا اباالفضل» هم چاشنی آن می کرد.
به گزارش افکارنیوز؛ ظاهرا قاصد خبری خوش بود، خبری که بسیاری از ایرانیان برای شنیدنش دست و پا می زنند، برخی هم قاصد های آنی این اخبار را سفیران بهشتی می پندارند و از نحوه تشرفشان به زیارت گاه های مختلف شیعیان برای اطرافیان با آب و تاب حرف می زنند.
صدایش حدودا ۳۰ تا ۴۰ ساله می خورد، ادبیات مذهبی را به خوبی می دانست و حتی از ارزش ریالی یک سفر زیارتی به عتبات عالیات هم با جزئیات خبر داشت.
می گفت به علت خوش حسابی در پرداخت قبوض خط همراه اولم، برنده یک سفر زیارتی از سوی شرکت همراه اول شده ام، اما شماره ای که با آن تماس گرفته بود شماره اعتباری ایرانسل بود.
وی با همان کشش در سین و صاد از من خواست تا نیم ساعت دیگر، یعنی حدود ۸ شب خود را به نزدیک ترین دستگاه عابر بانک برسانم تا او دوباره با من تماس بگیرد و مبلغ کمک هزینه یک سفر زیارتی عتبات عالیات را برایم کارت به کارت کند.
با آنکه داستان های زیادی از اغفال افراد توسط کلاهبردارهای اینچنینی شنیده بودم، اما باز هم وسوسه شدم تا شاید سفر زیارتی کربلا را از دست ندهم.
به اولین عابر بانک که رسیدم کمی فرصت داشتم، برای همین خیلی سریع حسابم را تخلیه کردم در یکی دیگر از کارت بانک هایم تا اگر تماس های قاصد خوش خبر بوی شیادی داد، زیاد ضرر نکرده باشم، منتظر ماندم، بر خلاف بسیاری از وعده های اداری، دقیقا سر ساعت تماس دوم برقرار شد و از من خواست تا کارتم را درون عابر قرار دهم.
وقتی تلفنی از من مبلغ موجودی راخواست، دیگر اطمینان یافتم که سفر زیارتی کربلا بیش از پیش بوی تقلب می دهد. او هم وقتی شنید مبلغ ناچیزی در حساب بانکی من است، به بهانه اینکه نمی شود به حساب بانک های دولتی پول واریز شود، از من خواست تا با یک کارت بانک خصوصی به میدان عمل بیایم.
ظاهرا من خبرنگار هم که روزانه با بسیاری از این پرونده ها سر و کار داشتم و آن ها را اطلاع رسانی می کردم، به وسوسه یک سفر مفت و مجانی آن هم از نوع زیارتی، در کوزه افتاده بودم.
اما کوزه ای که قسمت من شده بود، آنقدر سر تنگ نداشت که نتوانم خودم را از آن بالا بکشم.
کوزه هایی در این شهر هست که زرنگ ترین افراد را آنچنان بلعیده اند که فرد طعمه شده، دیگر یارای بیرون آمدن ازآن را ندارد، راهرو های دادسرا و اتاق های آگاهی خود شاهد صحیحی بر این مدعاست.
مرضیه، زن جوانیست که هم تحصیلات دانشگاهی دارد و هم در اجتماع گشته است، او حالا طعمه یکی از این کلاهبردار ها شده و حدود سه ماه است پرونده زیر بغل دارد مسیر دادسرا به آگاهی را طی می کند.
وی در گفتگو با خبرنگار ما گفت: چندی پیش یک پیامکی به من زده شد مبنی بر اینکه شما به علت خوش حسابی از سوی شرکت همراه اول برنده ده میلیون ریال پول نقد شده اید.
مرضیه اظهار کرد: آن سوی خط از من درخواست شماره ملی کرد و من هم با خوشحالی شماره ملی خودم را پیامک کردم. وی افزود: دقایقی بعد دوباره پیامک آمد که برای پرداخت جایزه به شماره حساب شما شماره کارت، تاریخ انقضا و شماره سه رقمی موجود روی کارت را به این شماره پیامک نمایید.
این زن جوان تصریح کرد: من که هنوز در شور و شعف این خوش شانسی ناشی از خوش حسابی بودم، خیلی زود موارد درخواستی آن سوی خط را مو به مو اجرا کردم و یک پیامک به شماره من ارسال شد که مبلغ جایزه با کسر مالیات هم اکنون در حساب شما می باشد.
وی ادامه داد: وقتی به سراغ عابر بانک رفتم و موجودی درون کارتم را بررسی کردم، دیدم حسابم تخلیه شده و تنها ۱۵۰ هزار ریال در حسابم باقی مانده است.
حالا قصه مرضیه، قصه پر غصه بسیاری از کاربران بانک های الکترونیکی است که با هیجان زیاد در خانه ها، ادارات، محافل عمومی و حتی خصوصی بیان می شود. موضوعی که بر اساس آمار، بیان قصه گونه آن نه تنها دردی از جامعه دوا نکرده، که تعداد آن را نیز افزایش داده است.
*مردم غم همسایه را به خوبی باور ندارند
مهرداد خجندی، جامعه شناس و استاد جرم شناسی دانشگاه با بیان اینکه مردم ایران از تیپوگرافی خاصی برخوردار هستند و تا زمانی که موضوعی برای خودشان اتفاق نیفتد، آن را باور نمی کنند، گفت: مطمئنا افرادی که طعمه کلاهبرداری و زیاده خواهی می شوند، بار ها و بار ها اتفاقات مشابه و روش های کلاهبرداری را یا زبانی شنیده اند و یا در روزنامه ها خوانده اند.
وی اظهار کرد: این موضوع بیشتر به دلیل آن است که نسل های قدیم به این اندازه با تکنولوژی عجین نبوده و حالا که تکنولوژی بی حساب و کتاب وارد جامعه شده، این مشکلات نیز بی حساب و کتاب بروز کرده است.
خجندی بیان کرد: با تحول عظیمی که در بانکداری موسوم به بانکداری الکترونیک اتفاق افتاد، مردم تصور کردند از امنیت بالایی برخوردارند، در حالی که اینچنین نیست و مردم باید بدانند همانطور که در قدیم دفترچه های بانکی را در کمد هایشان مخفی می کردند، اکنون نیز باید رمز ها و پسوورد ها را محکم بایگانی و نگهداری نمایند.
موضوعی که پلیس فتا از طریق رسانه ها بار ها به آن اشاره کرده، اما همچنان بررسی ها نشان می دهد توجه شایانی به این نکات ایمنی توسط افراد جامعه نشده و تنها بخش خاصی از مردم که بر اساس شغل خود با این مسایل در ارتباط بوده اند، این پیام ها را جدی می گیرند.
*فرستندگان این پیامک ها کلاهبردار هستند
اما اینکه قانون با طراحان این شیوه از جرایم چه برخوردی می کند نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. برخوردی که نه تنها در بازگشت افراد به سوی جرم تاثیر فراوان دارد، بلکه در پیشگیری از آن نیز موثر است.
نوشین فتحی، کار شناس حقوقی و وکیل دادگستری در این زمینه به خبرنگار ما گفت: کلاهبرداری کاری بر پایه فریب است که فرد یا افرادی برای کسب نفع خود یا موسسه ای انجام می دهند.
وی اظهار کرد: نفس کلاهبرداری در بسیاری از کشور ها جرم است، اما مصادیق آن با هم متفاوت است و قانونگذار در ایران بر اساس فصل یازدهم قانون مجازات اسلامی، مربوط به ارتشا، ربا و کلاهبرداری از مواد ۵۸۸ تا ۵۹۷ مشتمل بر ۹ ماده و چهار تبصره جرایم کلاهبرداری را مشخص و مجازات مربوط به آن را نیز تعیین کرده است.
فتحی بیان داشت: بر اساس قانون افرادی که مبادرت به کلاهبرداری از طریق پیامک می کنند، بر اساس قانون مجازات اسلامی و در دادگاه های عمومی جزایی محاکمه می شوند و قانونگذار برای این افراد حبس، جریمه و بازگرداندن اموال به دست آمده از این راه به مالباختگان را در نظر گرفته است.
*تنها راه، هوشیاری مردم است
حالا انبوه پرونده های کلاهبرداری اینترنتی پلیس را هم کلافه کرده و او را به اعلام بیانیه وا داشته است.
پلیس فتا در این زمینه از هموطنان خواسته تا در صورت دریافت چنین پیامک هایی، پاسخ اینگونه پیام ها را ندهند و سریع ماموران را در جریان قرار دهند. شیوه ای قدیمی در برابر جرایمی جدید که هرچند دور از ذهن نیست، اما با توجه به جدید شدن شیوه های کلاهبرداری کلاهبرداران، امری بعید به نظر می رسد.
حال اگر هم چنین اتفاقی بیفتد، مگر پلیس می تواند با چند نفر از این کلاهبرداران برخورد جدی نماید؟
سرهنگ ستار خسروی، کارآگاه پلیس فتا در این زمینه به خبرنگار ما گفت: پلیس علاوه بر رد زنی و شناسایی این افراد، در صورت برخورد با موارد اینچنین شماره ای را که از آن پیامک ارسال شده مسدود می کند.
وی ضمن انتقاد از نحوه واگذاری خطوط اعتباری در ایران بیان کرد: البته مسدود کردن خط تنها راه چاره نیست و فرد کلاهبردار خیلی زود با تهیه یک خط دیگر به اقدامات مجرمانه خود ادامه می دهد.
خسروی اظهار کرد: بهترین شیوه در این زمینه آگاه سازی مردم در نحوه برخورد با چنین پدیده ها و حفظ و حراست از رموز اینترنتی است.
با توجه به اینکه این کلاهبرداران احتمالاً از طریق کارت بانک های دزدی هموطنان اقدام به خرید از فروشگاه های دارای دستگاه پایانه فروش (POS) می کنند به نظر می رسد با عکس دار کردن کارت های عابربانک می توان تا حدی جلو سوء استفاده افراد سودجو از عابربانک های مردم را گرفت.
اما با این اظهارات و با رشد فزاینده الکترونیکی شدن زندگی های امروزی بدون ارایه آموزش های لازم، آیا می توان به چنین پدیده ای امیدوار بود؟
به گزارش افکارنیوز؛ ظاهرا قاصد خبری خوش بود، خبری که بسیاری از ایرانیان برای شنیدنش دست و پا می زنند، برخی هم قاصد های آنی این اخبار را سفیران بهشتی می پندارند و از نحوه تشرفشان به زیارت گاه های مختلف شیعیان برای اطرافیان با آب و تاب حرف می زنند.
صدایش حدودا ۳۰ تا ۴۰ ساله می خورد، ادبیات مذهبی را به خوبی می دانست و حتی از ارزش ریالی یک سفر زیارتی به عتبات عالیات هم با جزئیات خبر داشت.
می گفت به علت خوش حسابی در پرداخت قبوض خط همراه اولم، برنده یک سفر زیارتی از سوی شرکت همراه اول شده ام، اما شماره ای که با آن تماس گرفته بود شماره اعتباری ایرانسل بود.
وی با همان کشش در سین و صاد از من خواست تا نیم ساعت دیگر، یعنی حدود ۸ شب خود را به نزدیک ترین دستگاه عابر بانک برسانم تا او دوباره با من تماس بگیرد و مبلغ کمک هزینه یک سفر زیارتی عتبات عالیات را برایم کارت به کارت کند.
با آنکه داستان های زیادی از اغفال افراد توسط کلاهبردارهای اینچنینی شنیده بودم، اما باز هم وسوسه شدم تا شاید سفر زیارتی کربلا را از دست ندهم.
به اولین عابر بانک که رسیدم کمی فرصت داشتم، برای همین خیلی سریع حسابم را تخلیه کردم در یکی دیگر از کارت بانک هایم تا اگر تماس های قاصد خوش خبر بوی شیادی داد، زیاد ضرر نکرده باشم، منتظر ماندم، بر خلاف بسیاری از وعده های اداری، دقیقا سر ساعت تماس دوم برقرار شد و از من خواست تا کارتم را درون عابر قرار دهم.
وقتی تلفنی از من مبلغ موجودی راخواست، دیگر اطمینان یافتم که سفر زیارتی کربلا بیش از پیش بوی تقلب می دهد. او هم وقتی شنید مبلغ ناچیزی در حساب بانکی من است، به بهانه اینکه نمی شود به حساب بانک های دولتی پول واریز شود، از من خواست تا با یک کارت بانک خصوصی به میدان عمل بیایم.
ظاهرا من خبرنگار هم که روزانه با بسیاری از این پرونده ها سر و کار داشتم و آن ها را اطلاع رسانی می کردم، به وسوسه یک سفر مفت و مجانی آن هم از نوع زیارتی، در کوزه افتاده بودم.
اما کوزه ای که قسمت من شده بود، آنقدر سر تنگ نداشت که نتوانم خودم را از آن بالا بکشم.
کوزه هایی در این شهر هست که زرنگ ترین افراد را آنچنان بلعیده اند که فرد طعمه شده، دیگر یارای بیرون آمدن ازآن را ندارد، راهرو های دادسرا و اتاق های آگاهی خود شاهد صحیحی بر این مدعاست.
مرضیه، زن جوانیست که هم تحصیلات دانشگاهی دارد و هم در اجتماع گشته است، او حالا طعمه یکی از این کلاهبردار ها شده و حدود سه ماه است پرونده زیر بغل دارد مسیر دادسرا به آگاهی را طی می کند.
وی در گفتگو با خبرنگار ما گفت: چندی پیش یک پیامکی به من زده شد مبنی بر اینکه شما به علت خوش حسابی از سوی شرکت همراه اول برنده ده میلیون ریال پول نقد شده اید.
مرضیه اظهار کرد: آن سوی خط از من درخواست شماره ملی کرد و من هم با خوشحالی شماره ملی خودم را پیامک کردم. وی افزود: دقایقی بعد دوباره پیامک آمد که برای پرداخت جایزه به شماره حساب شما شماره کارت، تاریخ انقضا و شماره سه رقمی موجود روی کارت را به این شماره پیامک نمایید.
این زن جوان تصریح کرد: من که هنوز در شور و شعف این خوش شانسی ناشی از خوش حسابی بودم، خیلی زود موارد درخواستی آن سوی خط را مو به مو اجرا کردم و یک پیامک به شماره من ارسال شد که مبلغ جایزه با کسر مالیات هم اکنون در حساب شما می باشد.
وی ادامه داد: وقتی به سراغ عابر بانک رفتم و موجودی درون کارتم را بررسی کردم، دیدم حسابم تخلیه شده و تنها ۱۵۰ هزار ریال در حسابم باقی مانده است.
حالا قصه مرضیه، قصه پر غصه بسیاری از کاربران بانک های الکترونیکی است که با هیجان زیاد در خانه ها، ادارات، محافل عمومی و حتی خصوصی بیان می شود. موضوعی که بر اساس آمار، بیان قصه گونه آن نه تنها دردی از جامعه دوا نکرده، که تعداد آن را نیز افزایش داده است.
*مردم غم همسایه را به خوبی باور ندارند
مهرداد خجندی، جامعه شناس و استاد جرم شناسی دانشگاه با بیان اینکه مردم ایران از تیپوگرافی خاصی برخوردار هستند و تا زمانی که موضوعی برای خودشان اتفاق نیفتد، آن را باور نمی کنند، گفت: مطمئنا افرادی که طعمه کلاهبرداری و زیاده خواهی می شوند، بار ها و بار ها اتفاقات مشابه و روش های کلاهبرداری را یا زبانی شنیده اند و یا در روزنامه ها خوانده اند.
وی اظهار کرد: این موضوع بیشتر به دلیل آن است که نسل های قدیم به این اندازه با تکنولوژی عجین نبوده و حالا که تکنولوژی بی حساب و کتاب وارد جامعه شده، این مشکلات نیز بی حساب و کتاب بروز کرده است.
خجندی بیان کرد: با تحول عظیمی که در بانکداری موسوم به بانکداری الکترونیک اتفاق افتاد، مردم تصور کردند از امنیت بالایی برخوردارند، در حالی که اینچنین نیست و مردم باید بدانند همانطور که در قدیم دفترچه های بانکی را در کمد هایشان مخفی می کردند، اکنون نیز باید رمز ها و پسوورد ها را محکم بایگانی و نگهداری نمایند.
موضوعی که پلیس فتا از طریق رسانه ها بار ها به آن اشاره کرده، اما همچنان بررسی ها نشان می دهد توجه شایانی به این نکات ایمنی توسط افراد جامعه نشده و تنها بخش خاصی از مردم که بر اساس شغل خود با این مسایل در ارتباط بوده اند، این پیام ها را جدی می گیرند.
*فرستندگان این پیامک ها کلاهبردار هستند
اما اینکه قانون با طراحان این شیوه از جرایم چه برخوردی می کند نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. برخوردی که نه تنها در بازگشت افراد به سوی جرم تاثیر فراوان دارد، بلکه در پیشگیری از آن نیز موثر است.
نوشین فتحی، کار شناس حقوقی و وکیل دادگستری در این زمینه به خبرنگار ما گفت: کلاهبرداری کاری بر پایه فریب است که فرد یا افرادی برای کسب نفع خود یا موسسه ای انجام می دهند.
وی اظهار کرد: نفس کلاهبرداری در بسیاری از کشور ها جرم است، اما مصادیق آن با هم متفاوت است و قانونگذار در ایران بر اساس فصل یازدهم قانون مجازات اسلامی، مربوط به ارتشا، ربا و کلاهبرداری از مواد ۵۸۸ تا ۵۹۷ مشتمل بر ۹ ماده و چهار تبصره جرایم کلاهبرداری را مشخص و مجازات مربوط به آن را نیز تعیین کرده است.
فتحی بیان داشت: بر اساس قانون افرادی که مبادرت به کلاهبرداری از طریق پیامک می کنند، بر اساس قانون مجازات اسلامی و در دادگاه های عمومی جزایی محاکمه می شوند و قانونگذار برای این افراد حبس، جریمه و بازگرداندن اموال به دست آمده از این راه به مالباختگان را در نظر گرفته است.
*تنها راه، هوشیاری مردم است
حالا انبوه پرونده های کلاهبرداری اینترنتی پلیس را هم کلافه کرده و او را به اعلام بیانیه وا داشته است.
پلیس فتا در این زمینه از هموطنان خواسته تا در صورت دریافت چنین پیامک هایی، پاسخ اینگونه پیام ها را ندهند و سریع ماموران را در جریان قرار دهند. شیوه ای قدیمی در برابر جرایمی جدید که هرچند دور از ذهن نیست، اما با توجه به جدید شدن شیوه های کلاهبرداری کلاهبرداران، امری بعید به نظر می رسد.
حال اگر هم چنین اتفاقی بیفتد، مگر پلیس می تواند با چند نفر از این کلاهبرداران برخورد جدی نماید؟
سرهنگ ستار خسروی، کارآگاه پلیس فتا در این زمینه به خبرنگار ما گفت: پلیس علاوه بر رد زنی و شناسایی این افراد، در صورت برخورد با موارد اینچنین شماره ای را که از آن پیامک ارسال شده مسدود می کند.
وی ضمن انتقاد از نحوه واگذاری خطوط اعتباری در ایران بیان کرد: البته مسدود کردن خط تنها راه چاره نیست و فرد کلاهبردار خیلی زود با تهیه یک خط دیگر به اقدامات مجرمانه خود ادامه می دهد.
خسروی اظهار کرد: بهترین شیوه در این زمینه آگاه سازی مردم در نحوه برخورد با چنین پدیده ها و حفظ و حراست از رموز اینترنتی است.
با توجه به اینکه این کلاهبرداران احتمالاً از طریق کارت بانک های دزدی هموطنان اقدام به خرید از فروشگاه های دارای دستگاه پایانه فروش (POS) می کنند به نظر می رسد با عکس دار کردن کارت های عابربانک می توان تا حدی جلو سوء استفاده افراد سودجو از عابربانک های مردم را گرفت.
اما با این اظهارات و با رشد فزاینده الکترونیکی شدن زندگی های امروزی بدون ارایه آموزش های لازم، آیا می توان به چنین پدیده ای امیدوار بود؟
