میوه‌های نهال انقلاب؛
گام‌های بلند ایران در پزشکی هسته‌ای؛ ذخیره سوخت هسته‌ای برای 1500 سال را نابود نکنیم
اگر بتوانیم از اورانیوم و پلوتونیوم موجود در سوخت هسته‌ای به خوبی استفاده کنیم، تا یک هزار و ۵۰۰ سال دیگر می توانیم سوخت هسته‌ای داشته باشیم.»
به گزارش لرستان خبر، پزشکی هسته‌ای علاوه بر سهولت در بررسی و آزمایشات پزشکی، دارای دقت بالا و همچنین عدم وجود اثرات منفی و عوارض جانبی شدید برای بیمار نیز هست و همین عوامل سبب اهیمت دو چندان این شاخه پزشکی است.
مطلب پیش رو گزارشی از دستاوردها و توانایی های ایران را در حوزه علوم پزشکی هسته‌ای ارائه می کند.
معرفی انواع راههای تشخیص و درمان که با بهره گیری از پزشکی هسته‌ای صورت می گیرد در این مطلب به چشم می خورد.
در دنیای امروز، انرژی از ملاک های اولیه و اساسی برای ارزش گذاری ما بین کشور هاست. توانایی استفاده از انرژی نهفته در هسته اتم ها که از آن تحت عنوان انرژی هسته‌ای یاد می شود، از محور های اصلی توسعه و همچنین از عوامل مهم اقتدار بین المللی برای یک کشور محسوب می شود.
افزون بر این موضوع مهم، کاربردهای دیگری که از دانش هسته‌ای در زمینه علومی چون پزشکی، کشاورزی و صنعت می توان انتظار داشت، موجب شده که این دانش از اساسی ترین علوم هزاره سوم تلقی شود.
علاوه بر این، با گذشتن از مرزهای شرافت و اخلاق می توان از آن در زمینه های غیر انسانی و در جهت ساخت تسلیحات نظامی نیز استفاده کرد و با اقتدای به آن ادعای ابر قدرتی دنیا را به رخ دیگر کشورها کشاند.
جمهوری اسلامی ایران نیز در مسیر پر پیچ و خم رسیدن به توسعه پایدار با استفاده صلح آمیز از فناوری هسته‌ای از کوچک ترین تلاشی دست نکشیده و پا به پای ابرقدرت ها در این حوزه به فعالیت پرداخته است.
نخستین تلاش های ایران در زمینه دست یابی به انرژی هسته‌ای به بیش از شصت سال پیش باز می گردد. در آن زمان نخستین کشوری که ایران را برای رسیدن به فناوری هسته‌ای ترغیب کرده و این فناوری را به ایران منتقل کرد، ایالات متحده آمریکا بود که امروزه در صدر مخالفان ایران در جهت تحقق فعالیت های صلح آمیز هسته‌ای این کشور ایستاده است.
در آن زمان ایران اولین کشوری بود که با وجودی که دارای منابع نفتی عظیم ملی بود، دست به تلاش در زمینه استفاده از انرژی هسته‌ای زد و وابستگی به نفت را به عنوان تنها منبع انرژی، خطرناک شمرد.
با وجود تمامی موانع و همچنین تلاش های دشمنان ایران در جهت استفاده ابزاری از سازمان ها و نهادهای بین المللی، به منظور طرح ایران هسته‌ای به عنوان تهدیدی علیه صلح و امنیت بین الملل، ایران تصمیم گرفت راه خود را در مسیر استفاده صلح آمیز از این فناوری هموارتر نماید. تا جایی که با استناد به پایگاه آماری Nationmaster در سال 2011، ایران حائز رتبه 31 ام در میان 131 کشور در زمینه تولید الکتریسیته با استفاده از منابع هسته‌ای گردید.
در همین راستا محمد قنادی، معاون توسعه و تحقیقات انرژی هسته‌ای کشور بیان می کند: «کشورهای قدرتمند با قلدری و تهدید نمی توانند ما را از آنچه در عرصه صنعت هسته‌ای به دست آورده ایم، باز دارند.»
همان طور که پیش تر نیز گفته شد، استفاده از فناوری هسته‌ای در زمینه پزشکی، یکی از کارکردهای اساسی این تکنولوژی است و بر اساس تعاریف علمی، پزشکی هسته‌ای یکی از تخصص های رشته پزشکی است که در آن از خواص هسته‌ای مواد (مثل رادیوایزوتوپ ها) برای تشخیص و درمان بیماری ها استفاده می شود.
به طور خلاصه در تكنيك هاي تشخيصي پزشكي هسته اي، مقادیری از یک ماده راديواكتيو وارد بدن مي شود. اين مواد به دليل جذب شدن در برخی ارگان ها و بخش هايي از استخوان و بافت ها مي توانند از عملکردهای متابولیکی بدن اطلاعاتی را به صورت تصویری ارائه کنند.
این در حالی است که روش های دیگر تصویربرداری عموما اطلاعات ساختاری و آناتومیکال تولید می کنند. در زمینه درمان نیز پزشکی هسته‌ای کاربرد های گسترده ای دارد که در آن از ايزوتوپ هاي پرتوزا براي مقابله با بسياري از انواع سرطان ها استفاده می کنند و در حال حاضر معمول ترين موارد استفاده از این ايزوتوپ ها در درمان تيروئيد، سرطان پروستات و سرطان استخوان است.
کشور ایران نیز بعد از انقلاب اسلامی در هر دو زمینه تشخیصی و درمانی تلاش ها و پیشرفت های چشمگیری داشته که در ادامه به تفصیل به آنها خواهیم پرداخت.
پژوهشکده تحقیقات کشاورزی، پزشکی و صنعتی کرج، یکی از مراکزی است که با هدف استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای در زمینه های مختلف کشاورزی، پزشکی و صنعتی تاسیس گردیده است.
از اهداف این پژوهشکده در زمینه پزشکی می توان تولید رادیو داروها با استفاده از شتاب دهنده ها، تولید واکسن با استفاده از روش های پرتو تابی، کاهش آلودگی های میکروبی مواد غذایی و موارد دیگری از این دست را برشمرد.
این پژوهشکده دارای 13 آزمایشگاه در حوزه پزشکی است که در این میان می توان به آزمایشگاه تصویر برداری پزشکی، سترون سازی، شتابدهی با سیکلوترون ها و آزمایشگاه های تولید رادیوایزوتوپ ها و رادیوداروها و کنترل کیفی آنها اشاره کرد.
از مجموعه دستاورد های سازمان انرژی اتمی ایران در این زمینه می توان به تولید و دستیابی به دانش فنی ساخت هیدروژل پوشش دهنده زخم، جهت حفاظت از زخم، کاهش درد و جذب ترشحات زائد در محل جراحت، تولید و کنترل کیفی رنیوم 186 نشان دار شده با HEDP که تابش کننده اشعه بتا بوده و جهت درمان و تسکین درد متاستازهای استخوانی در سرطان های ریه، پروستات، پستان استفاده می گردد و همچنین تولید و کنترل کیفی رادیوداروی تکنسیم 99m نشان دار شده با یوبیکویسیدین برای افتراق بین ضایعات عفونی و التهابی که بر طبق اخبار منتشر شده توسط سازمان انرژی اتمی، این رادیوداروی اختصاصی عفونت با موفقیت و برای اولین بار در دنیا توسط پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای فرمولاسیون شده است را نام برد.
از شایع ترین روش های تشخیصی در پزشکی هسته‌ای اسکن قلب است که در آن از تالیم 201 استفاده می شود و به بررسی میزان جریان خون عضله قلب، وجود یا عدم وجود بافت زنده در این عضله پرداخته و اطلاعاتی را هم در رابطه با شدت گرفتگی عروق و همچنین میزان تاثیر و موفقیت اقدام درمانی به دست می آورند.
در حوزه درمان، یکی دیگر از مهم ترین رادیو داروهایی که در سراسر دنیا نیز مورد استفاده قرار می گیرد و تا 85 درصد بیماری های سرطانی، پوکی استخوان و امراض قلبی به وسیله آن شناخته می شوند، رادیو داروی ارزشمند تکنسیم 99 می باشد که در حال حاضر روزانه 40 تا 50 هزار بیمار در دنیا از آن استفاده می نمایند.
ید 131 که برای تشخیص موضع تومورهای مغزی و درمان تیروئید به کار می رود و همچنین گالیم ۶۷ که به منظور تشخیص عفونت های داخلی و تومورهای بدخیم استفاده می شود نیز در ایران در حال تولید می باشند.
استفاده از کروم 51 برای تحقیقات خون شناسی، سلنیم 75 برای بررسی لوزالمعده، کبالت 57 برای تشخیص کم خونی، کربن 14 برای تحقیقات بیولوژیکی و داروسازی، فسفر 32 برای درمان کیست های مغزی، سزیم 137 و مس 67 برای از بین بردن غدد سرطانی نیز تحت عنوان رادیوداروهای رایج در پزشکی مرسوم می باشد.
علاوه بر استفاده از رادیو داروها، «رادیو مونوتراپی» هم روش دیگری در زمینه درمان در پزشکی هسته‌ای است. در رادیو مونوتراپی، رادیو ایزوتوپ ها به پادتن هایی اختصاصی جذب شده و توسط این پادتن ها به سمت سلول های سرطانی متمایل شده و آنها را از بین می برند.
علاوه بر موفقیت ها و دستاوردهای چشمگیری که با وجود تمامی تحریم های ظالمانه آمریکا و غرب توسط متخصصان و دانشمندان داخلی در سطح ملی به دست آمده است، دانشمندان و متخصصان ایرانی زیاد دیگری هم وجود دارند که در زمینه پزشکی هسته‌ای در دنیا پیشگام و پیشرو بوده اند.
برای نمونه می توان به پروفسور عباس علوی به عنوان یکی از چندین دانشمند ایرانی که جهان علم را مدیون تلاش های خود کرده است، اشاره کرد. او که دانش آموخته دانشگاه تهران است از سال 1971 تا کنون عضو هیئت علمی و رئیس بخش پزشکی هسته‌ای دانشگاه پنسیلوانیای آمریکاست. نام او در کنار دکتر کوهل و ریویچ به عنوان مبدعان سیستم های اسپکت دیده می شود و جامعه پزشکی هسته‌ای آمریکا به خاطر خدمات علمی ارزنده وی در سیستم های پت اسکن، در سال ۲۰۰۴ به وی بالاترین جایزه خود را اهدا کرد.
موارد فوق تنها گزیده ای از فعالیت های سازمان انرژی اتمی ایران در خصوص توسعه هسته‌ای، به ویژه در زمینه پزشکی است و در حال حاضر هم صدها پروژه تحقیقاتی، کاربردی و تولیدی در مراکز مختلف سازمان در حال انجام است که نشان دهنده برنامه های بلند مدت این سازمان در توسعه طب هسته‌ای می باشد و از آن جا که این شاخه از علم پزشکی، روز به روز نقش پر رنگ تری را در تشخیص و درمان بیماری های مختلف پیدا می کند و از طرفی علاوه بر سهولت در بررسی و آزمایشات پزشکی، دارای دقت بالا و همچنین عدم وجود اثرات منفی و عوارض جانبی شدید برای بیمار هم هست، لزوم توجه و تلاش بیشتر در این زمینه هم آشکار می شود.
انتهای پیام/
بابا حالا ی کاری کردید دنیا رو بهم نریزید
تمام دنیا پیشرفت کرده و ما هم مثل دنیا. اتفاق عجیب و غریبی نیست که.
به نظرم ایقد مانور ندیم و به فکر رسیدن به دنیا باشیم.
سلام. جناب دانشجو! معلوم هستید چی میگید عزیز.
رشد علمی کشور ما از تمام ابر قدرت ها بیشتر بوده و این در حالی است که ما تازه 25 سال است شروع به کار کردیم.
تو دوران 2500 ساله شاهنشاهی که همش درجا زدیم و در زمینه علمی خودمون تولیدی نداشتیم.
به نظرم باید واقع بین بود و شرایط رو درک کرد تا به این موفقیت پی برد.