نگاهی به مهم ترین آثار تاریخی و طبیعت پلدختر؛
پل های تاریخی، تالاب های زیبا و غارهای شگفت انگیز پلدختر
در این گزارش بنا داریم به گوشهای از مهمترین مناطق گردشگری شهرستان پلدختر بپردازیم تا هم برای گردشگرانی که در ایام شروع سال 1394 به لرستان سفر می کنند و هم برای هم استانیهای عزیز که قصد آشنایی هرچه بیشتر با استان محل سکونت خود دارند برای سفرهای یک یا چند روزه معرفی مختصری از این جاذبه ها انجام شود.
به گزارش لرستان خبر، شهرستان پلدختر از جمله شهرهای گردشگری است که از جنبههای مختلف گردشگری برای علاقمندان دارای جاذبههای مختلف است و چه از حیث آثار باستانی و چشم انداز طبیعی قدمت دیرینه ایی دارد که نقشی منحصر به خود گرفته وبرگ زرینی از هزاره های تاریخ در گذرگاه اسرار آمیز بشر دارد.
در این گزارش بنا داریم به گوشهای از مهمترین مناطق گردشگری شهرستان پلدختر بپردازیم تا هم برای گردشگرانی که در ایام شروع سال 1394 به لرستان سفر می کنند و هم برای هم استانیهای عزیز که قصد آشنایی هرچه بیشتر با استان محل سکونت خود دارند برای سفرهای یک یا چند روزه معرفی مختصری از این جاذبه ها انجام شود.
آبشار افرینه
این آبشار یکی از محدود مناظر طبیعی کشور است که بدون طی جاده های فرعی، میتوانید از زیبایی هایش لذت ببرید.
آبشار افرینه در کنار جاده ی اصلی پلدختر به خرم آباد و در کنار روستایی به همین نام (تقریبا 25 کیلومتری پلدختر) قرار گرفته است. آبشار افرینه یا چولهول آبشاری بسیار کهن و زیبا و پر آب است که نزدیکی آن با پل دختر و پل تاریخی معمولان استراحتگاهی مهم را برای مسافران ایجاد کرده است.
آب و هوای روستا و آبشار افرینه در زمستان نسبتا سرد و در تابستان گرم بوده و عبور رودخانه کشکان از شمال منطقه در تعدیل آب و هوا و حاصلخیزی منطقه حائز اهمیت است.
سرچشمه آبشار افرینه در ۳۸ کیلومتری جنوب خرم آباد قرار دارد و از تلاقی رودهای چشمک و افرینه تشکیل می شود و به رودخانه کشکان می ریزد.
غار کوگان
این غار شگفتانگیز نمونهای از آثار معماری صخرهای است که به وسیلۀ دست بشر در دیوارۀ کوه کوگان کنده شده است. این غار در 45 کیلومتری جنوب خرمآباد و شرق شهرستان پلدختر واقع شده است.
ورودی غار به صورت چهار گوش در اندازه 2,50 در 2,20 متر است و به سمت شمال باز میشود. غار شامل دو طبقه میباشد طبقه اول چهار اتاق و فضاهای مرتبط به هم تشکیل شده است. طبقه دوم غار حدوداً 3,4 متر بالاتر از کف قسمت اول غار است.
غار کوگان دارای اطاقهای دست کند تو در تویی است که در روزگاران دوره اشکانی و پیش از آن مورد استفادۀ بشر بوده است. با توجه به آثار به یادگار مانده از جمله محرابه ها، آبدان ها و دیگر نشانه های معماری این اثر را به آیین مهر هم نسبت می دهند.
مساحت کلی فضاهای تعبیه شده غار حدود 281 متر مربع است. از نکات قابل تأمل در این غار مخازن آب در داخل اتاقهاست. این غار به شماره 2660 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
وجود رودخانه در کنار این غار و همچنین باغهای متنوع و منطقه بکر طبیعی دارای چشم انداز زیبایی است که به نظر میرسد یکی از بدیعترین مناطق گردشگری لرستان محسوب میشود.
دسترسی به این غار از طریق شهر خرم آباد به سمت آزاد راه جنوب (خرم آباد – پل زال) با طی 35 کیلومتر و رسیدن به کاروانسرای پشت تنگ چمشک و از آنجا با عبور از جادۀ فرعی به سمت غار و روستای کوگان (3 کیلومتر) امکانپذیر است.
پل کلهر ( مَمُولُو)
این پل در بخش معمولان از توابع شهرستان پلدختر واقع شده است. دره لهور با کوههای صعبالعبور دو سوی پل را در بر گرفته و ابهتی دیگر به آن بخشیده است. طول این پل با احتساب دنبالههای غربی آن که به مسیر صخرهای و کتیبه آن منتهی میشود در حدود 150 متر است.
ارتفاع این پل ۲۶ متر است و پایه های آن بصورت بیضی شکل است و از ویژگیهای آن می توان به وجود سکویی در داخل دو پایه اصلی پل نام برد. این سکو از 12 پله ساخته شده و کاربرد آن دقیقاً روشن نیست ولی احتمالاً به عنوان پشتبند از آنها استفاده شده است.
رنگ ملات پل در قسمت پایهها متمایل به قرمز رنگ است که به علت ترکیب آن با یک نوع شنهای قرمز رنگ و همچنین یک نوع گیاه به نام ترهپی Tarahpey استفاده شده است. کتیبهایی در قسمت غربی پل بر سینه کوه بالاتر از مسیر گذر روی پل به طرف شمال غربی آن به دستور بدر بن حسنویه نوشته شده است و قرینه آن در قسمت جنوب بر سینه کوه وجود داشته که متأسفانة به علت عملیات راهسازی تخریب گردیده است.
این پل در ادوار مختلف مورد استفاده قرار گرفته است بیشتر قسمتهای آن مربوط به زمان بدر بن حسنویه ( 374 هـ.ق ) می باشد. این بنا به شماره 2586 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
غار کَلْماکَرِه
غار کلماکره، این غار در بخش مرکزی شهرستان پلدختر، در استان لرستان، واقع شده و یکی از شش گنجینه بزرگ کشف شده در جهان است.
برای دسترسی به غار از مسیر پلدختر و از طریق جاده شوسهای که در حاشیه شمالی رودخانه کشکان است، پس از طی 12 کیلومتر دهکده قشلاقی به نام دره باغ قرار دارد. از این روستا تا دهانه غار مسیری کوهستانی است که باید پیاده طی شود و تا حدودی خطرناک است.
کوه آهکی ملِّه که غار باستانی کلماکره در سطح رو به آفتاب آن قرار گرفته است، از غرب شهرستان پلدختر آغاز شده و با انحرافی اندک از شرق به جانب شمال شرقی کشیده شده است. غار کلماکره در سمت شرقی یکی از آخرین درههای صخرهای کوه در ارتفاع 550 متری از سطح دشت واقع شده است.
دهانه غار به سمت غرب باز شده و به سوی شرق ادامه مییابد. دهانههای تقریباً دوقلوی غار در پناه پوز صخرهای شیبدار با دیدی کاملاً کور قرار گرفته است به همین دلیل مأمن بسیار مناسبی در شرایط اضطراری جهت مخفی شدن میباشد. واژه کلماکره از سه کلمه کل، ما و کره تشکیل شده است. «کل» در گویش مردم لرستان نوعی حیوان کوهی با شاخهای کمانی رو به بالا و جنس نر بز کوهی است. کلمه «ما» با توجه به گویش محلی به صورت پسوند «مان» به معنای مکان، محل استقرار و مأوا به کار میرود.
کلمه «کره» به درختی گفته میشود که مشابه درخت انجیر است و از نظر ظاهری تفاوتی با آن ندارد فقط میوه آن نامرغوب و غیرخوراکی است که در بدو ورود به غار، این درخت رؤیت میشود.
این غار به صورت تصادفی در جریان تعقیب یک بزکوهی توسط یک شکارچی در سال 1368 کشف میشود. دستیابی به غار کلماکره از دیرباز مشکل بوده و هیچ راه سهلی ندارد به جز فرود از این ارتفاع و گذشته از راه باریک بُزرو به طول 10 متر به سمت ورودی دهانه غار. نور طبیعی تا عمق 10 متری دهانه در این تالار رفت و آمد را ممکن میسازد ولی از آن پس تاریکی مطلق بوده و بدون استفاده از نور مصنوعی، امکان پیشروی وجود ندارد.
چند چاله کوچک و بزرگ و مملو از آب در تالارهای دوم، سوم و چهارم غار دیده میشود. به نظر میرسد بعضی استالاگمیتهای موجود در غار در نتیجه دخالت انسان و به صورت مصنوعی در آن ایجاد شده است.
از زمان کشف این غار تا کنون این غار مورد تعرض و غارت قرار گرفته است. بسیاری از پدیدههای توصیفناپذیر و طبیعی این مکان شگفتانگیز و آثار 2700 ساله آن به امید یافتن گنج توسط افراد سودجو منهدم شده است.
اولین اشیای ضبط شده شامل ماسک طلایی از چهره انسان، 3 عدد گوش کوچک حیوان از جنس نقره و 3 عدد گوش بزرگ حیوان از جنس نقره، 2 عدد میله فلزی منحنی به شکل داس، 3 قطعه شمش نقره و … بوده است که بسیاری از این آثار به صورت غیرقانونی فروخته شده و به خارج از کشور و موزههای اروپایی مانند لوور پاریس، موزه بریتانیا و موزه متروپولیتن نیویورک منتقل شدهاند.
تعداد قابل توجهی از این اشیاء توسط یک تاجر عتیقه گرد آمد و در کتابی تحت عنوان «گنجینه کوهها و هنرهای ماد» در لندن به چاپ رسید. برخی از اشیای کشف شده نیز در اختیار سازمان میراث فرهنگی کشور قرار گرفتهاند و در موزه ایران باستان تهران و موزه قلعه فلکالافلاک در خرمآباد نگهداری میشوند.
کاروانسرای چمشک
کاروانسرای چمشک در دورهی صفویان و در زمان حکومت شاه عباس اول و در مسیر راه باستانی شاپور خواست به خوزستان احداث شده است. سنگ و آجر و ملات گچ از مصالح این کاروانسرا میباشند.
پلان آن تقریباً مربع و در ساخت آن از سنگ ، آجر و ملات گچ استفاده شده است. ناودانهای آن همه از سنگ و دارای بارویی با کنگرههای نیم دایره تزئینی است. طول و عرض باروی این کاروانسرا 43 در 5/47 متر و ورودی آن به سمت جنوب و هلالی شکل است.
صحن آن 12 × 25 متر که 15رواق اطراف آن را احاطه نموده است. شکل اصلی بنا به صورت چهارضلعی و ارتفاع آن به پنج متر میرسد و همچنین دارای 12 اتاق و از دو قسمت ساخته شده که قسمتی برای سکونت کاروانیان قسمتی دیگر جهت نگهبانان و بخشی نیز جهت نگهداری چهارپایان مورد استفاده قرارگرفته است. حصاری با چهار برج دور تا دور کاروانسرا وجود داشته که بقایای آن باقی مانده است به همین خاطر نام دیگر این کاروانسرا قلعه چمشک است.
در مجموع کاروانسرای چمشک دارای 19 اتاق ، دو اصطبل و سه حیاط میباشد. هر اتاق از دو بخش تشکیل شده که بخش پشتی باری نگهداری حیوانات و بخش برای اقامت کاروانیان بوده است این بنا به شماره 2119 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
تالابهای پلدختر
پلدختر دارای تالاب های فصلی و دائمی هم چون گری بلمک، گری جمجمه، تکانه، لفانه، کبود و زردابه است که تالاب «گری بلمک» با بیش از 500 هکتار وسعت بزرگترین آنهاست. این تالاب ها محل زیستگاه پرندگانی هم چون چنگر، کشیم، حواصیل خاکستری، اردک ارده ای و اردک سر سبز است. همچنین دارای گیاهانی همچون سرخس آبزی، پونه، یونجه، شبدر، جلبک سبز، شقایق و خار شتر است. شکار کردن در این تالابها به علت حضور پرندگان مهاجر و بومی ممنوع است.
تالاب تکانه: این تالاب در ارتفاعات چول شهرستان پلدختر واقع شده و وسعتی معادل 5 هکتار دارد. این منطقه از گیاهان نی پوشیده شده است.
تالاب لفانه 1 و 2: این تالاب یکی از تالابهای شهرستان پلدختر است که دارای مساحت 10 هکتار میباشد. این منطقه از گیاهان نی پوشیده شده است و به عنوان یک منطقه شکار ممنوع تحت حمایت میباشد.
تالاب زردابه: این تالاب در شهرستان پلدختر واقع شده است و 2 هکتار وسعت دارد. جانوران آبزی در این تالاب زندگی کرده و پوشش گیاهی منطقه از سرخس آبزی تشکیل شده است. شکار در این منطقه ممنوع میباشد.
تالاب سیاه: این تالاب در شهرستان پلدختر واقع شده است و با مساحت 1/5 هکتار، کوچکترین تالاب شهرستان پلدختر میباشد. این تالاب زیستگاه پرندگان بومی و مهاجر میباشد و از گیاه نی پوشیده شده است. این تالاب یکی از مناطق شکار ممنوع شهرستان پلدختر میباشد.
تالاب بلمک: این تالاب در شهرستان پلدختر واقع شده و با مساحت 14 هکتار، بزرگترین تالاب شهرستان پلدختر میباشد ولی متأسفانه چندین سال است که مساحت قابل توجهی از آن توسط کشاورزان تبدیل به مزرعه شده است به طوری که به صورت یک تالاب فصلی کوچک و موقتی درآمده است در حالی که سالانه بیش از 15 گونه پرنده که برخی از آنها جزو گونههای کمیاب میباشند، به این تالاب و دیگر تالابهای شهرستان مهاجرت میکنند.
تالاب جمجمه: این تالاب از تالابهای شهرستان پلدختر میباشد و با مساحت 3/7 هکتار، زیستگاه پرندگان مهاجر میباشد. پوشش گیاهی منطقه گیاهی نی بوده و به عنوان منطقه شکار ممنوع معرفی شده است. واژه جمجمه به معنای جنبان میباشد به دلیل متحرک بودن، با این نام معرفی شده است.
تالاب کبود: این تالاب با مساحت 4 هکتار در شهرستان پلدختر واقع شده است و زیستگاه پرندگان مهاجر است. این منطقه از گیاه نی پوشیده شده و از مناطق شکار ممنوع شهرستان پلدختر است.
تالاب تاف 1 و 2: وسعت این تالاب 5 هکتار میباشد و در شهرستان پلدختر واقع شده است. این منطقه زیستگاه پرندگان مهاجر بوده و از گیاه نی پوشیده شده است. شکار در این منطقه ممنوع میباشد.
تالاب گُلم سوزه: تالاب گلم سوزه از تالابهای شهرستان پلدختر میباشد. این تالاب 2 هکتار مساحت دارد و زیستگاه پرندگان مهاجر میباشد. پوشش گیاهی این منطقه گیاه نی میباشد و به عنوان یک منطقه شکار ممنوع تحت حفاظت میباشد.
تالاب پیکه: این تالاب در شهرستان پلدختر واقع شده است و 3/5 هکتار مساحت دارد. این منطقه به دلیل آن که زیستگاه پرندگان مهاجر میباشد، منطقهای شکار ممنوع است.
تالاب بیشه دالان: این تالاب در جنوب شرقی شهرستان بروجرد و در دشت سیلاخور قرار دارد و زیستگاه پرندگان مهاجر در فصل زمستان و نیز پرندگان بومی و تأمینکننده بخشی از آب منطقه است. مساحت این تالاب 913 هکتار میباشد.
انتهای پیام/
سلام عکس های عالی و زیبایی رو گذاشتید
از زحمات شما متشکرم
به وب منم سری بزنید
با تشکر
خيلي زيبا و بود و خيلي هم كم بودند
عالی بود .من الان از تالابها برگشتم جای باصفاییه