جمهوری اسلامی، خاندانِ نفتی سعودی را دور می زند؟

به گزارش اختصاصی پایگاه خبری تحلیلی «پارس»، محمود خاقانی، مدیر سابق امور دریای خزر و آسیای مرکزی وزارت نفت ایران، که در حال حاضر، مشاور شرکت حفاری شمال ایران در امور توسعه تجارت و پروژه های مشترک و مدیر بخش انرژی، منابع طبیعی و محیط زیست در سازمان توسعه اقتصادی است، در یک جلسه کارشناسی در این خصوص گفته است: امروزه، سازمان اوپک را می توان به خاطر سیاست نادرست عربستان سعودی و متحدان این کشور، سازمان ناکارآمدی به شمار آورد. در حال حاضر، بازارهای انرژی به چارچوب های جدید چند جانبه و ساختاری نیازمند است.

خاقانی خاطر نشان می کند: پیش از این، ایران بارها به سازمان اوپک هشدار داده بود که سیاست کنونی این کارتل نفتی، ثبات ندارد: با اُفت روزانه نرخ نفت، اعضای اوپک و دیگر تولید کنندگان نفتی، از جمله، در آسیای مرکزی و منطقه دریای خزر، به شدت به هماهنگ کردن اهداف مشترک خود نیاز پیدا می کنند. از سال 2001 میلادی، نقش اوپک در تعیین نرخ جهانی نفت، به تدریج، تا صفر رسیده است. 

در حال حاضر، بازار نفت دستخوش اوضاعی مانند اوضاع حاکم در سال 2008 میلادی شده است. نرخ نفت WTIتا 40 دلار در ازای هر بشکه کاهش یافته است.

در حال حاضر، کشورهای وابسته به صادرات نفت و گاز، شاهد اوضاعی هستند که طی آن، مصرف کنندگان اصلی آنها نظیر، هند و چین، دستخوش اُفت اقتصادی شده اند و احتمال دارد، بحران در این کشورها تشدید شود

اوپک به منظور طراحی رویکرد واحد توسط اعضایش تشکیل یافته است که می بایست با منافع اقتصادی هر یک از این کشورها منطبق باشد. اما، در حال حاضر، برخی از اعضای این کارتل نفتی بنا بر انگیزه های سیاسی، مغایر با منافع دیگر اعضا با این سازمان همکاری می کنند. 

در حال حاضر، در عمل، نرخ بسیاری از کالاها به خاطر کثرت حجم صادرات نفت، گاز، زغال سنگ و غیره رو به کاهش نهاده است.

عامل دیگر در کاهش نرخ کالاها، تشدید بالقوه سیاست پولی و مالی آمریکا معرفی می کند که احتمال دارد، به تثبیت موقعیت دلار نسبت به دیگر ارزها منجر شود.

لازم به ذکر است محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران و مدیر کمیسیون بین دولتی ایران – آذربایجان در امور اقتصادی، تجاری و همکاری های بشر دوستانه، در مصاحبه اختصاصی خود اعلام کرده که این کشور قصد دارد، سهم خود را در پروژه بزرگ گاز آذربایجان «شاه دنیز» افزایش دهد.

به گفته وی، مذاکرات پیرامون این مسأله با طرف آذربایجانی ادامه دارد.

واعظی گفت: «شرکت ملی نفت ایران در پروژه «شاه دنیز- 2» شرکت دارد و ما در خصوص افزایش سهم خود را در این پروژه نیز مذاکره کرده ایم».

پیش از این، مهدی محتشمی، رئیس دبیر خانه کمیسیون بین دولتی آذربایجان - ایران در امور همکاری در زمینه های تجاری – اقتصادی و انسانی، گفته بود که ایران همچنین، قصد دارد در پروژه TAP که در زمینه صادرات گاز آذربایجان به اروپا فعالیت خواهد کرد نیز سهیم باشد.

محتشمی گفت: «ایران ابعاد گوناگون صادرات گاز خود به دیگر کشورها را بررسی می کند و یکی از این ابعاد، پروژه TAP است. ما در این خصوص با آذربایجان مذاکرات مقدماتی را انجام داده ایم».

گفتنی است که 10 درصد از سهام پروژه « شاه دنیز- 2» به شرکت ملی نفت ایران تعلق دارد.

در چارچوب اجرای پروژه « شاه دنیز- 2»، حجم استخراج سالیانه گاز از 9 میلیارد متر مکعب (در چارچوب فاز اول) به 16 میلیارد متر مکعب در فاز دوم افزایش خواهد یافت. برای استخراج حجم اضافی گاز در چارچوب پروژه « شاه دنیز- 2»، دو سکوی عامل شناور استقرار داده شده و بیش از 20 حلقه چاه نیز زیر دریا حفاری خواهند شد.

در چارچوب مرحله دوم استخراج از معدن، صادرات گاز به ترکیه و بازارهای اروپایی از طریق توسعه خط لوله قفقاز جنوبی و احداث خط لوله های ترانس آناتولی (TANAP) و ترانس آدریاتیک (TAP) انجام خواهد شد.

میزان ذخایر معدن « شاه دنیز- 2» تا 1.2 تریلیون متر مکعب گاز تخمین زده می شود. در شش ماه نخست سال 2015 میلادی، 5.2میلیارد متر مکعب از گاز این معدن و 1.2 میلیون تن میعانات گازی (در حدود 9.8 میلیون بشکه) استخراج شده است.

پروژه TAP، حمل و نقل گاز از مرحله دوم استخراج معدن گاز و میعانات گازی « شاه دنیز- 2» به کشورهای اتحادیه اروپا را پیش بینی می کند. انتظار می رود که در سال 2016 میلادی، احداث این پروژه آغاز شود.