بی توجهی به محیط زیست لرستان؛
ادامه ماجرای سیاه‌بختی «سفیدکوه»/جاده‌سازی در پناهگاه پلنگ ایرانی
س از مصائب معادن در «سفیدکوه» و آتش‌سوزی‌های گاه‌وبیگاه، حالا جاده‌ای به قلب این منطقه حفاظت‌شده زده که روزی جولانگاه پلنگ ایرانی بود، هرچند با ورود محیط‌زیست احداث جاده متوقف شد.
به گزارش لرستان خبر، کمرکش سفیدکوه را پایین آمده‌ایم، همین چند روز پیش بود که بوی خاکستر در سفیدکوه پیچید و حالا آمده‌ایم از داغداری دوباره این پهنه بکر جلوگیری کنیم، برای ماموران محیط‌زیست خبر آورده‌اند که جاده‌ای بی‌اجازه پایش را در حریم پناهگاه پلنگ ایرانی گذاشته است.
ماشین‌آلات راه‌سازی تاراج خود را آغاز و بخشی از جاده را هم تسطیح کرده‌اند، بهانه‌شان تعریض جاده قدیمی است، توجیهی که در منطقه حفاظت‌شده خریداری ندارد.
حال‌وروز سفیدکوه، این روزها سیاه‌تر از آن است که رمق رد پای جاده‌ای جدید را داشته باشد، آتش‌سوزی‌ها پیکرش را کبود کرده و معادن هر آنچه را داشته به یغما برده‌اند، حالا دست‌تنها مقابل هجوم لودرها ایستاده است و می‌خواهد از بلوط‌های به‌جامانده حفاظت کند، چه روزهای تاریکی دارد «سفیدکوه»!
سفیدکوه، پناهگاه حیات‌وحش لرستان
منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه در استان لرستان دارای ۶۹ هزار و ۵۰۰ هکتار وسعت بوده و از مناطق بکر طبیعی و پناهگاه‌های حیات‌وحش استان محسوب می‌شود. این منطقه ابتدا در سال ۱۳۴۷ به‌عنوان منطقه شکارممنوع تحت حفاظت محیط‌زیست قرار گرفت و دو دهه بعد یعنی در سال ۱۳۶۹ به منطقه حفاظت‌شده ارتقا پیدا کرد.
منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه دارای اقلیم معتدل بوده و با توجه به جاری بودن رودخانه‌های پرآبی چون کشکان در دل این منطقه یکی از پناهگاه‌های مهم حیات‌وحش استان محسوب می‌شود که جانورانی مانند کل و بز، پلنگ، کبک، خرس قهوه‌ای و... در این منطقه زندگی کرده و مشاهده‌شده‌اند.
همچنین درختان بلوط گونه غالب در این منطقه حفاظت‌شده محسوب می‌شوند و گونه‌های گیاهی ارزشمندی نیز در منطقه وجود دارد تا سفیدکوه به لحاظ تنوع گیاهی و جانوری از اهمیت فوق‌العاده‌ای برای محیط‌زیست لرستان برخوردار باشد.
توقف جاده‌سازی در منطقه سفیدکوه
به‌رغم اهمیت و ارزشمندی سفیدکوه، این منطقه حفاظت‌شده با چالش‌های مختلف زیست‌محیطی مواجه است، چالش‌هایی که زندگی را برای حیات‌وحش منطقه مشکل کرده است که آخرین پرده از این مصائب زیست‌محیطی احداث جاده در این منطقه حفاظت‌شده بود.
علیرضا رحیمی مسئول منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه خرم‌آباد در این رابطه می‌گوید: اداره راه شهرستان الشتر در داخل منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه در مسیر چم تکله-سرداب اقدام به احداث غیرقانونی جاده کرده بود.
وی ادامه می‌دهد: پیرو پیگیرهای صورت گرفته در خصوص احداث این جاده غیرقانونی بازدیدی از سوی معاونت بازرسی استان لرستان از محل مذکور به عمل آمد.
رحیمی یادآور می‌شود: با اقدام محیط‌زیست جاده غیرقانونی با دستگاه‌های راه‌سازی مسدود و موارد مرتبط صورت‌جلسه شد.
وی با تأکید بر اینکه به‌هیچ‌وجه نباید جاده قدیمی موجود در این منطقه تعریض شود تصریح می‌کند: در این راستا به مسئولان اداره راه ابلاغ شد که حیطه قانونی منطقه سفیدکوه حفظ‌شده و جاده قدیمی به شکل سابق خود باقی بماند و داخل منطقه حفاظت‌شده نشود.
عرصه بر صاحب‌خانه تنگ شد
به‌رغم توقف جاده‌سازی در این منطقه حفاظت‌شده به نظر می‌رسد که داستان تکراری دست‌اندازی به مناطق حفاظت‌شده به موضوعی عادی تبدیل‌شده تا به نام توسعه، محیط‌زیست مورد هجوم بی‌رحمانه قرار گیرد.
یکی از تلخ‌ترین مصائب منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه دست‌اندازی معادن سنگ به این منطقه است که به‌رغم پیگیرهای محیط‌زیست لرستان متأسفانه هنوز این معادن باقدرت به کار تخریب منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه خرم‌آباد ادامه می‌دهد و شورای عالی معادن نتوانسته رأی قبلی خود را باطل کند.
همچنین اکوسیستم حساس منطقه سفیدکوه به دلیل نزدیکی به شهر خرم‌آباد شاهد تردد اقشار مختلف بوده و این نزدیکی دسترسی شکارچیان به منطقه را نیز آسان کرده به‌طوری‌که گزارش‌های مختلفی از شکار گونه‌های جانوری ازجمله کل و بز در این منطقه ثبت‌شده است.
از سوی دیگر تعرض اراضی کشاورزی به منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه و حتی گسترش ساخت‌وسازهای جوامع محلی در دل منطقه عرصه را بر صاحبان اصلی این منطقه حفاظت‌شده تنگ کرده است.
همچنین تکرار آتش‌سوزی‌ها در منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه که طی امسال و سال گذشته نیز چندین بار شاهد وقوع این حوادث بودیم منجر به خسارات جبران‌ناپذیر به این اکوسیستم ارزشمند و از بین رفتن بخشی از جنگل‌های بلوط شده است.
سفیدکوه پناهگاه پلنگ
مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست استان لرستان پیش‌ازاین در این رابطه گفته بود: منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه از مناطق ارزشمند لرستان به لحاظ زیست‌محیطی محسوب می‌شود.
مهرداد فتحی بیرانوند از سفیدکوه به‌عنوان پناهگاه گونه‌هایی چون کل و بز، خرس قهوه‌ای و پلنگ یادکرده و ادامه می‌دهد: علاوه بر اینکه این منطقه زیستگاه گونه‌های جانوری مهم لرستان است گونه‌های گیاهی متنوعی نیز در منطقه شناسایی‌شده است.
وی مهم‌ترین مشکل سفیدکوه را بحث تعرض شکارچیان می‌داند و از ورود دام به این منطقه حفاظت‌شده، تعرض جوامع محلی و فعالیت معادن نیز به‌عنوان دیگر چالش‌های منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه یاد می‌کند.
فتحی بیرانوندمی گوید: در حال حاضر سه معدن فعال در منطقه وجود دارد که پروانه بهره‌برداری و مجوز فعالیت را درگذشته گرفته‌اند. مجوزهای فعالیت و پروانه بهره‌برداری این معادن طولانی بوده و معمولاً از ۲۰ تا ۳۰ ساله هستند.
وی یادآور می‌شود: تخریب‌های زیست‌محیطی این معادن که در غرب منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه قرار دارند از یک‌سو موجب زشتی منظر طبیعت شده و از سوی دیگر انفجارهای پی‌درپی در منطقه موجب ایجاد نگرانی‌های جدی برای حیات‌وحش منطقه شده است.
به گزارش مهر، کارهای مطالعاتی تدوین طرح حفاظت از منطقه سفیدکوه در دستور کار مسئولان امر در سازمان محیط‌زیست قرار دارد که امید می‌رود در جریان تدوین و اجرای این طرح شاهد مقابله با چالش‌های زیست‌محیطی این منطقه بکر و ارزشمند باشیم.
ارتقا و تجهیز پاسگاه‌های محیط‌بانی، آموزش محیط‌بانان این منطقه، احیای جنگل‌های بلوط با کاشت نهال، تلاش برای کاهش تخریب‌های زیست‌محیطی معادن و در صورت امکان و همکاری مسئولان مرتبط تعطیلی این معادن، حفاظت و حمایت از گونه‌های جانوری ارزشمند در معرض انقراض در منطقه و ... ازجمله مواردی است که باید در دستور کار متولیان قرار گیرد.
منبع: مهر
