جولان ریزگردها در آسمان لرستان/ وقتی نفس کشیدن هم سخت می شود

به گزارش لرستان خبر، سال‌ها است استان لرستان زخم‌خورده مهمان ناخوانده‌ای شده که غبار خود را بر آسمان لرستان گسترانیده به‌ طوری‌که دیار چشمه‌ها و طبیعت بکر این استان در محاصره‌ ریزگردها قرار گرفته است.

این پدیده وارداتی مردم استان لرستان را از نعمت هوای سالم محروم کرده و چنان ماندگار شده است که گویی خیال عزیمت ندارد به ‌طوری‌که هر روز دامنه خسارات پدیده گردوغبار در استان لرستان رو به افزایش است.

ردپای گردوغبار در استان لرستان هم‌چنان پابرجا است و ناتمامی این بحران چندین ساله حاکی از آن است که نفس را بر قلب زاگرس تنگ کرده و علاوه بر سلامت مردم این دیار، حیات جنگل‌ها را نیز به مخاطره انداخته است.

ماندگاری مهمان ناخوانده در آسمان لرستان

استمرار این پدیده موج بیماری‌های قلبی و ریوی مردم، خسارات به آثار تاریخی، شبکه فشارقوی برق و مختل شدن برخی از کارهای روزمره مردم را همواره در پی داشته و دارد.

با وجود اینکه استان لرستان از داشتن واحدهای بزرگ صنعتی و آلاینده بی‌بهره است اما به اقتضای همسایگی‌ با خوزستان دارد آلودگی هوا و گردوغبار بر استان لرستان تحمیل‌ شده است.

پدیده ریز گردها موضوعی است که طی سال‌های اخیر بارها و بارها تکرار شده ولی متأسفانه تاکنون اقدام خاصی در این زمینه صورت نگرفته و استان لرستان محکوم‌ به پذیرش و تحمل ذرات گردوغبار است تا جایی که ایمن زیستن و زندگی در کنار این پدیده همیشگی را به مردم باید بیاموزد چرا که استمرار پدیده گردوغبار در آسمان لرستان به موضوعی عادی در زندگی لرستانی‌ها تبدیل‌شده است.

آمار روزهای آلوده لرستان نشان می‌دهد که روند آلودگی هوا در این استان فاجعه‌ای را رقم می‌زند که در آینده شاهد تبعات آن هستیم به‌ گونه‌ای که مردم لرستان قربانیان این پدیده تحمیل‌ شده هستند.

سلامت شهروندان لرستانی در محاصره ریزگردها

مهرداد فتحی بیرانوند، مدیرکل محیط‌زیست استان لرستان ا بیان اینکه گردوغبار سال‌ها است که هوای استان لرستان و سلامت شهروندان را به خطر انداخته است اظهار داشت: پدیده ریزگردها مهمان ناخوانده استان لرستان شده‌ و سلامت مردم را به مخاطره ‌انداخته است.

وی افزود: قطر ریزگردهای وارد شده از کشور عراق به استان 2.5 میکرون است که تهدیدی جدی برای سلامتی شهروندان به شمارمی‌رود چرا که  بیشترین آلودگی هوا مربوط به ریزگردهای با قطر 2.5 میکرون است که به دلیل قطر کم، وارد فضای تنفسی بدن و از آن طریق وارد خون می‌شود.

مدیرکل محیط‌زیست استان لرستان عنوان کرد: از عصر روز شنبه موج ریزگردها وارد استان لرستان شد که شهرستان‌های رومشکان، کوهدشت و پلدختر را بیشتر تحت تأثیر خود قرار داد.

وی با اشاره به اینکه در ساعت 18 روز شنبه یکم اسفند ماه در شهرستان پلدختر غلظت ذرات 10 میکرون به 13 برابر حد مجاز و غلظت ذرات 2.5 میکرون به 34 برابر حد مجاز رسید بیان کرد: در این زمان شدت گردوغبار در کوهدشت و رومشکان نیز 14 برابر حد مجاز اعلام شد.

مهار کانون‌های داخلی راه‌ حلی برای کاهش آلودگی

فتحی بیرانوند تصریح کرد: وضعیت هوای شهرستانهای پلدختر، کوهدشت و رومشکان از نظر میزان غلظت ذرات معلق ناشی از پدیده گردوغبار در وضعیت خطرناک قرار گرفت که خوشبختانه  با وزش باد شدید میزان آلودگی کاهش یافت به‌ طوری‌که میزان آلودگی در ساعت 20 روز شنبه در شهرستان پلدختر به 23 برابر حد استاندارد و روز گذشته به دو برابر حد مجاز رسید.

وی خاطرنشان کرد: کانون ریزگردها در داخل و خارج از کشور است که پیش‌بینی می‌شود سال آینده مشکل کانون داخلی ریزگردها برطرف شود.

مدیرکل محیط‌زیست استان لرستان با عنوان اینکه وجود ریزگردها بر فعالیت درختان و اکوسیستم جنگل‌ها تأثیر منفی می‌گذارد گفت: مهم‌ترین راه‌ حل برای کاهش آلودگی هوا و کاهش ورود ریزگردها به استان، مهار کانون‌های داخل کشور است که در راستای مهار کانون‌های خارج از کشور متأسفانه ظرفیت کشورها برای انجام اقدامات لازم مناسب نیست.

وی با بیان اینکه استان لرستان متأثر از پدیده ریزگردها است که بیشترین عوامل مؤثر بر کاهش این پدیده، توسعه فضای سبز و کاشت درخت است اظهار داشت: با توجه به اقداماتی که در راستای توسعه فضای سبز و کاشت درخت در استان انجام‌شده است، تعداد روزهای آلوده استان نسبت به سال گذشته کاهش‌یافته به‌ طوری‌که استان لرستان در سال گذشته 137 روز آلوده و امسال 78 روز آلوده را سپری کرده است.

ایجاد 500 هکتار کمربند سبز در لرستان

شیرزاد نجفی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان  اظهار داشت: کانون ریزگردها مربوط به خارج از کشور از جمله عراق و عربستان است که نمی‌توان این کانون‌ها را کنترل کرد.

وی افزود: در بحث کاهش ورود ریزگردها باید اعتبارات لازم در زمینهٔ توسعه فضای سبز و کاشت درخت در اختیار قرار گیرد تا با افزایش فضای سبز اقدامی در راستای کاهش آلودگی‌ها صورت گیرد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان عنوان کرد: تاکنون در راستای افزایش فضای سبز در استان اقداماتی در برخی نقاط استان به‌ صورت حاشیه‌ای انجام‌شده که نمونه آن، ایجاد کمربند سبز در مسیر جاده خرم‌آباد است.

وی با اشاره به اینکه طی امسال در شهرستانهای خرم‌آباد و بروجرد  500 هکتار کمربند سبز ایجادشده است بیان کرد: طرح‌های جدیدی نیز در این زمینه لحاظ شده است که در صورت تأمین اعتبار به توسعه فضای سبز در استان افزوده می‌شود.

کاهش پدیده گردو غبار نیازمند اعتبارات ملی

نجفی با بیان اینکه در بحث ریزگردها یک دستگاه خاصی متولی نیست بلکه همه دستگاه‌ها باید در راستای کاهش آن همکاری داشته باشند تصریح کرد: موضوع ریزگردها بحثی ملی و فرا منطقه‌ای است که نیاز به اعتبارات ملی دارد.

وی خاطرنشان کرد: سال گذشته از محل ریزگردها، یک میلیارد و 200 میلیون تومان اعتبارات مصوب لحاظ شد که تاکنون 700 میلیون تومان از این اعتبار به استان لرستان اختصاص‌یافته است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان گفت: در حال حاضر 25 درصد از جنگل‌های استان لرستان دچار خشکیدگی هستند به‌ طوری‌که از یک‌میلیون و 200 هزار هکتار جنگل در استان، یک‌چهارم آن دچار آفت و زوال بلوط است.

وی اظهار داشت: اعتبارات لحاظ شده برای استان در این زمینه سال گذشته سه میلیارد تومان بوده که فقط 800 میلیون تومان آن تخصیص داده شد و امسال اعتبارات خاصی در این راستا پیش‌بینی‌نشده است.

افزایش پوشش گیاهی در ارتفاعات

رضا آریایی مدیرکل بحران استان لرستان  اظهار داشت: با توجه به اینکه ریزگردها در خارج از مرزهای کشور و استان وارد می‌شود نمی‌توان اقدام خاصی برای مقابله با این پدیده انجام داد.

وی افزود: تنها کاری که می‌توان برای مقابله با ریزگردها انجام داد و در حال حاضر در استان لرستان انجام می‌شود بحث پوشش گیاهی است که سعی می‌شود افزایش پوشش گیاهی در ارتفاعات و مناطقی که طی چند سال اخیر دچار آتش‌سوزی و خسارت شده است انجام شود.

مدیرکل بحران استان لرستان عنوان کرد: عاملی که می‌تواند از بلند شدن گردوغبار در هوا جلوگیری کند افزایش پوشش گیاهی است بنابراین اگر بتوانیم احیاء مؤثری در مراتع و جنگل‌های استان داشته باشیم می‌توان در کاهش میزان آلودگی مؤثر بود.

وی بیان کرد: به ‌طور یقین در مکان‌هایی که پوشش گیاهی وجود داشته باشد ریزگرد تولید نمی‌شود، اگر دیده می‌شود که کشور عراق کانون تولید گردوغبار است به این دلیل است که پوشش گیاهی در این کشور کاملاً تخریب و از بین رفته است.

جلوگیری از تبدیل شدن به کانون ریزگرد

آریایی تصریح کرد: چنان چه بخواهیم برنامه اساسی در کشور در راستای ریزگردها داشته باشیم، تلاش برای تبدیل نشدن به کانون ریزگردها است بنابر این اگر توانستیم به کانون ریزگرد تبدیل نشویم و این امر را تشدید نکنیم بزرگ‌ترین کار را انجام داده‌ایم.

وی با بیان اینکه اگر پوشش گیاهی را تخریب و از بین بردیم ما نیز همسو با کشور عراق تشدیدکننده پدیده گردوغبار هستیم خاطرنشان کرد: توسعه پوشش گیاهی آثار زیان‌بار ناشی از پدیده گردوغبار را کنترل و از حرکت خاک جلوگیری می‌کند.

مدیرکل بحران استان لرستان گفت: اهرم برخوردکننده با این مهمان خارجی که راه‌ حل مقابله با آن را نداریم و 21 استان کشور نیز با این پدیده درگیر هستند، به‌ کارگیری تمهیداتی از جمله تعطیلی مدارس، دادن شعارهای پیشگیرانه، فعالیت‌های رسانه و صدا و سیما است تا افرادی که اطلاعات کمی در این زمینه‌ دارند، کمتر در معرض آسیب‌های ناشی از گردوغبار قرار گیرند.

بنابر این گزارش استان لرستان در سال 88، 100 روز آلوده، در سال 89، 90 روز، در سال 90، 100 روز، در سال 91، 90 روز در سال 92، 89روز، در سال 93، 137 روز و طی امسال  78 روز غبارآلود را پشت سر گذاشته است با این‌ وجود نیاز است مسئولان استانی در راستای توسعه فضای سبز در استان لرستان و ایجاد کمربند سبز توجه بیشتری کنند تا حداقل شاهد کاهش ورود ریزگردها در استان باشیم.

گزارش از فاطمه بیرانوند

تسنیم