لرستان خبر گزارش می دهد
میثم 8 ساله از دردهای زندگی‌اش می‌گوید/ زخم متکدیان بیگانه بر چهره شهر خرم‌آباد
میثم هشت سال دارد که بعد از خرید تمام آدامس‌هایش راضی به گفت‌وگو با خبرنگار فارس شد، در چهره‌اش می‌توان خواند که همانند ده‌ها کودک دیگر قربانی اعتیاد شده است، اعتیادی که منجر به زندان افتادن پدرش به جرم دزدی بوده است.
به گزارش لرستان خبر، روز به روز تعداد گداهای شهر خرم‌آباد بیشتر می‌شوند که به روش‌های مختلف در نقاط شهر به گدایی مشغول هستند، آن هم زمانی که خرم‌آباد در نوروز 95 شاهد گردشگران بسیاری بوده است و به عنوان هفتمین شهر برتر گردشگری کشور معرفی شده است و تلاش مسوؤلان بر این است که لرستان و به ویژه شهر تاریخی خرم‌آباد به مقصد گردشگری کشور تبدیل شود؛ حال داشتن چهره زیبای شهر الزامی است، اما به دلایلی تکدی‌گری در این شهر افزایش یافته است؛ عواملی از قبیل فقدان درآمد و مسکن، حاکم بودن فقر مادی، فقر فرهنگی، ناکامی اقتصادی، نابسامانی اجتماعی، پیری و از کارافتادگی، مشکلات خانوادگی، اعتیاد، مهاجرت، معلولیت از شایع‌ترین علل تکدی‌گری است.
* نارسایی‌های جامعه عامل اصلی تکدی‌گری
مخاطرات و عوارض زیادی دنباله‌رو تکدی‌گری هستند و از طرف دیگر می‌توان گدایی را یک زایده اجتماعی دانست که علاوه بر موارد ذکر شده از مهم‌ترین دلایل اجتماعی آن کمبودهایی است که در اثر نارسایی‌های موجود در جامعه به وجود می‌آیند، به عبارت دیگر برخی از این گدایان محصول نابسامانی اجتماعی هستند، یعنی جامعه نتوانسته است افراد نیازمندی را که دیگر قادر به کار کردن نیستند را ساماندهی کند، مانند معلولان، سالخوردگان و عاجزان، یتیم و امثال آنان باید در مراکز مناسبی اقامت یابند و برای آنان زندگی انسانی لازم فراهم شود، در غیراینصورت چنین افرادی از فرط ناچاری برای بقای خویش به تکدی‌گری روی می‌آورند.
طی مطالعات صورت گرفته ریشه‌های روانی نقش مهمی در تکدی‌گری و همچنین بزهکاری دارد و درصد قابل توجهی از افراد متکدی دچار اختلالات شدید روانی هستند که بعد از شکل گرفتن و به ظهور رسیدن این تءثیرات سوء، شخص به دست‌درازی روی می‌آورد که در پی آن شیوه‌های مختلف تکدی‌گری در جامعه بروز می‌یابند که در این گزارش تلاش می‌شود قبل از بیان معضلات اجتماعی ناشی از تکدی‌گری شیوه‌ها و سیر تکاملی آن مطرح شود.
* روش‌های تکدی‌گری و گدایی
شیوه‌های گدایی در همه شهرهای کشور مشابه است و شهر خرم‌آباد نیز از این مقوله جدا نیست و گویی با وجود تفاوت‌های فراوان میان گدایان اما همگی از یک اصل تبعیت می‌کنند و تلاش برای کسب پول بیشتر به هر روش ممکن را هدف قرار داده‌اند، اما از این میان مشاهده کودکان خردسال و معصوم که بعضاً بر اثر خوراندن قرص و داروهای خواب‌آور و گاهی مواد مخدر بی‌حال و خواب‌آلود با لباس‌های کثیف و کهنه بر روی سنگ فرش پیاده‌روها و خیابان‌ها دراز کشیده‌اند دل هر آدمی را به درد می‌آورد که متأسفانه تعداد این کودکان بی‌گناه در شهر خرم‌آباد زیاد است، گویی گدایان به دل‌رحمی مردم این شهر آگاه شده‌اند و از این روش برای برانگیخته کردن احساسات شهروندان سوء استفاده می‌کنند، فکر کردن به آینده آنان که قرار است در بزرگسالی به صورت مستقل گدایی کنند، ساماندهی و جمع شدن تکدی‌گری را به یک مطالبه عمومی تبدیل می‌کند.
تظاهر به نقض عضو از روش‌های مرسوم گدایی در شهر خرم‌آباد است، افراد زیادی در جای جای شهر در کوچه و خیابان به شکل یک معلول ظاهر می‌شوند و از مردم طلب کمک می‌کنند. سوءاستفاده از مذهب به دلیل وجود اعتقادات عمیق مردم خرم‌آباد به مسائل شرعی و مذهبی یکی دیگر از شیوه‌های شایع گدایی در این شهر است که متکدیان جهت ادای نذر دروغین خود از مردم پول می‌گیرند. دود کردن اسپند توسط زنان و کودکان در میان ماشین‌ها و همچنین پوشیدن لباس‌های مندرس و پاره از دیگر شیوه‌های تکدی‌گری در شهر خرم‌آباد است.
* روند تکامل تکدی‌گری
طی سال‌های گذشته گدایان با روش‌های سنتی مانند بغل کردن بچه به روش کولی و تظاهر به معلولیت دست به تکدی‌گری می‌زدند و کم‌کم این روش جای خود را به کودکانی داد که با در دست داشتن یک بسته چسب و یا یک جعبه پر از فال پیش مردم می‌آمدند و با نگاهی ملتمسانه خواستار خرید می‌شدند، اما نکته قابل توجه این است که امروز روش جدیدترحرفه‌ای متوجه شده‌اند که دیگر شهروندان آگاه شده‌اند و با روش‌های سنتی وی باب شده و عده‌ای با لباس‌های شیک و تمیز خود را به عنوان مسافر معرفی می‌کنند که کیف پول خود را گم کرده‌اند و پولی برای بازگشت به شهر و دیار خود ندارند و تنها به اندازه یک بلیط پول می‌خواهند و گاهی با در دست داشتن یک نسخه خواستار مقداری پول برای خرید داروهای خود هستند؛ متکدیان قدیمی به آن‌ها پولی نمی‌دهند به همین دلیل دست به انجام چنین اقداماتی می‌زنند که گویی تاکنون نیز در کار خود موفق بوده‌اند، بنابراین گدایان در هر دوره با استفاده از روش‌های جدید سعی در برانگیختن حس ترحم مردم دارند.
* تکدی‌گری، آبستن انحرافات اجتماعی
طبق بررسی‌های انجام شده میان گدایی و اعتیاد، بزهکاری، خودکشی، روابط نامشروع، لاابالی‌گری، سرقت و ... رابطه مستقیمی وجود دارد، چراکه به مرور زمان قبح و زشتی عمل گدایی در نظر یک فرد متکدی ریخته می‌شود، در این شرایط این فرد ممکن است دست به ارتکاب جرم بزند؛ کودکانی که به عنوان کودکان کار در کوچه و خیابان‌ها پرسه می‌زنند در بزرگسالی برای به دست آوردن پول بیشتر به جرایمی مانند سرقت روی می‌آورند، قرار گرفتن دختران نوجوان و جوان متکدی در معرض انواع خشونت‌ها مانند آزارهای جسمی و جنسی عامل به وجود آمدن فساد در شهر خواهد شد؛ افزایش سوءاستفاده سودجویان از گدایی به عنوان یک کار و کسب درآمد با ایجاد باندهایی که در اکثر آن‌ها شیرخوارگانی به عاریت گرفته و کودکان بی‌سرپرست تبدیل به پوششی برای این باندها شده‌اند، با شکل سازمان‌یافته گدایان به مجرمانی جهت پخش مواد مخدر و دزدی تبدیل می‌شوند، از این رو باید تکدی‌گری را آبستن آسیب‌های اجتماعی دانست.
* رقم خوردن خاطره‌ای تلخ برای گردشگران و مسافران به دست متکدیان
شهر زیبای خرم‌آباد همه‌ساله میزبان مسافران و گردشگران فراوانی است که مشتاق بازدید از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این شهر هستند، حال باید زمینه امنیت برای ماندگاری بیشتر گردشگران در شهر فراهم شود، چنانچه متکدیان دست به جیب‌بری و سرقت اموال گردشگران بزنند خاطره تلخ از مسافرت به خرم‌آباد را به عنوان سوقات به شهر خود می‌برند، گرچه تاکنون نیروی انتظامی توانسته امنیت خوبی را در سطح شهر برقرار کند، اما رخ دادن این‌گونه جرایم اجتناب‌ناپذیر است، مسوؤلان شهر خرم‌آباد و همچنین استان باید به این موضوع و نکته توجه داشته باشند که اگر خواهان یک شهر و استان نمونه گردشگری هستند در مرحله اول باید امنیت آن به طور کامل تامین شود، وجود چنین افرادی در سطح شهر باعث مخدوش شدن چهره زیبای خرم‌آباد می‌شوند.
* زخم متکدیان بیگانه بر چهره شهر خرم‌آباد
حس ترحم مردم شهر خرم‌آباد باعث شده است که گدایانی از شهرها و استان‌های مختلف به این شهر روی بیاورند و با فرستادن فرزندان خود در کوچه و خیابان روزگار بگذرانند و این شهر را به عنوان محل زندگی و محل کار خود تبدیل کنند بدون اینکه به آسیب‌های اجتماعی ناشی از وجودشان بیندیشند. شاید بالا رفتن آگاهی مردم خرم‌آباد تا حد زیادی از وجود متکدیان بیگانه جلوگیری کند.
بسیاری از کودکان کار قربانی، فقر و اعتیاد پدر و مادرشان هستند و شاید بهتر باشد که گاهی با دید مثبت به آن‌ها نگاه کرد تا از تبدیل شدن آن‌ها به یک مجرم در آینده جلوگیری شود.
* میثم 8 ساله از دردهای زندگی‌اش می‌گوید
میثم هشت سال دارد که بعد از خرید تمام آدامس‌هایش راضی به گفت‌وگو با خبرنگار فارس شد، در چهره‌اش می‌توان خواند که همانند ده‌ها کودک دیگر قربانی اعتیاد شده است، اعتیادی که منجر به زندان افتادن پدرش به جرم دزدی بوده است، با دستش مادرش را آن طرف خیابان نشان می‌دهد که همراه با خواهر شیرخواهره‌اش به گدایی مشغول شده است.
میثم گفت: به اجبار برای اینکه بتوانم خرج خود را بدهم کار می‌کنم، من فروش آدامس را گدایی نمی‌دانم و آن را به عنوان یک شغل نگاه می‌کنم.
این کودک ادامه داد: تاکنون دست به جیب‌بری نزده‌ام و تنها به دلیل فقر این کار را انجام می‌دهم، در خیابان کنار آدم‌ها راه می‌روم و از آن‌ها می‌خواهم که با قیمت بیشتری آدامس‌هایم را خریداری کنند و این کار من با گدایی متفاوت است.
میثم در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس در خصوص مادرش گفت: مادرم نیز برای خرج خود و خواهرم مجبور است که گدایی کند، در غیراینصورت نمی‌توانیم به زندگی ادامه دهیم.
* پسرک متکدی با حسرت از مدرسه نرفته سخن می‌گوید
میثم هشت ساله که اکنون باید مانند تمامی هم سن و سال‌هایش به بازی‌های بچگانه مشغول شود و تمام دغدغه‌اش کسب معدل بالا و گرفتن جایزه به دست والدینش باشد به دلیل شرایط سخت زندگی مجبور به کار کردن و نوعی گدایی است.
این کودک متکدی بیان کرد: من سال گذشته باید به مدرسه می‌رفتم، اما تاکنون نتوانسته‌ام حتی یک روز در کلاس درس حاضر شوم.
میثم اضافه کرد: در مدرسه جایی برای من نیست و هیچ‌کس دلش نمی‌خواهد که با یک کودک کار هم کلاس شود، من هم علاقه شدیدی به درس خواندن دارم، اما نمی‌توانم به مدرسه بروم.
* نگاه ترحم‌آمیز مردم مهم‌ترین بستر سوءاستفاده از کودکان کار است
مرضیه رحیمی شهروند خرم‌آبادی در خصوص افزایش تکدی‌گری و سوءاستفاده از کودکان گفت: باید نگاه ترحم‌انگیز از سوی مردم به گدایان برداشته شود تا این افراد خود را به مکان‌ها و نهادهای حمایتی معرفی کنند.
وی، کمک‌های سامان‌یافته مردم به متکدیان را بسیار مهم دانست و عنوان کرد: باید مردم به بلوغ فکری برسند که نباید به هر فردی که ظاهر متکدی دارد کمک کنند، بلکه کمک‌های مردمی باید به سمت افرادی برود که واقعاً نیازمند هستند.
این شهروند خرم‌آبادی اضافه کرد: باید کمک‌های مردمی هدفمند و هوشمندانه باشد اما اگر با نگاه ترحم‌آمیز به این افراد نگاه شود نتیجه آن نیز در نهایت ادامه روند تکدی‌گری و افزایش مزاحمت‌ها در خیابان‌ها است.
* آیا تکدی‌گری جرم است؟
شاید برای بسیاری از افراد جامعه دانستن پاسخ این سؤال مهم باشد که آیا تکدی‌گری از نظر قانون جرم است یا خیر؟ به همین دلیل خبرنگار فارس به سراغ معاون اجتماعی بهزیستی لرستان رفت.
سلمان کریمیان با بیان اینکه در هر شهرستان کمیته ساماندهی متکدیان به ریاست فرماندار وجود دارد، یادآور شد: بعد از ایجاد پایگاه‌ها و مجتمع‌های امدادی شهرداری‌ها با همکاری نیروی انتظامی و حکم قضایی موظف به جمع‌آوری متکدیان و معرفی آن‌ها به نهادهای حمایتی مانند سازمان بهزیستی، کمیته امداد، علوم پزشکی و... هستند.
معاون اجتماعی بهزیستی لرستان با اشاره به اینکه این سازمان نقش ساماندهی معتادان جمع‌آوری شده و ارائه خدمات مددکاری را بر عهده دارد، گفت: این مجتمع با ظرفیت 50 نفر در شهرستان دوره چگنی احداث شده است.
این مسوؤل، تکرار تکدی‌گری را بنابر قانون جرم دانست و تاکید کرد: چنانچه فردی یک بار دست به عمل گدایی زده باشد و تعهدی مبنی بر عدم تکرار آن در دستگاه‌های قضایی داده باشد، در صورت اقدام مجدد به تکدی‌گری از نظر قاضی مجرم شناخته و دستگیر می‌شود.
* دستگاه‌های متولی به وظایف خود در جمع‌آوری متکدیان به خوبی عمل نکرده‌اند
به نظر می‌رسد که دستگاه‌های متولی جمع‌آوری و برخورد با متکدیان در شهر خرم‌آباد وظیفه خود را به خوبی انجام نداده‌اند و سند این موضوع افزایش روزانه گدایان و کودکان کار در سطح شهر است؛ مسوؤلان باید اقدام جدی در این رابطه انجام دهند، حضور آزادانه این افراد در مکان‌های عمومی مانند بازار و مراکز خرید و حتی درب ورودی مصلای این شهر نشان‌دهنده کم‌توجهی مسوؤلان و یا عدم همکاری دستگاه‌های متولی با یکدیگر است. چیزی که بیشتر در این راستا مشاهده می‌شود جمع کردن موقتی گدایان در فاصله زمانی فروردین هر سال است که متاسفانه بعد از اتمام تعطیلات دوباره شهر شاهد متکدیان فراوانی می‌شود.
باید دانست که وجود کودکان کار و متکدیان در اماکن تاریخی و معابر لطمه سنگینی به وجه شهر می‌زند، باید تلاش شود که خرم آباد به شهر بدون متکدی تبدیل گردد.
+++++++++++++++
منبع: فارس-گزارش از: سوسن ولی‌پور
+++++++++++++++
