لرستان خبر از سقاخانههای بروجرد گزارش میدهد
"سقاخانه" های بروجرد مأمنی برای عرض حاجت / آئینی سنتی در فهرست میراث معنوی کشور+ عکس
یکی از سنتهای مذهبی ویژه دهه نخست ماه محرم در شهرستان بروجرد و مناطق اطراف آن برپایی سقاخانه در خانههای شخصی شهروندان است که از دیرباز موردتوجه عموم مردم بوده و به آئینی ملی تبدیلشده است.
به گزارش لرستان خبر، بازهم دود اسپند و بوی گلاب ناب محمدی(ص) کوچهپسکوچههای شهر علما و فرزانگان را پرکرده و بر سر هر کوی و برزنی عدهای رخت ماتم و اندوه به تن راهی خانههایی میشوند که پرچمهای عزا بر سر درب آنها آویزان شده و بوی نم خاکآب پاشی شده از مقابل خانههای آنها به مشام میرسد.
همهچیز برای میزبانی عزادارانی که عاشقانه پای در این خانهها میگذارند محیا شده است، بازهم بوی نذری و شوق سقاخانه رفتن کودکان و یک جرعه روضه و قطرات اشک ماتم و چای ناب روضه؛
عطر پررنگ چایی روضه زیر و رو کرده خانه او را
چقدر ناگهان هوس کردم طعم آن چای قندپهلو را
بروجرد نخستین میزبان سقاخانهها در کشور
سنت حسنه سقاخانه بستن در خانههای شهروندان نخستین بار در شهرستان بروجرد در ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) باب شد تا عزاداران حسینی با سیاهپوش کردن بخشی از خانههای خود در این عزاداری سهمی هرچند کوچک داشته باشند گویی اینگونه تلاش میکنند خود را به کاروان عاشقان کربلا برسانند.
اینکه از چه زمان این سنت حسنه در شهرستان بروجرد رواج داشته و امروز به دست ما رسیده است تاریخ گواهی معلومی ندارد ولی به نظر میرسد پیش از حکومت قاجاریه در کشور سنت بستن سقاخانه در این شهرستان رواج داشته و شهروندان بروجردی با این اقدام خود تلاش میکردند در عزاداریهای محرم شرکت کنند و به لحاظ اینکه این شهرستان زادگاه علمای فرهیخته جهان اسلام بوده این سنت تا سالهای سال به قوت خود باقیمانده و به نسلهای بعد منتقلشده است.
در این آئین ماندگار و میراث معنوی کشور شهروندان بروجردی بنا به نیت و نذری که خود داشتهاند اتاق یا بخشی از خانه خود را سیاهپوش کرده و به نشانه وجود سقاخانه در آن مکان پرچمی سیاه بر سر در خانه خود نصب میکنند و در ساعاتی از شبانهروز با گشودن درب خانههای خود از عزاداران حسینی استقبال و پذیرایی میکنند.
در این خانهها که به نشانه عزاداری سیدالشهدا(ع) سیاهپوش شده است با نوحهخوانی و پذیرایی از میهمانان حتی با استکانی چای و یا لیوانی از شربت و دانهای خرما دهه نخست محرم را عزاداری میکنند و در آنها نمادهای فراوانی همچون برپایی منبری پلکانی از چراغهای نفتی و نمادهایی از قیام عاشورا و مظلومیت اهلبیت عصمت و طهارت علیهمالسلام قرار میدهند و اینگونه جلوهای خاص به سقاخانههای خود میبخشند.
شهروندان هنگام ورود به این سقاخانهها با تعظیم شعائر ابتدا بر قاتلان سیدالشهدا(ع) لعن میفرستند و صاحبخانه نیز در پاسخ به آنها میگوید:«بیش باد» و در هنگام مراجعت از این اماکن با صدایی رسا میگویند:« اجرتان با امام حسین(ع)» و اینگونه برای صاحبخانه آرزوی قبولی نذوراتش را میکنند.
گفتنی است آئین برپایی سقاخانه در بروجرد در دیماه سال 1391 در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت ملی رسیده است.
مکانی برای عرض حوائج
سمیه شیراوند از شهروندان بروجردی که 41 سال است در خانه پدری خود در ایام نخست محرم پذیرای عزاداران حسینی است وی بابیان خاطرهای از این ایام میگوید: سقاخانه محلی برای عرض ارادت عاشقان اباعبدالله علیه اسلام است و فضایی معنوی و سرشار از عاطفه در آن حکم فرماست.
وی بیان میکند: بیشتر عزاداران حسینی که به سقاخانه میآیند با التماس و گریه از حضرت اباعبدالله الحسین(ع) حوائج خود را طلب میکنند و سال بعد با آوردن نذوراتی اعلام میکنند که حاجت خود را از این سقاخانه گرفتهاند و بهاینترتیب قداست عزاداری اباعبدالله(ع) روزبهروز بیشتر میشود.
این شهروند بروجردی با اشاره به چراغهای روی منبر سقاخانه خود میگوید: تمامی این چراغها را مردمی که حاجت گرفتهاند برای سقاخانه ما آوردهاند و سالبهسال نیز تعداد آنها بیشتر میشود و ما هم در ایام عزاداری محرم این چراغها را به یاد مظلومیت سرور و سالار شهیدان روشن نگاه میداریم.
وی میافزاید: سال گذشته یکی از اقوام ما که به بیماری سرطان مبتلا شده بود بادلی شکسته به سقاخانه آمد و از امام حسین(ع) شفای بیماری خود را طلب کرد و امسال به ما خبر داد که بیماری سرطانش بهبودیافته برای همین دو عدد چراغ و پرچم برای سقاخانه آورد.
شیراوند عنوان میکند: درست است که سقاخانه تنها برای مدت 10 روز در خانه ما پذیرای عزاداران حسینی است اما در همین مدت کم تمامی اهالی خانه بیمه اهلبیت(ع) برای تمام طول سال میشوند و بارها معجزات سقاخانه را در فامیل و آشنایان خود دیدهایم که خطرات زیادی بهواسطه نظر عنایت اهلبیت(ع) از ما رفع شده است.
برپایی سقاخانه مجموعه تاریخی افتخار الاسلام بروجردی
امسال به همت برخی علاقهمندان میراث فرهنگی شهرستان بروجرد برای نخستین بار سقاخانه مجموعه تاریخی افتخار الاسلام بروجردی بسته شد و برای عزاداری و بازدید شهروندان و علاقهمندان در ساعات شب پذیرای خیل مشتاقان است تا فضای عارفانه و معنوی خانههای علمای شهیر این شهرستان بار دیگر پس از گذشت سالها رنگ و بوی محرم و عزاداریهای این ایام را به خود بگیرد.
در این سقاخانهها علاوه بر جنبههای معنوی آن، شهروندان با ملاقات دوستان و آشنایان خود از حال یکدیگر و مشکلاتی که دارند آگاه میشوند و اینگونه جنبه اجتماعی این اماکن عزاداری نیز تقویتشده و به راهی برای مشارکت اجتماعی و انجام صلهرحم که از توصیهها و سفارشات اکید دین مبین اسلام است تبدیل میشود.
عطر دلانگیز گلاب ناب و چای خوشطعم روضه و صفای روضهخوانی در سقاخانههای بروجرد گوارای وجود عزاداران عاشق و دلباخته حسینی(ع) باد.
انتهای پیام/