پژوهشگرانی که دیده نمی‌شوند؛
گرامیداشت نمایشی «هفته پژوهش»/ نمایشگاه‌های بی‌رونق و صنعت بی‌رمق
نمایشگاه‌های بی‌رونق و برنامه‌های نمایشی حاصل برنامه‌ریزی متولیان برای گرامیداشت هفته‌ای است که انتظار می‌رود فرصتی برای تکریم پژوهشگران و تعمیق ارتباط صنعت و دانشگاه باشد.
به گزارش لرستان خبر، هرساله از چهارم تا یازدهم آذرماه برنامه‌های ویژه «هفته پژوهش» در کشور برگزار می‌شود، برنامه‌هایی که حالت نمایشی و سمبلیک به خود گرفته و عملاً بازخوردی در مجامع علمی ملی و بین‌المللی ندارد.
«پژوهش» مقوله‌ای مغفول مانده است که با برخوردهای نمایشی روزبه‌روز جایگاهی تنزل یافته تر به خود می‌گیرد، در جهانی که صحبت از صادرات علم و دانش است باید بها دادن به پژوهش‌های علمی، ایده‌های فناورانه و طرح‌های نو در صدر امور باشد؛ هرساله برنامه‌های هفته پژوهش با برخوردی نمایشی کار خود را محدود به برگزاری همایشی برای تجلیل از پژوهشگران برتر و نمایشگاهی بی‌رونق می‌کند.
بی‌شک نام‌گذاری هفته‌ای به‌عنوان هفته پژوهش برای تعمیق هرچه بیشتر مقوله پژوهش و تولید دانش بوده، موضوعی که امروز کمتر دیده می‌شود و به نگاهی سطحی و برنامه‌ای زودگذر محدودشده است.
نمایشگاه هفته پژوهش که باید تبدیل به یک نمایشگاه ویژه برای ارائه جدیدترین دستاوردهای پژوهشگران و پیوند صنعت و دانشگاه باشد، به نمایشگاهی بی‌روح تبدیل‌شده که چند روزی برپاشده و عملاً نتیجه و کاربردی را در پی ندارد.
این نمایشگاه‌ها که باید بستری برای هم‌اندیشی صاحبان ایده و پژوهش و فعالان عرصه تولید و صنعت باشد عملاً دستاورد جدی به همراه ندارد و گاهی تنها در حد برگزاری افتتاحیه و ارائه گزارش عملکرد دیده می‌شود.
نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی لرستان هرسال دریغ از پارسال
نمایشگاه «دستاوردهای پژوهشی لرستان» که باید به‌عنوان یک نمایشگاه برند و ویژه هرساله دستاوردهای نوآورانه پژوهشگران لرستانی را در معرض دید جامعه قرار دهد و به مکانی برای ترویج هرچه بیشتر فرهنگ پژوهش، تحقیق و تجربه تبدیل شود، همچنان در بی‌رونقی تمام برپا می‌شود.
جانمایی نامناسب، عدم تبلیغ و اطلاع‌رسانی گسترده، برنامه‌ریزی نامناسب و ... عواملی است که باعث می‌شود نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی لرستان هرسال دریغ از پارسال، برگزار شود و در سکوت به کار خود پایان دهد.
امسال نیز نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی لرستان در حالی برگزار شد که شاید کمتر کسی از محل برگزاری آن اطلاعی داشته باشد؛ این در حالی است که بسیاری از مردم حتی اطلاعی از برگزاری برنامه‌ای به نام هفته پژوهش در لرستان ندارند و کم‌کاری در اطلاع‌رسانی این مهم و کم‌اهمیت شمردن مقوله پژوهش توسط برخی از مسئولان، منجر به ناشناخته ماندن برنامه‌ای مهم تحت عنوان «هفته پژوهش» شده است.
جانمایی نامناسب محل برگزاری نمایشگاه
برگزاری این نمایشگاه در سالن ورزشی امام علی(ع) دانشگاه لرستان هرچند فضای مناسبی را در فصل سرما در اختیار غرفه داران قرارداد، اما پژوهشگران و محصولات پژوهشی را از جامعه دانشگاهی، مردم و دانش آموزان دور کرد؛ فاصله زیاد مکان برگزاری نمایشگاه از دانشکده‌های دانشگاه لرستان باعث شده که حتی دانشجویان این دانشگاه نیز رغبتی برای بازدید از غرفه‌های برپاشده، نداشته باشند.
تنها در روز نخست که مسئولان برای افتتاح نمایشگاه آمده بودند، شاهد حضور تعدادی از مدیران و اعضای جامعه علمی استان در نمایشگاه بودیم. قرارگیری دانشگاه لرستان در حومه شهر و در ۵ کیلومتری جاده خرم‌آباد نیز امکان دسترسی عموم مردم به محل نمایشگاه را گرفته و عملاً مردم برای بازدید از نمایشگاه باید وقت و هزینه زیادی را صرف کنند.
در سطح شهر نیز اطلاع‌رسانی ضعیف پیرامون هفته پژوهش منجر به بی‌رونقی برنامه‌های آن، ازجمله نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی شده است.
یکی از مسئولان غرفه‌های نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی در این رابطه گفت: همواره صحبت از ترویج محصولات داخلی می‌شود اما جانمایی نامناسب مکان برگزاری نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی باعث شده که مردم اطلاعی از محصولات استان که بر پایه دانش پژوهشگران لرستانی تولیدشده‌اند، نداشته باشند.
وی بابیان اینکه همین امر باعث می‌شود که محصولات ما در لرستان خریداری نداشته باشد و زمینه مالی برای استمرار فعالیت‌های پژوهشی و نوآورانه فراهم نشود، تصریح کرد: همچنین محل برگزاری کارگاه‌های آموزشی هفته پژوهش نیز فاصله زیادی با مکان برپایی نمایشگاه دارد و همین امر باعث شده تا فرصت لازم برای حضور در این کارگاه‌ها نداشته باشیم.
فاصله مکان برگزاری کارگاه‌های آموزشی با محل نمایشگاه
برگزاری ۳ کارگاه آموزشی به مناسبت هفته پژوهش در سالن آمفی‌تئاتر دانشکده اقتصاد لرستان از برنامه‌های این هفته است که عملاً با محل برپایی نمایشگاه فاصله زیادی داشته و باعث می‌شود غرفه داران انگیزه‌ای برای حضور در این کارگاه‌ها نداشته باشند.
در بین غرفه‌ها نام و نشانی از برخی دستگاه‌های اجرایی لرستان نیز به چشم می‌خورد که اقدامات پژوهشی خود را به معرض دید گذاشته‌اند، پژوهش‌هایی که تنها در قالب کتاب و مجله روی یک میز چیده شده و کارشناسی برای ارائه توضیحات پیرامون این پژوهش‌ها و معرفی آن‌ها در محل غرفه وجود ندارد.
راهروهای خالی از بازدیدکننده
برخی غرفه‌ها نیز تنها به چیدن چند میز و صندلی اکتفا کرده‌اند و با کشیدن نوارچسب جلوی ورودی غرفه، عملاً تعطیل هستند؛ باید دید نفس حضور این غرفه‌ها در نمایشگاه چیست!
راهروهای خالی از بازدیدکننده نشان می‌دهد که امسال نیز همچون سال‌های گذشته، نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی لرستان، دستاوردی نداشته است.
خسرو عزیزی رئیس دانشگاه لرستان و دبیر کمیته اجرایی برنامه‌های هفته پژوهش لرستان با اشاره به اینکه نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی در فاز خرید محصولات نیست، بحث این است که دستاوردهای علمی محققین و فناوران به معرض نمایش گذاشته شود تا شرایط لازم برای فناوری که محصولی تولید کرده فراهم شود و به سمت تجاری‌سازی برود، اظهار داشت: درواقع این نمایشگاه فن بازار هست ولی اینکه در خود نمایشگاه محصولی به فروش برسد را نداریم.
کمیته اطلاع‌رسانی باید بیشتر اطلاع‌رسانی می‌کرد
وی در خصوص جانمایی مکان نمایشگاه بابیان اینکه امکان اینکه در فصل آذرماه در محوطه دانشگاه نمایشگاه را برپا کنیم وجود نداشت و احتمال بارش و سرما بود، ادامه داد: نسبت به سنوات قبل که نمایشگاه در دانشکده اقتصاد برگزار می‌شد، جانمایی مناسب‌تری صورت گرفته است.
رئیس دانشگاه لرستان با اشاره به اینکه سرویس‌های دانشگاه لرستان مهیا هستند و امکان انتقال مردم به محل نمایشگاه وجود داشت، گفت: شاید کمیته اطلاع‌رسانی باید بیشتر اطلاع‌رسانی می‌کرد.
عزیزی خاطرنشان کرد: روز دوشنبه تعطیل بود و در بحث برگزاری نمایشگاه خلأ پیش آمد اما برنامه‌ریزی می‌کنیم طی روزهای باقی‌مانده مدیران دستگاه‌های اجرایی را برای بازدید از نمایشگاه و حمایت از طرح‌های ارائه‌شده، هماهنگ کنیم.
وقتی مردم سلبریتی‌ها را بیشتر از پژوهشگران می شناسند
به‌هرروی عدم اطلاع‌رسانی در سطح شهر و در بین مراکز دانشگاهی لرستان باعث شده که این نمایشگاه در سکوت برگزار شود و بار دیگر نمایشگاهی بی‌رونق نظاره‌گر پژوهشگرانی باشد که دسترنج یک‌ساله خود را ارائه کرده‌اند.
امیر حمزه حقی آبی از پژوهشگران برتر دانشگاه لرستان در سخنانی با اشاره به اینکه حوزه «پژوهش» درگیر مشکلات متعددی است، اظهار داشت: شناخت مردم از جایگاه «پژوهش» و «پژوهشگر» بسیار پایین است.
وی با تأکید بر اینکه صداوسیما و رسانه‌های جمعی برای معرفی، تبیین و جذب جوانان به حوزه پژوهش نباید تنها به هفته پژوهش اکتفا کنند، افزود: امروزه متأسفانه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در بحث‌های پژوهش کم‌توان هستند؛ دانشجویان ما با فرآیندهای پژوهشی آشنا نیستند و عدم تبیین مقوله پژوهش نیز بر بی‌انگیزگی آنان افزوده است.
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه لرستان با اشاره به اینکه جایگاه اجتماعی پژوهشگران به‌درستی تبیین نشده است، ادامه داد: آن‌قدر که مردم سلبریتی‌ها را می‌شناسند، پژوهشگران و محققان را نمی‌شناسند.
یکی از اهداف برگزاری هفته پژوهش، تبیین جایگاه پژوهشگران و ارتقای شأن و منزلت اجتماعی آن‌ها بوده است، اما دغدغه و گلایه پژوهشگران لرستانی در این حوزه نشان می‌دهد که در این رویکرد نیز توفیقی نداشته‌ایم؛ تولیدکنندگان علم و دانش که باید جایگاهی ویژه در جامعه و در بین مردم داشته باشند، هنوز در جامعه علمی نیز به‌درستی معرفی نشده‌اند.
مهدی رحیمی مسئول سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری لرستان نیز پیرامون برگزاری برنامه‌های هفته پژوهش اظهار داشت: سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری سازمانی علمی و عضو شورای نخبگان استان است که از ایده‌ها و طرح‌های مخترعان، مبتکران و پژوهشگران در قالب ۱۰ مرکز حمایت می‌کند که در ۶ ماهه اول سال ۹۶ از ۳۲ طرح حمایت کرده که نمونه نیمه‌صنعتی و صنعتی آن‌ها ساخته‌شده یا تجاری‌سازی شده است.
نسبت به طرح‌ها و ایده‌های پژوهشگران بسیجی بی‌مهری می‌شود
وی با اشاره به اینکه به خدمات ارزنده بسیج در استان بی‌اعتنایی صورت می‌گیرد، افزود: اقدامات ارزنده ما در حمایت از مخترعین و تجاری‌سازی طرح‌های این عزیزان نادیده گرفته می‌شود به صورتی که در هفته پژوهش سال ۹۶ از این سازمان برای شرکت در برنامه‌های پژوهشی توسط متولیان امر پژوهش دعوت به عمل نیامده و هرساله این امر اتفاق می‌افتد.
رحیمی بابیان اینکه به رغم تقارن افتتاحیه این هفته با روز بسیج جای این سؤال و ابهام است که چرا نسبت به طرح‌ها و ایده‌های پژوهشگران بسیجی بی‌مهری صورت می‌گیرد، خاطرنشان کرد: وجود فن بازار در این هفته در راستای بازاریابی برای سرمایه‌گذاران انجام می‌شود پس شایسته است همه فعالین حوزه‌های علمی، پژوهشی و فناوری حضورداشته باشند تا بتوانیم در این خصوص هم‌افزایی داشته باشیم.
وی عنوان کرد: می‌طلبد جدای از هرگونه بازی‌های سیاسی و برخوردهای سلیقه‌ای و حزبی به فکر رشد، تعالی و پیشرفت علمی استان باشیم و امیدواریم استاندار لرستان ضمن رسیدگی به این مسئله، دلایل عدم دعوت از یک سازمان مردم‌نهاد علمی در استان که تلاش‌های مضاعفی در راستای اقتصاد دانش‌بنیان می‌کند را از مسئولین مربوطه جویا شود.
به‌هرروی هفته پژوهش فرصت مغتنمی برای ارائه دسترنج یک‌ساله علم و دانش تولیدشده در لرستان است، جایگاهی مناسب برای عرضه محصولات فناورانه و گردهمایی علمی پژوهشگران، آنچه ضروری به نظر می‌رسد این است که باید جدی‌تر و به اجرای برنامه‌های هفته پژوهش نگاه کرد و این هفته را فرصتی طلایی برای ارتقای جایگاه پژوهش در بین مردم و تجلیل از مقام پژوهش دانست.
منبع: مهر
