سال ۹۱ با همه فراز و نشیبش تمام شد و اینک در ابتدای سال نو، فوتبال ایرانی به انتظار روزهای خوب نشسته است.

تیم ملی فوتبال ایران می تواند خرداد امسال را به خاطره ای دلنشین در اذهان ایرانیان تبدیل کند و باشگاه های فوتبال ایران نیز از این امکان برخوردارند که طعم داشتن فوتبال حرفه ای را به کام فوتبالدوستان ایرانی بچشانند.

فوتبال ایران در سال ۱۳۹۱، روزگار چندان خوشی را سپری نکرد. تیم ملی فوتبال در سال گذشته در رقابت های انتخابی جام جهانی حضور پیدا کرد، اما نتایج به دست آمده در مجموع، شرایط تیم ملی را به بحران نزدیک کرد. تیم های باشگاهی هم که به نمایندگی از ایران در لیگ قهرمانان آسیا شرکت کرده بودند، نتوانستند انتظارات را برآورده کنند و از راهیابی به مراحل پایانی باز ماندند. در این میان لیگ برتر فوتبال برای همخوانی برنامه هایش با تیم ملی کج دار و مریز برگزار شد و جام حذفی هم در آخرین لحظه و پس از حرف و حدیث های فراوان جواز برگزاری اش را گرفت.

علاقمندان فوتبال در ایران، امید زیادی داشتند که در سال ۹۱ شاهد قدرتنمایی فوتبال ایرانی باشند، اما تنها چیزی که عایدشان شد، برگزیده شدن فدراسیون فوتبال ایران به عنوان برترین فدراسیون سال آسیا بود؛ انتخابی که از همان ابتدا باعث شگفتی اهالی فوتبال در ایران شد. برخی از کارشناسان معتقدند که پرداختن به فوتبال پایه و زیر ساخت سازی مناسب، دلیل این انتخاب بوده است، هر چند در این زمینه حرف های بسیاری برای زدن وجود دارد که این ادعا را چندان دور از حقیقت نمی نمایاند، اما نتایج تیم های ملی رده های سنی مختلف در رقابت های آسیایی در سال ۹۱، گویای این مساله است که فوتبال ایران هم چنان در رده های پایه ضعف های جدی دارد.

نکته دیگری که در سال ۹۱ بسیار قابل بحث و برجسته بود، عملکرد نسبتا خوب فوتبال بانوان و نتیجه تحسین برانگیز ساحلی بازان ایران بود. تیم ملی فوتبال بانوان ایران در سال گذشته توانست خود را در رده بندی فیفا بالا بکشد و فوتبال ساحلی ما هم با قهرمانی در آسیا جواز حضور در جام جهانی را کسب کرد.

یکی از بخش های جدایی ناپذیر فوتبال، رشته فوتسال است. ایران که همواره در فوتسال به عنوان قدرت بلامنازع آسیا و یکی از قدرت های جهان شناخته شده، در سال ۹۱ نتیجه بسیار بدی گرفت. تیم ملی ایران در جام ملت های آسیا از صعود به فینال باز ماند و در جام جهانی هم با وجود مسیر بسیار آسانش برای رسیدن به نیمه نهایی در مرحله یک هشتم نهایی حذف شد. به این ها می شود مساله تبانی در رقابت های لیگ برتر فوتسال را هم اضافه کرد که جنجال فراوانی را در کشور ایجاد کرد.

به نظر می رسد، در مجموع و با بررسی عملکرد بخش های مختلف فوتبال ایران در سال ۹۱، پرطرفدارترین رشته ورزشی کشور سال بدی را پشت سر گذاشته و خاطره خوبی از خود به جا نگذاشته است.

** چالش های پیش رو

با فرا رسیدن بهار و سال جدید، علاقمندان فوتبال فارسی بار دیگر امیدهای شان را برای قدرتنمایی فوتبال زنده کردند. پیروزی امید بخش آبی پوشان استقلال برابر الهلال عربستان، می تواند نوید بخش سالی خوب برای فوتبال ایران باشد، هر چند شکست سپاهان و تراکتورسازی برابر دو تیم عربستانی دیگر، شیرینی این پیروزی را تلخ کردند.

فوتبال ایران در سال جدید، چالش های متعددی را فراروی خود می بیند. تیم ملی در حساس ترین مرحله رقابت های انتخابی جام جهانی قرار دارد و باشگاه های ایرانی هم در تکاپوی کسب مجوز استاندارد از فیفا و AFC هستند. سرمایه گذاری در فوتبال پایه هم دغدغه اصلی مسئولان اجرایی فوتبال در سال ۹۲ است.

در این گزارش سعی شده چالش های پیش روی فوتبال ایران در سال ۹۲ بررسی شود. برای این منظور، مسایل فوتبال ایران را می شود به پنج دسته ملی، باشگاهی، پایه، داوران و رشته های مرتبط تقسیم بندی کرد.

** فوتبال ملی

همان طور که پیش تر گفته شد، تیم ملی در راه صعود به جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل در پنج بازی گذشته اش نتایج خوبی نگرفت تا چشم امیدش به سه بازی پایانی اش باشد. دیدار برابر قطر، لبنان و کره جنوبی که هر سه در خرداد برگزار می شوند، سرنوشت حضور یا بازماندن ایران از حضور در جام جهانی برزیل را مشخص می کند. حساسیت، واژه چندان گویایی برای وضعیت تیم ملی در سه بازی پیش رو نیست، چون فوتبال ایران در این سه بازی، آینده چهار ساله خود را تعیین می کند. صعود تیم ملی به جام جهانی با دیده شدن فوتبال ایران در دنیا و رشد استقبال مردم از مسابقات فوتبال برابر است. همچنین اگر تیم ملی راهی برزیل شود، در چهار سال آینده می تواند از این امتیاز بهره برداری کند و به سوی رشد قدم بردارد.

آرامش و تمرکز، رمز موفقیت تیم ملی در سه بازی آخر است. فوتبالیست های ایرانی نشان داده اند که هر گاه عرصه بر آنها تنگ می شود، با جدیت بیشتری بازی می کنند. هر چند این مساله در ظاهر نکته مثبتی است، اما در باطن از ضعف تاریخی فوتبال ایران حکایت می کند؛ ایرانی ها همیشه کار خود را به روز آخر می کشانند و گویی اگر کارشان به اما و اگر نکشد، کاری صورت نداده اند! آرامش مورد نیاز فوتبال ایران تنها در یک صورت به وجود می آید؛ همکاری همه ارکان جامعه فوتبال از جمله باشگاه ها، کارشناسان، بازیکنان و مهم تر از همه رسانه ها تمرکز و آرامش لازم را برای تیم ملی فراهم می کند.

** فوتبال باشگاهی

باشگاه ها باید هر چه سریع تر استاندارد شوند. این مساله یک ضرورت است که باید جدی گرفته شود. مشکلات ساختاری، اداری و از هم شایع تر اقتصادی، اکنون در باشگاه های ایرانی موج می زنند و هر از گاهی کمیت یک باشگاه را به کلی لنگ می کنند! باشگاه های لیگ یک و پایین تر که مشکلاتی به اندازه یک کوه دارند و برای حل آنها به همت ملی نیاز است، اما کار در لیگ برتر کمی ساده تر است. اکنون برخی باشگاه های لیگ برتری از استاندارد نسبی برخوردارند و برای کسب مجوز حرفه ای و استانداردسازی کامل راه درازی پیش رو ندارند. ایجاد زیر ساخت ها و آکادمی ها نکته بسیار مهمی است که در زمان خود و در بخش فوتبال پایه به آن پرداخته خواهد شد. مساله ای که بیش از هر چیز درباره باشگاه ها اهمیت دارد، مساله اقتصادی است. اکنون فوتبال ایران دولتی است و این صندوق بیت المال است که هزینه تیم داری باشگاه ها را می دهد.

خصوصی سازی، کلید حل بسیاری از مشکلات فعلی فوتبال ایران است. همان گونه که در کشورهای صاحب فوتبال، دولت به جای خرج کردن در باشگاه ها، آنها را به بخش خصوصی واگذار کرده و مالیاتش را می گیرد. در ایران هم این امر امکان رخ دادن دارد. آفتی که این کار را تهدید می کند، خصوصی سازی غیرواقعی است. به این معنی که یک باشگاه به ظاهر خصوصی می شود در حالی که مالک جدید نه تنها واقعا بخش خصوصی نیست، بلکه با واسطه ای به دولت وابسته است. این اتفاق باعث می شود که باز هم هزینه باشگاه ها به نوعی از کیسه بیت المال خارج شود. در صورتی که دولت، باشگاه ها را به طور واقعی خصوصی کند و در همین حال حمایت خود را شامل حال آنها کند، می توان در آینده نزدیک شاهد بالندگی و خودکفایی باشگاه ها بود. این مساله بیش از هر چیز به اشتغال زایی و کاستن هزینه های دولت و در مرحله ای بالاتر به افزایش درآمدهای دولت از محل مالیات منجر می شود.

ایجاد زیر ساخت های سخت افزاری کار دیگری است که برای رشد و تعالی فوتبال باشگاهی ضروری است. آنچه باشگاه های اروپایی و عربی را به سمت پیشرفت سوق می دهد، وجود ورزشگاه های مجهز و با امکانات است. مطمئنا اگر تیمی مانند گهر دورود که هواداران پرشوری دارد، از ورزشگاه استانداردی بهره مند بود نتایج بهتری می گرفت و ضمن این که مردم دورود را از دیدن بازی های تیم محبوبشان محروم نمی کرد، می توانست در لیگ برتر ماندگار شود.

** فوتبال پایه

بحث بر سر فوتبال پایه بسیار گسترده است. فوتبال پایه همان بخشی است که گفته می شود جایزه برترین فدراسیون فوتبال آسیا را برای ایران به ارمغان آورده است. با این حال هنوز کارهای زیادی وجود دارد که برای رسیدن به شرایط ایده آل لازم است، انجام شود. یکی از این کارها تشکیل آکادمی در همه باشگاه ها است. این کار در سال گذشته از سوی آکادمی ملی فوتبال آغاز شد و با توجه به تاکید کنفدراسیون فوتبال آسیا بر حرفه ای شدن باشگاه ها به نظر می رسد پرداختن به بازیکن سازی حرفه ای، اولویت کاری فدراسیون فوتبال و باشگاه ها در سال ۹۲ خواهد بود.

در دنیا قاعده ای وجود دارد مبنی بر این که باشگاه ها، بازیکنان نوجوان مستعد را در آکادمی های خود پرورش می دهند و پس از بروز استعدادهای آنها، تیم های ملی رده های سنی از وجود آنها بهره می برند، این مساله در ایران کاملا برعکس است! در این جا تیم ملی نوجوانان یا جوانان تعدادی بازیکنان مستعد را به اردو دعوت می کنند و این بازیکنان پس از درخشش در تیم ملی راهی باشگاه ها می شوند. ناگفته پیداست که این روند اشتباه باید اصلاح شود.

** داوران

سال ۹۱ برای جامعه داوری فوتبال هم سال سختی بود. این قشر زحمتکش در سال گذشته بارها مورد اعتراض و انتقاد قرار گرفتند در حالی که بیشتر این انتقادها منصفانه هم نبود. همین انتقادهای بی مورد و توهین هایی که در قالب شعار از دهان تماشاگران خارج می شد، باعث شد چند تن از داوران تصمیم بگیرند که جامعه داوری خارج شوند. موردی که این داوران از جمله محسن ترکی بر آن تاکید داشتند، این بود که کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال باید با خاطیان به درستی برخورد کند تا جلوی انجام برخی امور غلط گرفته شود.

** سایر رشته ها

سال ۹۲ می تواند برای فوتبال بانوان، سال خوبی باشد چون این تیم روند رو به رشدی را در سال پیش طی کرده است و این روند می تواند در سال ۹۲ هم ادامه داشته باشد. همچنین فوتسال ایران پس از دگرگونی در ترکیب کادر فنی و مدیریتی اش می تواند افق های جدیدی را در سال جدید کشف کنند. فوتبال ساحلی هم در تابستان امسال در مسابقات جام جهانی این رشته شرکت می کند و هر چند برای موفقیت در این مسابقات کار بسیار سختی دارد، اما این حضور می تواند تجربه خوبی برای این تیم باشد.
در کانال تلگرام لرستان خبر عضو شوید

نظرات