چند سال است هر چند ماه، اراذل و اوباش تهران را می گیرند؛ در محل نمایششان می دهند و فرمانده انتظامی تهران نوید روزهای بدون اوباش را به تهرانیان می دهد. اما چرا این اراذل هرگز تمام نمی شوند؟

به گزارش افکارنیوز ، چند سالی است که طرح برخورد با اراذل و اوباش در تهران آغاز شده است و هر چند ماه، نیروی انتظامی اقدام به دستگیری تعداد زیادی از اراذل و اوباش در محلات مختلف تهران می کند.

در این میان کسانی مشاهده می شوند که نه تنها مردم یک محله بلکه مردم بخشی از شهر از آنها می ترسند و پلیس با اقدامات خود مانند آفتابه به گردن چرخاندن آنها در محلات سعی در شکاندن ابهت آنها کرده است.

از زمان اجرای این طرح تاکنون و بعد از گذشت چند سال از آغاز طرح برخورد با اراذل، قریب به ۱۰۰۰ نفر از اوباش توسط پلیس دستگیر شده اند و طبق انتظار ها و با توجه به نوید فرمانده انتظامی تهران، شهر باید خالی از اوباش شده باشد، اما چیزی که عملا در شهر مشاهده می شود، گویای مطلبی دیگر است.

شهر هیچگاه از اراذل و اوباش خالی نمی شود و هر بار نیز که فرمانده انتظامی تهران در جمع مردم حاضر می شود، وعده پاکسازی شهر از اراذل و اوباش را می دهد، اما چرا هیچگاه این اراذل و اوباش تمام نمی شوند؟

مشخص نیست، این اراذلی که در سطح شهر همچنان وجود دارند و هنوز برخی از مردم از آنها می ترسند، افراد جدیدی هستند که به جرگه خلافکاران وارد می شوند یا همان هایی هستند که هنوز تنبیه نشده و سبک و سیاق قبلی خود را پی می گیرند.

ولی نگرانی اصلی مردم و آنچیزی که اصلا دوست ندارند به آن فکر کنند این است که آیا نیروی انتظامی تهران در دستگیری اراذل و اوباش دقیق و خوب عمل می کند؟ آیا اراذل و اوباش محلات مختلف تهران جمع آوری می شوند؟ آیا این افراد پس از دستگیری بار دیگر رها می شوند و به جامعه باز می گردند؟

اینها سوالاتی است که ذهن شهروندان را آزرده می کند.


در حاشیه آخرین مرحله جمع آوری اراذل و اوباش که در میدان تجریش برگزار شد، اتفاق تکان دهنده ای تن مردم را لرزاند. یکی از همین افرادی که به نام اراذل و اوباش محله تجریش و شمال شهر جمع آوری شده بود و به نمایش گذاشته شده بود، خطاب به خبرنگاران و مردم ملتمسانه می گفت: «من را میدان شوش گرفتن. من مال اینجا نیستم» .

همین جمله این شرور کافی است تا شائبه اینکه نیروی انتظامی تهران در جمع آوری اوباش محلات اهتمام ندارد، قوت بگیرد.

برخی از شهروندان در گفت وگو با خبرنگار فارس از این دست اقدام های پلیس تشکر می کنند و خواهان ادامه این طرح ها هستند.

اما عده دیگری از شهروندان نظراتی دارند که ما را به تامل وا می دارد. آرش یکی از همین منتقدان می گوید: «از اوباش تهران اصلا کم نشده، خود محله ما چند شرور دارد که پلیس حتی به آنها نزدیک هم نشده است. اصلا همچنین طرحی در محل ما اجرا نشده با وجود اینکه بارها به کلانتری محل شکایت برده ایم» .

در پاسخ به این اظهارات سردار ساجدی نیا، فرمانده انتظامی تهران بزرگ می گوید که «اکنون دیگر هیچ اراذل و اوباش سطح یکی در تهران وجود ندارد و اگر کسی بخواهد در محلات ناهنجاری ایجاد کند در کمتر از ۲۴ ساعت دستگیر شده و با دستور قضایی به مردم محله نمایش داده می شود. »

وظیفه ذاتی پلیس برخورد با جرایم خشن


در این زمینه مصطفی اقلیما، جامعه شناس در گفت وگو با خبرگزاری فارس به وظیفه ذاتی پلیس در مبارزه با جرم و جنایت اشاره کرد و گفت: وظیفه پلیس این است که وقتی جرم مشهودی می بیند جلوی آن را بگیرد و اساسا آنها باید ۲۴ ساعته با کسانی که ما آنها را اراذل و اوباش می نامیم، مبارزه و مقابله کنند.

این استاد دانشگاه در ادامه تلاش های پلیس در مبارزه با جرایم خشن در روزهای محدود را مورد نقد قرار می دهد و می افزاید: پلیس نباید مبارزه با اراذل و اوباش را محدود به روز و یا هفته خاصی کند چرا که اگر قانون می گوید که این افراد باید جمع شوند، خب هر روز و هر ساعت باید جمع شوند نه در یک روز خاص.

وی ادامه می دهد: اصلا گفتن این جمله که ما اراذل و اوباش می گیریم و یا با آنها برخورد می کنیم از سوی پلیس ناصحیح است چون یکی از وظایف ذاتی پلیس برخورد با جرائم مشهود و مصادیق آن است.

اقلیما نیز درست به مانند دیگر جامعه شناسان این نوع برخوردهای پلیس تهران با اراذل و اوباش را مناسب نمی داند و می گوید: زمانی که ما شخصی را دستگیر و به عنوان اراذل و اوباش به نمایش در می آوریم به نوعی اندک آبروی وی را ریخته و قبح انجام کار خلاف برای وی را می شکنیم، موجب می شویم که وی بدون ترس از ریخته شدن آبرو، اقدام به انجام کار خلاف کند.

محمد زاهدی اصل، جامعه شناس و استاد مددکاری نیز در گفت وگو با خبرگزاری فارس در تائید صحبت های اقلیما می گوید: این دست اقدامات پلیس تهران به نظر نمی رسد که چاره ساز باشد بلکه موجب تشدید جرم هم می شود. همین که اراذل و اوباش شهر تمام نمی شوند، گویای نادرستی راهی است که پلیس تهران انتخاب کرده است.

هدف از مجازات اصلاح رفتار است نه تنبیه


زاهدی اصل معتقد است که هدف از مجازات بر اساس باورهای دینی باید موجب اصلاح رفتار شود نه اینکه جنبه تنبیه داشته باشد چون اگر اینگونه روش ها موجب اصلاح جامعه نشود در عمل کار ما در مبارزه با آن بیهوده بوده است.

این مددکار باسابقه و رئیس سابق انجمن مددکاران ایران در تکمیل صحبت اقلیما در مورد اثرات منفی برخوردهای اینچنینی با اراذل و اوباش، تاکید کرد: اینکه ما آنها را بگیریم و بچرخانیم و شهره عام و خاص کنیم جز اینکه این افراد را بی آبرو، عقده ای و کینه ای و بستگان نزدیک اش مانند پسر این فرد را عقده ای و کینه ای کنیم، ثمره ای برای جامعه نخواهد داشت.

زاهدی با اشاره به قوانین شرعی ما مسلمانان، خاطرنشان کرد: ما مطابق شرع مقدس و سیره پیامبر و امامان اجازه نداریم انسان ها را بی آبرو کنیم. بعد از ریخته شدن آبرو افراد بدون ترس از آبرو اقدام به کارهای خلاف می کنند و هنگام خلاف هم با افتخار می گویند که «من رو پلیس گرفته و در شهر چرخانده» .



اما مصطفی اقلیما می گوید: متاسفانه پلیس کسانی را به عنوان اراذل و اوباش دستگیر می کند که در آن لحظه جرمی مرتکب نشده اند. در واقع پلیس با استفاده از بانک اطلاعاتی خود می رود و کسانی را دستگیر می کند که قبلا دچار جرمی شده اند. آنها را جمع می کند و به مردم نشان می دهد. اما از آنجایی که این افراد جرمی مرتکب نشده اند و شاکی خصوصی هم ندارند، توسط قاضی آزاد می شوند و بار دیگر به جامعه باز می گردند و همین سبب می شود که عملا تعداد اراذل و اوباش تغییری نکند و شهروندان چیزی احساس نکنند.

وی می گوید: اگر ما مطابق قوانین عمل کنیم اراذل و اوباشی به وجود نمی آید. زمانی که ما قوانین را رعایت نمی کنیم شهروندان برای گرفتن حق و حقوق خود دست به دامن کسانی می شوند که زور بیشتری دارند و پول کمتری می گیرند و به این ترتیب خود جامعه به تربیت اراذل و اوباش می پردازد.

برخورد با اراذل و اوباش خواست همگان


البته همانگونه که در لابه لای این گزارش اشاره شد، شهروندان هیچگاه خواهان اتمام برخورد با اراذل و اوباش نبوده و نیستند بلکه ضمن تشکر از زحمات، از نیروی انتظامی می خواهند که برخوردهای خود را اصلاح و آنرا معطوف به اراذل و اوباش واقعی کند و نه تنها یک عده خاص.

تعریف مورد نظر ناجا از اراذل اوباش شاید بعد از گذشت چند سال از شروع برخورد با این افراد هنوز تغییری نکرده است اما نوع افرادی که این روزها اراذل و اوباش خوانده می شوند، متفاوت شده است.

سردار اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی در گفت وگویی در این زمینه می گوید: اراذل و اوباش دستگیر شده افرادی بودند که محلات را با اقدامات مجرمانه خود همچون عربده کشی، چاقوکشی و… قُرُق کرده بودند و ما داشتیم افرادی در همین جنوب تهران که آنقدر وقیح شده بودند که سر کوچه زیراندازی پهن می کردند و می گفتند تا مشروبم را نخورم، هیچ کس اجازه عبور ندارد. با آن که این فرد، قد و جثه کوچکی داشت اما چاقوکش بود و مردم را می زد و مردم نیز دنبال دردسر نبودند یا ما افرادی در محلات داشتیم که در خانه مردم را می زدند و می گفتند دخترتان را بدهید، می خواهیم برویم شمال. این جسارت ها برای ما قابل قبول نبود و بر همین اساس عنوان می کنم که ما در هنگام برخورد با این افراد از حمایت عمومی برخوردار بودیم.

به گفته جامعه شناسان مطابق تعاریف عرفی هر کسی که اقدام به زورگویی به فرد ضعیفتری کند، جزو اراذل و اوباش محسوب می شود و امروزه تنها کسانی که اقدام به قمه و عربده کشی در محلات می کنند اراذل و اوباش محسوب نمی شوند بلکه کسانی که در محلات بدون عربده کشی و به علت ترس مردم از آنها کارهای خلافی مانند خرید و فروش مواد مخدر و الکلی در ملاء عام می کنند نیز اراذل و اوباش محسوب می شوند.

شاید با استناد به تعریف ناجا از اراذل و اوباش (قمه کش و عربده کش در محلات) بوده که فرمانده انتظامی تهران اشاره کرده است که امروز در تهران اراذل و اوباش سطح یکی وجود ندارد.

اما احمدی مقدم در مورد شکاندن ابهت اراذل و اوباش می گوید: در این جا برخی ابتکارات غیرهوشمندانه برخی ماموران همچون انداختن آفتابه و کارهای سبکی که انجام شد و هیچ توجیهی هم نداشت سبب ایجاد برخی حاشیه ها شد. ما در این عملیات گفته بودیم مقاومت این اراذل و اوباش که با چاقوکشی، قمه کشیدن و عربده کشی مردم را ترسانده بودند را با شدت عمل بشکانید و اگر این اوباشگران مقاومت کردند، محکم با آنها برخورد کنید. اما ما هیچ گاه این رفتارهای سخیف را توصیه نکردیم.

مطابق اظهارات فرمانده نیروی انتظامی مسئله «برخورد با اراذل و اوباش» خواست همگانی است. وی تاکید می کند: قبول دارم که در نوع و شیوه برخورد با اراذل و اوباش و همچنین مسائل حقوقی انتقاداتی وجود داشت که ما نیز از آنها استفاده کرده ایم.

در پایان لازم به یادآوری است که خبرگزاری فارس نه تنها مخالف برخورد با کسانی که امنیت مردم را سلب می کنند نیست، بلکه خواهان برخورد واقعی با کسانی است که مطابق قوانین و عرف جامعه اراذل و اوباش محسوب می شوند.
در کانال تلگرام لرستان خبر عضو شوید

نظرات