ناگفته های نجفی پس از ۱۰۰ روز
رئیس سازمان میراث فرهنگی در یادداشت خود عنوان کرد: با اینکه تجربه مدیریت کلان چند سازمان و وزارتخانه را در روزهای سخت جنگ دارم، به نظرم اداره سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در شرایط فعلی یکی از پیچیده ترین کارهاست.
به گزارش افکارنیوز ، محمدعلی نجفی، رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور در یادداشت خود عنوان کرد: ساختار اداری و مالی سازمان در هشت سال گذشته به دلیل نوع مدیریتِ سیاسی آن، متحمل فشارهای بسیاری شده است که علی القاعده ارتباط چندانی با یک سازمان فرهنگی ندارد و تحمل آن از توان چنین سازمانی خارج است.
مسئولیت سازمان در حالی به من سپرده شد که به دلیل تغییرات پی درپی مدیران و نگاه سیاست زده به آن به بنایی نیمه ویران و ساختاری از هم گسیخته تبدیل شده بود؛ بنایی شبیه بسیاری از میراث گذشتگان مان که در اثر بی توجهی ما با آسیب های جدی رو به رو شده اند.
همه ماموریت های سازمان در سه حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در چند بخش کوچک مانند صدور مجوزهای بی رویه، تصمیمات غیرکار شناسی در حوزه های سرمایه گذاری و اعلام مناطق نمونه گردشگری بدون توجه به زیرساخت های لازم و چندین برنامه نمایشی پرهیاهو مانند جشنواره ها و همایش های پرهزینه اما کم تاثیر و بی فایده خلاصه شده بود. معاونت ها و بخش های مختلف سازمان، اطلاعات دقیق و جزئی تری از وضعیت سازمان در زمان تحویل و تحول و گزارش های پر و پیمانی از کار ها و فعالیت های خود در دوره جدید دارند و به مناسبت های مختلف آن را ارائه خواهند کرد، اما به نظرم مهم تر از این امر تغییراتی است که باید در چشم انداز، اهداف و رویکرد ها اتفاق بیفتد.
آنچه وضعیت کنونی و آینده سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را از گذشته متمایز خواهد کرد، نه تنها فعالیت ها که اصلاح روش ها و رویکرد ها و به طور خلاصه تغییر نگاه خواهد بود. تغییر فعالیت ها با سرعت بیشتری ممکن می شود و در زمانی کوتاه می توان فعالیت هایی تدارک دید که با اقبال رو به رو شود، چنان که تا کنون فعالیت های زیادی در بخش های مختلف سازمان انجام شده است و پس از این نیز انجام خواهد شد، اما تغییر نگاه علیرغم اهمیتش با این سرعت ممکن نیست.
آنچه از روزهای نخستِ دوره جدید در سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیگیری شده است، در چارچوب همین تغییر نگاه و اصلاح رویکرد ها و روش ها بوده است و پس از این نیز بر همین مبنا دنبال خواهد شد.
توجه به نظام برنامه ریزی و فعالیت در چارچوب برنامه یکی دیگر از رویکردهای اصلی سازمان است. چنین توجهی نیازمند آگاهی از وضعیت کنونی و آینده و در نتیجه نیازمند توجه به مطالعات و پژوهش های علمی و آموزش در حوزه های مختلف فعالیت سازمان است.
از آن جا که ماموریت ها و وظایف سازمان عمدتا فرابخشی و میان بخشی است، طی صد روز گذشته تلاش زیادی برای برگزاری جلسات با دستگاه هایی شد که کارشان به نوعی با سازمان مرتبط است مانند وزارت امور خارجه، وزارت بهداشت و درمان، سازمان محیط زیست و… و تشکیل کمیته های مشترک به منظور پیشبرد اهداف و برنامه های کلان فرهنگی پایه گذاری شده است.
همچنین بحث و تبادل نظر با نمایندگان محترم مجلس که بخش مهمی از تصمیم گیری های کلان کشور را بر عهده دارند به ویژه اعضای کمیسیون فرهنگی و فراکسیون میراث فرهنگی و گردشگری صورت پذیرفت و گزارش عملکرد سازمان در ۱۰۰ روز نخست فعالیت ارائه شد.
تلاش برای از بین بردن گسستی که میان نخبگان، دانشگاهیان و کار شناسان موجه و موثر در حوزه های کاری سازمان و بدنه کار شناسی و مدیریت سازمان وجود داشته، از نخستین روزهای دوره جدید آغاز شده است و اتاق های فکر، شوراهای راهبردی و نهادهای مشورتی در حوزه های مختلف سازمان شکل گرفته و با تعداد قابل توجهی از استادان دانشگاه ها ملاقات هایی انجام شده است تا فاصله میان نخبگان و سازمان کاهش یافته و خونی تازه با ایده های نو در رگ های سازمان جریان یابد که نتیجه عملی آن پس از این ۱۰۰ روز در فعالیت های سازمان آشکار خواهد شد.
معمولا مدیریت سنتی در هر حوزه ای تلاش می کند، موضوع فعالیت هایش را در انحصار خود نگه دارد، اما به نظر ما محصورکردن میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در یک سازمان نه ممکن است و نه مفید. این سه حوزه بسیار گسترده تر از آن است که یک سازمان دولتی بتواند امور آن را رتق و فتق کند. بنابراین یکی از رویکردهای سازمان در دوره جدید تلاش برای تعامل با دستگاه های دولتی و نهادهای عمومی و توسعه تعاملات این سازمان با این دستگاه ها و نهاد ها و مهم تر از آن، میدان دادن به نهادهای غیردولتی و بخش خصوصی است.
بخش خصوصی و نهادهای غیردولتی نه تنها در اجرا یار و همراه سازمان هستند، بلکه سیاست ما واگذاری بخش هایی از کار ها به آن هاست که در تلاشیم تا راهکارهای حضور آنان را در حوزه های تصمیم سازی و تصمیم گیری سازمان نیز تقویت کنیم.
چنین تلاش هایی بدون همراهی کار شناسان راه به جایی نمی برد. مطبوعات در کنار نقش های متفاوتی که دارند، می توانند نقش مهمی در انتقال دیدگاه ها، انتقادات و پیشنهادهای کار شناسان، نخبگان، دانشگاهیان، فعالان نهادهای غیردولتی و بخش خصوصی به سازمان ایفا کنند. ما از این امر استقبال می کنیم و از همین جا از اهالی رسانه ها دعوت می کنم تا با ارائه نقد ها و دیدگاه های خود مدیریت سازمان را یاری کنند.
مسئولیت سازمان در حالی به من سپرده شد که به دلیل تغییرات پی درپی مدیران و نگاه سیاست زده به آن به بنایی نیمه ویران و ساختاری از هم گسیخته تبدیل شده بود؛ بنایی شبیه بسیاری از میراث گذشتگان مان که در اثر بی توجهی ما با آسیب های جدی رو به رو شده اند.
همه ماموریت های سازمان در سه حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در چند بخش کوچک مانند صدور مجوزهای بی رویه، تصمیمات غیرکار شناسی در حوزه های سرمایه گذاری و اعلام مناطق نمونه گردشگری بدون توجه به زیرساخت های لازم و چندین برنامه نمایشی پرهیاهو مانند جشنواره ها و همایش های پرهزینه اما کم تاثیر و بی فایده خلاصه شده بود. معاونت ها و بخش های مختلف سازمان، اطلاعات دقیق و جزئی تری از وضعیت سازمان در زمان تحویل و تحول و گزارش های پر و پیمانی از کار ها و فعالیت های خود در دوره جدید دارند و به مناسبت های مختلف آن را ارائه خواهند کرد، اما به نظرم مهم تر از این امر تغییراتی است که باید در چشم انداز، اهداف و رویکرد ها اتفاق بیفتد.
آنچه وضعیت کنونی و آینده سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را از گذشته متمایز خواهد کرد، نه تنها فعالیت ها که اصلاح روش ها و رویکرد ها و به طور خلاصه تغییر نگاه خواهد بود. تغییر فعالیت ها با سرعت بیشتری ممکن می شود و در زمانی کوتاه می توان فعالیت هایی تدارک دید که با اقبال رو به رو شود، چنان که تا کنون فعالیت های زیادی در بخش های مختلف سازمان انجام شده است و پس از این نیز انجام خواهد شد، اما تغییر نگاه علیرغم اهمیتش با این سرعت ممکن نیست.
آنچه از روزهای نخستِ دوره جدید در سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیگیری شده است، در چارچوب همین تغییر نگاه و اصلاح رویکرد ها و روش ها بوده است و پس از این نیز بر همین مبنا دنبال خواهد شد.
توجه به نظام برنامه ریزی و فعالیت در چارچوب برنامه یکی دیگر از رویکردهای اصلی سازمان است. چنین توجهی نیازمند آگاهی از وضعیت کنونی و آینده و در نتیجه نیازمند توجه به مطالعات و پژوهش های علمی و آموزش در حوزه های مختلف فعالیت سازمان است.
از آن جا که ماموریت ها و وظایف سازمان عمدتا فرابخشی و میان بخشی است، طی صد روز گذشته تلاش زیادی برای برگزاری جلسات با دستگاه هایی شد که کارشان به نوعی با سازمان مرتبط است مانند وزارت امور خارجه، وزارت بهداشت و درمان، سازمان محیط زیست و… و تشکیل کمیته های مشترک به منظور پیشبرد اهداف و برنامه های کلان فرهنگی پایه گذاری شده است.
همچنین بحث و تبادل نظر با نمایندگان محترم مجلس که بخش مهمی از تصمیم گیری های کلان کشور را بر عهده دارند به ویژه اعضای کمیسیون فرهنگی و فراکسیون میراث فرهنگی و گردشگری صورت پذیرفت و گزارش عملکرد سازمان در ۱۰۰ روز نخست فعالیت ارائه شد.
تلاش برای از بین بردن گسستی که میان نخبگان، دانشگاهیان و کار شناسان موجه و موثر در حوزه های کاری سازمان و بدنه کار شناسی و مدیریت سازمان وجود داشته، از نخستین روزهای دوره جدید آغاز شده است و اتاق های فکر، شوراهای راهبردی و نهادهای مشورتی در حوزه های مختلف سازمان شکل گرفته و با تعداد قابل توجهی از استادان دانشگاه ها ملاقات هایی انجام شده است تا فاصله میان نخبگان و سازمان کاهش یافته و خونی تازه با ایده های نو در رگ های سازمان جریان یابد که نتیجه عملی آن پس از این ۱۰۰ روز در فعالیت های سازمان آشکار خواهد شد.
معمولا مدیریت سنتی در هر حوزه ای تلاش می کند، موضوع فعالیت هایش را در انحصار خود نگه دارد، اما به نظر ما محصورکردن میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در یک سازمان نه ممکن است و نه مفید. این سه حوزه بسیار گسترده تر از آن است که یک سازمان دولتی بتواند امور آن را رتق و فتق کند. بنابراین یکی از رویکردهای سازمان در دوره جدید تلاش برای تعامل با دستگاه های دولتی و نهادهای عمومی و توسعه تعاملات این سازمان با این دستگاه ها و نهاد ها و مهم تر از آن، میدان دادن به نهادهای غیردولتی و بخش خصوصی است.
بخش خصوصی و نهادهای غیردولتی نه تنها در اجرا یار و همراه سازمان هستند، بلکه سیاست ما واگذاری بخش هایی از کار ها به آن هاست که در تلاشیم تا راهکارهای حضور آنان را در حوزه های تصمیم سازی و تصمیم گیری سازمان نیز تقویت کنیم.
چنین تلاش هایی بدون همراهی کار شناسان راه به جایی نمی برد. مطبوعات در کنار نقش های متفاوتی که دارند، می توانند نقش مهمی در انتقال دیدگاه ها، انتقادات و پیشنهادهای کار شناسان، نخبگان، دانشگاهیان، فعالان نهادهای غیردولتی و بخش خصوصی به سازمان ایفا کنند. ما از این امر استقبال می کنیم و از همین جا از اهالی رسانه ها دعوت می کنم تا با ارائه نقد ها و دیدگاه های خود مدیریت سازمان را یاری کنند.
