شهر اشترانکوه میزبان مسافران نوروزی است

رستان از نظر شرایط اقلیم و هواشناسی یک استان چهار فصل با آب و هوای متنوع است و این تنوع از شمال به جنوب و از شرق به غرب محسوس است.

برای مثال زمانی که به هنگام زمستان، در شمال لرستان برف و کولاک ادامه دارد، قسمت های جنوبی استان دارای هوایی مطبوع و بارانی است.

به طور کلی استان لرستان دارای سه ناحیه آب و هوایی سرد کوهستانی، معتدل مرکز و گرم جنوبی است.

ناحیه سرد کوهستانی که شامل قسمت های شمال، شمال غرب و شرق استان لرستان می شود، دارای زمستان های پر برف و بسیار سرد و تابستان های معتدل است.

ناحیه معتدل مرکزی که حد واسط ناحیه کوهستانی شمال، شمال شرق و ناحیه پست جنوبی استان است، به علت ارتفاع کم، بارش های زمستانی در آن به صورت باران بوده و به ندرت پدیده یخ بندان در آن روی می دهد و تابستان گرم دارد.

ناحیه سوم آب و هوایی، یعنی ناحیه گرم جنوبی که حداقل ارتفاع را داراست و به علت تاثیر بادهای گرم خوزستان و کم بودن عرض جغرافیایی و نبودن ارتفاعات بلند از حداکثر دما در تابستان برخوردار است و مقدار باران در این ناحیه به حداقل خود می رسد.

*شهرستان ازنا

شهرستان ازنا یکی از شهرستان های استان لرستان است، مرکز این شهرستان، شهر ازنا است.

این شهر در دشت وسیع جاپلق جا دارد، شهرستان ازنا از جنوب به اشترانکوه و سفیدکوه از غرب به دربند و چشمه قل قل و تیان و شهرستان دورود، از شرق و شمال به امامزاده قاسم و مؤمن آباد در دشت فرزیان و شهرستان شازند و شهرستان خمین و از شرق به شهرستان الیگودرز محدود است.

بیش از ۸۰ درصد از مساحت شهرستان ازنا را دشت های حاصل خیز و کشاورزی تشکیل می دهد وضعیت جغرافیایی ازنا زیبا و جذاب است، به طوری که بیشتر مناطق را دشت تشکیل می دهد، اما این دشت ها که به نوبه خود جزء بهترین مناطق کشاورزی ایران نیز است، به طرز زیبایی به یکباره به کوه های سر به فلک کشیده از جمله اشترانکوه، سفیدکوه بزرگ و کوچک چال خاتون و مسترون (ماه سران) تبدیل می شود.

این وجه جغرافیایی وضع اقتصادی کشاورزان را بهبود بخشیده به طوری که شهرستان ازنا حدود ۱۰ درصد لوبیای کشور را تولید می کند.

طبق آمار سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان، شهرستان ازنا مقام اول را در تولید گندم استان را دارا است.

وجود دو سیلوی بزرگ در شهر ازنا و در کنار ایستگاه راه آهن این شهر را به محل تجمع و انتقال گندم منطقه تبدیل کرده است.

* رشته کوه سر به فلک کشیده اشترانکوه

رشته کوه سر به فلک کشیده اشترانکوه با قلل ۱۳ گانه و بلندی ۴۲۵۰ متر در ۵ کیلومتری جنوب شهرستان ازنا در استان لرستان قرار گرفته و هرساله پذیرای کوهنوردان، توریست ها و ایرانگردان و در پاره ای موارد گردشگران خارجی می شود.

اشترانکوه ازنا، مهد عجایب طبیعی و زاد بوم زیباترین جانداران و پرندگان مجموعه ای بی بدیل و بکر از خلقت را به تصویر می کشاند و قلل مرتفع آن چهره غبار گرفته آسمان را می خراشد تا تابش پرتو آفتاب از لابلای صخره ها بر برف های هزار ساله اش همانند پرنیان خیال هزار رنگ به خود گیرد.

دره های آن ژرف تر از هر اندیشه ای، چونان دستی سخاوتمند گیاهانی را پرورش داده که نظیر آن را در هیچ جای ایران نمی توان یافت و علاقه مندان و دوستداران را به دامان پر مهر و شکوه خود فرا می خواند.

به راستی کسی که اشترانکوه را نبیند گویا چیزی را ندیده، اشترانکوه سمبل ازنا، شهر را مانند طفلی در آغوش خود کشیده و این کودک بر دامان مادر خود سال هاست که آرمیده است.

در تابستان نسیم برف های اشترانکوه دمای شهرستان ازنا را بسیار خنک می کند و مجاورت شهرستان ازنا به اشترانکوه هوای این شهرستان را در زمستان به طرز عجیبی بسیار سرد کرده و ازنا را جزو سردترین مناطق ایران کرده است.

اشترانکوه همه سال پر از برف و یخچال های طبیعی آن چند ده هزار سال سن دارند.

*امامزاده قاسم ازنا

امامزاده قاسم ازنا مکانی ارزشمند برای علاقمندان به تاریخ و گردشگری یکی از جاذبه های توریستی استان لرستان آرامگاه امامزادگان زید و قاسم است که در ۳۰ کیلومتری شهرستان ازنا، در روستای امامزاده قاسم واقع شده است.

بنا به اظهارات ساکنان این روستا در زمان ساسانیان نام این روستا به دلیل شرایط جغرافیایی « کنده سفید» نامگذاری شده بود و بعدها به تقدس نام این امامزادگان روستای کنده سفید به نام « امام زاده قاسم» معروف شد.

بنای اولیه این معماری مربوط به سده ۸ هجری قمری معاصر با دوره تیموریان است، سبک این معماری شباهت زیادی به معماری های ترکی و مغولی دارد، گنبد آن از بیرون هرمی شکل ولی در درون کاملا قوس کروی دارد.

از مشخصات بارز این بنا، دیوارهای بلند، ضخیم و آجری با شبستان های مرتفع و مقرنس کاری است که سطح حیاط آن با آجرهای مربع ۲۰ در ۲۰ فرش شده است.

بر روی این صندوق آیاتی از قرآن کریم با خطوط رقاع و ثلث نگاشته شده است و از متن روی آن برمی آید که این مزارها برای امامزادگان قاسم و زید در محرم سال ۷۳۸ مرمت و بازسازی شده است.

این دو امامزاده از نسل پنج خود با امام حسن مجتبی (ع) منسوب می شوند، این بنا درسال۱۳۵۷ از سوی سازمان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

این روستا دارای ۱۴۰۵ نفر سکنه است و از نظر بهداشتی و فرهنگی و داشتن فروشگاه های اقتصادی در سطح مطلوبی قرار دارد و با توجه به شرایط آب و هوایی معتدل و وجود چشم اندازهای چشم نواز این خطه در فصل بهار مکان بسیار خوبی برای سپری کردن لحظات شیرین در کنار خانواده برای تعطیلات نوروز است.

در این بنا اگرچه از کاشی کاری خاص ایلخانی اثری نیست، کتیبه کنده کاری شده بر روی در ورودی بقعه و بر حاشیه ضریح (صندوق قبر) سال های ۷۳۸ و ۸۰۸ و ۸۵۰ (ه. ق) را نشان می دهد.

قدیمی ترین قسمت بنا را دروازه ورودی و گنبد خانه آن تشکیل می دهد که دارای مشخصه های زمان ایلخانی و بر روی آن آیاتی از قرآن کنده کاری شده است.

*امامزاده قاسم (ع)

امامزاده قاسم یکی از بناهای تاریخی استان لرستان در غرب ایران است که قدمت آن به قرن هشتم هجری و دوره ایلخانی می رسد. این آرامگاه، در روستای امامزاده قاسم در دهستان چاپلق (گاپله) از توابع شهرستان ازنا و در دشت جاپلق واقع شده است.

بقعه متبرکه امامزاده قاسم یکی از بناهای تاریخی استان لرستان در غرب ایران است که قدمت آن به قرن هشتم هجری و دوره ایلخانی می رسد.

امامزاده قاسم در دهستان چاپلق (گاپله) از توابع شهرستان ازنا و در دشت جاپلق واقع شده است، نام این روستا نیز برگرفته از همین امامزاده است.

آرامگاه این امامزاده در ردیف فهرست آثار ملی ایران با شماره ۱۷۵۷ ثبت شده است.

گنبد مخروطی شکل امامزاده قاسم با ۴۰ متر ارتفاع یکی از موارد خاص معماری در نوع خود و از عجایب معماری ایران است.

*امامزاده پیرعباد (ع)

بقعه متبرکه امامزاده پیرعباد یکی از مکان های زیارتی در شهرستان ازنا است.

این بقعه متبرکه محل عبادت و تفریح مردم ازنا در روزهای تعطیل و ایام مذهبی است.

این امامزاده در مجاورت جاده ازنا، اراک قرار گرفته است.

این روستا در دهستان جاپلق شرقی قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۲۵۸ نفر (۸۱ خانوار) بوده است.

گزارش از: محسن دهقانژاد