گزارش تصویری-تشریحی؛
بهارِ زمستانی و تابستانی دردیارفصلها/بهشتی که گردشگران رامی خواند+ تصاویر
لرستان سرزمین چهارفصل زاگرس است، جایی که از کوه‌های پربرف آلپ ایران تا دیار گرمابخش تالاب‌های پلدختر در اقلیمی ۲۸ کیلومترمربعی جمع شده‌اند و طبیعت گردان را انتظار می‌کشند.
به گزارش لرستان خبر، استان لرستان سرزمینی زیبا با آب‌وهوای دلپذیر و محصور در کوه‌های مرتفع و صعب‌العبور‌است که بین ۴۶درجه و۵۱دقیقه تا ۵۰ درجه و ۲۲ دقیقه عرض شمالی در سلسله جبال زاگرس میانی واقع‌شده است.
این استان از شمال به استان‌های مرکزی و همدان، از شرق به استان اصفهان، از جنوب شرقی به چهارمحال بختیاری، از جنوب به استان خوزستان و از غرب به استان کرمانشاه و ایلام محدود است به‌طوری‌که موقعیت منحصربه‌فرد استان لرستان به لحاظ نقش شاخص ارتباطی از مزایای این استان زرخیز است.
موقعیت ویژه استان در بین استان‌های مذکور، لرستان را به‌عنوان شاهراهی ویژه برای ارتباط شمال - جنوب و شرق - غرب تبدیل کرده است و همین فاکتور می‌تواند زمینه جذب بسیاری از مسافران عبوری از این استان را فراهم آورد.
استان لرستان با مساحت بیش از ۲۸ کیلومترمربع در غرب کشور پهناور ایران واقع و ۱.۷ درصد مساحت کشور را به خود اختصاص داده است. اشترانکوه با ۴۱۵۰ متر ارتفاع بلندترین نقطه استان لرستان بوده و پست‌ترین نقطه در جنوبی‌ترین نقطه استان واقع‌شده و ارتفاع آن از سطح دریا ۵۰۰ متر است.
بر اساس آخرین تقسیمات کشوری استان لرستان دارای ۱۱ شهرستان بوده که خرم‌آباد، بروجرد، الیگودرز، دورود، ازنا، کوهدشت، دلفان، سلسله، پلدختر، دوره چگنی و رومشکان شهرستان‌های لرستان و مرکز سیاسی و اداری این استان شهر خرم‌آباد است.
طبیعت لرستان، قطعه‌ای از بهشت ناب ایران
وجود جاذبه‌های طبیعی مانند آبشارها ازجمله آبشار بیشه، آبشار نوژیان، آبشار آب سفید، آبشار وارک، آبشار تله زنگ، چشمه‌های آب‌معدنی نظیر چشمه گراب کوهدشت، چشمه گران امامزاده حسن الیگودرز، چشمه گوگردی پرآفتاب طلایه چم سنگر و چشمه سراب در دهقان کاکاشرف، دریاچه‌های دیدنی مانند دریاچه گهر و دریاچه کیو، تالاب‌های زیبا مانند بیشه دالان بروجرد و تالاب‌های هفتگانه پلدختر این استان را به لحاظ طبیعت‌گردی در میان دیگر استان‌های کشور شاخص کرده است.
از سوی دیگر یکی از اساسی‌ترین عوامل مؤثر در نوع معیشت ساکنان هر منطقه موقعیت جغرافیایی آن است که استان لرستان به علت موقعیت خاص اقلیمی از یک تنوع آب و هوایی منحصربه‌فرد و چهارفصلی برخوردار است.
در شمال و شمال غربی و شرق استان لرستان به دلیل ارتفاعات دو هزار متر به بالا ریزش‌های جوی به‌طور عمده به‌صورت برف بوده و دارای زمستانه‌ای سرد و تابستانه‌ای معتدل است.
بیشترین میزان بارندگی در این نواحی که در فصول پاییز، زمستان و بهار صورت می‌گیرد بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ میلی‌متر در سال است. حداکثر و حداقل درجه حرارت در این نواحی به ترتیب ۲۲ + و ۷- درجه سانتی گراد است.
شهرستان بروجرد و بخش‌های شمالی شهرستان خرم‌آباد، الشتر، چغلوندی، دلفان، شمال زاغه، بخش‌های میانی حومه الیگودرز در این ناحیه آب و هوایی واقع‌شده‌اند.
این در حالی است که در نواحی مرکزی استان لرستان و در حدفاصل دو نوار سردسیر و گرمسیر آب‌وهوای مدیترانه‌ای به‌صورت نوار پهنی از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده است.
این منطقه دارای زمستانه‌ای ملایم و تابستانه‌ای نیمه گرم است. ریزش‌های جوی اغلب به‌صورت باران در فصول پاییز و زمستان و به میزان قابل‌توجهی در بهار صورت می‌گیرد.
شهرستان خرم‌آباد، قسمت‌هایی از بخش ززو مازو و مرکز شهرستان الیگودرز و به‌طورکلی قسمت‌های مرکزی استان لرستان جزو این ناحیه محسوب می‌شوند.
همچنین نواحی جنوب و جنوب غربی لرستان به علت هم‌جواری با جلگه خوزستان و مناطقی از استان ایلام دارای زمستانه‌ای معتدل و تابستانه‌ای گرم است. آب‌وهوای مساعد، زمستان این نواحی را به‌صورت قشلاق مناسبی برای عشایر لرستان و استان‌های هم‌جوار درآورده است.
لرستان، سرزمین کوه‌های سر به فلک کشیده
لرستان سرزمینی کوهستانی است و کوه‌ها نیمی از مساحت آن را پوشانیده‌اند. در این استان ۳۵ قله با ارتفاع بیش از سه هزار متر وجود دارد.
مرتفع‌ترین قلل استان لرستان در ناحیه شرقی و جنوب شرقی این استان واقع‌شده است. اشترانکوه با حدود چهار هزار و ۵۰ متر ارتفاع از شمال غربی به جنوب شرقی امتدادیافته و دارای قلل متعدد است.
این کوه‌ها در تمامی سال پوشیده از برف هستند و از منابع آبی مهم استان به شمار می‌روند و دریاچه‌های زیبای این کوه‌ها در حوزه آبریز رودخانه دز قرار دارند.
در شمال استان لرستان کوه‌های مرتفع از قبیل گرین با سه هزار و ۶۲۳ متر، رخاش با سه هزار و ۵۹۲ متر، میش پرور با سه هزار و ۵۸۷ متر و خرگوشناب وجود دارد. این کوه‌ها در حدفاصل بروجرد و الشتر قرارگرفته و به‌صورت سدی ارتباط بخش شمال غربی با شمال شرقی را از یکدیگر قطع کرده است.
همچنین رشته‌کوهی که بخش میانی شهر خرم‌آباد را در برگرفته، سفیدکوه نام دارد. این کوه که در شمال غربی شهر قرارگرفته است از شمال غربی به جنوب شرقی امتداد دارد و ارتفاع آن دو هزار و ۹۳۱متر است و نیز کوه هشتاد پهلو با دو هزار و ۹۹۱متر در این ناحیه قرار دارد.
کوه‌های موجود در غرب استان که شهرستان کوهدشت را در برگرفته‌اند به‌طور عمده به‌صورت موازی در جهت شمال غرب به جنوب شرق امتدادیافته‌اند که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از کوه هنجیس با دو هزار و ۶۴۲ متر، پشت کوه با دو هزار و دو متر، مله کوه با دو هزار و چهار متر، کوه بلوران با یک هزار و ۹۰۲ متر ارتفاع است.
لرستان، زادگاه دشت‌های سرسبز و هموار
این در حالی است که لرستان یکی از استان‌هایی است که دارای دشت‌های هموار و سرسبز فراوانی برای طبیعت گردان است.
ازجمله دشت‌های استان لرستان می‌توان به دشت سیلاخور، دشت الیگودرز، دشت الشتر، دشت کوهدشت و دیگر دشت‌های پراکنده این استان اشاره کرد.
دشت سیلاخور در شمال شرقی استان لرستان واقع‌شده است و دو شهر بروجرد و دورود را در منتهی‌الیه شمال و جنوب خود در برگرفته است. دشت سیلاخور با قریب ۷۰ هزار هکتار مساحت وسیع‌ترین دشت استان است.
دشت الیگودرز نیز در شرق استان لرستان واقع‌شده و بالغ‌بر ۶۰ هزار هکتار مساحت دارد و در ارتفاع بیش از یک هزار و ۵۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد.
دشت الشتر در شمال استان و در میان مناطق کوهستانی با ارتفاع بالاتر از یک هزار و ۵۰۰ متر قرارگرفته است. این دشت بستر پرتراکم‌ترین نقاط روستایی کم‌جمعیت استان به شمار می‌رود و مساحت آن بالغ‌بر ۳۰ هزار هکتار است.
دشت کوهدشت نیز در غرب استان لرستان واقع‌شده است و در ارتفاعی بین یک هزارتا یک هزار و ۵۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد. مساحت این دشت بالغ‌بر ۴۰ هزار هکتار است.
همچنین در این استان دشت‌های پراکنده و کم‌عرضی نیز وجود دارند که به‌طور عمده در طرفین رودخانه‌های مهم لرستان قرارگرفته‌اند. از جمله این دشت‌ها می‌توان به دشت کرگاه در جنوب خرم‌آباد، دشت ازنا در شرق خرم‌آباد، چغلوندی، نورآباد، طرهان و خاوه در شمال استان، رومشکان در جنوب و جایدر در جنوب غربی این استان اشاره کرد.
لرستان، بستر خروش رودخانه‌های پر آب ایران
پرآب‌ترین حوزه‌های آبریز ایران در خاک و پهنه جغرافیایی استان لرستان وجود دارد که این امر موجب ایجاد طبیعتی سرسبز و بهشت وار در این قطعه از سرزمین ایران شده است.
در استان لرستان بیش از ۳۳ رودخانه دائمی جریان دارد که بر اساس حوضه آبریز به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند. رودهای حـوضـه دز ورودهای حوضـه کـرخه درمجموع ۹۶ درصـد سطح استـان را دربـر می‌گیرند ورودهای حوضه مرکزی که سطح کوچکی از شرقی‌ترین قسمت استان را به خـود اختصاص داده‌اند.
رودخانه سزار، تیره، رودخانه بختیاری، سرخاب، کشور، سبز، چم چیست، اسک، رودخانه الیگودرز و ازنا ازجمله رودخانه‌های حوضه آبریز دز هستند.
رودخانه سیمره، کشکان، کهمان، دره شهر، گند، خرم‌آباد و گرگانه نیز حوضه آبریز کرخه را تشکیل می‌دهند.
این در حالی است که وجود این رودخانه‌های بزرگ و پر آب موجب ایجاد آبشارهای منحصربه‌فردی در مسیر جریان این رودخانه‌ها در دل صخره‌های این استان شده است.
در حال حاضر بالغ‌بر ۵۰ آبشار بزرگ و کوچک در پهنه استان لرستان وجود دارد که بخش عمده‌ای از این آبشارها در مسیر رودخانه‌های این استان قرارگرفته‌اند.
لرستان، مهد جنگل‌های انبوه و مراتع بکر
وجود رودخانه‌ها، تالاب‌های منحصربه‌فرد، دریاچه‌های وسیع، کوه‌های سربه فلک کشیده، دشت‌های فراخ و آبشارهای منحصربه‌فرد ویژگی‌های خاص پهنه لرستان است که با گذاشتن قطعه جنگل‌های انبوه و مراتع بکر پازل این بهشت زیبا تکمیل می‌شود.
بنابراین گزارش نیمی از مساحت استان لرستان پوشیده از جنگل و مرتع است. سطح جنگل‌های این استان بیش از۷۵۰ هزار هکتار است که به این وسعت حدود یک‌میلیون و ۲۵۰ هزار هکتار مرتع را نیز باید اضافه کرد.
پـوشش گیاهی منطقه لـرستان از گونه‌های مختلف و متنوع گیاهی است. در برخی دامنه‌ها جنگل‌های مختلف و پراکنده و در برخی دیگر جنگل‌های انبوه دیده می‌شود.
بیشتر جنگل‌های لرستان از نوع بلوط است. پراکندگی درختان بنه، بادام و بلوط بر اساس ارتفاع از سطح دریا تغییر می‌کند و دیگر انواع درختان جنگلی این استان عبارت‌اند از زالزالک، پسته وحشی، مازو، زیتون، گلابی وحشی، شن، تاک، ارجن، نارون، انجیر، گردو، انار، آلبالو وحشی، مو، زبان‌گنجشک، توت، کر انجیر، ون و ارغوان.
اکثر جنگل‌های لرستان در کوه‌های هشتاد پهلو، سفیدکوه، نورآباد، الشتر، کوه‌های بلوران، خاوه، کوه شاه‌نشین، اژگن، کوه تخت و ززوماهرو پراکنده است. منبع مهر
