نبود آب پایدار؛ معضل شهرهای لرستان

آب به عنوان یکی از اساسی‌ترین نیازهای انسان برای ادامه حیات و توسعه به شمار می‌رود و نقش بسیار مهمی در زندگی افراد و جامعه دارد. با این وجود طی سال‌های گذشته به دلیل استفاده بیش از حد از منابع آب زیرزمینی در دسترس و کاهش میزان نزولات آسمانی شاهد بروز مشکلات بسیار زیادی در برخی از مناطق کشور هستیم.
بسیاری از کارشناسان منابع آب بر این عقیده‌اند؛ باید بتوان آب پایدار مورد نیاز هر منطقه را تأمین کرد، به بیان دیگر نمی‌توان در بلندمدت تنها منبع تأمین‌کننده آب مورد نیاز شهرها را چاه‌ها و یا چشمه‌ها و سراب‌ها دانست چرا که امکان دارد به دلایل مختلفی شاهد کاهش دبی آب آن‌ها باشیم. به همین دلیل باید بتوان منابع آب پایداری را برای بخش‌های مختلف فراهم کرد. به اعتقاد برخی از کارشناسان یکی از مهم‌ترین منابع پایدار آب میزان آب پشت سدهای استان است؛ این در حالی است که در لرستان تنها بخش بسیار اندکی از آب شرب شهرهای استان از سدها تأمین می‌شود به همین دلیل انتظار می‌رود که مسئولان با برنامه‌ریزی مناسب شرایط را برای تکمیل سدهای در دست احداث استان مهیا کنند.
از سوی دیگر اکنون تأمین آب پایدار مورد نیاز برخی از شهرهای استان همچون کوهدشت با مشکل مواجه شده و با توجه به کاهش قابل‌توجه سطح آب‌های زیرزمینی این منطقه باید چاره‌ای اساسی برای حل و فصل مشکلات این شهرستان در بلندمدت اندیشید. البته با تکمیل پروژه آبرسانی خط انتقال آب «کاکا‌رضا» به خرم‌آباد مشکل آب شهر خرم‌آباد برای بلندمدت تا حد قابل‌توجهی برطرف شده است.
با این همه باید چاره اساسی برای تأمین آب مورد نیاز بخش‌های مختلف در حوزه‌هایی همچون شرب، صنعت، کشاورزی و خدمات اندیشید، چرا که بی‌گمان وجود منابع آبی در دسترس و پایدار به عنوان عاملی اساسی برای توسعه به شمار می‌رود.
 
شهرهای لرستان آب پایدار ندارند
در همین زمینه یک کارشناس منابع آب در گفت‌وگو با همشهری بیان می‌کند: امروزه تأمین آب پایدار و مورد نیاز زیربخش‌های مختلف به یکی از چالش‌های کشور تبدیل شده است. به نحوی که به دلیل استفاده بیش از اندازه از منابع محدود آب‌های زیرزمینی اکنون شاهد کاهش قابل‌توجه سطح آن‌ها بوده و زنگ خطر به صدا درآمده است.
«محمد میرزایی» ادامه می‌دهد: بر همین اساس نمی‌توان انتظار داشت در کوتاه مدت شاهد بهبود وضعیت سفره‌های آب زیرزمینی باشیم، به همین دلیل باید استراتژی و سیاست‌ها در قبال استفاده از منابع آب زیرزمینی در کشور تغییر پیدا کند. در لرستان نیز دقیقاً چنین وضعیتی را می‌توان مشاهده کرد، به نحوی که از دهه‌های گذشته تاکنون اغلب آب مورد نیاز زیربخش‌های مختلف از منابع آب زیرزمینی و سطحی تأمین می‌شود.
میرزایی بیان می‌کند: بر اساس اطلاعات موجود اکنون حدود ۵۳ درصد از منابع آب زیرزمینی و ۴۷ درصد منابع سطحی برای تأمین آب شرب شهری استفاده می‌شود که این آمار به هیچ عنوان نمی‌تواند به توسعه لرستان کمک کند.
وی با اشاره به لزوم تأمین آب مورد نیاز استان از منابع پایدار، می‌گوید: با وجود اینکه لرستان حجم بسیار زیادی از آب‌های سطحی را به خود اختصاص داده، اما به دلیل نبود سد نمی‌توان از این ظرفیت برای تأمین آب مورد نیازمان استفاده کنیم و انتظار می‌رود وزارت نیرو با اختصاص اعتبارات ویژه به لرستان زمینه را برای تحقق این هدف مهیا کرده تا شاهد از دست رفتن منابع ارزشمند آبی لرستان نباشیم.
میرزایی با بیان اینکه حدود 99 درصد از این آب قابل استفاده، از منابع آب زیرزمینی و عموماً از طریق چاه‌های عمیق و نیمه عمیق تأمین می‌شود، عنوان می‌کند: تنها حدود یک درصد از آب مصرفی استان از آب‌های سد بوده که انتظار می‌رود با تکمیل سدهای در دست احداث این وضعیت بهبود یابد.
 
نقش ویژه سدهای آبسرده و مخملکوه در تامین آب پایدار
استاندار لرستان هم با تاکید بر اینکه هیچ کدام از شهرهای لرستان آب پایدار تأمین شده از سدها را ندارند بر لزوم سامان‌دهی به این وضعیت تاکید می‌کند و می‌گوید: در حال حاضر دو سد آبسرده بروجرد و همچنین مخملکوه خرم‌آباد را برای آب‌رسانی به شهرهای خرم‌آباد و بروجرد در نظر گرفته‌ایم.
«هوشنگ بازوند» ادامه می‌دهد: با افتتاح و احداث 2 سد یاد شده می‌توان آب پایدار مورد نیاز این دو شهر را برای بلندمدت تأمین کرد، چرا که برای توسعه، نیازمند وجود منابع آب پایدار و در دسترس هستیم.

استفاده بیش از حد از منابع زیرزمینی
مدیر دفتر بهره‌برداری آب شرکت آب و فاضلاب لرستان عنوان می‌کند: در لرستان بخش قابل‌توجهی از آب مورد نیاز بخش‌های مختلف از منابع آب زیرزمینی و از چاه‌ها، چشمه‌ها و سراب‌ها تأمین می‌شود. اکنون به دنبال تأمین آب پایدار مورد نیاز شهرهای استان هستیم به نحوی که با بهره‌برداری از خط انتقال آب کاکا‌رضا به خرم‌آباد آب مورد نیاز این شهر تأمین شده و از کیفیت بسیار مناسبی نیز برخوردار است.
«خشایار نامداریان» بیان می‌کند: به همین دلیل اکنون اقدام به مسدود کردن چاه‌های مورد استفاده در شهر خرم‌آباد کرده و این موضوع کمک زیادی به منابع آب زیرزمینی خواهد کرد.
وی با اشاره به تلاش برای حل و فصل مشکلات آب شهر کوهدشت، می‌گوید: اکنون کوهدشت با چالش‌های اساسی در زمینه آب روبرو بوده و حتی دشت کوهدشت به عنوان یکی از دشت‌های ممنوعه لرستان عنوان شده است. با این وجود به دنبال تأمین آب پایدار و بلندمدت این شهر هستیم که در این راستا مطالعات دقیقی صورت گرفته و به دنبال احداث یک خط انتقال آب و تأمین آب این شهرستان از منطقه «زرونی» هستیم.
این مسئول می‌افزاید: در مورد آب پایدار شهرستان‌های ازنا و الیگودرز نیز باید گفت که اکنون بخش قابل‌توجهی از این آب از سراب کمندان تأمین شده و اکنون نیز شاهد احداث تصفیه‌خانه‌هایی در این دو شهرستان هستیم. امیدواریم با تکمیل سد کمندان شاهد تأمین آب پایدار و بسیار مناسب برای این دو شهرستان باشیم.
نامداریان تاکید می‌کند: در گذشته شاهد وجود مشکلات زیادی در زمینه آب شهر «چغابل» و روستاهای این منطقه بودیم که با اقدامات صورت گرفته خط انتقال آب از منطقه «جنگیر» به این شهر و روستاهای اطراف تکمیل و شاهد برطرف شدن این مشکل نیز هستیم. با وجود تمامی موارد اشاره شده در صورتی می‌توان شاهد کاهش مشکلات حوزه آب بود که مردم نیز وارد عمل شده و با مصرف بهینه خود نقش مهمی در این راستا ایفا کنند.
مدیر دفتر بهره‌برداری آب شرکت آب و فاضلاب عنوان می‌کند: به هر حال امیدواریم با تکمیل سدهای در دست احداث شرایط برای تأمین آب پایدار و بلندمدت شهرهای استان مهیا شود.

    نقش ویژه آب پایدار در توسعه استان
همچنین مدیر دفتر بهره‌برداری آب شرکت آب و فاضلاب لرستان بیان می‌کند: آب به عنوان اساسی‌ترین نیاز جامعه بشری به شمار می‌رود و نقش قابل‌توجهی در توسعه جوامع مختلف دارد. در نتیجه کشورها سرمایه‌گذاری‌های کلانی برای استفاده بهینه از این نعمت الهی انجام می‌دهند.
«خشایار نامداریان» می‌افزاید: با این وجود در دهه‌های گذشته شاهد استفاده بیش از اندازه از منابع آب زیر‌زمینی و محدود کشور هستیم به همین دلیل اکنون در برخی از مناطق مشکلات متعددی برای تأمین آب به وجود آمده است. باید برای آینده لرستان زمینه را به منظور تأمین آب پایدار و مورد نیاز شهرهای مختلف مهیا کرد. آب پایدار به آبی اطلاق می‌شود که برای بلندمدت در دسترس بوده و بتوان در بازه زمانی بلندمدت در بخش‌های مختلف همچون کشاورزی، شرب، صنعت و خدمات از آن استفاده کرد. از سوی دیگر این آب پایدار باید از کیفیت مناسبی نیز برخوردار بوده تا بتوان از آن برای تأمین آب شرب شهرها استفاده کرد. بر همین اساس این شرکت برای تأمین آب پایدار مورد نیاز شهرهای استان برنامه‌های متعددی داشته که از سوی مشاوران و کارشناسان مختلف مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

انتهای پیام/

منبع: همشهری