قیمت واقعی دلار چقدر است؟
اقتصاد کشور از روز شنبه شاهد کاهش قیمت ارز در بازار آزاد بود به طوری که خط روانی دلار در بازار شکسته شد و هر دلار به زیر ۳۰۰۰ تومان رسید.
به گزارش افکارنیوز ، پایین آمدن قیمت دلار هم امیدوار کننده است و هم قابل تامل. امیدوار کننده از این جهت که ارزش پول کشور افزایش یافت و قابل تامل از این جهت که ساختار اقتصاد کشور با توجه به دلار بالای ۲۵۰۰ تومان تنظیم شده و امکان اداره کشور با دلار ارزان ممکن نیست.
اما قیمت واقعی دلار چقدر است؟
این سؤالی است که از دکتر شاهین شایان آرانی، کارشناس بازار سرمایه، پرسیدیم.
آقای دکتر شایان آرانی مسأله ای که در مورد نرخ ارز و حواشی پیرامون آن طی چند وقت اخیر پیش آمده است، روند نزولی که بازار ارز در پیش گرفته و انتظار برای خبرهای امید بخشی که طی چند روز آینده از نیویورک خواهد رسید باعث ورود نرخ ارز به کانال نزولی شده است، به نظر شما این سقوط تا کی ادامه دار خواهد بود و با توجه به واقعیات اقتصادی چه کف قیمتی را می شود برای کاهش نرخ ارز در نظر گرفت؟
صلاح نیست که به دنبال این سؤال باشیم که کف نرخ ارز کجاست چون نرخ ارز در واقع نوعی تسویه بین ارزی است و آن نرخی است که مبادلات بین دو کشور است. درست است که براساس یک سری مبانی نظری تفاوت تورم کشورها می تواند معیاری برای تعیین باشد ولی کشورها خود تعیین گر این نرخ با توجه به اقتضائات اقتصادی شان هستند.
در کشورهای در حال توسعه و به خصوص کشور ما مهمتر از این که نرخ ارز چه باید باشد، ثباتی است که باید در این میان حاکم باشد. مثلاً این که نرخ ارز۲۴۰۰ تومان یا ۲۹۰۰ تومان و یا بیشتر از این ها باشد فایده ای برای اقتصاد ندارد.
همواره ثبات باید مدنظر باشد این نوسانات است که به اقتصاد ضربه می زند. اگر ما ثبات داشته باشیم حال هر نرخی که باشد به بهبود فضای اقتصادی می انجامد. چون این نوسانات است که بر اقتصاد ایران ضربه می زند و برنامه ریزی ها را زیر سؤال می برد.
نرخ ارز را نمی توان در قیاس با این موضوع بیشتر مطرح دید. باز هم می گویم نرخ ارز توسط بانک مرکزی و بر اساس یک سری فرمول های محرمانه صورت می گیرد که کنترل آن هم بر عهده بانک مرکزی است.
صادرکننده و یا واردکننده بر مبنای چه کف قیمتی ارز باید به فعالیت بپردازد؟
شما اگر فعالیت صادراتی و یا وارداتی داشتید بدون شک این سؤال را نمی پرسیدید. فرض کنید فردا دولت اعلام کند نرخ ارز ۳۲۰۰ تومان فارغ از این که در گذشته چه کسانی چه تصمیماتی گرفته اند.
فعال اقتصادی اکنون بر پایه این نرخ برنامه ریزی می کند، کالا تهیه می کند، تولید می کند و بر این اساس هم سود می کند.
نه این که با نرخ بالاتری فعالیت کند و فردا بر اساس همان بی ثباتی بیاید با نرخ پایین تر محصولش را عرضه کند و این مسأله است که به فعالیت های اقتصادی ضربه می زند. اگر دولت نرخی را تعیین کند و بتواند طی یک سال نوسانات آن را با ثبات مدیریت کند، قطعاً این نرخ در بین مردم جا خواهد افتاد.
عرضه و تقاضا هم بخش تاثیرگذاری در بازار ارز است. خیلی ها معتقدند تزریق ارز به واسطه دلارهای خانگی است و گرنه صاحبان مشاغل ارزی برای عرضه ندارنداز این رو شرایط پیش رو بازار را چگونه ترسیم می کنید؟
این که دولت جدید با رویکرد کاملاً متفاوتی از دولت قبل به دنبال تغییر شرایط و جلوگیری از چالش و تنش است؛ روشن است. به همین دلیل هم مذاکرات هسته ای را به عهده گرفته است.
به طور قطع اگر دولت بتواند مذاکرات را به خوبی مدیریت کند التهاب از بازار ارز کاهش یافته کما این که ما اکنون شاهد آثار زودرس آن در بازار هستیم، در این صورت ما با یک فشار کاهنده روبه رو هستیم. اما اگر جواب نداد با تقاضا روبه رو خواهیم شد. به طور کل سیاست عمومی دولت جدید تنش زدایی است و این معقول است که بگوییم مردم نقدینگی سرگردان خود را از بازار ارز جمع می کنند.
اما اگر بخواهم عرضه های صورت گرفته در بازار را به دلارهای خانگی نسبت بدهم، قطعاً قبل از آن باید به اثبات علمی اش بپردازم ولی بالاخره عرضه های صورت گرفته عطش تقاضای دلار را جواب داد. از سوی دیگر هم خبری از بانک مرکزی نیست که این دلارها را به بازار پمپا‍‍‍ژ می کند اما آنچه
مسلم است بهبود فضای کسب و کار است که تاثیرش را بر نرخ ارز می گذارد.
این روند نزولی بازار ارز چه تاثیری بر سایر بازارهای اقتصادی دارد؟
طبیعتاً نوسانات نرخ ارز بر سایر بازارها اثرگذار است اما خود ثبات آن می تواند تاثیر مثبتی را بر بورس بگذارد.
این که نرخ ارز پایین بیاید شاید در وهله اول بر برخی شرکت ها اثر مثبت و یا منفی بگذارد. شرکت های صادرات محوری مانند پتروشیمی ها و معدنی ها که بخش مهمی از بورس را تشکیل می دهند شاید در نوبت اول اثر منفی ببینند و بازار را تحت الشعاع قرار بدهند اما اگر این شرایط با ثبات حاکم باشد نتیجه مثبتی را در کل شاهد هستیم.
اما قیمت واقعی دلار چقدر است؟
این سؤالی است که از دکتر شاهین شایان آرانی، کارشناس بازار سرمایه، پرسیدیم.
آقای دکتر شایان آرانی مسأله ای که در مورد نرخ ارز و حواشی پیرامون آن طی چند وقت اخیر پیش آمده است، روند نزولی که بازار ارز در پیش گرفته و انتظار برای خبرهای امید بخشی که طی چند روز آینده از نیویورک خواهد رسید باعث ورود نرخ ارز به کانال نزولی شده است، به نظر شما این سقوط تا کی ادامه دار خواهد بود و با توجه به واقعیات اقتصادی چه کف قیمتی را می شود برای کاهش نرخ ارز در نظر گرفت؟
صلاح نیست که به دنبال این سؤال باشیم که کف نرخ ارز کجاست چون نرخ ارز در واقع نوعی تسویه بین ارزی است و آن نرخی است که مبادلات بین دو کشور است. درست است که براساس یک سری مبانی نظری تفاوت تورم کشورها می تواند معیاری برای تعیین باشد ولی کشورها خود تعیین گر این نرخ با توجه به اقتضائات اقتصادی شان هستند.
در کشورهای در حال توسعه و به خصوص کشور ما مهمتر از این که نرخ ارز چه باید باشد، ثباتی است که باید در این میان حاکم باشد. مثلاً این که نرخ ارز۲۴۰۰ تومان یا ۲۹۰۰ تومان و یا بیشتر از این ها باشد فایده ای برای اقتصاد ندارد.
همواره ثبات باید مدنظر باشد این نوسانات است که به اقتصاد ضربه می زند. اگر ما ثبات داشته باشیم حال هر نرخی که باشد به بهبود فضای اقتصادی می انجامد. چون این نوسانات است که بر اقتصاد ایران ضربه می زند و برنامه ریزی ها را زیر سؤال می برد.
نرخ ارز را نمی توان در قیاس با این موضوع بیشتر مطرح دید. باز هم می گویم نرخ ارز توسط بانک مرکزی و بر اساس یک سری فرمول های محرمانه صورت می گیرد که کنترل آن هم بر عهده بانک مرکزی است.
صادرکننده و یا واردکننده بر مبنای چه کف قیمتی ارز باید به فعالیت بپردازد؟
شما اگر فعالیت صادراتی و یا وارداتی داشتید بدون شک این سؤال را نمی پرسیدید. فرض کنید فردا دولت اعلام کند نرخ ارز ۳۲۰۰ تومان فارغ از این که در گذشته چه کسانی چه تصمیماتی گرفته اند.
فعال اقتصادی اکنون بر پایه این نرخ برنامه ریزی می کند، کالا تهیه می کند، تولید می کند و بر این اساس هم سود می کند.
نه این که با نرخ بالاتری فعالیت کند و فردا بر اساس همان بی ثباتی بیاید با نرخ پایین تر محصولش را عرضه کند و این مسأله است که به فعالیت های اقتصادی ضربه می زند. اگر دولت نرخی را تعیین کند و بتواند طی یک سال نوسانات آن را با ثبات مدیریت کند، قطعاً این نرخ در بین مردم جا خواهد افتاد.
عرضه و تقاضا هم بخش تاثیرگذاری در بازار ارز است. خیلی ها معتقدند تزریق ارز به واسطه دلارهای خانگی است و گرنه صاحبان مشاغل ارزی برای عرضه ندارنداز این رو شرایط پیش رو بازار را چگونه ترسیم می کنید؟
این که دولت جدید با رویکرد کاملاً متفاوتی از دولت قبل به دنبال تغییر شرایط و جلوگیری از چالش و تنش است؛ روشن است. به همین دلیل هم مذاکرات هسته ای را به عهده گرفته است.
به طور قطع اگر دولت بتواند مذاکرات را به خوبی مدیریت کند التهاب از بازار ارز کاهش یافته کما این که ما اکنون شاهد آثار زودرس آن در بازار هستیم، در این صورت ما با یک فشار کاهنده روبه رو هستیم. اما اگر جواب نداد با تقاضا روبه رو خواهیم شد. به طور کل سیاست عمومی دولت جدید تنش زدایی است و این معقول است که بگوییم مردم نقدینگی سرگردان خود را از بازار ارز جمع می کنند.
اما اگر بخواهم عرضه های صورت گرفته در بازار را به دلارهای خانگی نسبت بدهم، قطعاً قبل از آن باید به اثبات علمی اش بپردازم ولی بالاخره عرضه های صورت گرفته عطش تقاضای دلار را جواب داد. از سوی دیگر هم خبری از بانک مرکزی نیست که این دلارها را به بازار پمپا‍‍‍ژ می کند اما آنچه
مسلم است بهبود فضای کسب و کار است که تاثیرش را بر نرخ ارز می گذارد.
این روند نزولی بازار ارز چه تاثیری بر سایر بازارهای اقتصادی دارد؟
طبیعتاً نوسانات نرخ ارز بر سایر بازارها اثرگذار است اما خود ثبات آن می تواند تاثیر مثبتی را بر بورس بگذارد.
این که نرخ ارز پایین بیاید شاید در وهله اول بر برخی شرکت ها اثر مثبت و یا منفی بگذارد. شرکت های صادرات محوری مانند پتروشیمی ها و معدنی ها که بخش مهمی از بورس را تشکیل می دهند شاید در نوبت اول اثر منفی ببینند و بازار را تحت الشعاع قرار بدهند اما اگر این شرایط با ثبات حاکم باشد نتیجه مثبتی را در کل شاهد هستیم.
