ارز را می توان روی ۲۶۵۰ تومان تک نرخی کرد
رئیس امور بنگاه ها و مجامع معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی در دفاعی تمام قد از لایحه بودجه سال ۹۳ می گوید: درآمدهای لایحه بودجه تا ۹۰ درصد قابل تحقق است، خبری از خوشبینی های ژنو در آن نیست، کسری ندارد و رشد ۳ درصدی بر چه اساسی ادعا می شود.
به گزارش افکارنیوز ، علیرضا صالح رئیس امور بنگاه های معاونت نظارت راهبردی در نشستی با عنوان «بررسی لایحه بودجه ۹۳» به بیان ویژگی های لایحه بودجه ۹۳ پرداخت.
در بخش نخست این نشست صالح توضیح می دهد که نه تنها خوشبینی توافقات ژنو در لایحه بودجه نیست بلکه گزینه ها و سناریوهای اقتصاد مقاومتی در صورت اعمال تحریم های جدید روی میز است.
او همچنین از تحقق درآمدهای مالیات و نفت در بودجه دفاع کرده و توضیح می دهد رشد ۳ درصدی اقتصاد در سال ۹۳ با اتکاء به چه اسناد و امکاناتی قرار است محقق شود.
متن گفت و گوی علیرضا صالح بدین شرح است:
سوال: آقای صالح بعد از ارائه لایحه بودجه ۹۳ برخی از نمایندگان نسبت به نحوه تخصیص اعتبار به پروژه های عمرانی حوزه هایشان استعفا کردند، آیا بهتر نیست در این مواقع دولت ها به جای محتاطانه برخورد کردن محکم و با قاطعیت برخورد کنند؟
* استعفای نمایندگان عجولانه بود
صالح: به نظرم این اقدام نمایندگان مجلس کمی عجولانه بود، البته اوضاع الان نسبت به روزهای اول اعتراض نمایندگان تا حدی متفاوت شده است، با سابقه ۲۵ ساله ای که در سازمان برنامه و بودجه دارم ناآشنا با این مباحث نیستم.
برای یک پروژه تا رسیدن به نتیجه باید عمر ۴ - ۳ ساله ای در نظر گرفت و ۳ برابر میزان بودجه امان طرح شروع کنیم زیرا در غیر اینصورت پروژه ها می ماتند و به نتیجه نمی رسد.
* پروژه های نیمه کاره ۳۰۰ هزار میلیارد تومان اعتبار می خواهند
در حال حاضر حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان برای اتمام پروژه های نیمه کاره پول نیاز داریم. در صورت نداشتن پول باید پیمانکاران را تعدیل کنیم و تعدیل پیمانکار نیز به معنای شروع از نقطه صفر است یعنی بدون انجام کاری باید با صورت وضعیت کارهای گذشته پول پرداخت کنیم.
سوال: در یک نگاه کلی و بطور خلاصه بفرمائید رویکردهای اصلی لایحه بودجه ۹۳ مبتنی بر چه تفکری است و چه تفکری بر روی آن حاکم است؟ همچنین در مورد چینش اعتبارات عمرانی و جاری شرکت ها از منظر توسعه ای، عدالت و عمرانی به صورت خلاصه توضیح بفرمائید؟
* تحقق درآمدهای لایحه بودجه خوشبینانه نیست
صالح: در پیش بینی درآمدها آن درآمدهایی که احتمال تحقق آن نزدیک به صفر است را در بودجه نیاورده ایم، همچنین مباحثی را که فکر کرده ایم پیش بینی آن خیلی خوشبینانه است را هم در لایحه بودجه ۹۳ نیاورده ایم.
سوال: به عنوان مثال چه چیزهایی را در لایحه بودجه نیاورده اید؟
صالح: بعد از اتفاقاتی که در ژنو افتاد اولین مبحثی که مطرح شد این بود که این مذاکرات ممکن است فضای درآمدی ما را بالا ببرد ولی ما این موضوع را در بودجه لحاظ نکردیم و وضع واقع بینانه ای را در بودجه در نظر گرفتیم.
مسائل مربوط به ژنو مسیر خودش را پیش می رود و انشاء الله نتایج مثبت آن حاصل می شود.
ولی با توجه به مسیر مذاکرات که مسیر مثبتی داشت نیامدیم فروش ۲ میلیون بشکه ای را در نظر بگیریم. بلکه عملکرد گذشته را نگاه کردیم و با توجه به عملکرد سال گذشته که فروش یک میلیون بشکه ای نفت و ۳۰۰ هزار بشکه ای میعانات را داشتیم به این نتیجه رسیدیم که این بازار را برای سال آینده هم خواهیم داشت.
حدود ۱۰۰ هزار بشکه در دل پتروشیمی ها بود که این واقعا حق دولت بود و این را بین شرکت ها بعنوان درآمد خودمان در نظر گرفتیم.
بر اساس یک سناریوی واقع بینانه کار خوبی که امسال انجام دادیم این بود که یک سری تکالیفی که در قانون برنامه و بودجه بعهده دولت بود را هم امسال انجام دادیم.
یعنی با توجه به اینکه دولت تازه بر سر کار آمده بود و دو سه تا کار باید انجام می دادیم که سال های گذشته انجام ندادن آن کارها همواره مورد اعتراض مجلس بود.
* گزارش عملکرد ۳ سال را به همراه لایحه بودجه ۹۳ به مجلس دادیم
یکی از کارها این بود که باید در قانون برنامه همراه لایحه بودجه ۹۳ گزارش عملکرد سال قبل را به مجلس ارائه می کردیم که سال گذشته جنجالی برای اینکه گزارش عملکرد ارائه نشده بود در مجلس برپا شد.
امسال نه تنها گزارش سال ۹۱ را دادیم بلکه عملکرد ۶ ماهه ۹۲ و پیش بینی عملکرد تا پایان سال ۹۲ را هم دادیم.
بنابراین تکالیفی که به عهده مان بود یعنی گزارش عملکرد سال ۹۰ و گزارش سال ۹۱ را هر کدام در ۳ جلد تهیه و به همراه لایحه بودجه ۹۳ گزارش عملکرد سال قبل را هم به مجلس دادیم.
اگر فرآیند تدوین لایحه را نگاه کنیم، یک سند چشم انداز داریم که در سند چشم انداز یک سری الزامات برای ما آمده است یعنی چه تکالیفی بر عهده ما بوده و چه کارهایی انجام داده ایم، انتهای این سند هم یک الزاماتی آورده است یعنی عملکرد برنامه چهارم از سال ۸۴ تا ۸۹ را نوشتیم و از این عملکرد وارد برنامه پنجم شدیم.
در قانون برنامه و بودجه آمده است که دولت همراه بودجه اش برنامه یک ساله بدهد. یعنی اینکه گفته شود اعداد و ارقامی که در بودجه آمده چه تأثیری روی زندگی مردم می گذارد. این کار در ۳۰ سال گذشته انجام نشده بود ولی ما برای آن یک کتاب ارائه کردیم. این برنامه مبتنی بر برنامه پنجم است و برشی یک ساله به برنامه پنجم دارد.
سوال: خیلی از مجلسی ها می گویند برنامه ای نداریم.
صالح: داریم، تمام لایحه بودجه عدد و رقم است ما برای هر اتفاقی که قرار است در لایحه بودجه بیفتد ۳ یا ۴ سناریو داریم.
سوال: پیش بینی تورم، بیکاری، سرمایه گذاری در سال ۹۳ چقدر است؟ آیا تا پایان سال ۹۳ می توانیم به رشد ۳ درصدی برسیم؟
صالح: اگر وضع موجودمان با این حداقل هایی که از چشم انداز آینده داریم و با امیدی که در سرمایه گذاران ایجاد شده است و با فرض یک میلیون بشکه صادرات نفت و ۳۰۰ هزار بشکه میعانات و باقی ماندن قیمت نفت در حدود ۱۰۰ دلار و ۲۶۵۰ تومان برای ارز می توانیم به رشد ۳ درصدی برسیم.
* ارز دو نرخی موجود در جامعه رانت است
سوال: نرخ ۲۶۵۰ تومان برای ارز در لایحه بودجه ۹۳ می تواند مبنای تک نرخی شدن ارز باشد؟
صالح: باید آن را تک نرخی کنیم و یک سری رانتهای بی خود را جمع کنیم. وقتی دلار ۳ هزار تومان است کسی قیمت را با ۲۴۰۰ حساب نمی کند و همه چیز را به سمت ۳ هزار تومان می برد.
سوال: پس آن اظهار نظری که آقای سیف داشتند مبنی بر اینکه نرخ دلار در کف قرار داد و پایین تر از ۳ هزار تومان نمی آید چه بود؟
صالح: فکر می کنیم روی ۲۶۵۰ تومان می توان ارز را تک نرخی کنیم. بانک مرکزی هم حرفش با این مغایرت ندارد و آن هم به همین سمت می آید.
* تحقق ۴۹ هزار میلیارد تومانی درآمدهای مالیاتی سال ۹۲
صالح: در سال ۹۲،۴۹ هزار میلیارد تومان تحقق درآمدهای مالیاتی خواهیم داشت.
سوال: اما عسگری رئیس سازمان امور مالیاتی کشور تحقق درآمدهای مالیاتی در سال ۹۲ را ۴۱ هزار میلیارد تومان پیش بینی کرده اند.
صالح: خیر، مجموع پیش بینی تا پایان سال ۴۹ هزار میلیارد تومان است.
سوال: عسگری رئیس سازمان امور مالیاتی کشور هم تحقق آن را تا پایان سال گفته است. آیا درآمدهای مالیاتی نفت را هم روی همین حساب می کنید؟
صالح: نه مالیات نفت جداگانه است.
درآمدهای مالیاتی ۹۲،۴۹ هزار میلیارد تومان است که این را در سال ۹۳ به ۶۶ هزار میلیارد تومان رسانده ایم. درآمدهای مالیاتی عوارض گمرکی را هم شامل می شود.
*تحقق درآمدهای مالیاتی بدون افزایش پایه مالیاتی
تفاهمنامه ای را با آقای عسگری رئیس سازمان امور مالیاتی کشور نوشته ایم که برای افزایش درآمدهای مالیاتی نباید پایه مالیاتی را بالا ببرد، بلکه برای تحقق این امر به سمت جلوگیری از فرارهای مالیاتی برود.
* بودجه ۵۰۰ میلیاردی برای ساخت سیستم جامع مالیاتی
قرار است یک سیستم جامع مالیاتی طراحی شود که در آن کلیه معاملات ثبت شود. برای تشکیل این سیستم جامع مالیاتی که جلوی فرارهای مالیاتی را بگیرد حدود ۵۰۰ - ۴۰۰ میلیارد تومان بودجه نیاز داریم.
سوال: چقدر فرار مالیاتی داریم؟
صالح: شما به عنوان یک کارمند چقدر مالیات می دهید؟ خودتان را با یک طلا فروش مقایسه کنید شما بیشتر مالیات می دهید یا طلا فروش؟
سوال: قطعا ما بیشتر پرداخت می کنیم. پس شما هم قبول دارید که کارگران و کارمندان بیشتر از طلافروشان مالیات می دهند.
صالح: نه تنها قبول داریم، بلکه حس می کنیم و دنبال این هستیم که این سیستم مالیاتی فرارها را شناسایی کند، حساب و کتاب ها را بررسی کند و این موضوع نیاز به نیروی انسانی و تجهیزات دارد.
سوال: برخی کارشناسان گفته اند معادل مالیات بر درآمد شرکت ها یعنی ۱۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی داریم.
صالح: قطعا این بحث ها با مدل است و یک سری را خود سازمان مالیاتی کشور پیدا کرده است.
قطعا به نیرویی که مسئولیت کشف و شناسایی ۲ هزار میلیارد تومان مالیات شرکت یا بنگاه اقتصادی سپرده می شود باید از لحاظ درآمدی به آن شخص رسیدگی شود زیرا اگر این کار صورت نگیرد ممکن است اتفاقات دیگری بیفتد.
سوال: در سال ۹۳ این سامانه اجرایی می شود؟
صالح: بله در سال ۹۳ اجرایی می شود. اصلا شما تا به حال گفته اید که چرا اولین کسانی که بر مالیات بر ارزش افزوده اعتراض کردند طلا فروشان بودند.
سوال: چون معاملاتشان شفاف می شد.
صالح: ما حتی حاضر بودیم در صورت ثبت نام طلا فروشان در سامانه مالیات آنها را صفر در نظر بگیریم که این کار را هم قبول نکردند. چون بخش زیادی از معاملاتشان با کیف انجام می شود.
در این سیستم می خواهیم ردیابی معاملات را از ابتدا تا انتها داشته باشیم و به دنبال این هستیم که یک مشاور از سازمان مالیاتی بگیریم تا این کار را انجام دهیم.
سوال: آقای دکتر این گزینه خوشبینانه است؟
صالح: خیر، خوشبینانه نیست این گزینه اتفاق خواهد افتاد. ما ۳ تا ۴ گزینه خوشبینانه داشتیم و گزینه برتر از این وضع را انتخاب کرده ایم.
سوال: آقای نوبخت گفته اند که گزینه هایمان روی میز است منظور از آن چیست؟
صالح: بله گزینه هایمان روی میز است بعنوان مثال اگر فردا صادرات نفت مان را از دست دادیم برای آن هم گزینه داریم.
سوال: می شود آن گزینه را هم بفرمایید؟
صالح: بحث اقتصاد مقاومتی است، مملکت را تا اینجا اداره کرده ایم از این به بعد هم اداره می کنیم، مگر هشت سال جنگ نداشتیم. چطور اقتصاد را اداره کردیم.
* بودجه را بر اساس تحقق ۹۰ درصدی درآمدها نوشته ایم
سوال: بودجه سال ۹۳ را بر اساس اقتصاد مقاومتی بسته ایم؟
صالح: بودجه را بر اساس آن چیزی که درصد تحقق آن بیش از ۹۰ درصد است بسته ایم. پیش بینی رشد اقتصادی در سال ۹۲،۰. ۸- و در سال آینده ۳ درصد است.
سوال: یعنی یک جهش ۳ درصدی از سال ۹۲ تا سال ۹۳ داریم که خیلی منتقدان معتقدند این قابلیت وجود ندارد.
صالح: در بودجه ۹۳ دوستان، تملک دارایی های سرمایه ای ردیف ها را می بینند در حالیکه ما ۸۰ هزار میلیارد تومان هم در شرکت های دولتی سرمایه گذاری می کنیم. ۳۵ میلیارد دلار هم از طریق فاینانس خارجی سرمایه گذاری می کنیم و حدود ۳ تا ۵ میلیارد تومان اوراق مشارکت می فروشیم که باید سر جمع این ها را در نظر بگیریم.
همه بودجه عمرانی مان که بودجه عمرانی منابع عمومی نیست، بلکه بودجه شرکت های دولتی مان است. در بودجه شرکت های دولتی چیزی حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان یعنی نزدیک به بیش از دو برابر بودجه عمرانیمان آنجا هزینه می کنیم. ۳۵ میلیارد دلار هم قابلیت فاینانس کردن دارند.
سوال: آقای دژپسند گفته اند می خواهیم پول هایی که در چین بلوکه شده است را به اسم فاینانس بیاوریم آیا این ۳۵ میلیارد دلار هم جزء همان است؟
صالح: بله، بخش اعظمی از این ۳۵ میلیارد دلار یعنی حدود ۳۰ میلیارد دلار. ممکن است ۵ میلیارد آن هم بازارهای دیگری را پیدا کند و برود در آفریقا یا اروپا کار کند.
سوال: یعنی این آخرین راه برای کشاندن پول خودمان به ایران و سرمایه گذاری کردن است؟
صالح: بله با آن تجهیزات و ماشین آلات وارد می کنیم نه کالاهای مصرفی، آن را برده ایم در طرح هایمان ما الان بخش عظیمی تجهیزات نفت و تجهیزات صنعتی می خواهیم که همه را از آنجا می آوریم.
سوال: چالش بین مجلس و دولت تحقق درآمدهای مالیاتی و نفت است.
* بازار جهانی به یک میلیون بشکه نفت ما نیازمند است
صالح: خیلی شفاف بگویم بازار جهانی برای یک میلیون بشکه نفت به ما نیاز دارد. اگر بخواهیم زیر یک میلیون بشکه نفت صادر کنیم تعادل عرضه و تقاضای بازار انرژی دنیا به هم می خورد و ما یک میلیون بشکه را تحت هر شرایطی می فروشیم.
سوال: بحث تحقق درآمد است.
صالح: هر چه سخت تر می فروشیم. یک راهکاری پیدا می کنیم، اگر قرار باشد هر راهکاری را بگوییم فردا آمریکایی ها ما را دور می زنند اجازه بدهید راه مان را نگوییم.
حرف های الان را پارسال هم می زدند و می گفتند نفت را نمی توانید بفروشید ولی ما می گفتیم مشکلی نیست و آن را می فروشیم و فروختیم.
مگر آمریکایی ها و شورای امنیت نمی گفتند هر ۳ ماه باید ۲۰ درصد فروش را کم کنیم ولی ما یک میلیون را صادر کردیم. ما یک میلیون بشکه نفت و ۳۰۰ هزار بشکه میعانات گازی را صادر می کنیم و پولش را هم می آوریم.
* لایحه بودجه بر اساس آرمان ها تدوین نشده است
سوال: بحث اتکای ۶۰ درصدی درآمدهای نفتی در بودجه ۹۳ است این را قبول دارید؟
- صالح: ما در تحقق یک سری آرزوها و آرمان ها را دنبال می کنیم ولی بعضی وقت ها هر کسی به روز مبادا می افتد و مجبور می شود از خیلی از خرج و برج ها بگذرد.
اعدادی که روی درآمدهایمان دیدیم با درصد بالایی تحقق می یابد به شرط اینکه تحریم از این بیشتر نشود.
امیدواریم تحریم ها از این سخت تر نشود، البته اگر سخت تر شود برای مقابله با آن سناریو روی میز داریم و این طور نیست که فقط اوباما روی میزش سناریو داشته باشد ما هم داریم و آن را هم در صورت نیاز اجرا می کنیم. با شرایط موجود فکر می کنیم سال آینده بدتر از وضع موجود نمی شود.
در بازار نفت این میزان نفت را آنها به ما نیاز دارند نه اینکه ما به آنها نیاز داشته باشیم.
سوال: درآمدهای مالیاتی چگونه است؟
صالح: در مورد درآمد مالیاتی اجازه نداریم نرخ رشد پایه های مالیاتی بالا رود یعنی اگر از کسی ۱۰ درصد مالیات به ازای درآمدش کم می شود این حق وجود ندارد که ۱۰ به ۱۲ درصد برسد.
سوال: اگر این کار را می کردید تحقق درآمدها بیشتر امکان پذیر بود.
صالح: نه این کار فشار را به مردم بیشتر می کند.
سوال: با توجه به اینکه ۲۵ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی نسبت به عملکرد ۹۲ بیشتر در نظر گرفته شده است این چطور امکان پذیر است؟
صالح: اولا تا ۲۵ - ۲۴ درصد که معادل نرخ تورم است، درآمدها معادل نرخ تورم بالا می رود بنابراین مالیاتی که پرداخت می شود بیشتر است. ای کاش اینجا به من می گفتید چرا درآمدهای مالیاتی کم در نظر گرفته شده است. باید درآمدهای مالیاتی را به حدود ۱۰ درصد تولید ناخاصل داخلی برسانیم که ۱۰ درصد چیزی حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان می شود. فاصله آن با ۶۶ هزار میلیارد تومان زیاد نیست بنابراین هنوز جا داریم.
سوال: پس با این حساب آن گزارش را که مرکز پژوهش ها ارائه کرده اصلا قبول ندارید.
صالح: نگوئید قبول نداریم، ما را با مرکز پژوهش ها دعوا نیندازید. مرکز پژوهش ها هم حتما یک سری فر ض هایی در ذهنش است. جواب انتهایی مدل را با توجه به فرضیاتی که در آن می نویسیم می گیریم حالا ممکن است یک سری از فرض هایمان با هم متفاوت باشد.
سوال: خوب فرض آنها عملکرد بوده و فرض شما به عنوان مدافع که تدوین کننده طرح بوده درآمد بوده است.
صالح: ما ادامه عملکرد را نمی خواهیم بدهیم یک دولت جدید آمده که می خواهد عملکرد را تغییر بدهد، ببینید عینا هر راهی را که در گذشته رفته ایم که نمی خواهیم ادامه دهیم.
قطعا یک نوآوری در کارهایمان هست و ما این آمادگی را داریم که با دوستان مرکز پژوهش های مجلس بنشینیم و قطعا به یک نتیجه خواهیم رسید، ممکن است در فرض های مدلمان با هم تفاوت داشته باشیم.
سوال: پیش بینی شما این است که بودجه ۹۳ کسری نخواهد داشت.
صالح: با این اوضاع کسری ندارد. ولی هر جا لازم باشد گزینه دومی روی میز می گذاریم و این طور نیست که فقط اوباما گزینه داشته باشد.
سوال: همیشه پیش بینی ها کسری ندارد وقتی شما دست می گذارید روی پیش بینی لایحه خوب قطعا کسری ندارد.
صالح: ما آرزوهایمان را در لایحه بودجه ۹۳ ننوشته ایم بلکه عددهایی را نوشته ایم که امکان تحقق دارد.
در بخش نخست این نشست صالح توضیح می دهد که نه تنها خوشبینی توافقات ژنو در لایحه بودجه نیست بلکه گزینه ها و سناریوهای اقتصاد مقاومتی در صورت اعمال تحریم های جدید روی میز است.
او همچنین از تحقق درآمدهای مالیات و نفت در بودجه دفاع کرده و توضیح می دهد رشد ۳ درصدی اقتصاد در سال ۹۳ با اتکاء به چه اسناد و امکاناتی قرار است محقق شود.
متن گفت و گوی علیرضا صالح بدین شرح است:
سوال: آقای صالح بعد از ارائه لایحه بودجه ۹۳ برخی از نمایندگان نسبت به نحوه تخصیص اعتبار به پروژه های عمرانی حوزه هایشان استعفا کردند، آیا بهتر نیست در این مواقع دولت ها به جای محتاطانه برخورد کردن محکم و با قاطعیت برخورد کنند؟
* استعفای نمایندگان عجولانه بود
صالح: به نظرم این اقدام نمایندگان مجلس کمی عجولانه بود، البته اوضاع الان نسبت به روزهای اول اعتراض نمایندگان تا حدی متفاوت شده است، با سابقه ۲۵ ساله ای که در سازمان برنامه و بودجه دارم ناآشنا با این مباحث نیستم.
برای یک پروژه تا رسیدن به نتیجه باید عمر ۴ - ۳ ساله ای در نظر گرفت و ۳ برابر میزان بودجه امان طرح شروع کنیم زیرا در غیر اینصورت پروژه ها می ماتند و به نتیجه نمی رسد.
* پروژه های نیمه کاره ۳۰۰ هزار میلیارد تومان اعتبار می خواهند
در حال حاضر حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان برای اتمام پروژه های نیمه کاره پول نیاز داریم. در صورت نداشتن پول باید پیمانکاران را تعدیل کنیم و تعدیل پیمانکار نیز به معنای شروع از نقطه صفر است یعنی بدون انجام کاری باید با صورت وضعیت کارهای گذشته پول پرداخت کنیم.
سوال: در یک نگاه کلی و بطور خلاصه بفرمائید رویکردهای اصلی لایحه بودجه ۹۳ مبتنی بر چه تفکری است و چه تفکری بر روی آن حاکم است؟ همچنین در مورد چینش اعتبارات عمرانی و جاری شرکت ها از منظر توسعه ای، عدالت و عمرانی به صورت خلاصه توضیح بفرمائید؟
* تحقق درآمدهای لایحه بودجه خوشبینانه نیست
صالح: در پیش بینی درآمدها آن درآمدهایی که احتمال تحقق آن نزدیک به صفر است را در بودجه نیاورده ایم، همچنین مباحثی را که فکر کرده ایم پیش بینی آن خیلی خوشبینانه است را هم در لایحه بودجه ۹۳ نیاورده ایم.
سوال: به عنوان مثال چه چیزهایی را در لایحه بودجه نیاورده اید؟
صالح: بعد از اتفاقاتی که در ژنو افتاد اولین مبحثی که مطرح شد این بود که این مذاکرات ممکن است فضای درآمدی ما را بالا ببرد ولی ما این موضوع را در بودجه لحاظ نکردیم و وضع واقع بینانه ای را در بودجه در نظر گرفتیم.
مسائل مربوط به ژنو مسیر خودش را پیش می رود و انشاء الله نتایج مثبت آن حاصل می شود.
ولی با توجه به مسیر مذاکرات که مسیر مثبتی داشت نیامدیم فروش ۲ میلیون بشکه ای را در نظر بگیریم. بلکه عملکرد گذشته را نگاه کردیم و با توجه به عملکرد سال گذشته که فروش یک میلیون بشکه ای نفت و ۳۰۰ هزار بشکه ای میعانات را داشتیم به این نتیجه رسیدیم که این بازار را برای سال آینده هم خواهیم داشت.
حدود ۱۰۰ هزار بشکه در دل پتروشیمی ها بود که این واقعا حق دولت بود و این را بین شرکت ها بعنوان درآمد خودمان در نظر گرفتیم.
بر اساس یک سناریوی واقع بینانه کار خوبی که امسال انجام دادیم این بود که یک سری تکالیفی که در قانون برنامه و بودجه بعهده دولت بود را هم امسال انجام دادیم.
یعنی با توجه به اینکه دولت تازه بر سر کار آمده بود و دو سه تا کار باید انجام می دادیم که سال های گذشته انجام ندادن آن کارها همواره مورد اعتراض مجلس بود.
* گزارش عملکرد ۳ سال را به همراه لایحه بودجه ۹۳ به مجلس دادیم
یکی از کارها این بود که باید در قانون برنامه همراه لایحه بودجه ۹۳ گزارش عملکرد سال قبل را به مجلس ارائه می کردیم که سال گذشته جنجالی برای اینکه گزارش عملکرد ارائه نشده بود در مجلس برپا شد.
امسال نه تنها گزارش سال ۹۱ را دادیم بلکه عملکرد ۶ ماهه ۹۲ و پیش بینی عملکرد تا پایان سال ۹۲ را هم دادیم.
بنابراین تکالیفی که به عهده مان بود یعنی گزارش عملکرد سال ۹۰ و گزارش سال ۹۱ را هر کدام در ۳ جلد تهیه و به همراه لایحه بودجه ۹۳ گزارش عملکرد سال قبل را هم به مجلس دادیم.
اگر فرآیند تدوین لایحه را نگاه کنیم، یک سند چشم انداز داریم که در سند چشم انداز یک سری الزامات برای ما آمده است یعنی چه تکالیفی بر عهده ما بوده و چه کارهایی انجام داده ایم، انتهای این سند هم یک الزاماتی آورده است یعنی عملکرد برنامه چهارم از سال ۸۴ تا ۸۹ را نوشتیم و از این عملکرد وارد برنامه پنجم شدیم.
در قانون برنامه و بودجه آمده است که دولت همراه بودجه اش برنامه یک ساله بدهد. یعنی اینکه گفته شود اعداد و ارقامی که در بودجه آمده چه تأثیری روی زندگی مردم می گذارد. این کار در ۳۰ سال گذشته انجام نشده بود ولی ما برای آن یک کتاب ارائه کردیم. این برنامه مبتنی بر برنامه پنجم است و برشی یک ساله به برنامه پنجم دارد.
سوال: خیلی از مجلسی ها می گویند برنامه ای نداریم.
صالح: داریم، تمام لایحه بودجه عدد و رقم است ما برای هر اتفاقی که قرار است در لایحه بودجه بیفتد ۳ یا ۴ سناریو داریم.
سوال: پیش بینی تورم، بیکاری، سرمایه گذاری در سال ۹۳ چقدر است؟ آیا تا پایان سال ۹۳ می توانیم به رشد ۳ درصدی برسیم؟
صالح: اگر وضع موجودمان با این حداقل هایی که از چشم انداز آینده داریم و با امیدی که در سرمایه گذاران ایجاد شده است و با فرض یک میلیون بشکه صادرات نفت و ۳۰۰ هزار بشکه میعانات و باقی ماندن قیمت نفت در حدود ۱۰۰ دلار و ۲۶۵۰ تومان برای ارز می توانیم به رشد ۳ درصدی برسیم.
* ارز دو نرخی موجود در جامعه رانت است
سوال: نرخ ۲۶۵۰ تومان برای ارز در لایحه بودجه ۹۳ می تواند مبنای تک نرخی شدن ارز باشد؟
صالح: باید آن را تک نرخی کنیم و یک سری رانتهای بی خود را جمع کنیم. وقتی دلار ۳ هزار تومان است کسی قیمت را با ۲۴۰۰ حساب نمی کند و همه چیز را به سمت ۳ هزار تومان می برد.
سوال: پس آن اظهار نظری که آقای سیف داشتند مبنی بر اینکه نرخ دلار در کف قرار داد و پایین تر از ۳ هزار تومان نمی آید چه بود؟
صالح: فکر می کنیم روی ۲۶۵۰ تومان می توان ارز را تک نرخی کنیم. بانک مرکزی هم حرفش با این مغایرت ندارد و آن هم به همین سمت می آید.
* تحقق ۴۹ هزار میلیارد تومانی درآمدهای مالیاتی سال ۹۲
صالح: در سال ۹۲،۴۹ هزار میلیارد تومان تحقق درآمدهای مالیاتی خواهیم داشت.
سوال: اما عسگری رئیس سازمان امور مالیاتی کشور تحقق درآمدهای مالیاتی در سال ۹۲ را ۴۱ هزار میلیارد تومان پیش بینی کرده اند.
صالح: خیر، مجموع پیش بینی تا پایان سال ۴۹ هزار میلیارد تومان است.
سوال: عسگری رئیس سازمان امور مالیاتی کشور هم تحقق آن را تا پایان سال گفته است. آیا درآمدهای مالیاتی نفت را هم روی همین حساب می کنید؟
صالح: نه مالیات نفت جداگانه است.
درآمدهای مالیاتی ۹۲،۴۹ هزار میلیارد تومان است که این را در سال ۹۳ به ۶۶ هزار میلیارد تومان رسانده ایم. درآمدهای مالیاتی عوارض گمرکی را هم شامل می شود.
*تحقق درآمدهای مالیاتی بدون افزایش پایه مالیاتی
تفاهمنامه ای را با آقای عسگری رئیس سازمان امور مالیاتی کشور نوشته ایم که برای افزایش درآمدهای مالیاتی نباید پایه مالیاتی را بالا ببرد، بلکه برای تحقق این امر به سمت جلوگیری از فرارهای مالیاتی برود.
* بودجه ۵۰۰ میلیاردی برای ساخت سیستم جامع مالیاتی
قرار است یک سیستم جامع مالیاتی طراحی شود که در آن کلیه معاملات ثبت شود. برای تشکیل این سیستم جامع مالیاتی که جلوی فرارهای مالیاتی را بگیرد حدود ۵۰۰ - ۴۰۰ میلیارد تومان بودجه نیاز داریم.
سوال: چقدر فرار مالیاتی داریم؟
صالح: شما به عنوان یک کارمند چقدر مالیات می دهید؟ خودتان را با یک طلا فروش مقایسه کنید شما بیشتر مالیات می دهید یا طلا فروش؟
سوال: قطعا ما بیشتر پرداخت می کنیم. پس شما هم قبول دارید که کارگران و کارمندان بیشتر از طلافروشان مالیات می دهند.
صالح: نه تنها قبول داریم، بلکه حس می کنیم و دنبال این هستیم که این سیستم مالیاتی فرارها را شناسایی کند، حساب و کتاب ها را بررسی کند و این موضوع نیاز به نیروی انسانی و تجهیزات دارد.
سوال: برخی کارشناسان گفته اند معادل مالیات بر درآمد شرکت ها یعنی ۱۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی داریم.
صالح: قطعا این بحث ها با مدل است و یک سری را خود سازمان مالیاتی کشور پیدا کرده است.
قطعا به نیرویی که مسئولیت کشف و شناسایی ۲ هزار میلیارد تومان مالیات شرکت یا بنگاه اقتصادی سپرده می شود باید از لحاظ درآمدی به آن شخص رسیدگی شود زیرا اگر این کار صورت نگیرد ممکن است اتفاقات دیگری بیفتد.
سوال: در سال ۹۳ این سامانه اجرایی می شود؟
صالح: بله در سال ۹۳ اجرایی می شود. اصلا شما تا به حال گفته اید که چرا اولین کسانی که بر مالیات بر ارزش افزوده اعتراض کردند طلا فروشان بودند.
سوال: چون معاملاتشان شفاف می شد.
صالح: ما حتی حاضر بودیم در صورت ثبت نام طلا فروشان در سامانه مالیات آنها را صفر در نظر بگیریم که این کار را هم قبول نکردند. چون بخش زیادی از معاملاتشان با کیف انجام می شود.
در این سیستم می خواهیم ردیابی معاملات را از ابتدا تا انتها داشته باشیم و به دنبال این هستیم که یک مشاور از سازمان مالیاتی بگیریم تا این کار را انجام دهیم.
سوال: آقای دکتر این گزینه خوشبینانه است؟
صالح: خیر، خوشبینانه نیست این گزینه اتفاق خواهد افتاد. ما ۳ تا ۴ گزینه خوشبینانه داشتیم و گزینه برتر از این وضع را انتخاب کرده ایم.
سوال: آقای نوبخت گفته اند که گزینه هایمان روی میز است منظور از آن چیست؟
صالح: بله گزینه هایمان روی میز است بعنوان مثال اگر فردا صادرات نفت مان را از دست دادیم برای آن هم گزینه داریم.
سوال: می شود آن گزینه را هم بفرمایید؟
صالح: بحث اقتصاد مقاومتی است، مملکت را تا اینجا اداره کرده ایم از این به بعد هم اداره می کنیم، مگر هشت سال جنگ نداشتیم. چطور اقتصاد را اداره کردیم.
* بودجه را بر اساس تحقق ۹۰ درصدی درآمدها نوشته ایم
سوال: بودجه سال ۹۳ را بر اساس اقتصاد مقاومتی بسته ایم؟
صالح: بودجه را بر اساس آن چیزی که درصد تحقق آن بیش از ۹۰ درصد است بسته ایم. پیش بینی رشد اقتصادی در سال ۹۲،۰. ۸- و در سال آینده ۳ درصد است.
سوال: یعنی یک جهش ۳ درصدی از سال ۹۲ تا سال ۹۳ داریم که خیلی منتقدان معتقدند این قابلیت وجود ندارد.
صالح: در بودجه ۹۳ دوستان، تملک دارایی های سرمایه ای ردیف ها را می بینند در حالیکه ما ۸۰ هزار میلیارد تومان هم در شرکت های دولتی سرمایه گذاری می کنیم. ۳۵ میلیارد دلار هم از طریق فاینانس خارجی سرمایه گذاری می کنیم و حدود ۳ تا ۵ میلیارد تومان اوراق مشارکت می فروشیم که باید سر جمع این ها را در نظر بگیریم.
همه بودجه عمرانی مان که بودجه عمرانی منابع عمومی نیست، بلکه بودجه شرکت های دولتی مان است. در بودجه شرکت های دولتی چیزی حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان یعنی نزدیک به بیش از دو برابر بودجه عمرانیمان آنجا هزینه می کنیم. ۳۵ میلیارد دلار هم قابلیت فاینانس کردن دارند.
سوال: آقای دژپسند گفته اند می خواهیم پول هایی که در چین بلوکه شده است را به اسم فاینانس بیاوریم آیا این ۳۵ میلیارد دلار هم جزء همان است؟
صالح: بله، بخش اعظمی از این ۳۵ میلیارد دلار یعنی حدود ۳۰ میلیارد دلار. ممکن است ۵ میلیارد آن هم بازارهای دیگری را پیدا کند و برود در آفریقا یا اروپا کار کند.
سوال: یعنی این آخرین راه برای کشاندن پول خودمان به ایران و سرمایه گذاری کردن است؟
صالح: بله با آن تجهیزات و ماشین آلات وارد می کنیم نه کالاهای مصرفی، آن را برده ایم در طرح هایمان ما الان بخش عظیمی تجهیزات نفت و تجهیزات صنعتی می خواهیم که همه را از آنجا می آوریم.
سوال: چالش بین مجلس و دولت تحقق درآمدهای مالیاتی و نفت است.
* بازار جهانی به یک میلیون بشکه نفت ما نیازمند است
صالح: خیلی شفاف بگویم بازار جهانی برای یک میلیون بشکه نفت به ما نیاز دارد. اگر بخواهیم زیر یک میلیون بشکه نفت صادر کنیم تعادل عرضه و تقاضای بازار انرژی دنیا به هم می خورد و ما یک میلیون بشکه را تحت هر شرایطی می فروشیم.
سوال: بحث تحقق درآمد است.
صالح: هر چه سخت تر می فروشیم. یک راهکاری پیدا می کنیم، اگر قرار باشد هر راهکاری را بگوییم فردا آمریکایی ها ما را دور می زنند اجازه بدهید راه مان را نگوییم.
حرف های الان را پارسال هم می زدند و می گفتند نفت را نمی توانید بفروشید ولی ما می گفتیم مشکلی نیست و آن را می فروشیم و فروختیم.
مگر آمریکایی ها و شورای امنیت نمی گفتند هر ۳ ماه باید ۲۰ درصد فروش را کم کنیم ولی ما یک میلیون را صادر کردیم. ما یک میلیون بشکه نفت و ۳۰۰ هزار بشکه میعانات گازی را صادر می کنیم و پولش را هم می آوریم.
* لایحه بودجه بر اساس آرمان ها تدوین نشده است
سوال: بحث اتکای ۶۰ درصدی درآمدهای نفتی در بودجه ۹۳ است این را قبول دارید؟
- صالح: ما در تحقق یک سری آرزوها و آرمان ها را دنبال می کنیم ولی بعضی وقت ها هر کسی به روز مبادا می افتد و مجبور می شود از خیلی از خرج و برج ها بگذرد.
اعدادی که روی درآمدهایمان دیدیم با درصد بالایی تحقق می یابد به شرط اینکه تحریم از این بیشتر نشود.
امیدواریم تحریم ها از این سخت تر نشود، البته اگر سخت تر شود برای مقابله با آن سناریو روی میز داریم و این طور نیست که فقط اوباما روی میزش سناریو داشته باشد ما هم داریم و آن را هم در صورت نیاز اجرا می کنیم. با شرایط موجود فکر می کنیم سال آینده بدتر از وضع موجود نمی شود.
در بازار نفت این میزان نفت را آنها به ما نیاز دارند نه اینکه ما به آنها نیاز داشته باشیم.
سوال: درآمدهای مالیاتی چگونه است؟
صالح: در مورد درآمد مالیاتی اجازه نداریم نرخ رشد پایه های مالیاتی بالا رود یعنی اگر از کسی ۱۰ درصد مالیات به ازای درآمدش کم می شود این حق وجود ندارد که ۱۰ به ۱۲ درصد برسد.
سوال: اگر این کار را می کردید تحقق درآمدها بیشتر امکان پذیر بود.
صالح: نه این کار فشار را به مردم بیشتر می کند.
سوال: با توجه به اینکه ۲۵ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی نسبت به عملکرد ۹۲ بیشتر در نظر گرفته شده است این چطور امکان پذیر است؟
صالح: اولا تا ۲۵ - ۲۴ درصد که معادل نرخ تورم است، درآمدها معادل نرخ تورم بالا می رود بنابراین مالیاتی که پرداخت می شود بیشتر است. ای کاش اینجا به من می گفتید چرا درآمدهای مالیاتی کم در نظر گرفته شده است. باید درآمدهای مالیاتی را به حدود ۱۰ درصد تولید ناخاصل داخلی برسانیم که ۱۰ درصد چیزی حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان می شود. فاصله آن با ۶۶ هزار میلیارد تومان زیاد نیست بنابراین هنوز جا داریم.
سوال: پس با این حساب آن گزارش را که مرکز پژوهش ها ارائه کرده اصلا قبول ندارید.
صالح: نگوئید قبول نداریم، ما را با مرکز پژوهش ها دعوا نیندازید. مرکز پژوهش ها هم حتما یک سری فر ض هایی در ذهنش است. جواب انتهایی مدل را با توجه به فرضیاتی که در آن می نویسیم می گیریم حالا ممکن است یک سری از فرض هایمان با هم متفاوت باشد.
سوال: خوب فرض آنها عملکرد بوده و فرض شما به عنوان مدافع که تدوین کننده طرح بوده درآمد بوده است.
صالح: ما ادامه عملکرد را نمی خواهیم بدهیم یک دولت جدید آمده که می خواهد عملکرد را تغییر بدهد، ببینید عینا هر راهی را که در گذشته رفته ایم که نمی خواهیم ادامه دهیم.
قطعا یک نوآوری در کارهایمان هست و ما این آمادگی را داریم که با دوستان مرکز پژوهش های مجلس بنشینیم و قطعا به یک نتیجه خواهیم رسید، ممکن است در فرض های مدلمان با هم تفاوت داشته باشیم.
سوال: پیش بینی شما این است که بودجه ۹۳ کسری نخواهد داشت.
صالح: با این اوضاع کسری ندارد. ولی هر جا لازم باشد گزینه دومی روی میز می گذاریم و این طور نیست که فقط اوباما گزینه داشته باشد.
سوال: همیشه پیش بینی ها کسری ندارد وقتی شما دست می گذارید روی پیش بینی لایحه خوب قطعا کسری ندارد.
صالح: ما آرزوهایمان را در لایحه بودجه ۹۳ ننوشته ایم بلکه عددهایی را نوشته ایم که امکان تحقق دارد.
