بررسی مجموعه اخبار و گزارش های منتشره در زمینه مذاکرات ۵+۱ با ایران در نیویورک نشان می دهد که دورنمای مثبتی برای توافق وجود ندارد و آمریکا بنا ندارد زمینه تعامل برد-برد را فراهم کند.

به گزارش افکارنیوز، دکتر روحانی در مصاحبه با واشنگتن پست اعلام کرد «می خواهیم ظرف ۳ تا ۶ ماه به توافق هسته ای دست پیدا کنیم» . او که سابقه چند سال مذاکره با غرب را در کارنامه خود دارد، در عین حال با مرور مذاکرات سال ۲۰۰۳ می گوید ما حتی اجازه دسترسی به مراکز نظامی را بین سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ دادیم.

در واقع سؤال اصلی در ایران این است که اگر واقعاً آژانس یا غرب دنبال روشن شدن مسایل بوده چرا هر مقدار که ایران شفافیت نشان داد آنها عکس العمل مناسب نشان ندادند؟ در واقع یک سؤال اساسی این هست که آیا مسأله هسته ای یک بهانه است، یا واقعاً در زمینه مسأله هسته ای سؤال وجود دارد؟ ما امیدواریم در مذاکرات ۵+۱، اعضای ۵+۱ نشان دهند که مسأله هسته ای یک بهانه نیست، واقعاً سؤال منطقی وجود دارد. اگر واقعاً دومی باشد به راحتی مسأله قابل حل و فصل است.

در مقابل این تلقی، کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از مذاکرات نمایندگان ۵+۱ با دکتر ظریف گفت: ۱۲ ماه زمان مناسبی برای توافق بر سر موضوع برنامه هسته ای ایران است.

اما از آن طرف جان کری در مصاحبه با سی بی اس فهرستی طولانی از مطالبات غیرقانونی آمریکا را مطرح کرد بی آن که بگوید آمریکا و غرب در مقابل غیر از لفاظی، کدام امتیاز مشخص را روی میز می گذارند. کری در این مصاحبه می گوید: اقدامات عملی ایران برای اعتمادسازی می تواند شامل دسترسی سریع بازرسان به تأسیسات فردو، امضای پروتکل الحاقی درباره بازرسی ها، پیشنهاد توقف داوطلبانه غنی سازی در حد بالا، و حفظ غنی سازی به میزانی که برای برنامه صلح آمیز نیاز است می باشد.

وی اما در مقابل تأکید کرد آمریکا تا زمانی که برنامه هسته ای ایران شفاف، قابل اثبات و پاسخگو نباشد قصد ندارد تحریم ها را لغو کند. کری در رابطه با خواست روحانی برای رسیدن به توافقی بین ۳ تا ۶ ماهه تصریح کرد: «مطمئناً امکان پذیر است، حتی ممکن است زودتر نیز به توافق برسیم که بستگی به آن دارد ایران در آینده چه میزان برای شفاف سازی آمادگی دارد. »

طرح توقعات مشخص و غیرقانونی از ایران در مقابل عبارات مبهم-نظیر «تا زمانی که برنامه هسته ای شفاف و قابل اثبات نباشد» - در حالی است که ایران در قالب مدالیته مصوب با آژانس، به تمام پرسش های مطروحه پاسخ داده و بیشترین سقف بازرسی ها را پذیرا بوده است. در واقع جان کری و اشتون با زبان بی زبانی می گویند که نقداً توقع دارند ایران کدام خواسته ها-ی غیرقانونی و فراتر از ان پی تی- را عملی کند اما خود در زمینه تعهدات، برخوردی «تعلیقی» و «نسیه وار» انجام می دهند و مجدداً دنبال کشدار کردن ماجرا هستند.

نکته جالب در این میان سخنان آلن ایر سخنگوی وزارت خارجه آمریکاست که بر خلاف برخی خوش بینی های ساده دلانه به دویچه وله می گوید «ما از گفته های روحانی و ظریف استقبال می کنیم ولی همان گونه که اوباما گفت این کلمات آشتی جویانه باید با اقدامات قابل تأیید همراه باشد و این سخنان کافی نیست» (! )

به همین دلیل بی بی سی در تحلیلی نوشت: اظهارات مقامات آمریکایی نشان می دهد دولت اوباما به رویکرد متفاوت حسن روحانی رئیس جمهور ایران واکنش محتاطانه ای نشان داده و قصد ندارند به ایران امتیاز دهد مگر آنکه این کشور اقدامی واقعی انجام دهد که نشانگر تغییر رویه در برنامه هسته ای اش باشد. به نظر تحلیلگران در حالیکه روحانی در پی آن است که تحریم ها علیه ایران لغو یا سبکتر شوند، جان کری سعی کرد پیش از دیدار با ظریف حمایت جامعه جهانی را جلب کند تا از موضعی محکم تر گفتگو کند و فشار را بر ایران - علیرغم دیپلماسی مثبت روحانی - حفظ کند.

مارک فیتز پاتریک تحلیلگر سیاسی و کارشناس خلع سلاح معتقد است با وجود جو مثبت تاکنون اتفاق قابل توجهی نیفتاده. نکته جالب دیگر بی اختیاری اوباما در برابر کنگره آمریکا و لابی صهیونیست هاست.

لس آنجلس تایمز در این باره می نویسد: آمریکا باید مشخص کند که همه گزینه ها همچنان روی میز است. کمیته روابط خارجی کنگره باید دوره ۱۰۰ روزه ریاست روحانی را بررسی کند و در این زمینه جلسه ای تشکیل خواهد داد. با توجه به ۳۰ سال روابط خصمانه با ایران، بعید است کنگره آمریکا با هرگونه لغو تحریم ها پیش از تغییری اساسی در رفتار ایران موافقت کند. چنین تغییری صرفا با صحبت کردن مقدور نیست و باید با عمل واقعی توام باشد.

همچنین کلسی داونپورت کارشناس آمریکایی به بی بی سی گفت: گروهی از اعضای کنگره آمریکا با هرگونه غنی سازی در ایران مخالفند و این مانعی بزرگ در برابر هر نوع توافق اوباما با ایران برای دادن اجازه غنی سازی است.

درحالی که تصویب برخی تحریم ها علیه ایران در دستور کار کنگره آمریکاست، دویچه وله در گزارشی تأکید می کند: برخی مقام های غربی هشدار داده اند که «انتظارات زیاد و تقاضاهای غیرواقعی» از دولت جدید ایران می تواند موقعیت آنها را در ایران تضعیف کند و مذاکرات را بی نتیجه بگذارد.
در کانال تلگرام لرستان خبر عضو شوید

نظرات