سوزن رسانه های مهم غرب این روزها روی یک عبارت متوقف شده و علی الدوام آن را تکرار می کنند؛ اینکه «کنفرانس ژنو۲ هیچ دستاوردی به دنبال نخواهد داشت» .

به گزارش افکارنیوز ، این تحلیل به یک معنا کاملا اشتباه است و باید گفت ژنو۲ اتفاقا دستاوردهای مهمی را به همراه دارد. برخلاف بسیاری از تحلیل گران که می گویند در کنفرانس ژنو۲ هیچ خبری نیست، به نظر می رسد اتفاقا این نشست پر از اخبار و دلالت های رمز آلود است و زیر سایه سنگین غایب بزرگ آن یعنی ایران برگزار می شود.

اولین خبر بزرگ که رسانه های مهم جهانی نتوانستند آن را کتمان کنند همین عدم حضور بازیگر مهم منطقه است. ایران به تعبیری، طرف اصلی الّاکلنگ موازنه در بحران سوریه است و وقتی از جای خود برمی خیزد، زمین خوردن طرف مقابل حتما سر و صدای زیادی ایجاد می کند، چنان که کرد.

میان ژنو یک و ژنو۲، بیش از یک سال و نیم فاصله است. این نشست که قرار بوده از ماه ها پیش برگزار شود، چند بار به خاطر ناهماهنگی ها و ناتوانی های طرف اصلی معارضه علیه دولت سوریه به تاخیر افتاده است.

ناظران کنجکاو همین جا از خود می پرسند کدام گره بغرنج در کار آمریکا و دوستانش افتاده که صرف برگزاری یک کنفرانس را تا این حد سخت و پیچیده می کند.

ژنو۲ همچنین ۳۴ ماه پس از شروع جنگ تحمیلی در سوریه دایر شده تا به قول برخی محافل آمریکایی و انگلیسی- نظیر بی بی سی و صدای آمریکا- به دنبال آتش بس و مذاکره دولت و مخالفان باشد. این خود خبر قابل توجهی است که آمریکا پس از حدود ۳ سال از عهده این جنگ بزرگ برنیامده است.

بر اساس محاسبات مشترک تل آویو- واشنگتن، ماجرای سوریه و سرنگونی حکومت آن باید ظرف چند هفته یا حداکثر ۳ ماه تمام می شد اما به شهادت رصدگران اطلاعاتی و نظامی و سیاسی غرب، حاکمیت سوریه اکنون به مراتب قدرتمندتر از شروع جنگ در سال ۲۰۱۱ است. آقای جان کری دیروز در مونتروی سوئیس، دولت آمریکا را به استهزا گرفت وقتی که از دولت انتقالی سخن گفت و اینکه اسد جایی در این دولت نخواهد داشت.

برای تمام ناظران سیاسی این تعبیر که «اسد باید برود» کاملا آشناست. باراک اوباما این رجز را دو بار ادا کرد اما زیر سنگینی بارآن ماند. یک بار ۳ سال پیش که جبهه آمریکا، انگلیس، فرانسه، عربستان، قطر، ترکیه و… جنگی کم سابقه را علیه سوریه کلید زدند و بار دوم اوایل شهریورماه جاری که شیپور حمله به سوریه را از سر گشاد آن نواخت.

اکنون روزنامه سعودی الشرق الاوسط در گزارشی می نویسد «۳ سال پیش که آتش جنگ شعله ور شد، تحلیل گران با اطمینان می گفتند نظام سوریه از هم خواهد پاشید اما با همه مشکلات، چه چیزی باعث شد نظام سوریه ۳ سال سخت را دوام بیاورد. اکنون ارتش و سازمان های اطلاعاتی و نیروهای امنیتی سوریه، سر جای خود به شکل منسجم باقی است و نه تنها علوی ها بلکه حتی سنی ها نیز در ارتش و سازمان های امنیتی به حاکمیت سوریه وفادارند» .

مشابه همین مضمون را دیروز واشنگتن پست مورد تاکید قرار داد که معتقد بود «آمریکا از بانیان نشست ژنو، کلام اول و آخرش این بوده که اسد باید برود اما واقعیات میدانی جنگ سوریه هرگز چنین ادعایی را تایید نمی کند بلکه بر اقتدار قوی اسد دلالت دارد و تحلیل گران نیز به همین دلالت اعتقاد دارند.

لاندیس متخصص امور سوریه در دانشگاه اوکلاهما در این باره می گوید از نگاه اپوزیسیون میانه رو سوریه، کنفرانس ژنو در واقع تایید این مدعاست که بشار اسد و حاکمیت سوریه غیر قابل شکست هستند.

به گفته ولی نصر از مشاوران سابق اوباما، ایران دوشادوش سوریه ایستاده است. انتظاری از کنفرانس ژنو نیست و برخی گروه های اپوزیسیون می گویند این کنفرانس در واقع، باقی ماندن اسد در قدرت را به رسمیت می شناسد. به اعتقاد تحلیل گران، غیبت ایران در کنفرانس، خود دلالت بر بی نتیجه بودن آن می کند» .

۴ ماه پیش مقامات ارشد آمریکایی به بهانه کاربرد تسلیحات شیمیایی، ادعا کردند کار حکومت سوریه را با یک حمله برق آسا و «نقطه زنی موشکی ۳ روزه» یکسره خواهند کرد.

حتی چهارشنبه ۶ شهریور اعلام شد که آمریکا فردا (۲۹ آگوست ۲۰۱۳) حمله را شروع می کند. اما در همان یک هفته جنجالی اتفاقاتی پشت سر هم رخ داد که نشان می داد اوباما در دوره فشلی و فرسودگی قدرت ایالات متحده به زمامداری رسیده است.

او و دیوید کامرون، اولین پشت پا را از ۲۸۵ نماینده- اکثریت- مجلس عوام انگلیس خوردند. ضربه دوم از سوی ۱۴۰ عضو مجلس نمایندگان آمریکا حواله شد که برخلاف بسیاری از تندروی های همیشگی، از دولت درباره این ریسک بزرگ توضیح می خواستند.

کار حتی به رای گیری در کنگره نکشید و باد بلوف دولت آمریکا به سرعت خالی شد. واقعیت ۴۵۰۰ کشته و دست کم دهها میلیارد دلار هزینه هنگفت دو جنگ افغانستان و عراق، آن قدر برای آمریکایی ها مهیب بود که نخواهند وارد این ریسک بزرگ شوند.

سوریه، لیبی نبود همچنان که افغانستان و عراق هم نبود، که اگر بود آمریکا و متحدانش ظرف چند ماه کار را تمام می کردند. همان روزها در صدر تحلیل رسانه های اروپایی و آمریکایی، این تحلیل قاب شد که «اوباما اردک لنگ است» .

آن روزهای جنجالی که اوباما و کری زیاد حرف می زدند و لغز می خواندند، ولی امر مسلمین حضرت آیت الله العظمی خامنه ای بیش از چند عبارت کوتاه اما ضرب دار نفرمودند. «آمریکایی ها بدانند مطمئنا از این مسئله [حمله به سوریه] ضرر خواهند کرد همچنان که در عراق و افغانستان ضرر کردند. این دخالت های نظامی، نفرت ملت ها را نسبت به آنها زیاد می کند و آنان را در منطقه بدنام تر می کند؛ به علاوه که هیچ آینده روشنی ندارد… منطقه مثل انبار باروت است» .

اکنون ۴ ماه پس از آن ماجرا، نشست ژنو به مراسم تدفین و ختم پروژه آمریکایی «فروپاشی در سوریه» شبیه تر است تا نشست تصمیم سازی برای آینده. این تحلیل را شبکه فرانس ۲۴ ساعاتی قبل از شروع نشست منتشر کرد که «معلوم نیست کنفرانس ژنو۲ به چه نتیجه ای برسد. غیبت ایران بسیار مهم است چرا که برای اجرای توافق احتمالی حاصله، همراهی بازیگران اصلی از جمله ایران مورد نیاز است.

ایران کشوری غیرقابل چشم پوشی و قدرتی بزرگ در عرصه منطقه خاورمیانه است. بدین ترتیب غیبت این کشور، میخی بر تابوت نشست ژنو است. حالا باید پرسید چرا واشنگتن، لندن و پاریس تاکید بر برگزاری این کنفرانس داشتند در حالی که محکوم به شکست است و بدون تردید، اعتبار آنها را در قبال بحران سوریه برای چندمین بار زیر سوال خواهد برد. اکنون سرنگونی نظام سوریه دور از ذهن به نظر می رسد چرا که این نظام بسیار قدرتمند از یک سال پیش است» .

مشابه همین تحلیل را شبکه بی بی سی منتشر کرده و می گوید «بدون ایران، بسیاری از تصمیمات احتمالی که قرار است در ژنو۲ اتخاذ شود، با چالش مواجه خواهد شد. به هر حال ایران صاحب نفوذ در سوریه است. با غیبت متحد قدرتمند دولت سوریه و حضور مخالفان نه چندان قدرتمند آن بعید است کلید حل ماجرا در سوئیس پیدا شود. »

آمریکا در ژنو ۲ بد بازی کرد و بازی بزرگ خود را به هم ریخت. خبط استراتژیک آمریکا ۲ لایه داشت. یک لایه مربوط به جریان مواجب بگیر یا ساده دل و خوش گمان در ایران است که به بهانه «توافق هسته ای ژنو» ، طبق ماموریت یا براساس خوش باوری مدعی شدند آمریکا از موضع دشمنی با ایران تبدیل به دوست استراتژیک شده است.

دولت آمریکا در حالی که می خواست خشم و عقده ناشی از شکست ۳ ساله در نبرد سوریه را خالی کند، به آن جریان مامور از یک سو و به چیدمان تحلیلی جریان خوش باور از طرف دیگر لگد سختی زد. اما لایه دوم این خبط استراتژیک، آنجا آشکار می شود که به جای برجسته شدن مواضع آمریکا در ژنو ۲ و مثلاً اظهارات جان کری، همچنان غیبت ایران سرتیتر اخبار و تحلیل ها در غرب است. این هم لگد محکمی است به گزاره کانونی و القایی آمریکا طی چند ماه اخیر مبنی بر اینکه ایران از موضع ضعف، پای میز مذاکره و توافق هسته ای ژنو آمده است.

ایران اگر در کنفرانس حاضر بود و مثلاً مخالفت و تحفظ می کرد، شاید آن قدر به چیدمان نقشه آمریکا ضربه نمی خورد که اکنون در غیاب ایران ضربه خورده است.

عجیب نیست که دیروز روزنامه نیویورک تایمز می نویسد «هیچ یک از طرف های اصلی حاضر در جنگ سوریه به پیشرفت مذاکرات ژنو خوش بین نیستند. آمریکا با دعوت بان کی مون از ایران خشمگین شد. ایران از حامیان سرسخت سوریه است. مشاجره ای به مدت ۲۴ ساعت در گرفت که مسئله اصلی کنفرانس (سرنوشت آینده سوریه) را به محاق برد.

یکی از مقامات وزارت خارجه آمریکا با اشاره به این مشاجره سخت می گوید فکر نمی کنم با وضعیت به وجود آمده، کسی نسبت به پیشرفت در مذاکرات ژنو خوش بین باشد… سوریه در میدان جنگ شاهد تحولات تعیین کننده ای بوده است.

اپوزیسیون، از هم گسیخته و حاکمیت در موضع قدرت قرار گرفته است. این واقعیت میدانی، آمریکا را برای پیشبرد کنفرانس ژنو دچار مشکل کرده است. جان کری سال گذشته اعلام کرده بود همه محاسبات اسد را به هم می زند.

دنیس راس فرستاده سابق آمریکا به خاورمیانه می گوید کنفرانس ژنو هیچ یک از فاکتورها و مشخصه های لازم همه کنفرانس های مشابه را ندارد. به زعم یک دیپلمات غربی، ما پلان B برای این کنفرانس نداریم. »

اکنون از پروژه ایجاد انقلاب مصنوعی- از طریق دلارهای نفتی و دلالی استخبارات سعودی، فراخوانی القاعده به میدان و کارگردانی سیا، موساد و اینتلیجنت سرویس- تنها کاریکاتوری کم مایه برجای مانده است. رابرت بائر افسر عالی رتبه سیا در کتاب «خوابیدن با شیطان» ، بده بستان و رشوه های هنگفت میان آمریکا و رژیم سعودی را بازگو می کند و این در حالی است که هیلاری کلینتون ۲ سال پیش درباره ضلع سوم ماجرا (القاعده) تصریح کرد «ما گذشته مشترکی با القاعده داریم و ۲۰ سال پیش خود ما آن را در جنگ با روسیه راه اندازی کردیم. » هر جنایتی که گروه های مسلح تروریست در سوریه و لبنان و عراق مرتکب می شوند، لعنت افکار عمومی نثار آمریکا و گماشته اش عربستان می شود.
در کانال تلگرام لرستان خبر عضو شوید

نظرات