اعلام نامزد پیروز در انتخابات ۹۲ با کمتر از چندصد هزار رای، اهمیت ویژه ای داشت. البته نوع برخورد اخلاقمدارانه سایر نامزدها نیز بر این برجستگی و تبرئه نظام افزود.اما در فتنه ۸۸ علی رغم فاصله زیاد آرای نامزد پیروز وضعیت طور دیگری بود.

انتخابات ریاست جمهوری و تغییر دولتها همواره با جنبه های مثبتی چون روی کار آمدن تازه نفسها و امیدهای تازه مردم همراه بوده که خود را در قالب شعارها و برنامه های نامزد پیروز انتخابات نشان می دهد. انتخابات یازدهم ریاست جمهوری به خصوص با توجه به بد اخلاقی های سیاسی برخی نامزدهای انتخابات دهم که زمینه بروز و تشدید فتنه را فراهم و شیرینی حضور هشتاد و پنج در صدی مردم را به تلخ کامی مبدل ساخته بود، تمکین صادقانه مجریان و سایر نامزدها را هم در پی داشت، ارزش ویژه ای  یافته بود.

اما ارزش واقعی انتخابات و پیروزی در آن به میزان انجام مسؤولیتهای کلان دولت روی کار آمده از یک سو و تحقق شعارها و وعده های انتخاباتی از سوی دیگر مربوط می شود. بنابراین  جا دارد که در پایان دو سالگی دولت یازدهم به صورت مختصر به این بازنگری و ارزیابی پرداخته شود.

*   ویژگی های انتخابات یازدهم ریاست جمهوری

اگرچه هر انتخاباتی به خصوص انتخابات در عرصه تعیین رییس جمهور از اهمیت خاص خود برخوردار است، اما انتخابات یازدهم ریاست جمهوری از ویژگی های خاصی برخوردار بود که برخی از آن ها عبارتند از:

1- وقوع بعد از انتخابات و فتنه 88: انتخاب انتخابات برای ایجاد فتنه در کشورهای هدف از سوی قدرتهای  استعماری امری اتفاقی نبوده و با توجه به وضعیت جوامع در زمان انتخابات مهم، همواره می تواند فرصتی برای  این امر تلقی گردد. بنابراین دور از انتظار نبود که این دشمنان قسم خورده اسلام و انقلاب بعد از شکست در فتنه 88 به خیال شکننده و آسیب پذیر بودن جامعه، بخواهند مجددا شانس خود را امتحان کنند.

2- روشهای جدید مناظرات تلویزیونی: بنا بر این روشها، میزان تأثیرگذاری شعارها و برنامه های نامزدها در جلب نظر مخاطبان به میزان قابل توجهی افزایش می یافت و همچنانکه مشاهده شد، موفقیت و عدم موفقیت نامزدها در نحوه ارائه مطالب خود تأثیر فراوانی در میزان اقبال مردمی به آن ها می گذاشت.

3- فاصله نه چندان زیاد آرای نامزد پیروز با حداقل رأی لازم: با توجه به آن که در انتخابات 88 علی رغم فاصله زیاد آراء نامزد پیروز با حداقل رائ لازم و آراء رقبای انتخاباتی، موضوع اعتراض و ادعای دروغین تقلب مطرح و از این نظر مجریان انتخابات و به نوعی اساس نظام مورد اتهام واقع شده بودند، تعیین و اعلام نامزد پیروز با کمتر از چندصد هزار رای، اهمیت ویژه ای پیدا می کرد. البته تمکین و نوع برخورد اخلاقمدارانه سایر نامزدها نیز بر این برجستگی و تبرئه نظام افزود.

این موضوع تا آنجا دل دوستداران نظام در داخل و حتی خارج کشور را شاد می کرد که به عنوان نمونه دبیرکل حزب الله لبنان سید حسن نصرالله تأکید کرد که تحولات میدانی و سیاسی به سمت بهبود است و اتفاقات جمهوری  اسلامی ایران در زمینه انتخابات ریاست جمهوری نیز درستی روش ایران را نشان داد و بهترین نمونه از دموکراسی مردمی در جمهوری اسلامی را در سایه حاکمیت ولایت فقیه نشان داد. وی نتایج این انتخابات را به نفع ایران و ملت آن خواند و تأکید کرد که سید علی خامنه ای رهبر معظم انقلاب همواره بی طرف است.

*   نوع ارزیابی و نقد دولت از منظر مقام معظم رهبری

بسیار ساده انگارانه است که انتخاب شعار سال توسط رهبری را در آغاز هر بهار و سال نو طی این سال های متمادی، تنها شعاری بدون پشتوانه مهم و استراتژیک در تعیین و تبیین راهبردهای ضروری کشور بدانیم.

قطعاً حتی تأمل و دقتی اجمالی در این نام گذاری، هر صاحب خرد سیاسی و فرهیخته و نخبه فرهنگی اجتماعی و حتی مردم عادی را به این نتیجه می رساند که این شعارها و نام گذاری ها، هم راهبردهای اساسی برای اداره کشور، هم ضرورت های تحول و توسعه و پیشرفت و هم نیازها و لوازم حرکت به سمت تحقق اهداف بلند انقلاب اسلامی را در دل و بطن خود دارد؛ اگرچه طی این سال ها همه نام گذاری ها بر تعیین و تبیین راهبردها و ضرورت های اساسی کشور مبتنی بوده اما به نظر می رسد که نام گذاری سال 94 به نوعی کاملاً منحصر به فرد و متمایز از تمامی نام گذاری سال های گذشته است.

شعار امسال که «دولت و ملت، همدلی و هم زبانی» انتخاب شده، نه تنها عمیقاً مبتنی بر راهبرد اساسی و نیاز و ضرورت امروز کشور از نگاه رهبری است بلکه مجموعه سخنان ایشان در کنار مضجع منور رضوی در آغاز سال نو و هم چنین نام گذاری امسال فرصتی ممتاز از سوی رهبری برای حجت الاسلام  روحانی و دولت وی ارزیابی می شود - چنان چه رئیس جمهور محترم نیز نام گذاری امسال را بهترین هدیه برای دولت قلمداد کرد - چراکه اگرچه همیشه رهبر انقلاب بر اساس عملکرد دولت ها، حمایت های مؤثر و پیش برنده از آن ها داشته اند و البته هرجا لازم بوده گاه به صورت نصیحت و بعضی اوقات به صورت توصیه و گاه به صورت تذکر در خلوت و گاه هم حتی تذکرهایی در سخنرانی های  عمومی به دولت های گوناگون داده اند و اگرچه روح بسیاری از بیانات و رهنمودهای ایشان به روشنی از ضرورت حمایت و همدلی و همراهی مردم با تمامی دولت ها حکایت می کرده - که همگی آن ها بر اساس رأی مردم و در چارچوب شرع و قانون اساسی، مسؤولیت ریاست جمهوری و تشکیل دولت و اداره کشور را بر عهده داشته اند - اما انتخاب شعار «دولت و ملت، همدلی و هم زبانی» در این برهه زمانی، بی گمان از ایجاد فرصتی بس ویژه برای دولت است. دقت در این فراز بیان رهبری در حرم رضوی شاید موضوع این فرصت مغتنم برای دولت را روشن تر کند: «در جامعه ما، در کشور عزیز و پهناور ما، اسلام با هر منشاء اجتماعی افراد و با هر سلیقه اجتماعی، از همه ما انسجام را، هم افزایی را، به یکدیگر کمک کردن را می خواهد. دولت ها در نظام اسلامی باید مورد حمایت مردم قرار بگیرند؛ حتی از سوی آن کسانی که به این شخص خاص در دولت رأی ندادند هم باید مورد پشتیبانی و حمایت قرار بگیرند؛ این حرف حقیقی و لبّ معنای انسجام اجتماعی و ملی در کشور اسلامی ما است. همه باید به عنوان یک واحد، با دولتی که مسؤول کار و بر سر کار است اتحاد کلمه نشان بدهند و به آن کمک کنند؛ مخصوصاً در آن مواردی که کشور با مسائل مهم و چالش های مهمی روبه رو است».

رهبر معظم در تبیین نحوه تذکر به دولت نیز فرمودند:: «تذکر دادن هیچ اشکالی ندارد اما این تذکر بایستی جوری  باشد که اعتماد عمومی را از کسانی که مسؤولند و مشغول کارند، سلب نکند؛ تذکر دادن باید جوری باشد که موجب  بی اعتمادی عمومی نشود، اهانت وجود نداشته باشد و روش های خشم آلود وجود نداشته باشد؛ همه با برادری اسلامی به مسأله ارتباط میان دولت و ملت نگاه کنند و با آن شیوه رفتار بکنند.» این فراز به خوبی نشان می دهد که رهبر انقلاب نقد دولت را نیز مشروط و مقید به رعایت آداب نقد اسلامی و خدشه وارد نکردن به اعتماد عمومی می کنند.

و البته که هر دولتی و دولت حجت الاسلام روحانی و دیگر قوا باید دغدغه ها، نگرانی ها و انتقادهای آگاهانه، دلسوزانه و منصفانه را سرمایه ای بزرگ برای برطرف کردن نقص ها و هرچه کارآمدتر کردن دولت و پیشرفت کشور بدانند و به خاطر داشته باشند که رهبر انقلاب در سخنان نوروزی خود در کنار آن نام گذاری منحصر به فرد و ایجاد آن فرصت ویژه برای دولت و دعوت ملت به همدلی و هم زبانی با دولت به صراحت فرمودند: «البته این طرفینی است. من، هم به مردم این توصیه را عرض می کنم که با دولت بایستی مهربانانه و با نگاه همراهی و همدلی سخن گفت، هم به مسؤولان کشور - در سه قوه - این را تأکید می کنم که آن ها هم باید با منتقدین خود و با کسانی که از آن ها انتقاد می کنند رفتار مناسبی داشته باشند، آن ها را تحقیر نکنند، به آن ها اهانت نکنند؛ تحقیر مخالفان از سوی مسؤولان، خلاف تدبیر و خلاف حکمت است... من مردم عزیزمان را به بی تفاوتی دعوت نمی کنم، به نظارت نکردن دعوت نمی کنم؛ آن ها را به اهتمام در مسائل اساسی کشور دعوت می کنم؛ اما اصرار می کنم که برخوردها نه از سوی مردم نسبت به مسؤولین و نه از سوی مسؤولین نسبت به منتقدین، تخریبی نباید باشد؛ نه تحقیر باشد، نه اهانت باشد.»

*   تکرار مبنا در دیدار با نمایندگان

نکته جالب این که این مواضع مقام معظم رهبری سه ماه بعد در دیدار با نمایندگان محترم مجلس عینا تکرار می شود و از اصرار معظم له بر این نوع نگاه حکایت می کند. ایشان در این دیدار فرمودند: «یک توصیه ی دیگر، مسأله ی تعامل است؛ تعامل با دیگر قوا، به خصوص با دولت؛ خب، دولت مسؤولیت میان داری را (به عهده دارد.) آن هایی که اهل ورزش باستانی اند، درست توجّه دارند که ما چه عرض می کنیم؛ خب، دیگران هم دارند ورزش می کنند امّا نگاهشان به میان دار گود است. اگر چنان چه دولت رفتار قوی و خوب و موفّقی  داشته باشد، دستگاه های دیگر هم خواهی نخواهی، حرکتشان حرکت خوبی خواهد بود؛ دولت یک چنین وضعی دارد. لذا تعامل با دولت، به نظر ما یک چیز لازمی است؛ تعامل با همه ی قوا، با همه ی دستگاه های گوناگون کشور به خصوص با قوّه ی مجریه و دولت که این تعامل، مظهر واقعی آن چیزی است که ما اوّل سال به همه ی مردم و به شما عرض کردیم: «همدلی و هم زبانی». البتّه من به دولت هم همین سفارش را می کنم؛ این سفارش فقط به شما نیست؛ همین سفارش را به رئیس جمهور محترم و به وزرا هم می کنیم امّا شما هم حتماً لازم است که این تعامل را (داشته باشید.)

خب، حالا اگر بخواهیم این تعامل انجام بگیرد، دو سه نکته در ذیل این تعامل وجود دارد که آن ها را عرض می کنیم: یکی این است که این تعامل، متوقّف است به حُسنِ ظن. اگر سوءِظنّ به همدیگر داشته باشیم، تعامل صورت نخواهد گرفت. اگر چنان چه دو نفر که با هم بنا است همکاری کنند، یکی از آن ها از اوّل بنا بگذارد که طرف مقابل می خواهد از پشت به او خنجر بزند، خب این تعامل نمی شود؛ تعامل بر مبنای سوءِظن ممکن نیست؛ باید حُسنِ ظن داشت. تعامل باید با حُسنِ ظن همراه باشد. بدون حُسنِ ظن و نیک گمانی به طرف مقابل، امکان این وجود ندارد. البتّه حُسنِ ظن به معنای خوش باوری نیست؛ به معنای فریب خوری نیست. حواسمان باید جمع باشد؛ همیشه انسان، همه جا و در همه ی موارد باید حواسش جمع باشد. بنده توصیه نمی کنم کسی را به این که خوش باوری نشان بدهد؛ نه، لکن بنا را بر سوءِظن نباید بگذارند. این که ما طرف مقابل را از اوّل متّهم کنیم که بنایش بر فلان کار خلاف است - یا بنایش بر سازش است یا بنایش بر خیانت است یا بنایش بر سوءاستفاده ی شخصی است - این نمی شود؛ با این نگاه، تعامل امکان پذیر نخواهد بود؛ باید با نگاه موافق (تعامل کرد.) این یک نکته در ذیل مسأله ی تعامل.»

*   توصیه های مقام معظم رهبری به دولت، بهترین ملاک ارزیاب

رهبر انقلاب اسلامی در تاریخ 5/6/ 93 در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیأت دولت، ایجاد آرامش روحی و روانی در جامعه، کنترل تورم، تثبیت قیمت ارز و اجرای طرح نظام سلامت را از اقدامات با ارزش و خوب دولت یازدهم در یک سال گذشته برشمردند.

حضرت آیت الله خامنه ای همه دولتمردان را به حفظ و تقویت جهت گیری و روحیه انقلابی، تکیه بر ظرفیت ها و تولید داخلی، اجرای دقیق سیاستهای اقتصاد مقاومتی، توجه ویژه به بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی در روستاها، جدی گرفتن ادامه رشد علمی و تقویت شرکتهای دانش بنیان، موضع گیری صریح در قبال مسائل منطقه و جهانی  به ویژه دخالت های آمریکا، حفظ انسجام درونی دولت، رعایت خطوط قرمز و فاصله گذاریها به ویژه در موضوع فتنه سال 88 و سعه صدر و آرامش در قبال انتقادهای منصفانه، توصیه کردند.

رهبر انقلاب اسلامی با قدردانی از گزارش رئیس جمهور از عملکرد یک ساله دولت یازدهم، گفتند: گزارش عملکرد دولت باید به افکار عمومی ارائه شود تا مردم ضمن اطلاع از اقدامات انجام گرفته، از کارها و برنامه های آینده نیز مطلع شوند... ارائه گزارش عملکرد، موجب امیدواری مردم به آینده خواهد شد. البته باید دقت شود که در این گزارش ها، آمارها دقیق و به دور از اغراق باشند... یکی از برکات تغییر دولتها و روی کار آمدن دولتها با شعارهای جدید، ایجاد امید در مردم است، باید این امید را در مردم حفظ و تقویت کرد که یکی از راههای تقویت آن، اطلاع افکار عمومی از کارهای انجام گرفته است... البته امید مردم فقط با ارائه گزارش، تقویت نخواهد شد بلکه مردم به دنبال عمل و نتیجه عملی صحبت ها هستند.

حضرت آیت الله خامنه ای در ادامه چند توصیه مهم به دولت داشتند.

*   15 توصیه رهبر انقلاب در دیدار با اعضای هیأت دولت (5/6/93)

1. کار و فعالیت و خدمت مستمر به مردم و پرهیز از حاشیه سازی ها

2. حفظ انسجام درونی و شنیده شدن یک صدا از دولت

باید مراقبت شود تا در سخنان مسؤولان دولتی تعارض وجود نداشته باشد و فلسفه تعیین سخنگو هم این است که از دولت صدای واحد در مسائل مختلف شنیده شود.

3. پرهیز از دو قطبی کردن جامعه با شعارها و دعواهای سیاسی

جناح بندی های سیاسی اشکالی ندارد اما نباید جامعه را به دو قطب تبدیل کرد زیرا این کار موجب دل زدگی و خستگی مردم و شکننده شدن محیط جامعه می شود.

4. عبور دولت از جناح بندی ها در مسائل سیاسی

علائق اعضای دولت به برخی جناح های سیاسی اشکالی ندارد اما دولت و اعضای آن نباید اسیر جناح بندی ها شوند.

در موضوع جناح بندی های سیاسی همواره تأکید بر رفاقت و اُنس با یکدیگر است اما در برخی موارد هم مسأله متفاوت است و باید حتماً خطوط قرمز و خطوط فاصل رعایت شوند.

مسأله فتنه و فتنه گران، از مسائل مهم و از خطوط قرمز است که آقایان وزرا باید همان گونه که در جلسه ی رأی اعتماد خود بر فاصله گذاری با آن تأکید کردند، همچنان بر آن پایبند باشند.

5. رعایت سعه ی صدر و آرامش در قبال انتقادهای منصفانه

آقای رئیس جمهور از برخی انتقادها ناراحتند که البته در برخی موارد هم واقعاً حق با ایشان است و برخی انتقادها، تند و گاهی غیرمنصفانه هستند

لزومی ندارد که انسان بخواهد به هر مطلب یا انتقادی، پاسخ دهد زیرا در برخی موارد سکوت بهتر است ضمن آن که هر حرفی هم که بر ضد ما زده شود این گونه نیست که حتماً در ذهن افراد جامعه تأثیر بگذارد و مورد قبول قرار گیرد.

انتقاد باید باشد اما انتقاد باید با لحن خوب و منصفانه باشد و هدف از آن نیز بی آبرویی و سبک کردن طرف مقابل نباشد که این روش قطعاً غلط است.

پاسخ به انتقادها هم باید منطقی و با خونسردی داده شود.

ایشان با تأکید بر این که انتقادهای منصفانه دشمنی نیست بلکه کمک به دولت است، گفتند: یکی از مسائل بسیار مهم کنونی، آرامش روانی موجود در جامعه است که باید حفظ شود.

6. رعایت انصاف در انتقاد از اقدامات و سیاست های دولت های گذشته

همواره دولت ها نسبت به دوره های گذشته خود منتقد بوده اند که ایرادی هم ندارد اما این انتقاد نباید حالت اغراق آمیز و تخریب پیدا کند زیرا در روحیه ی مردم تأثیر بد می گذارد و آنان را نسبت به آینده نیز نامطمئن می کند.

اگر در این اظهارنظرها بی انصافی شود، قطعاً در آینده نیز نسبت به عملکرد ما هم بی انصافی خواهد شد. اگر برخی سیاست ها یا عملکردهای دوره ی گذشته را قبول نداریم، بهترین شیوه، اصلاح آن در عمل است و این روش، بهتر از اظهارنظر است.

7. موضع گیری صریح و قاطع در قبال مسائل منطقه ای و بین المللی

موضع گیری صریح و قاطع در مسائلی همچون فلسطین، رژیم صهیونیستی، غزه، سوریه، عراق، تکفیری ها و دخالت های آمریکا، به نفع نظام جمهوری اسلامی است و منافاتی هم با زبان دیپلماسی و مذاکره ندارد.

موضع گیری صریح و شفاف درخصوص این مسائل، شاکله کلی نظام اسلامی و عقبه راهبردی نظام در میان ملتها را حفظ خواهد کرد.

8. ادامه پرشتاب رشد علمی کشور و حمایت از شرکتهای دانش بنیان و نقش تعیین کننده تحقیقات کاربردی و تحقیقات بنیانی

9. پشتیبانی از طرح نظام سلامت

باید این طرح پشتیبانی شود و ادامه یابد، ضمن آن که مراقبت شود برخی تصمیم ها، این طرح را به ضد خود تبدیل نکند.

10. تکیه بر توان و ظرفیت های داخلی و حمایت از تولید

کلید رونق اقتصادی که مورد تأکید رئیس جمهور محترم نیز است، مسأله تولید است. باید با استفاده از ظرفیت های  فراوان داخلی، تولید را به حرکت درآورد تا رونق اقتصادی و افزایش صادرات غیرنفتی محقق شود.

دولت باید بسته سیاستهای اقتصادی خود را با سیاستهای اقتصاد مقاومتی تطبیق دهد و مواردی را که غیرمنطبق با این سیاستها است، حذف کند.

ایشان، تثبیت قیمت ارز و کنترل تورم را از اقدامات با ارزش دولت در یک سال گذشته برشمردند و افزودند: نباید به این اقدامات بسنده کرد زیرا این موارد، قدمهای اول هستند.

رهبر انقلاب اسلامی یکی از مشکلات جدی کنونی کشور را بنگاه داری بانک ها دانستند و تأکید کردند: دولت باید این موضوع را به طور جدی پیگیری و حل کند زیرا بانکها باید در خدمت تولید باشند و اگر در خدمت تولید قرار گیرند بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.

11. توجه ویژه به بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی در روستاها

صنایع بخش کشاورزی، یکی از بخشهای راهبردی است که در همه کشورها به آن کمک ویژه می شود و دولت باید به بخش کشاورزی مساعدت ویژه ای داشته باشد. راه توسعه روستاها، ایجاد صنایع تبدیلی در روستاها است.

12. اهمیت ویژه بخش معدن و ارزش افزوده و اشتغال زایی این بخش

13. پرهیز از واردات بی رویه و تأثیر منفی آن بر تولید داخلی

رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر این که موضوع واردات، فقط از طریق تعرفه حل نخواهد شد، افزودند: دولت باید درخصوص واردات کالاهای غیر ضروری و تجملی سخت گیری بیشتری انجام دهد و اِعمال قدرت کند.

14. حل مشکل آب کشاورزی

حضرت آیت الله خامنه ای ضمن تأیید سیاستهای وزارت نیرو درخصوص آب، گفتند: یکی از راه حل های جدی  برای مشکل آب در کشور، صرفه جویی در آب کشاورزی از طریق استفاده از شیوه های نوین آبیاری به ویژه آبیاری  تحت فشار است.

15. توجه جدی برای تکمیل مسکن مهر

اگر احتمالاً با اصل طرح مسکن مهر و یا نحوه تزریق اعتبارهای بانکی به آن مخالفتی وجود دارد، اما این را هم بدانیم که اکنون چند میلیون نفر چشم انتظار تکمیل مسکن مهر هستند و باید این کار به طور جدی پیگیری شود و به اتمام برسد.

*   رهبری معظم و افکار عمومی بهترین قاضی و ارزیاب

به طور قطع هم از نظر اعتقادی و هم از منظر جایگاه قانونی، بهترین جایگاه صلاحیتدار ارزیابی عملکرد دولت، مقام معظم رهبریست که میزان التزام رییس جمهور و دولت به وظایف تعیین شده در قانون اساسی و وعده های انتخاباتی را - همانگونه که خود ایشان قبلا فرموده اند- پیگیری و ارزیابی می کنند.

توجه به این نکته نیز بر دولتمردان لازم است که آن ها قبل از آن که وعده های انتخاباتی خود را مبنا قرار دهند، تعهد خویش نسبت به اسلام و قانون اساسی را بایستی مبنای ارزیابی خود قرار دهند و بدانند وعده های انتخاباتی صرفا در چارچوب و تعیین اولویت بر مبنای اسلام و قانون اساسی الزام آور خواهد بود.

هم چنین جایگاه دیگر ارزیابی عملکرد مسؤولان به یقین افکار عمومی مردم هوشیار و آگاه ماست که حتی اگر به رییس جمهور رای نداده باشند او را رییس جمهور قانونی خویش می دانند و در پی حمایت و نیز ارزیابی او خواهند بود.

امید آن که دولت یازدهم از نگاه این ارزیابی ها نمره ای ارزنده به دست آورده و با افتخار، عملکرد خویش را به صاحب اصلی مملکت یعنی امام زمان(عج) و به پیشگاه الهی عرضه نمایند و خویش را از گرو مسؤولیت سنگین شهدا، خانواده شهدا و ایثارگران و آحاد ملت شریف برهانند. منبع: تسنیم

انتهای پیام/

در کانال تلگرام لرستان خبر عضو شوید

نظرات