نگاهی به ظرفیت‌های گردشگری مذهبی

استان لرستان باوجود بقاع متبرکه و امامزادگان شاخص هرساله میزبان خیل زائرانی است که از جای‌جای ایران به نیت زیارت راهی این خطه در غرب کشور می‌شوند

به گزارش لرستان خبر، استان لرستان باقابلیت‌های بالایی که درزمینهٔ وجود امامزادگان و بقاع متبرکه دارد هرساله میزبان خیل عظیم گردشگران مذهبی است.

اماکن مذهبی این استان از کوهدشت و نورآباد گرفته تا خرم‌آباد و بروجرد در غرب کشور شناخته‌شده هستند به‌طوری‌که برخی امامزادگان در ایام تعطیلات میزبان حضور چند ده‌هزارنفری زائران هستند.

در این گزارش برخی از جاذبه‌های گردشگری مذهبی این استان مورداشاره قرار می‌گیرد که البته با توجه به تعدد بقاع متبرکه لرستان معرفی همه آن‌ها در این مجال و سطور نمی‌گنجد.

امامزاده زید بن علی؛ نگین گردشگری مذهبی خرم‌آباد

بنابراین گزارش مقبره‌ زید بن على(ع) در محله‌اى به همین نام، در غرب مسجد جامع خرم‌آباد و در مرکز بازار روز این شهر واقع‌شده است.

حریم مقبره شش هزار مترمربع وسعت دارد که درگذشته گورستان بوده است. در میان این زمین، مقبره‌اى وجود دارد که آیات و کلمات مقدس را با خط نسخ و به‌طور برجسته بر آن نقش کرده‌اند. روى لبهٔ‌ شرقى مقبره ، نام استادکار نجار و تاریخ احداث آن آمده است.

بناى کنونى مقبره به سال ۱۳۰۷ هجرى قمرى مربوط مى‌شود. بر اساس سنگ‌نبشتهٔ بنا که به خط کوفى است، این مقبره در سال ۴۰۴ هجرى قمرى به‌فرمان بدر بن حسنویه ساخته‌شده و به زید بن علی بن حسین بن علی بن طالب(ع) تعلق دارد.

بناى مقبره، هشت‌ضلعی است که چهار ضلع اصلى دارد و هر یک از این اضلاع نیز به ضلع‌هاى کوچک‌ترى تقسیم‌شده‌اند.

تمام بنای امامزاده زید بن علی خرم‌آباد از آجر ساخته‌شده است. صندوقى چوبى و قهوه‌ای‌رنگ با نقوش زیباى کنده‌کاری‌شده، روى قبر جاى گرفته است. در هر دو گلدستهٔ مقبره نیز پله‌هایى براى رفتن به پشت‌بام کار گذاشته‌شده‌اند.

مقبره دارای دو گلدسته مدور آجری در دو طرف بوده که با کاشی‌های زیبایی که کلماتی مقدس بر آن نوشته‌شده مزین شده است. درب اصلی حرم از چوبی مخصوص و به شکل زیبایی ساخته‌شده و آیات و کلمات مقدس با خط نسخ و به‌طور برجسته بر آن نقش شده است.

در حال حاضر به دلیل قرارگیری این امامزاده در مرکز بازار شهر خرم‌آباد حریم این بقعه به‌وسیله مغازه‌هایی احاطه‌شده که برای توسعه گردشگری مذهبی در خرم‌آباد نیاز به آزادسازی حریم این بنا است.

امامزاده جعفر بروجرد؛ تجلیگاه معماری اسلامی

امامزاده جعفر به‌عنوان یک بنای مذهبی و تاریخی در قسمت شرقی شهر بروجرد واقع‌شده است که به استناد کتیبه‌های موجود امام‌زاده جعفر(ع) فرزند امام موسی کاظم(ع) است اما برخی از منابع و متون تاریخی با پنج واسطه نسبت این امامزاده را به امام سجاد(ع) مرتبط می‌سازند.

ساختمان گنبد هرمی شکل این آرامگاه نمونه‌ای بسیار زیبا از هنر و معماری عهد سلجوقی است. داخل حرم هشت‌ضلعی است و در وسط آن معجری از چوب و ورشو ساخته‌شده است؛ این معجر روی قبری که شش پله پایین‌تر از حرم است قرار دارد و طبقات بقعه غیر از مخروط انتهایی ۱۸ طبقه است.

تاریخ وفات امامزاده جعفر ۵۲۵ هـ. ق است. اندازه کلی زیربنای مقبره ۲۲*۲۰ و ارتفاع آن ۲۰ متر است. سقف آن روپوش و نمای بیرونی آن هرمی شکل با مصالح آجر و کاشی و داخل بنا آیینه‌کاری است و بر روی درب کنده‌کاری‌شده آن آیاتی از قرآن کنده‌کاری‌شده است.

این مقبره در سال ۱۲۰۸ به‌فرمان تقی‌خان حاکم آن زمان بروجرد تعمیر و مرمت‌شده است. در محوطه این امامزاده ۵۰ اصله درخت موجود است که دو اصله آن چنار است و یکی از آن‌ها ۳۸۰ سال قدمت دارد.

بنای آرامگاه امامزاده جعفر بروجرد از بناهای جالب‌توجه معماری اسلامی در استان لرستان و غرب ایران است. گنبد هرمی شکل این آرامگاه با بیش از هزار سال قدمت، در دوره سلجوقیان ساخته‌شده است و از نمونه‌های معماری سلجوقی به‌حساب می‌آید.

این گنبد منحصربه‌فرد، به‌صورت مخروطی بلند و پلکانی با ۱۸ پله ساخته‌شده است. نمونه این‌گونه گنبدها، در غرب ایران کمتر دیده می‌شود اما در مناطق جنوبی‌تر مانند خوزستان، آثار مشابهی مانند آرامگاه دانیال نبی در شوش گسترش بیشتری دارند.

بنای امامزاده جعفر(ع) شهرستان بروجرد مربوط به دوره سلجوقی و به شماره ۱۸۵۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

امامزاده جعفر شهرستان بروجرد علاوه بر اینکه محل برگزاری مراسم‌های مذهبی بروجرد است به‌عنوان یکی از جاذبه‌های مذهبی غرب ایران هرساله پذیرای زائران زیادی است.

وجود قبور مطهر علمای شیعه در جوار بارگاه امامزاده جعفر(ع)

حجت‌الاسلام رضا گودرزی رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان بروجرد در رابطه با آرامگاه امامزاده جعفر(ع) بابیان اینکه این امامزاده بر اساس تحقیقات معتبر از سوی مرکز پژوهش سازمان اوقاف کشور با پنج واسطه منصوب به امام سجاد(ع) است اظهار داشت: در جوار بارگاه این امامزاده بزرگوار قبور مطهر علمای بزرگ شیعه مانند مرحوم آیت‌الله شریعتمداری، مرحوم مدرسی و ... وجود دارد.

وی بیان داشت: در محوطه امامزاده جعفر(ع) قبر یکی از دو خواهری که باواسطه منسوب به امام سجاد(ع) هستند وجود دارد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان بروجرد نیز در این رابطه بابیان اینکه این بنای تاریخی و مذهبی شامل یک‌بخش اصلی یعنی گنبد دوپوسته است اظهار داشت: گنبد بیرونی آن از نوع گنبدهای «رک» یا «اورچین» بوده که به‌صورت پلکانی طراحی‌شده است.

حجت یارمحمدی بابیان اینکه مشابه این گنبد بیرونی در مناطق گرمسیری کشور بیشتر دیده می‌شود گفت: همچنین این بنای تاریخی شامل دو فضای قرینه در اطراف آن به‌عنوان زائر نشین است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان بروجرد بابیان اینکه قدیمی‌ترین دوره‌ای که در امامزاده جعفر(ع) وجود دارد مربوط به قسمت گنبد خانه آن است افزود: احتمالاً این گنبد خانه در قرن ششم هجری ساخته است.

وجود درب‌های منبت‌کاری شده در ورودی بقعه امامزاده

یارمحمدی بابیان اینکه این گنبد خانه ممکن است در دوره و قرن هشتم هجری نوسازی و مرمت‌شده باشد گفت: همچنین در سمت غرب و جنوب بقعه امامزاده جعفر(ع) دو رواق وجود دارد.

وی بابیان اینکه این دو رواق نیز در دوره صفویه ساخته است عنوان کرد: این رواق‌ها شامل بخش‌هایی مانند ایوان و درگاه ورودی و متعلق به دوره قاجاریه هستند.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان بروجرد بابیان اینکه ازجمله ویژگی هایی که در این بنای مذهبی و تاریخی وجود دارد چند درب منبت‌کاری شده است ادامه داد: یکی از این درب‌ها متعلق به دوره صفویه و دیگری نیز متعلق به دوره زندیه است.

یارمحمدی بیان داشت: این دو درب منبت‌کاری شده در درگاه ورودی بقعه امامزاده جعفر نصب‌شده است.

به‌هرروی وجود سالانه بیش از ۱۵۰ هزار زائر فرصت خوبی است تا با توسعه فضاهای فرهنگی و مذهبی در اطراف این امامزاده زمینه ارتقای گردشگری مذهبی در بروجرد را فراهم کند.

بنابراین گزارش، شهرستان بروجرد علاوه بر امامزاده جعفر میزبان بناهای دیگری است که هرکدام نمونه‌ای ناب از تجلی معماری ایرانی - اسلامی است، مسجد امام و مسجد جامع بروجرد هرکدام حاوی بخشی از تاریخ کهن این دیار است.

شهرستان دلفان میزبان چهار امامزاده

بنابراین گزارش شهرستان دلفان با دو هزار و ۷۴۰ کیلومترمربع مساحت در شمال غربی استان لرستان و در میان سلسله جبال زاگرس قرارگرفته و اطراف آن را کوه‌های سر به فلک کشیده مهراب، گرین و سفره کوه احاطه کرده است که هرساله شاهد حضور هزاران گردشگر مذهبی در ایام مختلف سال به‌ویژه در ایام نوروز در این شهرستان باستانی هستیم.

گفتنی است این شهرستان سعادت میزبانی چهار امامزاده ابراهیم(ع) معروف به بابای بزرگ، امامزادگان احمد و محمود و امامزاده محمد معروف به پیرمحمد را دارد.

در جای‌جای این دیار کهن، بر فراز قله‌ها و گاه در بسیط دشت‌ها در بسیار شهرها و آبادی‌ها، بقاع متبرکه‌ای قرار دارد که هر یک مزار شریف امامزاده‌ای از تبار ایمان، از سلاله‌ی عشق و از نسل رسول محبت است.

سالیانی است که در این مرزوبوم مرقد پاکشان قبله‌ی اهل‌دل و ملجأ دل‌سوختگان و میعادگاه عاشقان است. گویی حرمشان حریم عشق است و صحنشان آستان کبریا، محضرشان غریب و آشنا نمی‌شناسد متاع این بازار صفای باطن است و دل‌شکسته.

و اینجا در دیار «دلفان» در دامنه کوه مهراب، محراب اهل راز و قبله اهل نیاز مردمان سرزمینمان است. نه بر خاک که بر افلاک و نه در زمین که بر آسمان؛ این آستان ستاره ایست پرفروغ از منظومه‌ی ستارگان هدایت.

نامش ابراهیم فرزند هفتمین پیشوای دین و برادر بزرگوار خورشید تابان خراسان است، او را «بابا» می‌نامند که «باب مراد» است و بابایش می‌خوانند که پیر است و مراد. آوازه‌اش سال‌هاست در اطراف‌واکناف پیچیده و نسیم کرامتش شهر و روستا را درنوردیده و دست شفاعتش هماره دستگیر دلدادگان حرم پاکش بوده است.

اینجا کعبه دیار دلفان است، بارگاه عرشی امامزاده بابای بزرگ

بارگاه ملکوتی امامزاده ابراهیم (ع) از فرزندان امام موسی کاظم (ع) در فاصله ۶۵ کیلومتری جنوب غربی نورآباد ، مرکز شهرستان دلفان قرار دارد و پس از عبور از لابه‌لای درختان کهن‌سال بلوط ، آرامگاه این سلاله رسول‌الله (ص) در دهکده‌ای زیبا در دامنه کوه‌های سر به فلک کشیده مهراب و سرکشتی قرارگرفته نمایان می‌شود.

بابای بزرگ یکی از اماکن تاریخی و مذهبی شهرستان دلفان به شمار می رود و معجزات و کرامات این بزرگوار بر هیچ کس پوشیده نیست و علاقه مندان و شیفتگان اهل بیت(ع) هر ساله از راه دور و نزدیک به زیارت این فرزند رسول خدا نائل می شوند.

بنای تاریخی این امامزاده مربوط به دوره تیموریان بوده که در زمان قاجاریه و معاصر تعمیراتی روی آن انجام شد و کاشی های رنگارنگ و آجرهای قدیمی مناره آن که به صورت زیبایی به کار گذاشته شده اند نشان از قدمت تاریخی بنای آن دارد.

فرماندار دلفان در گفتگو با مهر با اشاره به اینکه بارگاه امامزاده ابراهیم یکی از چهار امامزاده این شهرستان است گفت: در سالهای گذشته اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان برای حفظ بنای آن اقدام به تعمیر و بهسازی ساختمان قدیمی این امامزاده کرده است.

طولابی با اشاره به اینکه هر ساله با فرا رسیدن ایام نوروز شاهد حضور چشمگیر زائران از استانهای کرمانشاه، همدان، لرستان، ایلام و سایر استانهای همجوار به این امامزاده هستیم از آمادگی کامل دستگاههای اجرایی این شهرستان برای امنیت، رفاه و آسایش زائران خبر داد.

وی ادامه داد: مردم شهرستان دلفان از دیر باز به مردمی خونگرم و مهمان نواز شهرت دارند که امیدواریم زائرین عزیز در این ایام به آنان خوش گذشته و با خاطره ای دلنشین سالهای آینده را نیز به میزبانیشان بنشینیم.

درب گنبد شهری زیارتی با هزاران زائر

شهرزیارتی درب گنبد با نزدیک به ۱۰ هزار نفرجمعیت از شهرهای تابعه کوهدشت است که یکی از نوادگان امام «موسی بن جعفر(ع)» به نام «امام زاده محمد»، معروف به «شاهزاده محمد» در آن آرام گرفته است.

این شهر به واسطه وجود مرقد مطهر این امامزاده به یکی از اماکن زیارتی غرب کشور تبدیل شده که هرساله در ایام نوروز پذیرای زائران بسیاری از استان های همجوار لرستان است.

درب گنبد

درآمد مردم درب گنبد، بیشتر در روزهای تعطیل نوروز و یک ماه اول بهار است و مردم این شهر زیارتی در دیگر ماه های سال درآمد چندانی ندارند.

درب گنبد

مدیرکل اوقاف و امور خیریه لرستان نیز در این رابطه بابیان اینکه در ایام نوروز نزدیک به دو میلیون زائر به زیارت امامزادگان لرستان می‌روند، خاطرنشان کرد: تبلیغ و ترویج فرهنگ وقف وظیفه ذاتی همه ماست.

حجت‌الاسلام خاک‌باز با تأکید بر اینکه بقاع متبرکه بهترین ظرفیت برای نشر معارف اسلامی است، افزود: رهبر معظم انقلاب نیز بر این موضوع تأکید داشتند که بقاع متبرکه باید تبدیل به قطب فرهنگی شوند.

وی بابیان اینکه در لرستان موقوفه‌هایی از هزار و ۱۰۰ سال گذشته وجود دارد، افزود: فرهنگ این استان بسیار غنی و مذهبی است که از آن زمان با وقف آشنایی داشتند.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه لرستان از اجرای طرح آرامش بهاری در سطح ۴۶ بقعه متبرکه و امامزاده سطح استان همزمان با ایام نوروز خبر داد و گفت: همچنین برپایی خیمه‌های معرفت از دیگر برنامه‌های ایام نوروز امسال است. منبع مهر

 

در کانال تلگرام لرستان خبر عضو شوید

نظرات