سرکشی های نوجوانان نخستین گام در تولد یک مجرم در جامعه است که کنترل های کارشناسانه می تواند آنان را در مسیر سالم زندگی قرار دهد.

نگاهی به گذشته برخی از بزه کاران یا بهتر است بگوییم زورگیران امروز و پدر و مادرآزارهای دیروز نشان می دهد این ها همان افرادی هستند که تهدیدات و آزار و اذیت ها و دزدی های خود را از دوره نوجوانی و در بستر خانواده شروع کرده اند. اگر پای درددل های برخی از پدر و مادران بنشینید و لحظاتی را با آن ها همدل و هم صحبت شوید، می بینید دنیای امروزی چنان بی رحم شده است که نوجوان برای برآورده شدن خواسته های افراطی و گاه غیرمعقول خود، والدینش را آزار می دهد.

فشارهای روانی، تهدید به دزدی، بی توجهی به موقعیت مالی خانواده و رقابت با گروه همسالان همگی دست به دست هم می دهند تا این نوجوان سرکش بحران جدی و جنگ ناجوانمردانه ای را در بستر خانواده به نمایش بگذارد.

چندی پیش که به قصد خرید، را هم را کج کرده و به سمت مغازه ای راه افتادم با دیدن صحنه ای تکان دهنده بهت زده شدم. گوشه خیابان مغازه لوازم پلاستیک فروشی قرار داشت، نزدیک آن که شدم مرد مغازه دار بساطش را از جلوی مغازه جمع کرده و آماده شد تا کرکره را پایین بکشد. در این میان بگو مگوهای مغازه دار و پسرش توجهم را به خود جلب کرد. پسر مغازه دار وقتی به حجره پدرش رسید با وجود این که مغازه دار با دیدن پسرش خوشحال شد و سریع سوئیچ را از جیبش درآورد و با لبخندی بر چهره پرایدی را که جلوی در مغازه اش پارک شده بود، به وی نشان داد اما پسر مغازه دار با دیدن پراید به سمت پدر حمله ور شد و با مشت های گره زده اش فریاد زنان گفت: مگر نگفته بودم پراید به درد من نمی خورد، مگر از تو نخواسته بودم برایم خودروی مدل بالا بخری حالا که این طور شد…

آنچه می کاریم درو می کنیم!

دکتر کامران عسگری روانشناس بالینی کودک و نوجوان درباره تضادهای جدی بین والدین و نوجوانان در جهت تأمین نیازهای آنان می گوید: نوجوان با ورود به دوران بلوغ خواسته ها و نیازهایش تغییر می کند. تغییر در خواسته ها، تضادهای جدی بین والدین و آنها ایجاد می کند که حتی تبدیل به بحران های جدی در روابط خانوادگی می شود. با ورود بچه ها به سن نوجوانی پدر و مادر تا حدود زیادی توان کنترل خود را در مورد آن ها از دست می دهند. در واقع بچه ها با ورود به دوره نوجوانی قابلیت تغییر چندانی را نداشته و شیوه های تربیتی و آموزشی والدین کارساز نخواهد بود. پس لازم است زمانی که هنوز شخصیت کودکان کامل نشده است مشکلات تربیتی آن ها جدی گرفته شود زیرا با ورود به دوران بلوغ ۸۵ درصد از شخصیت بچه ها شکل می گیرد و تربیت نمی تواند نقش چندانی در تغییر رفتارها داشته باشد.

دکتر عسگری با اشاره بر این که عوامل متعدد می تواند نوجوان را تهاجمی، پرخاشگر و تهدیدکننده بار بیاورد، اظهار داشت: تربیت بچه های بیش از حد گیرنده و درخواست کننده، تنبیه و سرزنش والدین، آسیب های کودکی درمان نشده، بی توجهی به تربیت نوجوان رها شده و اختلالاتی مانند افسردگی و بیش فعالی همگی جزو عواملی هستند که باعث می شوند نوجوان مشکلات جدی برای خود، خانواده و جامعه ایجاد کند.

دکتر اعظم عسگری روانشناس و مشاور خانواده معتقد است نوجوانانی که برای رسیدن به خواسته های خود، پدر و مادرشان را تحت فشار قرار می دهند و در صورت برآورده نشدن نیازهایشان آن ها را تهدید به دزدی می کنند در طبقه ضد اجتماعی قرار می گیرند. اگر چه درصد این گروه از نوجوانان کم است ولی این گروه که اختلال سلوک و روش دارند بیشتر بزهکاران نوجوان را تشکیل می دهند. این اختلال از اوایل نوجوانی و از سن ۱۲ تا ۱۴ سالگی شروع می شود و در این شرایط بچه ها والدین شان را تهدید می کنند و حتی دست به دزدی های کوچکی می زنند. این گروه از نوجوانان حتی در مدرسه، دانش آموزان دیگر را آزار می دهند. این اختلال در پسران غالب تر است. دروغ، پنهان کاری، تهدید به آزار و اذیت و فریب از دستاوردهای اختلال روش است که در صورت عدم معالجه، این نوجوانان از خانواده طرد شده و زورگیرانی می شوند که دست به انواع بزهکاری در جامعه می زنند. به نظر می رسد وقتی مسأله تهدید، دزدی و تحت فشار قرار دادن والدین مطرح می شود نوجوان ضد اجتماعی آسیب شدیدی در جامعه می بیند و راهش به طور کلی از نوجوانان دیگر جدا می شود. اینجاست که آنان سر از زندان، قاچاق مواد مخدر و اعتیاد درمی آورند. در فرایند روش های سالم فرزندان در خانواده مناسب، منضبط و متعهد پرورش می یابند و هرگز تهدید و آزار و اذیت والدین در این خانواده ها مشاهده نمی شود.

خرید های بی رویه ممنوع

دکتر عسگری با اشاره بر موضوعیت خریدهای بی رویه و باب شدن فرزندسالاری در خانواده عنوان کرد متأسفانه تماشای برخی از برنامه های تلویزیونی و اختلال در نظام تربیتی خانواده موجب شده والدین بویژه مادران جوان راه افراط و تفریط را در پیش بگیرند و با نادیده گرفتن نیازهای معنوی، ریشه ای و شخصیتی فرزندانشان فقط به نیازهای مالی آنان اهمیت بدهند و در نتیجه خرید های بی رویه را در خانواده بسترسازی کنند. خریدهای بی رویه و رقابت های نادرست با گروه همسالان نقطه پایانی ندارد، همان طور که اثر این خریدهای بی رویه را می توان در اعتیاد به خرید گوشی های تلفن همراه گرانقیمت مشاهده کرد. خانواده ها برای تعدیل این معضل نقش اساسی را برعهده دارند اگر این سیستم روند طبیعی و کارکرد مناسبی را در پیش بگیرد معمولاً از شدت رفتارهای تهدید آمیز نوجوانان در جهت تأمین خواسته های افراطی شان کم می شود. محبت مالی و اشباع بی رویه موجب اختلال در عملکرد خانواده می شود. پدر و مادری که به وظایف فرزندپروری خود آگاهی لازم ندارند یا در مشکلات حل نشده خویش غرق هستند با بی توجهی و بی تفاوتی های غیرعمد موجب می شوند بچه ها مسیر اصلی زندگی شان را گم کنند.

بحران در دوران لباس های کوتاه

دکتر جعفر بای جامعه شناس و محقق آسیب های اجتماعی درباره آزادی نوجوانان در جدال با پدر و مادرانشان برای رسیدن به خواسته هایشان می گوید: نوجوانی دوره گذاری است که به لحاظ فرایند سریع رشد جسمانی و تحولات همه جانبه روحی، روانی و عاطفی به دوره لباس های کوتاه هم معروف است. در این دوره به علت رشد سریع اعضا، تعادل رفتاری فرد برای ایجاد یک عادت مناسب دستخوش مرور زمان می شود. نوجوانی دوره تکوین شخصیت، هنجارپذیری، ارزش گزینی، نافرمانی، عصیانگری و استقلال طلبی به حساب می آید. متأسفانه نظام فرزندسالاری در خانواده ایرانی فرایند رشد نوجوان را با ستیزه جویی با خانواده همراه کرده است. آزادی های افراطی که نوجوان در فرایند رشد از آن برخوردار است، امکانات رفاهی و آسایش مطلقی که او از خانواده دریافت می کند، نوجوان را سلطه جو و ستیزه جو بار می آورد. علاوه بر آن تفاوت های نظام تربیتی پدر و مادر فرصتی را فراهم ساخته تا نوجوان با حمایت های افراطی یکی از والدین، زیاده طلب شده و برای برآورده شدن نیازهایش دست به هر کاری بزند به طوری که در صورت تأمین نشدن کوچک ترین خواسته ای چنان آشوبی در خانه به پا می کند که گاه پدر و مادر از تولد چنین فرزندی پشیمان می شوند. سرقت عابربانک والدین، ناسزاگویی و بددهنی و دزدیدن طلاجات و… نمونه هایی از آزار پدر و مادر توسط نوجوانان ستیزه جو است. این جامعه شناس در پایان خاطرنشان کرد نوجوانی که شرایط دشوار زندگی را تجربه نکرده با کوچک ترین اعتراض یا انتقادی واکنش تند و نامناسبی از خود بروز می دهد و با تهدید های بسیار تندی موجب هتک حرمت و بی احترامی نسبت به والدین خویش می شود.

منبع: روزنامه ایران
در کانال تلگرام لرستان خبر عضو شوید

نظرات