بررسی وضعیت صنعت لرستان- ۴
چرخ صنعت لرستان می‌لنگد؛ تعطیلی بیش از ۷۰ درصد واحدهای تولیدی
تعطیلی بیش از ۷۰ درصد واحدهای تولیدی در لرستان سبب شده تا بیش از یک هزار میلیارد تومان از سرمایه استان همچنان راکد بماند.
به گزارش لرستان خبر، بیشترین عقب‌ماندگی لرستان در بخش صنعتی است و لرستان از نظر شاخص‌های توسعه یافتگی صنعتی، همواره جز سه یا چهار استان آخر کشور بوده است.
تعطیلی بیش از 70 درصد واحدهای تولیدی لرستان، وجود بیش از هزار میلیارد تومان سرمایه خوابیده در صنایع راکد استان، مهاجرت هزار و 700لرستانی صاحب سرمایه و تخصص از لرستان و فعالیت و سرمایه‌گذاری آن‌ها در استان‌ها و کشورهای صنعتی ما را بر آن داشت که به آسیب‌شناسی پیرامون علل رکود صنعت استان لرستان و بررسی راهکارهای دستیابی به توسعه اقتصادی و احیای صنایع نیمه‌تعطیل استان بپردازیم.
حسین سلاحورزی، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرم‌آباد در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در خرم‌آباد، بیشترین عقب ماندگی استان را در حوزه توسعه یافتگی صنعتی دانست و اظهارداشت: بخش صنعت استان لرستان، یک بخش فقیر در حوزه اقتصاد است.
فعالیت کمتر از 25 درصد واحدهای صنعتی لرستان
وی با بیان اینکه بهره‌گیری از ظرفیت صنعت استان، می‌تواند بخش عمده‌ای از مشکلات اقتصادی استان را برطرف کند، افزود: در حال حاضر هزار و 600 واحد صنعتی در استان داریم که دارای پروانه بهره‌برداری هستند، ولی کمتر از 25 درصد آن‌ها فعال است.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرم‌آباد عنوان کرد: بیش از سه تا چهارهزار میلیارد، میزان سرمایه‌گذاری واحدهای تعطیل و بلااستفاده است که اگر بتوان روشی برای بازگرداندن آن‌ها به چرخه تولید اتخاذ کرد، سهم خوبی را در حوزه اشتغال استان ایجاد می‌کند.
وی بیان کرد: به‌منظور رفع موانع جذب سرمایه‌گذار در استان، باید فضای کسب و کار تسهیل شود، بسته‌های تشویقی در نظر گرفته و نیز صدور مجوزها تسهیل و زیرساخت های لازم تأمین شود و دولت امکاناتی از قبیل برق، آب و گاز را به سرعت و ارزان در اختیار سرمایه گذاران قرار دهد.
سرمایه‌گذاری خارج از استان، بهترین نوع سرمایه‌گذاری
سلاحورزی گفت: در خوش‌بینانه‌ترین حالت، دولت می‌تواند بین 800 تا 1000 میلیارد تومان در استانی مثل لرستان سرمایه گذاری کند در حالی که برای رسیدن به متوسط کشوری، سالانه به 3.5 تا 4 هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری برای یک دوره 4 تا 5 ساله در استان نیاز داریم.
وی تصریح کرد: پایین بودن سرانه درآمد در استان و به‌تبع عدم پس‌انداز و کمبود منابع مالی بانک‌ها، سبب شده که بانک‌ها قدرت وام‌دهی نداشته باشند در نتیجه اقتصاد استان ضعیف است و سرمایه‌گذاری داخل استان رخ نمی‌دهد. در حال حاضر بهترین نوع سرمایه‌گذاری، خارج استان است و تلاش کردیم از خارج استان به جذب سرمایه گذار بپردازیم.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرم‌آباد با اشاره به ظرفیت بسیار خوب لرستان در زمینه سنگ‌های معدنی به‌ویژه سنگ‌های ساختمانی، عنوان کرد: ظرفیت‌های بسیار خوبی وجود دارد که بنا شده، پژوهشگاه سنگ با حمایت وزارت صنعت، معدن و تجارت در دانشگاه لرستان تشکیل شود.
ایجاد ارزش افزوده به‌واسطه پرهیز از خام فروشی
وی خاطرنشان کرد: در استان لرستان باید سعی کنیم که از خام‌فروشی جلوگیری کنیم و به‌جای اینکه مواد معدنی را به‌صورت خام و ارزش افزوده کم بفروشیم، به دنبال ایجاد واحدهای فراوری سنگ در استان باشیم تا بدین وسیله ارزش افزوده ایجاد شود.
سلاحورزی بیان کرد: براساس اصول مارکتینگ (بازاریابی) و مدیریت بازرگانی، وجود مزیت‌های نسبی صرفاً نمی‌تواند سبب خلق ارزش افزوده شود و لازم است که نوآوری، خلاقیت و تفکری باشد که بتواند مزیت نسبی را به رقابتی تبدیل کند و از این راه تولید ارزش کند.
وی گفت: باید در استراتژی‌های استانی به‌دنبال خلق ارزش از مزیت‌های نسبی استان در بخش‌های مختلف باشیم، به‌طور مثال در بخش کشاورزی اگر به جای 800هزار تن، 8 میلیون تن هم محصول مازاد داشته باشیم، مادامی‌که از نظر استاندارد بودن و اخذ استاندارد صادراتی واجد شرایط نباشند، ارزشی ندارند.
لزوم اخذ استانداردهای صادراتی برای رونق صنعت کشاورزی
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرم‌آباد، افزود: متأسفانه وضعیت استان به شکلی است که نمی‌توان با حرف‌های احساسی، شیک و فانتزی راه به جایی برد، نباید خود را فریب دهیم بلکه باید واقع‌بین باشیم، چون سهمی از مساحت و جمعیت کشور را داریم و از این حیث میانه استان‌های کشور هستیم ولی اگر در سال‌های گذشته شاخص‌های اقتصادی را بررسی کنیم می‌بینیم که لرستان چه از نظر رشد ناخالص داخلی و چه از نظر توسعه یافتگی و اشتغال جز آخرین استان‌های کشور است.
وی اظهارداشت: اینکه تصور کنیم در کوتاه مدت لرستان می‌تواند در ردیف استان‌های برخوردار قرار بگیرد یک ادعا و حرف رویایی است، بنابراین بهترین حالت برای استان این است که در یک بازه زمانی چهار تا پنج ساله وضعیت لرستان را به میانگین استان‌های کشور برسانیم، یعنی سهمی که عادلانه و متناسب با جمعیت و مساحت استان است را دریافت کنیم.
محمد تقی توکلی، نماینده مردم الیگودرز درمجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، اظهار داشت: در استان لرستان، بخش صنعت به‌دلیل کمبود سرمایه در گردش واحدهای تولیدی، غیرفعال است و این در حالی است که با ظرفیت کمی نیز کار می‌کند.
تعطیلی صنایع بومی استان لرستان
وی افزود: حمایت‌هایی که باید در رابطه با تأمین سرمایه در گردش، نوسازی و به‌سازی ماشین‌آلات صنعتی لرستان انجام بگیرد، بسیار ضعیف است، از طرفی تولیدات این بخش، از نظر بازار و اقتصادی‌بودن با مشکل مواجه است و این سبب شده که تولیدکنندگان نتوانند میزان تولید خود را پیش‌بینی کنند.
نماینده مردم الیگودرز درمجلس عنوان کرد: بخشی از صنایع بومی استان که مواد اولیه آن از داخل استان تأمین می‌شود راکد و غیرفعال است که نمود آن را می‌توان در تعطیلی واحدهای سنگ‌بری مشاهده کرد.
وی با بیان اینکه صنعت در استان لرستان، توسعه قابل‌توجهی نداشته، گفت: در معادن استان لرستان به‌دلیل تغییرات الگوی مصرف، بالابودن هزینه تولید و عدم رقابت‌پذیری در بازار معادن، مشکلاتی وجود دارد.
توکلی تصریح کرد: به‌دلیل مشکلات زیرساختی شهرک‌های صنعتی لرستان، انگیزه جدیدی برای شکل‌گیری صنایع جدید در این شهرک‌ها وجود ندارد و در برخی از شهرستان‌ها که امکان سرمایه‌گذاری بر روی برخی از کالاها وجود دارد، به‌دلیل عدم وجود امکانات و زیرساخت‌های لازم، این سرمایه‌گذاری‌ها انجام نمی‌گیرد و یا اینکه با تأخیر زیادی انجام می‌شود.
وی عنوان کرد: از دیگر مشکلات موجود در بخش صنعت استان لرستان، می‌توان به نرخ بالای تسهیلاتی اشاره کرد که به سرمایه‌گذاران واگذار می‌شود و این غیراقتصادی‌بودن و عدم درآمد کافی را برای سرمایه‌گذاران رقم زده است، در نتیجه سرمایه‌گذاری در بخش صنعت با استقبال چندانی روبرو نمی‌شود و این بخش با رکود مواجه است.
نماینده مردم الیگودرز درمجلس خاطرنشان کرد: برخی از سرمایه‌گذاری‌هایی که امکان برخورداری از تسهیلاتی با بهره پایین‌تر را دارند، بسیار با تأخیر در اختیار سرمایه‌گذار قرار می‌گیرد و یا در نوبت و تأخیر، مشمول عدم دریافت می‌شود که در این صورت، سرمایه‌گذار نمی‌تواند کار خود را به‌خوبی پیش ببرد.
وی با اشاره به وجود بروکراسی شدید در استان لرستان، تصریح کرد: متأسفانه برای توسعه صنعت در استان لرستان، موانع زیادی از نظر اداری وجود دارد و در این رابطه همراهی خوبی با سرمایه‌گذار انجام نمی‌شود.
بلاتکلیفی طرح های بزرگ اقتصادی لرستان
نماینده مردم الیگودرز در مجلس شورای اسلامی با اشاره به تکمیل طرح‌های نیمه تمام را گام مهمی در جهت توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی در استان دانست و بیان کرد: مشکلاتی از قبیل سوء مدیریت‌های گذشته، عدم انجام تعهدات برای ایجاد سرمایه‌گذاری و به‌روز کردن ماشین‌آلات و سوء استفاده از تسهیلات بانکی، سبب شده که طرح‌های بزرگ اقتصادی استان لرستان بلاتکلیف بمانند.
وی گفت: اگر اراده جمعی برای راه‌اندازی و احیای صنایع تعطیل شده استان لرستان وجود داشته باشد، این سرمایه‌های بزرگ به بهره‌برداری می‌رسند و بدین ترتیب بخش مهمی از مشکلات اقتصادی استان به‌واسطه برخورداری از مزایایی سرمایه‌گذاری و رشد تولید ناخالص ملی برطرف می‌شود.
توکلی افزود: طرح‌هایی مانند، فولاد ازنا و بسته‌بندی آب گهر دورود از صنایع بزرگ استان لرستان به‌شمار می‌رود که به‌صورت نیمه‌کاره رها شده‌اند و این بخش مهمی از این مشکلات، ناشی از سوء مدیریت‌هاست.
وی عنوان کرد: باید آسیب‌شناسی لازم پیرامون علل رکود صنعت استان لرستان انجام بگیرد، سپس براساس ضرورت‌ها و اولویت‌ها برنامه‌ریزی لازم صورت بگیرد تا به نتایج بهتری در استان دست یابیم.
زیرساخت‌های ضعیف شهرک‌های اقتصادی لرستان
نماینده مردم الیگودرز در مجلس شورای اسلامی با اشاره به کوتاهی‌هایی که در ایجاد زیرساخت‌های شهرک‌های صنعتی انجام شده، بیان کرد: یکی از موانع مهم ایجاد سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در استان لرستان این است که بیشتر شهرک‌های صنعتی استان لرستان ناقص‌اند بدین منظور که امکانات و زیرساخت‌های لازم در آن‌ها تکمیل نشده و مسائل رفاهی و اداری در آن‌ها رعایت نشده است.
وی گفت: در شهرک‌های صنعتی، امکانات اولیه مانند آب، برق، گاز وجود ندارد و احداث این زیرساخت‌ها با کندی پیش می‌رود، شهرک صنعتی الیگودرز فاقد هرگونه امکانات رفاهی و زیرساختی است و حتی معابری هم برای آن تعبیه نشده، در حالی‌که در سایر استان‌ها این زیرساخت‌ها، سال‌های پیش انجام شده است، بنابراین باید سرعت کارها افزایش پیداکند.
توکلی عنوان کرد: قیمت زمین‌های شهرک‌های صنعتی گرانتر از سایر زمین‌های موجود در شهر است، بنابراین اگر زیرساخت‌های لازم وجود نداشته باشد، هزینه‌های زیادی به سرمایه‌گذار و تولیدکننده وارد می‌شود که سرمایه‌گذاری را مقرون به صرفه نمی‌کند.
وی خاطرنشان کرد: متأسفانه ما هیچ‌وقت خود سرمایه‌گذار را نمی‌بینیم و بدون نظرخواهی از سرمایه‌گذار و توجه به خواسته‌های او، اقدام به ایجاد زیرساخت‌هایی می‌کنیم که ممکن است ایجاد آن برای سرمایه‌گذار در اولویت نباشد و یا اینکه در مکان‌هایی این زیرساخت‌ها ایجاد می‌شود که شاید مورد پسند سرمایه‌گذار نباشد.
نماینده مردم الیگودرز در مجلس تصریح کرد: لازم است که کمیته‌ای تشکیل شود و مشکلات اداری، اجتماعی و نیازهای بخش صنعت را بررسی کند تا امر سرمایه‌گذاری صنعتی در استان تسهیل شده و جلوی پراکنده‌کاری‌ها گرفته شود تا طرح‌هایی که به بهره‌برداری رسیده و یا پروژه‌های نیمه تمام به یک سازگاری مناسب برسند.
توجه به نیاز سرمایه‌گذار
وی با اشاره به لزوم اهتمام مدیران به رفع موانع تولید و حمایت از سرمایه‌گذاری در استان، خاطرنشان کرد: ما باید به این نکته توجه کنیم که اگر امروز محیط‌زیست از اجرای یک طرح صنعتی جلوگیری کرد این اقدام را مزاحمت و مانع‌تراشی برای سرمایه‌گذاری و توسعه تلقی نکنیم.
توکلی بیان کرد: ایجاد صنایعی که آثار مخرب زیست محیطی بر جای می‌گذارند و سلامت انسان را تهدید می‌کنند کار درستی نیست و نباید این سرمایه‌گذاری‌ها به هر قیمتی انجام شود، بلکه باید از همان ابتدا، قبل از اجرای پروژه، جانمایی آن در محلی باشد که کمترین آثار مخرب زیست محیطی را به‌همراه داشته باشد و کار به‌صورت کارشناسی شده پیش برود.
وی گفت: برخی از افراد بدون مشاوره و راهنمایی و صرفاً بر اساس رأی و نظر خود، مکانی را برای احداث صنایع پیش‌بینی می‌کنند، چون یک ملک یا زمین شخصی دارد که می‌خواهد از امتیاز آن استفاده کند، به طور یقین اگر این مکان سلامت زیست محیطی را تهدید کند و آلودگی به‌همراه داشته باشد، با مخالفت صحیح محیط زیست مواجه می‌شود.
رعایت اصول زیست‌محیطی در جانمایی طرح‌های صنعتی
نماینده مردم الیگودرز در مجلس شورای اسلامی افزود: توجه به مزیت‌های نسبی استان، مناسب بودن قیمت کالا برای رقابت‌پذیری آن‌ها در بازار هدف، استفاده از مشوق‌های قانونی و توجیه‌پذیری طرح از نظر محیط زیست و توسعه پایدار و نیز از نظر بازار و اقتصاد، از مواردی است که در سرمایه‌گذاری و احداث صنایع باید مورد توجه قرار بگیرد.
وی با اشاره به احداث صنایع سازگار با ظرفیت‌ها و شرایط استان، عنوان کرد: تولیدات پتروشیمی، فولاد و نفت باید در جایی انجام بگیرد که آب کافی در اختیار باشد، سازگار با محیط زیست باشد و بتوان پسماندها را مدیریت کرد.
احداث صنایعی سازگار با ظرفیت‌های استان
توکلی با اشاره به ظرفیت استان در زمینه کشاورزی، معادن، دامداری و تولید مواد غذایی، تصریح کرد: باید احداث صنایع متناسب با سازگاری‌های استان در اولویت قرار بگیرد، ما می‌توانیم در زمینه گیاهان دارویی در استان صنعت ایجاد کنیم، استان ما از نظر منابع آبی غنی است، ظرفیت‌های گردشگری بسیار خوبی دارد، چرا ما به طور حتم اصرار داریم که صنایع پتروشیمی را در استان راه‌اندازی کنیم؟
وی خاطرنشان کرد: در استان لرستان، همه مسئولان از مشکلات موجود آگاهی دارند و همواره از وضعیت موجود انتقاد می‌کنند اما درعمل اقدام قابل‌توجهی انجام نمی‌گیرد، باید روحیه مشارکت‌پذیری برای حل مشکلات در بین مدیریت و بخش‌های اداری و اقتصادی شکل بگیرد.
نماینده مردم الیگودرز در مجلس بیان کرد: باید زیرساخت‌های استان از جمله راه‌های دسترسی و خطوط ریلی، هر چه سریعتر به بهره‌برداری برسد، از طرفی با توجه به مشکلات تولیدکنندگان استان برای بازاریابی محصولات خود، باید صنایع تبدیلی و کارخانه‌های فراوری به‌ویژه در بحث محصولات کشاورزی در استان ایجاد شود.
وی عنوان کرد: چرا کارها با سرعت لازم پیش نمی‌رود ما باید 20 سال صبر کنیم تا زیرساخت‌های لازم در شهرک‌های صنعتی ایجاد شود؟ چرا این شهرک‌ها هنوز شبکه توزیع آب ندارند، پسماندها در این مراکز رها شده و مدیریت نمی‌شود؟ در حالی‌که در سایر استان‌ها ضمن ایجاد زیرساخت‌های لازم، حتی فضای سبز بسیار زیبایی هم در این شهرک‌ها تعبیه شده است.
توکلی گفت: اقداماتی که در استان لرستان انجام می‌شود، در حد ظرفیت استان نیست، به‌منظور حمایت از تولیدکنندگان باید مدیریت نرم‌افزاری انجام بگیرد، بازارها رونق داده شود و کیفیت حاصل شود تا استان به سمت توسعه صنعتی و احیا صنایع راکد خود پیش برود.
معرفی جاذبه‌های تاریخی و طبیعی لرستان به دنیا
وی با بیان اینکه رونق صنعت گردشگری، نیاز به زیرساخت‌ها و وجود مراکز اقامتی دارد، گفت: از ظرفیت امامزاده‌های معظم استان لرستان می‌توان در جذب گردشگر استفاده کرد، بسیاری از جاذبه‌های تاریخی استان لرستان در دنیا بی‌نظیر است، قدمت آثار تاریخی استان به 4000 سال قبل از میلاد برمی‌گردد که این ظرفیت‌ها باید به شناسایی، به‌روز و به همگان معرفی شود.
نماینده مردم الیگودرز در مجلس افزود: متأسفانه سازمان متولی امر گردشگری در استان لرستان، وظیفه خود را به درستی انجام نمی‌دهد و در معرفی ظرفیت گردشگری استان موفق عمل نکرده است، عملکردهایی که در بحث اقتصاد و صنعت استان مشاهده می‌شود در حد مدیریت یک شهرستان است، در حالی‌که نیاز به مدیریت کلان دارد.
به گزارش تسنیم، به‌نظر می‌رسد مشکل رکود صنعت استان لرستان، با پول و منابع مالی حل نمی‌شود، بلکه این زیرساخت‌های ذهنی مدیران است که باید تغییر کند و با بومی‌سازی و بهره‌گیری از شیوه‌های نوین و موفق دنیاست که می‌توان به توسعه اقتصادی دست یافت، وقت آن رسیده که به روش‌های سنتی و ناکارآمد پایان داده شود، وگرنه لرستان همچنان باید در آرزوی توسعه یافتگی بماند.
این درحالی است که شاهدیم افرادی با نام سرمایه‌گذار، تسهیلاتی از استان را دریافت کردند اما آن را در صنعتی دیگر در خارج از استان سرمایه‌گذاری کردند. سرمایه‌گذار اگر صلاحیت داشته باشد باید آشنایی کامل با مدل‌های کسب و کار نوین داشته و صنعتی مبتنی‌بر رقابت‌پذیری ایجاد کند که توان حضور در رقابت‌های ملی و بین‌المللی را داشته باشد، بنابراین امیدواریم در دولتی که شعار خود را تدبیر و امید قرار داده، با بهره‌گیری از تخصص نخبگان و دلسوزان واقعی، به رکود صنعت لرستان پایان داده شود و شاهد اتفاقات خوبی در این استان غنی و ثروتمند باشیم.
