گفتگو با دکتر « الهیان» پیرامون بحران کاهش جمعیت؛
مشکلات اقتصادی مهمترین نگرانی خانوادهها برای فرزندآوری؛ مسئولین شرایط فرزندآوری را برای خانوادهها فراهم کنند
دکتر الهیان گفت: با توجه به اینکه مشکلات و مسائل اقتصادی به عنوان مهمترین دغدغه برای خانوادهها در فرزندآوری به شمار میرود حمایتهای لازم اقتصادی صورت گیرد تا در این راستا نیز دغدغه از بین برود.
به گزارش لرستان خبر، جمعیت جوان در هر کشور از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که رشد جمعیت جوان زمینه ساز توسعه و پیشرفت در عرصه اقتصادی و فرهنگی خواهد داشت.
دغدغه مقام معظم رهبری نسبت به روند کاهش جمعیتی ایران نشان میدهد که بیتوجهی به این مهم میتواند مشکلات بزرگ امنیتی، اقتصادی و فرهنگی برای پیشرفت نظام اسلامی به بار آورد. معمولا کشورهای توسعه نیافته یا در حال توسعه پرجمعیت و جوان هستند و بعد از رسیدن به مرزهای توسعه، به بحران کاهش جمعیت فعال و سالمندی دچار میشوند.
براساس اطلاعات موجود جمعیت ایران در سال ۱۴۲۰ به سالمندی میرسد، در حالی که ایران هنوز «در حال توسعه» بوده و برای رسیدن به اهداف بلندمدت به جمعیت جوان و فعال نیاز دارد. طبق پیشبینیها باید انفجار دوم جمعیتی را بر اثر ازدواج و فرزندآوری متولدین دهه ۶۰ شاهد میشدیم، اما با شیب نزولی موالید مواجه شدهایم بهطوریکه میزان موالید در سال ۹۰ یک میلیون و ۳۸۰ هزار نفر بود و این در حالی است که این رقم در دهه ۶۰ بیش از ۲ میلیون بود و این به معنای سقوط آزاد جمعیت است.
از نظر نرخ رشد جمعیت در میان ۲۶ کشور منطقه رتبه ۲۳ و از نظر نرخ باروری نیز رتبه ۲۵ را در سال ۲۰۱۰ میلادی داشتهایم، این در حالی است که برای تحقق اهداف چشمانداز ۱۴۰۴ نخستین اصل تقویت زیرساختهای جمعیتی است. از سوی دیگر کشور با چالشهای جمعیتی در حوزه مدیریت جمعیت روبهروست. آنچه به لحاظ جمعیتی معضل محسوب میشود، کاهش رشد جمعیت نیست. دغدغه مهم، تحول در باروری کل است که با کاهش باروری مواجه هستیم.
بر همین اساس و با توجه به اهمیت جمعیت جوان در سراسر دنیا با «اللهیان» نماینده سابق مجلس هشتم و پزشک متخصص داخلی به گفتوگو پرداختیم.
در حال حاضر وضعیت رشد جمعیت جوان در کشور چگونه است و آیا رضایت بخش به نظر میرسد؟
امروزه افزایش جمعیت موضوعی است که نیازمند توجه ویژه و بیشتری از سوی مسئولان است تا از بروز معضلات در راستای کاهش جمعیت جوان کاسته شود. وضعیت جاری و روند رشد جمعیت زنگهای هشدار و خطر را به صدا درآورده واین مساله حاکی از آن است که در دهههای آینده دچار پیری جمعیت خواهیم شد و جمعیت جوان امروز در دهههای آینده تبدیل به جمعیت پیر خواهند شد.
از طرفی زاد و ولد و کاهش نرخ رشد جمعیت و موالید منجر به این خواهد شد که جمعیت جوان و سرحالی نداشته باشیم و از این بابت مشکلات جدی متوجه کشور خواهد شد.
چیزی که امروز کشورهای غربی به عنوان یک معضل جدی با آن مواجه هستند و پیر بودن جمعیت در کشورهای غربی باعث شده تا آنها سیاستهای تشویقی و مشوقی را برای فرزندآوری در نظر بگیرند.
نقش مسئولان و وظیفه آنها در برابر مردم و جامعه برای افزایش جمعیت جوان چیست؟
اگر بنا است از الان برای دهههای آینده برنامه ریزی کنیم باید به سیاستهای تشویقی توجه بیشتری داشته باشیم. مسئولان به این فکر باشند شرایطی را برای خانوادهها مهیا کنند تا به دور از استرس و دغدغه و نگرانی بتوانند فرزندان خود را تربیت کنند و از طرفی نگرانی از بابت فرزندآوری نداشته باشند. این موضوع نیازمند برنامه ریزی جامه دارد.
مسئولان باید از اجرای سیاستهای عجولانه در راستای تشویق خانوادهها برای فرزندآوری پرهیز کنند. ایجاد شرایط مناسب برای فرزندآوری حیاتی و ضروری است اینکه زنان شاغل بتوانند از تسهیلاتی استفاده ببرند.
کاهش ساعات کاری، افزایش مرخصی زایمان، انجام کارها به صورت پاره وقت از تسهیلاتی است که با ارائه آن به زنان شاغل دغدغه مرتفع خواهد شد و زنان شاغل نیز میتوانند به سهولت و به دور از هر گونه نگرانی در زمینه فرزندآوری اقدام کنند.
امروزه مردم در شرایط اقتصادی و با وضعیت موجود دغدغه و نگرانی فرزنددار شدن را با خود دارند، معتقدند با شرایط کنونی نمی توان به سهولت فرزند آوری کرد. نظر شما در این راستا چیست؟
با توجه به اینکه مشکلات و مسائل اقتصادی به عنوان مهمترین دغدغه برای خانوادهها در فرزندآوری به شمار میرود حمایتهای لازم اقتصادی صورت گیرد تا در این راستا نیز دغدغه از بین برود.
خانوادههایی که فرزندان سوم و بیشتری به دنیا میآورند نیازمند تسهیلات هستند و مسئولان باید طراحی متناسب را داشته باشند. این تسهیلات، تصمیم گیریها و سیاست گذاریها در راستای هزینه کردن برای تشویق در فرزندآوری، باید به گونهای باشد که مفید و موثر واقع شود چرا که هزینه کردن دولت به معنای سرمایه گذاری برای آینده کشور است.
- باتشکر