چه کسی شما را در فضای نت رصد می کند؟

به گزارش افکارنیوز ، همه ما ضمن وب گردی در فضای مجازی، رد پاهایی از خود بر جای می گذاریم که بخشی از آن ها به اطلاعات شخصی مان مرتبط می شود؛ سایت هایی که می بینیم، جستجوهایی که انجام می دهیم و لینک هایی که دنبال می کنیم و بسیاری مانند آن. جالب آن که جمع آوری همه این اطلاعات یک کار بزرگ است. هر بار که شما به یک وب سایت سر می زنید حتی همین تابناک وجی از داده ها بدون اطلاعات شما و حتی نیاز به موافقت شما از طریق اینترنت منتقل می شود.

پس بهتر است بدانید که در فضای نت چه کسی و چه وب سایتی مشغول رصد وب گردی شماست. در اینجاست که ابزاری نظیر Lightbeam که در واقع یک افزونه (Addon) برای فایرفاکس است، به کمک شما می آید که در یک محیط کاملا تصویری تمتمی رد پاهای شما بر روی اینترنت را نشان می دهد.

برای آغاز کار، لازم است این افزونه را به مرورگر فایر فاکس اضافه کنید. برای این منظور در مرورگر فایر فاکس روی منوی اصلی کلیک کرده و گزینه Add Ons را انتخاب کنید.

سپس در تب جدید و در بخش جستجوی افزونه ها، گزینه Lightbeam را وارد کرده و کلید Enter را فشار دهید. پس از پیدا شدن افزونه، روی گزینه Install کلید کنید تا افزونه دانلود و نصب شود.

پس از نصب افزونه، درخواهید یافت که گزینه مربوط به Lightbeam در نوار پایینی فایرفاکس اضافه خواهد شد که در صورت کلیک روی آن در تب جدید این ابزار باز می شود و فعالیت های شما را در فضای وب نشان می دهد:

وقتی بر این ابزار کلیک کنید، در تب جدید با نمای گرافیکی آن روبه رو خواهید شد که سه گزینه در بر دارد: Graph ، Clock و List :

گزینه Graph در یک محیط تعاملی (Interactive) و قابل بزرگ نمایی فعالیت های مربوط به وب گردی شما را نمایش می دهد. هر وب سایت اصلی که شما اختیاری از آن بازدید می کنید، با یک دایره در این نما نشان داده خواهد شد و تمامی وب سایت های پیرامونی آن که این وب سایت به آن ها متصل می شود، به شکل یک مثلث نشان داده می شوند. این سایت های پیرامونی معمولا سایت هایی هستند که بدون اطلاع شما، فعالیت اصلی شما را رصد کرده و اطلاعات مربوط به آن را ضبط می کنند. هر چقدر مثلث ها و دایره ها بزرگ تر باشند، نشان دهنده این است که از طرف وب سایت های پیرامونی گوناگونی رصد می شوند و میزان ارتباط آن ها گسترده تر است :

همچنین متوجه می شوید که این دایره ها و مثلث ها با خطوطی به هم متصل هستند که اگر این خطوط با رنگ بنفش مشخص شده باشند، نشان دهنده آن است که در این میان، پای Cookie ها نیز در میان است. با دیدن این وضعیت، سریعا به دو نکته پی خواهید برد: نخست این که به استعاره شبکه تار عنکبوتی ایمان خواهید آورد و دوم آن که درمی یابید که وب سایت های پیرامونی بسیاری بیشتر از وب سایت هایی که اختیاری از آنها بازدید می کنید، شما را رصد می کنند.

با کلیک بر روی هر کدام از دایره ها یا مثلث ها در پنل سمت راست، خواهید توانست اطلاعات مربوط به آن وب سایت را ببینید؛ برای نمونه، در تصویر زیر ما با کلیک روی دایره گوگل؛ که مربوط به باز کردن Gmail است، اطلاعات اولیه این وب سایت را به دست آورده ایم:

با انتخاب گزینه Clock از پنل سمت چپ، با یک ساعت آنالوگ مواجه می شوید که ویژه ضبط اطلاعات مربوط به فعالیت و ردپای شما در فضای وب بر پایه ساعات و دقایق در طول روز است. در اینجا نیز خطوطی متشکل از مثلثها و دایره ها به شما نشان می دهد که کدامین سایت ها و سایت های پیرامونی در چه دقایق و ساعاتی شما را رصد کرده اند:

همچنین گزینه List به شما این امکان را می دهد که مفصل وارد اطلاعات مربوط به سایت هایی که بازدید کرده اید، سایت های پیرامونی آنها، اولین و آخرین بازدید و همچنین میزان ارتباطات ثانویه این سایت ها شوید:

شاید پرسیده شود که خود این ابزار نیز اقدام به جمع آوری اطلاعات می کند و از این نظر خطرناک است. پاسخ این است، تا هنگامی که شما به این ابزار اجازه ندهید، هیچ اطلاعاتی را از شما رصد نکرده و اطلاعات شما را استفاده نمی کند. اما اگر اجازه این کار را بدهید، کمک بزرگی به این ابزار در راستای هدفش که رصد، تحلیل و تشریح چگونگی مانیتورینگ اطلاعات از طریق سایت ها و سایت های پیرامونی در فضای وب است، خواهید کرد. برای کمک به Lightbeam دکمه Contribute Data را در گوشه سمت راست و بالای صفحه ابزار از حالت OFF به ON تغییر دهید:

نکته اساسی که باید به آن توجه داشت، این که هرگونه مانیتورینگ و رصد در اینترنت به معنی دزدیدن اطلاعات کاربران نیست. در بسیاری از مواقع رصد خودکار سایت ها از فعالیت کاربر منجر به دقیق شدن خواست ها و نیازهای کاربر و دسته بندی اطلاعات آنها برای استفاده های آتی می شود؛ دقیقا همان کاری که متور جستجوی گوگل برای دقیق شدن در نیاز شما انجام می دهد.

اما ابزاری مانند Lightbeam حداقل شما را متوجه خواهد ساخت که چه سایت هایی در حال رصد شما هستند و چگونه و با چه هدفی این کار را می کنند.