برکت امام حسین(ع) را در زندگی ام دیده ام/ یک هیئت خوب باید فرمایشات رهبری را در راس فعالیت هایش قرار دهد

به زارش لرستان خبر هیئت پشت بازار قدیمی ترین هیئت عزاداری استان لرستان محسوب می شود که حدود 530 سال قدمت دارد و بیش از 60000  عزادار دارد و بیش از 200 شهید را تقدیم انقلاب نموده است.

با توجه به ایام عزای سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) حاج حسین سهرابی مداح این هیئت در گفت و گو با لرستان خبر  به مسائل پیرامون عزاداری در لرستان و محله قدیمی پشت بازار پرداخت که در زیر این گفت و گوی مفصل را می خوانیم.

هیئت پشت بازار خرم آباد در چه سالی تاسیس شده است؟

هیئت پشت بازار خرم آباد در سال 900 قمری از سوی بزرگان، روحانیان و سادات وقت تاسیس شد و بر اساس مستندات موجود خادمان این هیئت از 100سال پیش تاکنون مرحوم حاج مرتضی خورشیدی، حاج محمد علی سلاحورزی، حاج محمد علی جایدری، حاج غلام رضا تقی خوانی، حاج غلام شاه خاکی، حاج محمد علی رسولی، حاج کاظم جباری، حاج عزیز جباری، حاج عزیز حافظی، حاج ماشاالله حیدر پناه، حاج محمد شاه اسدی، حاج احمد علی رسولی ،محمد حسن بابایی، امیر بازگیر وحاج اصغر مستوفی بوده‌اند.

مرحوم ملامحمد کریم(مَکریم)، مرحوم گلشن، حاج آقا جواد الیاسی، حاج علی سلطانی(عَلّه)، حاج حبیب نیکنام از دیگر مداحان این هیئت بوده اند و از سال 83 تاکنون نیز بنده به عنوان مداح وخادم این هیئت فعالیت دارم.

آیا درسته که سه مداح آخر هیئت پشت بازار در عمر 100 ساله خود مداحی می‌کردند؟

بله. سه تا از نوحه خوان‌های هیئت ما 100سال عمر کرده‌اند؛ مرحوم حاج علی اکبر سلطانی که 100سال عمر کرده و نوحه خوانی‌اش را در 12 سالگی شروع کرد، حاج حبیب نیکنام که 114 سال عمر کرده و نوحه خوانی‌اش را در 13سالگی شروع کرده یعنی 100 سال نوحه خوان بود و مرحوم ملا کریم که 100 سال قبل از این‌ها بود مکتب خانه داشت و قرآن درس می‌داد کسانی که در خرم آباد قرآن را یاد گرفتند از استادی ملا کریم بود.

با توجه به اینکه حاج حبیب یک چهره ماندگار بوده شما به عنوان میراث دار ایشان در عرصه مداحی برای حفظ این جایگاه چه کاری انجام داده اید؟

 مداحی و نوحه خوانی در استان لرستان یک سبک و سنت  خاصی است که باید حفظ شود، هر شهری باید رسوم خود را حفظ کند، طبق نظر علما و مجتهدین که همه بر انجام عزاداری به شیوه سنتی تاکید دارند ما هم عزاداری خود را سنتی بر گزار می کنیم والحمدالله تا جایی که توانش بوده رشد خودش را کرده است ، چند وقت پیش در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی جلسه ای تشکیل شد که نکاتی در آن بود که به عنوان مثال پیشنهاد شده بود عزاداری ها باید مثل زنجان ،کرمان وخرم آباد بر گزار گردد.

حتی در سال 90 لرستان پدیده عزاداری در جهان تشیع شد وآئین گل اندازی  که سراسر حزن واندوه است  را مراجع تأیید کردندکسی که می خواهد خود را ناراحت جلوه دهد همان گلی است که می افتد،کسی که عزیزی را از دست می دهد و سر تربتش می رود خا ک ها را بر سر خود می اندازد تا برسد به عزیز ترین کسی که خدا هم به او افتخار می کند امام حسین (ع)خون خداست ثار الله وابن ثاره.

حاج حبیب به عنوان یک مداح محبوب چه ویژگی هایی داشت؟

حاج حبیب چون یکی از پیشکسوتان مداحی در خرم آباد بود که اخلاق آرامی داشت، متین و خَیر بود کسی بود که اموال منزل مسکونی اش را وقف حسینیه حبیب ابن مظاهر کرد، حاج حبیب چون خودش سنش بالا بود حسینیه را به نام این شهید دشت کربلا که از پیرترین شهدای عاشورا بود نامگذاری کرد، حاج حبیب خالص و مخلص بود اهل پول گرفتن در دستگاه امام حسین (ع) نبود خودش هزینه می کرد که این مسئله خیلی مهم بود اما امروزه متاسفانه شاهدیم که عده ای میلیونی به وسیله مداحی پول می گیرند.

نظرتان درمورد کسانی که از طریق هیئت ها سعی می کنند وحدت بین شیعه وسنی را برهم بزنند وتفرقه ایجادکنند چیست؟

ائمه اطهار(ع) به ظلمی که در حقشان شد واقف بودند ولی باز هم وحدت را در جامعه و زمان خودشان در بین مردم برقرار می کردند ما  هم باید این امر را سرلوحه کارمان قرار دهیم و اگر معتقد هستیم باید طبق نظر ائمه اطهار(ع) وحضرت امام خمینی (ره) که می گفتند وحدت را حفظ کنید، وحدت در بین شیعه وسنی باید حفظ شود.

انتقادی که برخی به هیئت شما دارند این است که هیئت شما در طول سال برنامه ای برای مخاطبان خود ندارد؟

هیئت پشت بازار در مناسبت هایی مانند روز اربعین، 28صفر، 21رمضان و شهادت حضرت زهرا(س) با دسته جات بیرون می آید، ما چون هیئت سینه زنی هستیم در طول سال در همه شهادت ها برنامه داریم، دعای سمات برگزار می کنیم و جمعه ها هم در حسینیه حبیب بن مظاهر مراسم داریم.

آیا آماری از اینکه از هیئت پشت بازار چند نفر به شهادت رسیده اند دارید؟

 هیئت پشت بازار بیش از 200شهید داشته است دو برادر خودم حسن وسعید سهرابی از جمله این شهدا بوده اند و تقریبا بیشتر فرماندهان عملیات های مختلف لرستان مثل شهید توکل مصطفی زاده، شهید اصغر و رسول زیودار، شهید کوروش وداوود علی پناه، شهید رحیم رشنو، شهید صارمیان وخیلی از شهدای دیگر که از فرماندهان وسردمداران جنگ بودند از محله پشت بازار و از سینه زنان نوحه های حاج حبیب بودند.

وقتی جوانان به سوی جبهه حرکت میکردند که یک سال درروز عاشورا بود و چون همه جوان بودند حاج حبیب برایشان این شعر را خواند(اکبر جوان است ای لیلا میدان روان است ای لیلا).

اولین باری که مداحی کردید چه سالی بود؟

اولین بار سال 68 یعنی سالی بود که امام(ره) رحلت کردند من در آن زمان بچه بودم که به میدان بزرگ پشت بازار آمدم انگار صبح عاشورا بود وهیچ فرقی با روز عاشورا نمی کرد مردم گل درست کرده بودند وهمان طور که برای امام حسین(ع) عزادری می کردند برای امام (ره) که از نزدیک لمسش کرده بودند عزادری می کردند من بین مردم آمدم که حاج حبیب این بیت را می خواند (ای امت حسینی رفت از جهان خمینی) من هم چون این سبک وآهنگ را دوست داشتم شروع کردم برای هم سن وسالهای خودم به نوحه خواندن وهمه از صدایم خوششان آمد وگفتند شبیه به حاج حبیب می خوانی وبه لطف خدا وامام حسین (ع) از آن زمان شروع به نوحه خواندن کردم.

حاج حبیب برای خواندن شمارا ترغیب وتشویق می کرد؟

حاج حبیب همیشه می گفت که دست از امام حسین(ع) نکش تا هستی دست از این کشتی بگیر این کشتی به ساحل می رسد در راه امام حسین(ع) ریالی پول از کسی نگرفته ام واز خودم خرج کرده ام و برکتش را گرفته ام همین که خدا عزت به من داده برایم کافی است من برکت امام حسین (ع)را دیده ایم 38سال سن دارم که 27بار به خانه خدا مشرف شده ام .

خاطره ای از زمان حاج حبیب دارید؟

حسینیه حبیب بن مظاهر از هزینه شخصی حاجی ساخته شده این مکان منزل مسکونی شان بود وتقریبا 80 سال روضه امام حسین(ع) برگزار می شد والان حاج حبیب در آنجا دفن شده و همیشه آقای فلسفی وآقای کافی را دعوت می کرد مرحوم حاج حبیب یک سال شب عاشورا از مسئله ای ناراحت بود و گفت فردا نمی آیم، مردم گفتند دست خودت نیست امام حسین (ع)شما را می آورد نزدیک به دو هزار نفر ازعزاداران درخیابان علوی بر روی دست حاجی را آوردند چون مردم عشق وعلاقه به امام حسین (ع)دارند وحاجی هم ذاکری از امام حسین بود(ع) مردم دوستش داشتند.

چرا مردم لرستان وقتی اسم عزاداری می آید یاد مداحی‌های حاج حبیب نیکنام می‌افتند؟

حاج حبیب نیکنام چون یکی از پیشکسوتان مداحی در خرم آباد بود اخلاق آرامی داشت، متین و خَیر بود کسی بود که اموال منزل مسکونی اش را وقف حسینیه حبیب ابن مظاهر کرد. حاج حبیب خالص و مخلص بود اهل پول گرفتن در دستگاه امام حسین (ع) نبود بلکه خودش هزینه می کرد.

با توجه به اینکه حاج حبیب یک چهره ماندگار در استان لرستان است و شما میراث دار حاج حبیب هستید چطور می توانید ویژگی‌های حاج حبیب نیکنام را در خودتان بپرورانید؟

مداحی و نوحه خوانی در استان لرستان یک سبک وسنت خاصی است که باید حفظ شود، هر شهری باید رسوم خود را حفظ کند و بر اساس نظر علما و مجتهدین که همه عزاداری سنتی را می‌گویند ماهم سنتی برگزار می‌کنیم والحمدالله تا جایی که توانش بوده رشد خودش را کرده است.

در سال 90 لرستان پدیده عزاداری در جهان تشیع شد و آئین گل اندازی که آخرین حزن و اندوه است  را مراجع تأیید کردند و این آئین به این معنا است که وقتی کسی عزیزی را از دست می‌دهد و سر خاکش می‌رود خاک‌ها را بر سر خود می‌اندازد ما در لرستان نیز به خاطر امام حسین(ع) که عزیزترین فرد است و خدا هم به او افتخار می‌کند این کار را انجام می‌دهیم.

سبک مداحی حاج حبیب نیکنام چه ویژگی‌هایی دارد؟

حاج حبیب 100سال زحمت کشید تا فرهنگ عاشورایی لرستان را پیاده کند یعنی می شد فرهنگ عاشورای لرستان را از صدا، لحن و نوحه های حاج حبیب بشناسند و اکنون در سراسر ایران عزادری لرستان را به نام حاج حبیب می شناسند و تنها سبکی است که محلی، اصیل و ماندگار شده است و هیچ آهنگ غربی، غیر مجاز و ریتم داخل آن نیست.

سبک نوحه خوانی حاج حبیب سنگین است مصیبت وحزن دارد، نوحه‌هایش متعلق به خود امام حسین (ع) است که روز عاشورا را مجسم می‌کند و لازم به ذکر است که همه نوحه‌های حاج حبیب متعلق به علما، فقها ومجتهدین بود مانند نوحه (در کربلا سلطان دین).

الان شما از این نوع شعر‌ها استفاده می‌کنید؟

بله چون مردم انتظار دارند که آنها از بین نروند و از نوحه‌های جدید و با محتوایی که آقای الیاسی برایم آماده می‌کند استفاده می‌کنم.

با توجه به اینکه هیئت پشت بازار قدیمی‌ترین هیئت خرم آباد است و می طلبد که جایگاهی در شان و قدمت بزرگی این هیئت در خرم آباد در نظر گرفته شود در مورد ساماندهی جایگاه این هیئت چه نظری دارید؟

هیئت پشت بازار خرم آباد بیشتر از60 هزار نفر سینه زن دارد که به دلیل تعداد زیاد مردم، دانشگاه سابق لرستان در خیابان فلک الافلاک گنجایش این تعداد عزادران حسینی را ندارد و از مسئولان انتظارداریم که برای ساماندهی جایگاهی را برای عزادران حسینی در نظر بگیرند که بتوانند مراسمی باشکوه و در شان ومنزلت امام حسین(ع) برگزار کنند.

به نظر شما ویژگی‌های هیئت تراز انقلاب اسلامی چیست؟

یک هیئت خوب باید فرمایشات مقام معظم رهبری را در راس فعالیت‌هایش قرار دهد و باید مراسم های کاملا سنتی و اصیل و ریشه برگزار کند که یاد آور مصیبت های واقعه کربلا باشد و از کارهای تقلیدی که از فرهنگ های غربی گرفته شده است پرهیز کنند و الان در حال حاضر فرقه جعلی وهابیت از هر فرصتی برای تضعیف شیعه استفاده می‌کند  بنابراین ما باید با بصیرت از کارهایی که بهانه دست دشمن می‌دهد خودداری کنیم.

در مداحی هایمان از روایت‌های مستند استفاده کنیم و از روضه های جعلی و خرافی بپرهیزیم  و پیام اصلی عاشورا به مخاطب برسانیم هر کاری که انجام می‌دهیم فلسفه و منطق چرایی آن را نیز در نظر بگیریم که چرا و برچه اساسی این کار را انجام می‌دهیم بنابراین یه هیئت اگر بخواهد ولایتی کار کند باید مراقب فعالیت هایش باشد که به خرافات آلوده نشود.

مثلا ما در روایات داریم که هر چیزی که سبب تضیف شدن اسلام شود حرام است همین قمه زنی که خیلی ها به اسم عزاداری برای امام حسین (ع) انجام می‌دهند حرام است چرا که قمه زنی سبب لطمه زدن به شخص می‌شود و اینکه انسان بخواهد خودش را زخمی کند نسبتی با عزاداری حضرت سیدالشهدا(ع) ندارد.

دشمنان دنبال بهانه هستند که روی آن مانور تبلیغاتی می‌کنید که ببینید شیعیان انسان های خشنی هستند.

به کدام یک از نوحه هایی که میخوانید بیشتر علاقه دارید؟

نوحه حضرت زینب که در قتلگاه به دنبال پیکر مطهر امام حسین (ع) می گشت وچون برادرش را با آن همه تیر ونیزه که خورده بود نشناخت ولی به پیراهن کهنه ای که بر تنش بود امام حسین(ع) را می شناسد و نیزه های شکسته را از بدنش بیرون می آورد (مالگه مالکه بردنه ونوک نیزه سرته      اسیری بردن و شام عیال در و درته)