تهدید به افشاگری آلودگی مواد غذایی در ایران

 البته مشخص نیست این تهدید متوجه چه کسانی است و اگر آلودگی خاصی وجود دارد چرا بدون تهدید، افشاگری نمی شود. در سال های اخیر و با توسعه فناوری های نوین، تحولات زیادی در عرصه تولید و نگهداری مواد غذایی ایجاد شده است که این امر علاوه بر دارابودن مزایایی نظیر تولید بیشتر محصول به دلیل استفاده از سموم و ماندگاری بیشتر مواد غذایی به دلیل مصرف مواد نگهدارنده، معایبی نیز دارد.

به اعتقاد کارشناسان عدم نظارت دقیق بر برخی از زمین های زراعی و برخی از کارخانه های تولید کننده مواد غذایی سبب شده است تا سوءاستفاده هایی به صورت خودآگاه و ناخودآگاه در زمینه استفاده از سموم و استفاده از مواد طعم دهنده و نگهدارنده در عرصه تولید محصولات کشاورزی و غذایی انجام گیرد.

سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس از گسترش آلودگی محصولات غذایی تولید کشور خبر داد و گفت: در بررسی های اخیر این کمیسیون، متوجه شدیم برخی محصولات غذایی تولید داخل دارای آلودگی هستند و بدون شک در آینده نزدیک آمار دقیقی از متخلفان را افشا می کنیم.

محمد حسین قربانی با بیان اینکه برخی محصولات غذایی تولید داخل نیز از آلودگی برخوردارند، افزود: متأسفانه ضعف در عملکرد دستگاه های نظارتی اعم از صدور پروانه تولید و نظارت و بهره وری، باعث شده مشکلات زیادی از لحاظ آلودگی در برخی محصولات داخلی داشته باشیم.

به منظور پی بردن به موانع و مشکلات نظارتی که سبب می شود برخی از تولید کنندگان به صورت غیرمجاز اقدام به افزودن موادطعم دهنده و نگهدارنده به موادغذایی کنند و ارائه راهکاری در این باره و اطلاع از دلایل آلودگی مواد غذایی، گفت وگویی با دکتر سیدمسعود کیمیاگر، متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و دکتر سیدضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و مدیر گروه تغذیه دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات انجام داده ایم که در پی می آید.
دکتر کیمیاگر با اشاره به اینکه قوانین ایران در عرصه های نظارتی و برخورد با متخلفین قدیمی است گفت:

امروزه باید با قوانین جدیدتر و کارآمدتری با متخلفان در عرصه تولید موادغذایی برخورد کرد چراکه با قوانین قدیمی دیگر نمی توان متخلفان را تحت پیگرد قرار داد. درواقع ما از ۲ عامل قوانین قدیمی و کمبود کارشناسان رنج می بریم، به همین دلیل است که افرادی که در تولید موادغذایی تخلف می کنند، مواد افزودنی بیشتری به غذاها می زنند یا استانداردهای میزان پروتئین و کربوهیدرات را در محصولاتی مانند کالباس و سوسیس رعایت نمی کنند، احساس خطر نمی کنند، بنابراین محصولات خود را به هر شکل که می خواهند عرضه می کنند.

این متخصص تغذیه با بیان این مطلب که راه حل های مناسبی می توان برای نظارت مطلوب بر موادغذایی ارائه کرد، گفت: اگر تعداد کارخانه های موادغذایی محدود تر باشد نظارت بر عملکرد این کارخانه ها راحت تر انجام می گیرد، لذا اگر هدف بر نظارت دقیق تر و صحیح تری باشد این کارخانه ها باید تجمیع شوند. در گام بعدی باید قوانین و مقررات به روزی برای نظارت بر بهداشت موادغذایی تدوین و تصویب شود. به رغم اینکه از نظر بودجه ای مشکلاتی خواهیم داشت، می توانیم قوانین را به روز کنیم زیرا به روز کردن قوانین نیازی به بودجه زیادی ندارد.

اگر بحث تجمیع نیز رخ بدهد چند تا از کارخانه های تجمیع شده می توانند دارای آزمایشگاه های مشترکی شوند که حالت تعاونی داشته باشد یا آزمایشگاه هایی با بودجه های دولتی برای کارخانه های تجمیع شده ساخته شود. ایجاد آزمایشگاه نقش مهمی ایفا می کند زیرا برای بررسی کیفیت موادغذایی و تشخیص اینکه این ماده غذایی بهداشتی است به وجود آزمایشگاه های مجهز در کنار کارخانه ها نیاز است.

دکتر مظهری نیز درباره مواد آلوده کننده محصولات غذایی گفت: مسئله آلودگی مواد غذایی ابعاد گسترده ای را در بر می گیرد. درواقع منشأ آلودگی می تواند حیوانی یا گیاهی باشد. در زمان کشت و برداشت محصولات کشاورزی نیز آلودگی به وسیله سموم استفاده شده وارد مواد غذایی می شود. درواقع آلودگی موادغذایی تنها یک مورد را دربرنمی گیرد بلکه شامل انواع سموم، اشعه و مواد نگهدارنده می شود. این متخصص تغذیه با اشاره به اینکه در زمان تهیه مواد غذایی باید استانداردهای جهانی و ضوابط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رعایت شود، گفت:

درپروسه تولید برخی از مواد غذایی از مواد پایدار کننده و نگهدارنده استفاده می شود. بر این مبنا تولید کنندگان مواد غذایی اجازه دارند از مواد طعم دهنده و پایدار کننده در حد مجاز استفاده کنند اما استفاده بیش از حد مجاز از مواد نگهدارنده و طعم دهنده می تواند باعث ایجاد بیماری های پوستی، ریوی و گوارشی در افراد شود. بیماری در افراد تنها بر اثر مواد طعم دهنده و نگهدارنده ایجاد نمی شود بلکه اشعه و سمومی که در زمان کشت و برداشت محصول و تولید مواد غذایی از آن استفاده می شود نیز می تواند بسیار برای سلامت افراد مضر باشد و حتی باعث بروز بیماری سرطان در انسان شود.