روش جدید ایرانی ها برای اندازه ی اسیدفولیک

به گزارش افکارنیوز ، فولات یکی از مهم ترین ویتامین هایی است که نقش مهمی در سوخت وساز بدن انسان ایفا می کند. کمبود اسیدفولیک با شیوع نقص در لوله عصبی نوزادان، بیماری های قلبی و عروقی، سرطان روده بزرگ و کم خونی در ارتباط است.

به نوشته سایت نانو، اسید فولیک تا کنون به روش های متداول مختلفی اندازه گیری شده که اغلب این روش ها به علت نیاز به روش های استخراج و خالص سازی مقدماتی هزینه بر و زمان بر بوده است و یا تحت تأثیر مزاحمت عوامل مداخله گر قرار می گیرند که موجب ایجاد محدودیت استفاده از آن ها در تجزیه مواد غذایی می شود. روش های الکتروشیمیایی، روش های ساده و ارزانی هستند که به مقادیر بسیار کمی نمونه برای تجزیه نیاز دارند.

تا کنون مطالعاتی درباره اندازه گیری اسید فولیک بوسیله روش های الکتروشیمیایی انجام شده که برخی از آن ها فاقد حساسیت بالا و یا در بسیاری موارد فاقد انتخابگری مناسب هستند.

لیلا میرمقتدایی، استاد مدعو گروه علوم و صنایع غذایی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و محقق طرح با بیان این که ابداع یک روش جدید با حساسیت و انتخابگری بالا به منظور اندازه گیری مواد مختلف از جمله اسید فولیک از اهداف این پژوهش بوده است، افزود: در این مطالعه ابتدا نانوذرات طلا بصورت الکتروشیمیایی روی سطح الکترود طلا رسوب داده شدند. در مرحله بعد از اعمال یک پتانسیل بالا بوسیله منبع تغذیه روی الکترود اصلاح شده استفاده شد.

وی ادامه داد: سپس شرایط عمل حسگر شامل غلظت الکترولیت (سود) ، سرعت روبش، پتانسیل فعال سازی و زمان اعمال پتانسیل فعالسازی بهینه سازی شد. این الکترود برای اندازه گیری اسید فولیک در محلول های استاندارد و نمونه های حقیقی مورد استفاده قرار گرفت.

وی خاطرنشان کرد: روش فعالسازی نانوذرات طلا در اثر اعمال پتانسیل بالا به نانوذرات طلای رسوب داده شده شیمیایی و افزایش سیگنال اکسیداسیون آن در محلول قلیایی که منجر به افزایش حساسیت روش اندازه گیری می شود، از نوآوری های این طرح بوده است. از سوی دیگر اندازه گیری اسیدفولیک به صورت غیرمستقیم، یعنی از طریق بررسی میزان کاهش سیگنال جریان اکسیداسیون نانوذرات طلا در اثر جذب اسید فولیک بر سطح آن نیز از دیگر ویژگی های آن است.

میرمقتدایی ادامه داد: در این تحقیقات، شرایط عمل نانوحسگر به دست آمده بهینه سازی شد. نتایج نشان داد که غلظت یک مولار سود در سرعت روبش ۱۰۰ میلی ولت بر ثانیه و اعمال پتانسیل فعال سازی ۵/۴ ولت به مدت ۶۰ ثانیه بهترین پاسخ ها را ایجاد می کند.

وی افزود: در مرحله بعد اکسیداسیون انتخابی اسیدفولیک بر روی سطح الکترود مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از این حسگر رابطه خطی مناسبی بین پیام جریان و غلظت اسیدفولیک در دامنه ۸-۱۰*۱ تا ۶-۱۰*۱ مولار مشاهده شد و حد تشخیص ۹-۱۰*۵۰/۷ مولار به دست آمد. همچنین اثر مواد مداخله گر مانند غلظت های ۵۰۰ برابری ویتامین های ب۱، ب۲ و ب۶ و غلظت های ۱۰۰۰ برابری ویتامین ث، هیستیدین، سیستئین و تریپتوفان نتوانست تغییر معنی داری در میزان کاهش پیام جریان در اثر واکنش با اسیدفولیک ایجاد کند.

محقق طرح تصریح کرد: در مرحله بعد نانوحسگر به منظور اندازه گیری اسید فولیک در نمونه های واقعی مانند قرص اسید فولیک، آرد گندم، آرد گندم غنی سازی شده و اسفناج مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حساسیت و انتخابگری مناسب این حسگر نسبت به اغلب مواد مورد بررسی را نشان داد.

وی یادآور شد: روش های متداول اندازه گیری اسید فولیک مانند اسپکتروسکوپی و کروماتوگرافی نیازمند روش های استخراج و خالص سازی مقدماتی است که هزینه بر و زمان بر بوده و نتایج به دست آمده تحت تأثیر مزاحمت عوامل مداخله گر قرار می گیرند که موجب ایجاد محدودیت استفاده از آن ها در تجزیه مواد غذایی می شود. این روش یک روش سریع، حساس و بسیار اختصاصی در اندازه گیری اسید فولیک است که قابلیت استفاده در اندازه گیری مواد دیگر را نیز داراست.

نتایج این کار تحقیقاتی که توسط لیلا میرمقتدایی و همکاران وی صورت گرفته، در مجله International Journal of Electrochemical Science منتشر شده است.