افزایش آمار سرطان های گوارشی
خطر سرطان ناشی از مصرف نامناسب کودهای شیمیایی چقدر است؟
به گزارش افکارنیوز ، این روزها با مرور اخبار رسانه های مختلف درباره افزایش نرخ سرطان ناشی از مصرف نادرست سم و کود شیمیایی نامناسب می شنویم و می خوانیم که کم و بیش موجب نگرانی برخی مردم شده است که آیا محصولات کشاورزی که مصرف می کنند در گروه محصولات سلامت قرار دارند یا خیر. این موضوع در حالی موجب نگرانی مردم شده که نه تنها مصرف محصولات تهیه شده با کود سمی یا کود اضافی موجب بروز بیماری و اختلال در ارگان های درونی می شود بلکه تماس با این محصولات نیز می تواند خطراتی را برای مصرف کننده به همراه داشته باشد، مسئولان بهداشت و درمان کشور هشدار می دهند
که امروز مصرف بی رویه و غیر اصولی سموم دفع آفات و کودهای شیمیایی در بخش کشاورزی باعث رشد ابتلا به سرطان و دیگر بیماری ها در این مناطق شده است.
دکتر احمد اصغرزاده، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب
این یک بحران جهانی است
بر اساس گزارش سازمان کشاورزی و خواربار جهانی بین ۶۰۴۰ درصد افزایش تولیدات کشاورزی در جهان طی سه دهه گذشته مرهون مصرف کودهای شیمیایی بوده است ولی امروزه مصرف بی رویه، نابجا و نابه هنگام کودهای شیمیایی و فلزات سنگین همراه آنها، مشکلاتی را به وجود آورده است و توجه جهانی به این امر جلب شده است. واقعیت این است که تولید محصولات کشاورزی در کشاورزی معمول، بدون تامین عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان و محصولات باغی مقدور نیست ولی منبع تامین آن، مقدار و مواد همراه آنها اهمیت زیادی دارد و از عنصری به عنصر دیگر نیز این موضوع متفاوت است، به عنوان مثال مصرف انواع کودهای نیتروژنه در تولید انواع میوه ها باید در حدی باشد که سبب آلودگی آب های زیرزمینی و در گیاه به فرم اسیدهای آمینه آزاد تجمع نکند، ولی در خصوص فسفر و پتاسیم که اغلب به صورت کود مصرف می شوند تجمع آنها در گیاه و محصولات آنها ایجاد مشکل نمی کند اما اغلب کودهای حاوی این عناصر دارای فلزات سنگین هستند که جذب آنها در گیاهان سبب مشکلات بهداشتی در مصرف کنندگان می شود و این موضوع در خصوص عناصر کم مصرف نیز مانند کودهای فسفره و پتاسه است. در صورتی که انواع کودهای شیمیایی استاندارد، آگاهانه و تحت نظارت مصرف شوند، نه تنها مشکل ساز نیستند بلکه سبب افزایش کیفیت و کمیت محصول، در کشاورزی معمول نیز می شوند.
کود حیوانی هم می تواند خطرناک باشد
برخی افراد مدعی اند که از کود حیوانی برای تولید محصولات شان استفاده می کنند و این کود در مقایسه با کود شیمیایی برتری هایی دارد.
آنها بر این باورند که چون محصول شان کود حیوانی دریافت کرده محصول بهتری است. در حالی که اگر کود حیوانی بدون رعایت استانداردهای لازم تولید شود یا از فاضلاب های غیر اصولی که احتمال آلودگی آنها زیاد استفاده شود، احتمال ابتلا به بیماری ها در مصرف کننده بالا می رود. شخصاً فردی را می شناسم که به خاطر ابتلا به کیست هیداتیک که از این طریق به آن مبتلا شده بود، حدود ۳۰ سال درگیر بیماری بوده و سختی های زیادی کشید. بنابراین علاوه بر کود شیمیایی، کود حیوانی و حتی آلودگی آب و فاضلاب نیز می تواند موجب آلودگی میکروبی میوه ها، سبزیجات و محصولات کشاورزی شود و وقتی نظم و نظارتی بر تولید محصولات وجود داشته باشد در این حالت متخصصان و باغبانان می توانند خیال ما را راحت کنند که ما میوه هایی سلامت را مصرف می کنیم.
دکتر محمدرضا رضاپناه، مدیر قطب علمی کشاورزی ارگانیک و عضو انجمن ارگانیک ایران
مصرف کود باید نظام مند باشد
«باید در سیستم کشاورزی نظمی برقرار شود و نظارتی وجود داشته باشد تا کسی نتواند کود اضافه یا سم بیش از اندازه به محصولات بزند. البته این نکته نیز مطرح هست که وقتی گیاهی کود و مواد شیمیایی در اختیار دارد به اندازه مثبت این کود را جذب می کند و این گونه نیست که بیش از نیازش آن را جذب کند. پس کود اضافه جذب گیاه نمی شود. بنابراین نمی توان این گونه تصور کرد که یک سیب زمینی بزرگ کود شیمیایی زیادی دریافت کرده تا سایزش بزرگ شده است. تشخیص سلامت میوه و میزان کود شیمیایی که دریافت کرده است باید در نظام تولید کشور مورد بررسی قرار گیرد. امکان داوری در این زمینه کار مردم نیست. سیستم نظارت و آموزشی تولید باید به گونه ای در کشور فعالیت کند که نظارت بر تولید محصولات داشته باشد زیرا شرایط و امکانی که ما از هر محصول و میوه یک نمونه برای آزمایش بفرستیم، وجود ندارد. بنابراین باید نظارتی همگانی و حساب شده بر تولید محصولات وجود داشته باشد. »
تاثیر مخرب سموم تا نیم قرن باقی می ماند
«در جهان سالانه ۷۰ هزار مورد سرطان و حدود ۳۰ هزار مورد مرگ ناشی از سرطان در جهان ثبت می شود. در این آمار با افزایش شدید سرطان های سیستم گوارشی مخصوصاً سرطان معده روبرو هستیم که عامل آن باقی ماندن سموم و کود شیمیایی در خوراکی ها و مواد غذایی است. » غلامرضا قاسم پور، مشاور رئیس سازمان ملی استاندارد با اشاره به این مطلب می گوید: «تاثیرات مخرب و مضر برخی سموم کشاورزی تا نیم قرن در خاک و محصولات به دست آمده از آن باقی می ماند و همین مسئله موجب شده برخی محصولات که به عنوان سالم به دیگر کشورها صادر شده، برگردانده شود. مشاور رئیس سازمان ملی استاندارد ادامه داد: «آلودگی سموم کشاورزی از طریق چشم، دهان، پوست و ریه ها به بدن منتقل می شود و این انتقال هم برای کشاورزان و هم مصرف کنندگان بروز می کند. بنابراین کسانی که از کودهای شیمیایی استفاده می کنند باید نسبت به این نوع آلودگی هوشیار باشند. »
سرطان های ناشی از فلزات سنگین
قاسم پور اضافه کرد: «براساس منابع بین المللی در این زمینه هر ترکیب خارجی سمی که به صورت طبیعی یا در مقادیر مجاز در محصولات و مواد غذایی وجود نداشته باشد و از طرفی کیفیت فیزیکی و شیمیایی و بیولوژیکی غذا را تحت تاثیر قرار دهد، در گروه آلاینده های مواد غذایی قرار می گیرد. آلاینده های شیمیایی در ۳ نوع طبیعی سموم قارچی و هیستامین ها، مصنوعی همانند آفت کش ها، فلزات سنگین و کودهای شیمیایی و زیست محیطی در هوا، آب و خاک و هوای آلوده شناسایی شده است. علاوه بر این فلزات سنگین کاردیوم و ارسنیک، جیوه و سرب نیز از جمله آلودگی هایی است که سبب اثرات سوء بر عملکرد کلیه ها، ضایعات استخوانی و ابتلا به سرطان می شود. »
سیب سبز/ شماره ۱۰۵/ نیمه دوم دی ماه ۹۲/ اندیشه رحیمی/ صفحه ۱۶
دکتر احمد اصغرزاده، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب
این یک بحران جهانی است
بر اساس گزارش سازمان کشاورزی و خواربار جهانی بین ۶۰۴۰ درصد افزایش تولیدات کشاورزی در جهان طی سه دهه گذشته مرهون مصرف کودهای شیمیایی بوده است ولی امروزه مصرف بی رویه، نابجا و نابه هنگام کودهای شیمیایی و فلزات سنگین همراه آنها، مشکلاتی را به وجود آورده است و توجه جهانی به این امر جلب شده است. واقعیت این است که تولید محصولات کشاورزی در کشاورزی معمول، بدون تامین عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان و محصولات باغی مقدور نیست ولی منبع تامین آن، مقدار و مواد همراه آنها اهمیت زیادی دارد و از عنصری به عنصر دیگر نیز این موضوع متفاوت است، به عنوان مثال مصرف انواع کودهای نیتروژنه در تولید انواع میوه ها باید در حدی باشد که سبب آلودگی آب های زیرزمینی و در گیاه به فرم اسیدهای آمینه آزاد تجمع نکند، ولی در خصوص فسفر و پتاسیم که اغلب به صورت کود مصرف می شوند تجمع آنها در گیاه و محصولات آنها ایجاد مشکل نمی کند اما اغلب کودهای حاوی این عناصر دارای فلزات سنگین هستند که جذب آنها در گیاهان سبب مشکلات بهداشتی در مصرف کنندگان می شود و این موضوع در خصوص عناصر کم مصرف نیز مانند کودهای فسفره و پتاسه است. در صورتی که انواع کودهای شیمیایی استاندارد، آگاهانه و تحت نظارت مصرف شوند، نه تنها مشکل ساز نیستند بلکه سبب افزایش کیفیت و کمیت محصول، در کشاورزی معمول نیز می شوند.
کود حیوانی هم می تواند خطرناک باشد
برخی افراد مدعی اند که از کود حیوانی برای تولید محصولات شان استفاده می کنند و این کود در مقایسه با کود شیمیایی برتری هایی دارد.
آنها بر این باورند که چون محصول شان کود حیوانی دریافت کرده محصول بهتری است. در حالی که اگر کود حیوانی بدون رعایت استانداردهای لازم تولید شود یا از فاضلاب های غیر اصولی که احتمال آلودگی آنها زیاد استفاده شود، احتمال ابتلا به بیماری ها در مصرف کننده بالا می رود. شخصاً فردی را می شناسم که به خاطر ابتلا به کیست هیداتیک که از این طریق به آن مبتلا شده بود، حدود ۳۰ سال درگیر بیماری بوده و سختی های زیادی کشید. بنابراین علاوه بر کود شیمیایی، کود حیوانی و حتی آلودگی آب و فاضلاب نیز می تواند موجب آلودگی میکروبی میوه ها، سبزیجات و محصولات کشاورزی شود و وقتی نظم و نظارتی بر تولید محصولات وجود داشته باشد در این حالت متخصصان و باغبانان می توانند خیال ما را راحت کنند که ما میوه هایی سلامت را مصرف می کنیم.
دکتر محمدرضا رضاپناه، مدیر قطب علمی کشاورزی ارگانیک و عضو انجمن ارگانیک ایران
مصرف کود باید نظام مند باشد
«باید در سیستم کشاورزی نظمی برقرار شود و نظارتی وجود داشته باشد تا کسی نتواند کود اضافه یا سم بیش از اندازه به محصولات بزند. البته این نکته نیز مطرح هست که وقتی گیاهی کود و مواد شیمیایی در اختیار دارد به اندازه مثبت این کود را جذب می کند و این گونه نیست که بیش از نیازش آن را جذب کند. پس کود اضافه جذب گیاه نمی شود. بنابراین نمی توان این گونه تصور کرد که یک سیب زمینی بزرگ کود شیمیایی زیادی دریافت کرده تا سایزش بزرگ شده است. تشخیص سلامت میوه و میزان کود شیمیایی که دریافت کرده است باید در نظام تولید کشور مورد بررسی قرار گیرد. امکان داوری در این زمینه کار مردم نیست. سیستم نظارت و آموزشی تولید باید به گونه ای در کشور فعالیت کند که نظارت بر تولید محصولات داشته باشد زیرا شرایط و امکانی که ما از هر محصول و میوه یک نمونه برای آزمایش بفرستیم، وجود ندارد. بنابراین باید نظارتی همگانی و حساب شده بر تولید محصولات وجود داشته باشد. »
تاثیر مخرب سموم تا نیم قرن باقی می ماند
«در جهان سالانه ۷۰ هزار مورد سرطان و حدود ۳۰ هزار مورد مرگ ناشی از سرطان در جهان ثبت می شود. در این آمار با افزایش شدید سرطان های سیستم گوارشی مخصوصاً سرطان معده روبرو هستیم که عامل آن باقی ماندن سموم و کود شیمیایی در خوراکی ها و مواد غذایی است. » غلامرضا قاسم پور، مشاور رئیس سازمان ملی استاندارد با اشاره به این مطلب می گوید: «تاثیرات مخرب و مضر برخی سموم کشاورزی تا نیم قرن در خاک و محصولات به دست آمده از آن باقی می ماند و همین مسئله موجب شده برخی محصولات که به عنوان سالم به دیگر کشورها صادر شده، برگردانده شود. مشاور رئیس سازمان ملی استاندارد ادامه داد: «آلودگی سموم کشاورزی از طریق چشم، دهان، پوست و ریه ها به بدن منتقل می شود و این انتقال هم برای کشاورزان و هم مصرف کنندگان بروز می کند. بنابراین کسانی که از کودهای شیمیایی استفاده می کنند باید نسبت به این نوع آلودگی هوشیار باشند. »
سرطان های ناشی از فلزات سنگین
قاسم پور اضافه کرد: «براساس منابع بین المللی در این زمینه هر ترکیب خارجی سمی که به صورت طبیعی یا در مقادیر مجاز در محصولات و مواد غذایی وجود نداشته باشد و از طرفی کیفیت فیزیکی و شیمیایی و بیولوژیکی غذا را تحت تاثیر قرار دهد، در گروه آلاینده های مواد غذایی قرار می گیرد. آلاینده های شیمیایی در ۳ نوع طبیعی سموم قارچی و هیستامین ها، مصنوعی همانند آفت کش ها، فلزات سنگین و کودهای شیمیایی و زیست محیطی در هوا، آب و خاک و هوای آلوده شناسایی شده است. علاوه بر این فلزات سنگین کاردیوم و ارسنیک، جیوه و سرب نیز از جمله آلودگی هایی است که سبب اثرات سوء بر عملکرد کلیه ها، ضایعات استخوانی و ابتلا به سرطان می شود. »
سیب سبز/ شماره ۱۰۵/ نیمه دوم دی ماه ۹۲/ اندیشه رحیمی/ صفحه ۱۶
