سدهای معروف جهان که ترک خورده اند کدامند؟
پس از انتشار خبر ترک خوردن بدنه سد کارون۴، شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران اعلام کرد که خطر شکستگی سد کارون ۴ را به هیچ وجه تهدید نمی کند و وجود ترک در سازه های بتنی بزرگ و حجیم همانند سدها امری معمول و طبیعی است.
به گزارش افکارنیوز ، شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران در مورد ترکهای اشاره شده افزوده است که اصولا وجود ترک در سازه های بتنی بزرگ و حجیم همانند سدها امری معمول و طبیعی است به گونه ای که استانداردهای علمی و فنی کمیسیون جهانی سدهای بزرگ وجود ترک را امری پذیرفته شده و معمولی می داند و مطابق گزارشهای بین المللی تاکنون ۴۰۰ سد در دنیا ترک خورده و مجددا ترمیم شده است.
سد کارون ۴ اولین سد بتونی جهان نیست که دچار ترک خوردگی شده و اساسا شرکتهایی در دنیا وجود دارند که کارشان ترمیم ترکهای ایجاد شده در سدهای بتونی است.
در پی انتشار این خبر و با توجه به حساسیت موضوع بر آن شدیم مواردی از ترک خوردگی سدهای معروف جهان را که در گذشته دچار این مشکل شده و سپس ترمیم شده اند را مورد بررسی قرار دهیم.
سد ال آتازار
سد ال آتازار یک سد قوسی در نزدیکی مادرید اسپانیا است که روی رودخانه لوزویا ساخته شده است.
ساخت این سد که قدیمی ترین سد قوسی جهان است در سال ۱۹۶۸ آغاز شد و در سال ۱۹۷۲ به پایان رسید.
ارتفاع سد ال آتازار ۱۳۴ متر و عرض آن ۵۲.۳ متر است. این سد ظرفیت ذخیره سازی ۴۲۴ میلیون متر مکعب آب را دارد.
سد ال آتازار در سال ۱۹۷۷ در قسمت میانی نزدیک به تحتانی دچار ترک خوردگی شد و این ترک تا سال ۱۹۷۹ به ۴۶ متر رسید ولی این ترک خوردگی از آن زمان مرمت شده و مشکلی برای آن بوجود نیامده است. بازرسی ها در سال ۱۹۸۳ نشان داد که فشار روی فندانسیون و حرکت های سد باعث ترک خوردگی آن شده است.
سد کلنبرین
سد قوسی کلنبرین در کارنتن اتریش واقع شده است. ساخت این سد در سال ۱۹۷۱ آغاز و در سال ۱۹۷۹ به پایان رسید. ارتفاع سد کلنبرین ۲۰۰ متر است و بلندترین سد اتریش محسوب می شود.
زمانیکه این سد در حال آبگیری بود، چندین ترک در آن ظاهر شد و مرمت آن بیش از یک دهه طول کشید تا ظرفیت آبگیری آن به بالاترین سطح برسد. احداث این سد تا سال ۱۹۷۷ به مرحله ای رسید که امکان شروع آبگیری در آن وجود داشت ولی هنگامیکه سطح آب به ۴۲ متر رسید ترک هایی بالای آن ظاهر شد. این ترک های طی چند سال فعالیت مرمت شد و مهندسان روشهای مختلفی را برای کنترل آنها بکار بردند تا در نهایت ترک ها را ترمیم کردند.
این سد علاوه بر تامین آب شرب، تولید برق و کنترل سیل، به عنوان یک مرکز گردشگری نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
ترک خوردن سد فونتانا
سد فونتانا
سد فونتانا یک سد برق آبی است که در سال ۱۹۴۴ در ایالت کارولینای شمالی آمریکا ساخته شد. فونتانا مرتفع ترین سد در شرق آمریکا است. این سد ۱۴۶ متر ارتفاع و ۷۲۱ متر عرض دارد و ظرفیت آن ۶۳۳ میلیون و ۹۶۶ هزار متر مکعب است.
این سد زمانی در طرف خشک خود دچار ترک شد و این ترکها به دلیل گرما و واکنشهای شیمیایی بیشتر شدند. طراحی این سد در زمان ساخت برای شرکت تی وی ای که مسئول کنترل سیلاب توزیع برق است، غیرعادی بود. این شرکت نگران بود که دو میلیون و ۱۵۵ هزار متر مکعب بتن که در ساخت این سد بکار رفته سازه عظیمی خواهد ساخت و گرمای آزاد شده در زمان احداث آن برای سالها باقی خواهد ماند و نهایتا باعث ترک خوردگی آن خواهد شد. مهندسان برای آزادسازی این گرما، سد را به اتصالات انقباضی تقسیم و آنها را با لوله های دوغاب و کویل خنک کننده مجهز کردند.
ورود دو تیم متخصص اروپایی به ایران برای حل مشکل کارون۴
بنا به اعلام یکی از مسوولین وزات نیرو، از شش ماه گذشته دو تیم متخصص اروپایی برای حل مشکل کارون۴ وارد ایران شدند تا به ترمیم ترک های کارون۴ کمک کنند.
سد کارون۴ با کارفرمایی توسعه منابع آب و نیروی ایران، پیمانکاری شرکت جهاد توسعه منابع آب (شرکت زیر مجموعه خاتم الانبیا) و مشاوره مهاب قدس ساخته شده است.
مطالعات اولیه طرح کارون ۴ در سال ۱۳۴۵ (۱۹۶۷ میلادی) در چارچوب طرح توسعه منابع آب و همچنین برنامه ریزی کلی منابع آب حوضه رودخانه کارون توسط شرکت مهندسین مشاور بین المللی" هارزا" انجام گرفت و پس از آن مطالعات مرحله اول در سال ۱۳۷۴ و مطالعات مرحله دوم در سال ۱۳۷۶ توسط شرکت مهندسی مشاور" مهاب قدس" و شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران منعقد شد.
همچنین عملیات اجرائی انحراف آب در سال ۱۳۷۶، آغاز بتن ریزی سد در سال ۱۳۸۵ و عملیات ساخت نیروگاه کارون۴ نیز از سال ۱۳۸۰شروع شد و در نهایت سد در سال ۸۹ آبگیری و در سال ۹۰ افتتاح شد.
سد کارون ۴ اولین سد بتونی جهان نیست که دچار ترک خوردگی شده و اساسا شرکتهایی در دنیا وجود دارند که کارشان ترمیم ترکهای ایجاد شده در سدهای بتونی است.
در پی انتشار این خبر و با توجه به حساسیت موضوع بر آن شدیم مواردی از ترک خوردگی سدهای معروف جهان را که در گذشته دچار این مشکل شده و سپس ترمیم شده اند را مورد بررسی قرار دهیم.
سد ال آتازار
سد ال آتازار یک سد قوسی در نزدیکی مادرید اسپانیا است که روی رودخانه لوزویا ساخته شده است.
ساخت این سد که قدیمی ترین سد قوسی جهان است در سال ۱۹۶۸ آغاز شد و در سال ۱۹۷۲ به پایان رسید.
ارتفاع سد ال آتازار ۱۳۴ متر و عرض آن ۵۲.۳ متر است. این سد ظرفیت ذخیره سازی ۴۲۴ میلیون متر مکعب آب را دارد.
سد ال آتازار در سال ۱۹۷۷ در قسمت میانی نزدیک به تحتانی دچار ترک خوردگی شد و این ترک تا سال ۱۹۷۹ به ۴۶ متر رسید ولی این ترک خوردگی از آن زمان مرمت شده و مشکلی برای آن بوجود نیامده است. بازرسی ها در سال ۱۹۸۳ نشان داد که فشار روی فندانسیون و حرکت های سد باعث ترک خوردگی آن شده است.
سد کلنبرین
سد قوسی کلنبرین در کارنتن اتریش واقع شده است. ساخت این سد در سال ۱۹۷۱ آغاز و در سال ۱۹۷۹ به پایان رسید. ارتفاع سد کلنبرین ۲۰۰ متر است و بلندترین سد اتریش محسوب می شود.
زمانیکه این سد در حال آبگیری بود، چندین ترک در آن ظاهر شد و مرمت آن بیش از یک دهه طول کشید تا ظرفیت آبگیری آن به بالاترین سطح برسد. احداث این سد تا سال ۱۹۷۷ به مرحله ای رسید که امکان شروع آبگیری در آن وجود داشت ولی هنگامیکه سطح آب به ۴۲ متر رسید ترک هایی بالای آن ظاهر شد. این ترک های طی چند سال فعالیت مرمت شد و مهندسان روشهای مختلفی را برای کنترل آنها بکار بردند تا در نهایت ترک ها را ترمیم کردند.
این سد علاوه بر تامین آب شرب، تولید برق و کنترل سیل، به عنوان یک مرکز گردشگری نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
ترک خوردن سد فونتانا
سد فونتانا
سد فونتانا یک سد برق آبی است که در سال ۱۹۴۴ در ایالت کارولینای شمالی آمریکا ساخته شد. فونتانا مرتفع ترین سد در شرق آمریکا است. این سد ۱۴۶ متر ارتفاع و ۷۲۱ متر عرض دارد و ظرفیت آن ۶۳۳ میلیون و ۹۶۶ هزار متر مکعب است.
این سد زمانی در طرف خشک خود دچار ترک شد و این ترکها به دلیل گرما و واکنشهای شیمیایی بیشتر شدند. طراحی این سد در زمان ساخت برای شرکت تی وی ای که مسئول کنترل سیلاب توزیع برق است، غیرعادی بود. این شرکت نگران بود که دو میلیون و ۱۵۵ هزار متر مکعب بتن که در ساخت این سد بکار رفته سازه عظیمی خواهد ساخت و گرمای آزاد شده در زمان احداث آن برای سالها باقی خواهد ماند و نهایتا باعث ترک خوردگی آن خواهد شد. مهندسان برای آزادسازی این گرما، سد را به اتصالات انقباضی تقسیم و آنها را با لوله های دوغاب و کویل خنک کننده مجهز کردند.
ورود دو تیم متخصص اروپایی به ایران برای حل مشکل کارون۴
بنا به اعلام یکی از مسوولین وزات نیرو، از شش ماه گذشته دو تیم متخصص اروپایی برای حل مشکل کارون۴ وارد ایران شدند تا به ترمیم ترک های کارون۴ کمک کنند.
سد کارون۴ با کارفرمایی توسعه منابع آب و نیروی ایران، پیمانکاری شرکت جهاد توسعه منابع آب (شرکت زیر مجموعه خاتم الانبیا) و مشاوره مهاب قدس ساخته شده است.
مطالعات اولیه طرح کارون ۴ در سال ۱۳۴۵ (۱۹۶۷ میلادی) در چارچوب طرح توسعه منابع آب و همچنین برنامه ریزی کلی منابع آب حوضه رودخانه کارون توسط شرکت مهندسین مشاور بین المللی" هارزا" انجام گرفت و پس از آن مطالعات مرحله اول در سال ۱۳۷۴ و مطالعات مرحله دوم در سال ۱۳۷۶ توسط شرکت مهندسی مشاور" مهاب قدس" و شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران منعقد شد.
همچنین عملیات اجرائی انحراف آب در سال ۱۳۷۶، آغاز بتن ریزی سد در سال ۱۳۸۵ و عملیات ساخت نیروگاه کارون۴ نیز از سال ۱۳۸۰شروع شد و در نهایت سد در سال ۸۹ آبگیری و در سال ۹۰ افتتاح شد.
