زشتی دربی، نتیجه نگاه ماست

مجید جلالی-کار شناس و مربی فوتبال - دربی شناسنامه فوتبال باشگاهی ما محسوب می شود. قدمت و تاریخ دو باشگاه در کنار اقبال عمومی و فراوان هواداران و زوم شدن جریان رسانه ای به این دو باشگاه و صد البته تجمیع ملی پوشان فوتبال ایران در همه ادوار در این دو تیم ثابت می کند که عصاره فوتبال ایران را می توان در این بازی رویت کرد و دربی به نوعی آینه نمای تمام قد فوتبال ایران است. آینه ای که البته مدتهاست زنگار گرفته و تصویر روشن و شفافی از فوتبال ایران را نشان نمی دهد. کیفیت پایین دربی اعتراضات فراوانی را برانگیخته و برای ریشه یابی آن باید به چند نکته توجه کرد. اول از همه باید به خودمان اعتراض کنیم. مسبب چنین وضعیتی بازیکن و مربی نیستند. وقتی فضای بازی را به شکلی می کنیم که باخت فاجعه با مرگ تلقی می شود، کسی روی جان خودش ریسک نمی کند. دیدگاه حاکم در فوتبال ایران می گوید پیروز شوی خوب هستی اما اگر باختی بد می شوی. حتی اگر ببازی به شخصیت تو هم احترام نمی گذارند چه برسد موضوع فنی که هر کس می تواند محتاط باشد. با این دیدگاه نباید انتظار بازی باکیفیتی داشت. اگر تیمی فوتبال بسیار خوبی ارائه کرد اما شکست خورد، چه کسی به آن توجه می کند؟ همین که آن ها باختند می گویند خوب نیستند. این نکته ریشه در فرهنگ ما دارد که تنها به موفقیت ها ولو با هر کیفیت و هر وسیله ای توجه می کنیم و ارزش گذاری و کیفیت سنجی درستی نداریم. اگر تیمی با یک اوت دستی و یا یک ضربه کاشته پیروز شود، همه تحسین می کنند. محتوا را دیگر کسی در نظر نمی گیرد و کاری به آن ندارد. دیگر دعوای کیفیت نباید داشته باشد. اگر همین پرسپولیس یا استقلال یک گل می زد، آن تیمی که برده بود قطعا تیم بر تر لقب می گرفت و آن تیمی که باخته بود برایش زندگی تیره و تار می شد حتی اگر این تیم با یک اوت دستی به گل می رسید. این نوع کیفیت بازی برآیند دیدگاهی است که خودمان به وجود آوردیم.