علامه ای که دلش در نجف جاماند

به گزارش لرستان خبر، علامه سید جعفر شهیدی فرزند سید محمد در سال 1297 در شهرستان بروجرد متولد شد و مقطع و اندکی از متوسطه را در زادگاه خویش، بروجرد آغاز نمود. سپس به تهران رفته و تحصیلات تکمیلی را در ادامه داد.

سید جعفر، در ابتدا با نام "سجادی" شناخته می شد. اما ایشان نام "شهیدی "را برای خود انتخاب کرده و با این نام مشهور شد.

نام ایشان پیوند کاملی با ادبیات فارسی داشت و کمتر کسی بود که بداند این استاد بزرگ ، مجتهدی است مسلم که مراتب فقهی خود را در نجف و در محضر علمایی چون آیت الله العظمی خویی طی نموده و در ایران نیز از شاگردان آیت الله العظمی بروجردی به شمار می آمده.

ایشان در سال 1320 برای تحصیل علوم دینی و فقه و اصول راهی نجف می‌شود، اما بعد از هشت سال، بیماری ناگزیر او را به ایران بازمی‌گرداند. هر هفته باید خود را به پزشك نشان می‌داده، در نتیجه از رفتن به حوزه بازمی‌ماند. برای گذران زندگی و به‌ منظور ترجمه‌ی متون عربی، نزد دكتر سنجابی ـ وزیر فرهنگ وقت ـ می‌رود، اما به او اشتغال به تدریس پیشنهاد می‌شود. با ماهی 150 تومان در دبیرستان ابومسلم مشغول می‌شود و بعد كه به او می‌گویند با مدرك لیسانس حقوقش به 300 تومان خواهد رسید، بدون شركت در كلاس‌ها، لیسانس الهیاتش را با بهترین نمره‌ها می‌گیرد.

پس از آشنایی با دکتر محمد معین به حضور استاد علامه مرحوم دهخدا رسید و بعد از تشكیل سازمان لغت‌نامه دهخدا، معاونت سازمان را عهده درا شد.

سپس علامه دهخدا از سیدجعفر شهیدی دعوت به همكاری می‌كند و در نامه‌ای به دكتر آذر ـ وزیر فرهنگ وقت ـ می‌نویسد: «او اگرنه در نوع خود بی‌نظیر، ولی كم‌نظیر است». دهخدا در این نامه می‌خواهد كه به جای 22 ساعت، به او شش ساعت تدریس اختصاص دهند؛ تا بقیه‌ی وقتش را در لغت‌نامه‌ی دهخدا بگذارند. مدتی این‌گونه می‌گذرد، تا سال 1340 كه با مدرك دكتری به دانشگاه منتقل می‌شود.

از مهم ترین آثار ماندگار استاد، ترجمه‌ی «نهج‌البلاغه»‌ی حضرت علی (ع) است. می‌گفت، هنوز دلش در نجف جا مانده است: «آن‌جا سایه‌ی امیرالمؤمنین (ع) بود، حالا هم درست است دست‌مان كوتاه است، ولی متوسلیم»

شهیدی در سال ۱۳۶۹ خورشیدی برای ترجمه نهج البلاغه و در سال ۱۳۸۵ برای نگارش کتاب تاریخ تحلیلی اسلام برنده جایزه کتاب سال ایران شد. دکتر سید جعفر شهیدی درجه دکترای افتخاری را از دانشگاه پکن دریافت کرد و در سال ۱۳۷۴ نیز موفق به دریافت بالاترین نشان درجه یک علمی از ریاست جمهوری اسلامی ایران شد.

برخی از کتاب‌های استاد شهیدی به زبان‌های مختلف از جمله عربی ،اردو، انگلیسی، فرانسه، استانبولی، ترکی آذربایجانی و ژاپنی ترجمه شده است.

وی در ساعت ۱۱ صبح یکشنبه ۲۳ دی ۱۳۸۶ از دنیا رفت و پیکرش چهارشنبه بیست و شش از برابر بنیاد لغتنامه دهخدا به سمت دانشگاه تهران تشیع شد.

شاید انگشت شمار بودند کسانی که خبر داشته باشند ، فرزند دلبندِ و عزیز کرده‌ی استاد شهیدی ، در جبهه های دفاع مقدس ، مفقودالاثر شده است و تا زمانی که در اوایل دهه 80 ، پیکر سید احسان تفحص و به خانواده اش بازگردانده شد ، حتی همکاران استاد نیز مطلع نبودند که او نزدیک به 20 سال داغ فرزندش را در دل داشته است.

درحال حاضر از استاد شهیدی، کتابخانه‌ای ۳۰ هزار جلدی در نارمک تهران به یادگار مانده است. دکتر شهیدی در سال ۱۳۷۴ منزل مسکونی خود در نارمک تهران را به شهرداری تهران واگذار کرد و این خانه در همان سال به کتابخانه عمومی دکتر شهیدی تبدیل شد و پس از درگذشت دکتر شهیدی، اتاقی در این کتابخانه به موزه نگهداری برخی آثار استاد اختصاص داده شد.

اما از توصیه‌های استاد این است كه: «سعی كنید امروزتان بهتر از دیروز باشد. از كاری كه برای اجتماع می‌كنید، انتظار پاداش نداشته باشید و تكیه‌تان بیش‌تر بر معنویات باشد»

مقام معظم رهبری (حفظه‎الله) در پیام درگذشت مرحوم دکتر سیدجعفر شهیدی آورده‎اند: «درگذشت علامه‎ بزرگوار مرحوم آقای دکتر سید جعفر شهیدی (رحمت‎الله علیه) را به خاندان گرامی و بازماندگان و به شاگردان و ارادتمندان ایشان و به‎جامعه‎ علمی و دانشگاهی کشور تسلیت می‎گویم. ایشان ادیبی فرزانه و مورخی ژرف‎نگر و انسانی والا و باکرامت و در شمار مفاخر علمی این زمان بودند و آثار قلمی باارزش و ماندگاری از خود به‎جای گذاشتند.

انتهای پیام/